Return to Video

Một viễn cảnh tình yêu từ bức ảnh toàn ký 318 tuổi đời

  • 0:06 - 0:07
    Trông tôi có "thực" không?
  • 0:08 - 0:09
    Hi vọng là có.
  • 0:10 - 0:12
    Không biết các bạn có thấy tôi không,
  • 0:12 - 0:13
    nhưng tôi sẽ nhìn về phía trước
  • 0:13 - 0:16
    và hi vọng các bạn đang ở đó.
  • 0:16 - 0:17
    Tôi đã vẽ nửa vòng tròn trên cát
  • 0:17 - 0:19
    ở phía trước tôi
  • 0:19 - 0:20
    để tôi không bước ra ngoài đó
  • 0:20 - 0:25
    và nhìn như đang lơ lửng trên không vậy.
  • 0:26 - 0:28
    Giờ đây tôi đang đứng
  • 0:29 - 0:30
    giữa không gian mở,
  • 0:30 - 0:32
    dưới một cây cọ trên bãi biển,
  • 0:34 - 0:37
    nơi trước đây từng là sân khấu này.
  • 0:38 - 0:40
    Tôi có 12 phút dành cho các bạn.
  • 0:41 - 0:42
    Tôi đã đặt giới hạn như vậy.
  • 0:43 - 0:44
    Vợ tôi, Navid, từng nói
  • 0:44 - 0:46
    rằng việc có vô số khả năng
  • 0:46 - 0:49
    là kẻ thù lớn nhất của một nhà sáng chế.
  • 0:49 - 0:50
    Ví dụ như chiếc váy này:
  • 0:50 - 0:52
    tôi đã nhờ cô ấy thiết kế
  • 0:52 - 0:53
    giống trang phục mà một tu sĩ
  • 0:53 - 0:55
    ở Cairo vào thế kỷ 23 sẽ mặc.
  • 0:55 - 0:58
    Nhưng chúng tôi chỉ có 3 ngày để làm nó,
  • 0:58 - 1:00
    và chất liệu duy nhất chúng tôi có
  • 1:00 - 1:01
    mà một vỏ mền cũ
  • 1:01 - 1:02
    mà có người đã bỏ lại.
  • 1:02 - 1:06
    Nhưng cô ấy đã may được, và nó thật tuyệt.
  • 1:07 - 1:09
    Cô ấy nhìn nó và nói,
  • 1:10 - 1:12
    "Khái niệm được chứng minh --
  • 1:12 - 1:15
    sáng tạo cần bị bó buộc."
  • 1:16 - 1:18
    Với 12 phút này,
  • 1:19 - 1:20
    tôi sẽ kể các bạn nghe
  • 1:20 - 1:23
    về khám phá vĩ đại nhất của tôi.
  • 1:25 - 1:27
    Cả đời tôi, khát vọng lớn nhất
  • 1:27 - 1:29
    chính là cuộc sống vĩnh hằng,
  • 1:29 - 1:31
    và tôi biết nhiều người khác cũng vậy.
  • 1:34 - 1:35
    Bạn sẽ thấy vui khi biết
  • 1:35 - 1:38
    rằng điều đó sẽ thành sự thực.
  • 1:38 - 1:40
    Tôi đã 318 tuổi rồi.
  • 1:41 - 1:43
    Tuổi thọ trung bình của con người
  • 1:43 - 1:45
    bây giờ là 432 tuổi,
  • 1:45 - 1:47
    và tôi muốn làm việc để kéo dài
  • 1:47 - 1:49
    tuổi thọ của con người ra vô tận.
  • 1:49 - 1:52
    Tôi chưa bao giờ nghi ngờ sẽ có một ngày,
  • 1:52 - 1:55
    chúng ta được thỏa mãn ước muốn đó.
  • 1:57 - 1:59
    Nhưng điều ngược lại vẫn xảy ra:
  • 1:59 - 2:01
    càng sống lâu, ta càng muốn sống tiếp,
  • 2:01 - 2:03
    ta càng không muốn chết.
  • 2:04 - 2:05
    Sao mà trách được chứ?
  • 2:06 - 2:09
    Vũ trụ bao la quá.
  • 2:11 - 2:12
    Không khi nào hết thứ để khám phá cả.
  • 2:12 - 2:14
    Ngay hôm qua thôi,
  • 2:14 - 2:15
    Tôi đọc về việc bạn có thể
  • 