Arka bahçenizde orman nasıl yetiştirirsiniz

Ormanlar ücra yerlerdeki, insan yaşamından soyutlanmış tabiat koruma alanı olmak zorunda değil. Onun yerine, onları tam da bulunduğumuz yerde yetiştirebiliriz -- şehirlerde bile. Eko-girişimci ve TED Burslusu Shubhendu Sharma, kentsel alanlarda, doğal gelişim sürecine iyi bir başlangıç yapmak için toprağı, mikropları ve biyokütleyi düzenleyerek yerli türlerden çok yoğun, biyolojik açıdan çeşitli mini ormanlar yetiştiriyor. Nasıl 100 yıllık bir ormanı sadece 10 yılda yetiştirdiğini anlatırken onu takip edin ve bu küçük orman partisine nasıl katılabileceğinizi öğrenin.

Bu insan yapımı bir orman.

Alana dönüm dönüm yayılabilir

ya da küçük bir yere de sığabilir --

evinizin bahçesi kadar küçük bir yere.

Bu ormanların her biri sadece iki yaşında.

Evimin arka bahçesinde bir ormanım var.

Birçok canlı çeşitliliğini çekiyor.

(Kuş sesi)

Sabahları böyle uyanıyorum,

bir Disney prensesi gibi.

(Kahkahalar)

Ben profesyonel olarak bu ormanların

yapımına olanak sağlayan bir girişimciyim.

Fabrikaların,

çiftliklerin,

okulların,

evlerin,

tatil yerlerinin,

apartmanların,

halk parklarının

ve hatta bir hayvanat bahçesinin bile

böylesi bir ormana sahip olmasına
yardımcı oluyoruz.

Orman, hayvanların beraber yaşadığı
izole edilmiş bir kara parçası değildir.

Orman, kentsel varlığımızın bütünleyici
bir parçası olabilir.

Benim için, orman,

içinde yürüyemeceğiniz kadar yoğun
bir şekilde ağaçlarla dolu bir yerdir.

Ne kadar büyük ya da küçük
oldukları önemli değildir.

Bugün içinde yaşadığımız dünyanın
çoğunluğu ormandı.

İnsan müdahalesinden önceydi.

Sonra biz, en az gezegendeki diğer
8,4 milyon tür kadar

bizim de doğaya ait olduğumuzu unutarak,

o ormanların üzerine şehirlerimizi kurduk,

São Paulo gibi.

Yaşam alanlarımız doğal
yaşam alanımız olmayı bıraktılar.

Ama artık hepimiz için geçerli değil.

Bugün, birkaç kişi ve ben
profesyonel olarak bu ormanları yapıyoruz,

herhangi bir yerde ve her yerde.

Ben endüstri mühendisiyim.

Araba yapmada uzmanım.

Toyota'daki eski işimde,

doğal kaynakların nasıl ürüne
dönüştürülebileceğini öğrendim.

Bir örnek verecek olursak,

kauçuk ağacının özsuyunu
damla damla akıtıp

onu ham kauçuğa dönüştürebilir

ve ondan bir
tekerlek -bir ürün- yapabiliriz.

Fakat bu ürünler tekrar doğal
kaynağa dönüşemez.

Elementleri doğadan ayırıyor ve

onları geri dönülemez bir
vaziyete sokuyoruz.

Bu endüstriyel üretim.

Öte yandan, doğa ise tam tersi
şekilde işliyor.

Doğal sistem, elementleri
atom atom bir araya getirerek

üretim yapar.

Tüm doğal ürünler, tekrar
doğal kaynak olabilirler.

Bu evimin arka bahçesinde
bir orman yaparken

öğrendiğim bir şey.

Ve bu doğaya karşıdan ziyade

doğayla birlikte ilk çalışışımdı.

O zamandan beri,

tüm dünyada 25 şehirde bu
ormanlardan 75 tane yaptık.

Yeni bir yerde her çalışışımızda,

bir orman yapmak için gereken
her bir elementin

hemen etrafımızda ulaşılabilir
olduğunu keşfediyoruz.

Tek yapmamız gereken tüm bu
elementleri bir araya getirmek

ve doğanın kontrolü ele
almasına izin vermek.

Orman yapmak için toprakla işe başlıyoruz.

Ona dokunuyoruz, onu hissediyoruz
ve hangi özelliklerden yoksun olduğunu

tanımlayabilmek için onu tadıyoruz.

Eğer toprak küçük parçalardan oluşmuş
olursa sıkışık hâle geliyor,

o kadar sıkışık oluyor ki
su sızamıyor.

Etrafımızdaki, toprağın daha gözenekli
bir hâle gelmesine yardımcı olabilecek,

kullanılabilir yerel biyokütleden
biraz karıştırıyoruz.

Artık su sızabilir.

Eğer toprağın suyu tutma
kapasitesi yoksa,

biraz daha biyokütle katıyoruz --

turba ya da biga gibi
su emici materyallerden,

böylece toprak bu suyu tutabilecek
ve nemli kalacak.

Büyümek için, bitkiler suya,
güneş ışığına ve besine ihtiyaç duyar.

Eğer toprak içinde hiç besin
bulundurmazsa ne olur?

Besini direkt toprağa eklemiyoruz.

Bu endüstriyel bir yol olurdu.

Doğaya karşı.

Onun yerine, biz toprağa
mikroorganizmalar ekliyoruz.

Onlar toprakta doğal bir şekilde
besin üretiyorlar.

Toprağa karıştırdığımız biyokütle
ile besleniyorlar,

bu yüzden tek yapmaları gereken
yemek ve çoğalmak.

Sayıları arttıkça,

toprak tekrar nefes almaya başlıyor.

Hayata dönüyor.

Mekânın yerli üç türünü inceledik.

Bir şeyin yerli olup olmadığına
nasıl karar veririz?

Pekâlâ, insan müdahalesinden önce
var olan her şey yerlidir.

Bu ana kural.

Doğal bir ormandan en son
geriye kalanları bulabilmek için

bir ulusal parkı inceliyoruz.

Kutsal koruları inceliyoruz

ya da eski tapınakların etrafındaki
kutsal ormanları.

Eğer hiçbir şey bulamazsak

uzun zaman önce orada bulunan
ağaçların odunlarını ya da tohumlarını

görmek için müzelere gidiyoruz.

Oraya ait ağaç türlerini
tanımlayabilmek için

o yerin eski tablolarını, şiirlerini
ve edebiyatını araştırıyoruz.

Ağaçlarımızı öğrendiğimizde ise

onları dört farklı tabakaya ayırıyoruz:

Çalı tabakası, alt ağaç tabakası,
ağaç tabakası ve gölgelik tabakası.

Her katmanın oranını düzeltiyoruz

ve sonra karışımdaki her ağaç
türünün yüzdesine karar veriyoruz.

Eğer meyve ormanı yapıyorsak,

meyve veren ağaç yüzdesini arttırıyoruz.

Bu bir çiçek ormanı da olabilir,

bir sürü kuşu ya da arıyı kendine
çeken bir orman

ya da bu sadece yerli, sürekli
yeşil kalan yabani bir orman olabilir.

Tohumları topluyor ve
fidanlarını filizlendiriyoruz.

Aynı katmana ait olan ağaçların

yan yana dikilmediklerinden emin oluyoruz,

yoksa uzadıklarında aynı dikey alana
sahip olabilmek için savaşacaklardır.

Fidanları birbirine yakın ekiyoruz.

Yüzeyde, kalın bir kuru ot
tabakası oluşturuyoruz,

böylece dışarısı sıcakken
toprak nemli kalıyor.

Soğukken ise,

don oluşumu sadece kuru ot
tabakasının üzerinde gerçekleşiyor,

bu yüzden dışarısı dondurucu
soğukken toprak hâlâ nefes alabiliyor.

Toprak çok yumuşak --

o kadar yumuşak ki kökler
kolayca, hızlıca

içine girebiliyor.

Başlangıçta, orman
gelişmiyormuş gibi görünebilir

ama yüzeyin altında gelişiyor.

İlk üç ayda,

kökler bir metre derinliğe ulaştılar.

Bu kökler toprağı sımsıkı tutan

bir örgü oluşturuyor.

Mikroplar ve mantarlar bu kökten ağ
boyunca yaşarlar.

Eğer bir ağacın çevresinde bazı
besinler ulaşılabilir değilse,

bu mikroplar ağaca o besini getirecektir.

Her yağmur yağdığında,

büyülü bir şekilde,

aniden mantarlar ortaya çıkıyor.

Bu da demek oluyor ki alttaki toprak
sağlıklı bir mantar kökenli ağa sahip.

Bu kökler kurulduğu zaman,

orman yüzeyin üzerinde büyümeye başlıyor.

Orman geliştikçe onu
sulamaya devam ediyoruz --

sonraki iki ya da üç yıl da
ormanı suluyoruz.

Tüm suyu ve topraktaki besini sadece
ağaçlarımıza saklamak istiyoruz,

bu yüzden zemindeki yabani
otları temizliyoruz.

Bu orman büyüdükçe,
güneş ışığını engelliyor.

Nihayet, orman o kadar yoğun oluyor ki

güneş ışığı artık zemine ulaşamıyor.

Yabani otlar artık büyüyemiyor, çünkü
onların da güneş ışığına ihtiyacı var.

Bu seviyede,

ormana düşen her bir damla su

atmosfere tekrar buharlaşmıyor.

Bu yoğun orman nemli havayı yoğunlaştırır

ve nemini korur.

Kademe kademe azaltarak en sonunda
ormanı sulamayı keseriz.

Sulama olmadan bile,

orman tabanı nemli ve hatta
bazen karanlık kalıyor.

Artık, tek bir yaprak
orman tabanına düştüğünde,

anında çürümeye başlıyor.

Bu çürümüş biyokütle humusu oluşturuyor

ki o da ormanın besinidir.

Orman geliştikçe,

yüzeye daha fazla yaprak düşüyor --

bu da daha fazla
humus üretiliyor demek oluyor,

bu da daha fazla besin demek oluyor,
böylece orman hâlâ daha da büyüyebilir.

Ve bu orman hızlanarak
büyümeye devam ediyor.

Bir kere kurulduğunda,

bu ormanlar kendilerini tekrar ve
tekrar oluşturacaklardır --

muhtemelen sonsuza kadar.

Bunun gibi bir doğal ormanda,

hiçbir yönetim en iyi yönetim değildir.

Bu küçük bir orman partisi.

(Kahkaha)

Bu orman kolektif olarak büyüyor.

Eğer aynı ağaçlar --

aynı türler --

bağımsızca dikilseydi,

bu kadar hızlı büyüyemezdi.

100 yıllık bir ormanı,

10 yılda işte bu şekilde yetiştiriyoruz.

Çok teşekkürler.

(Alkışlar)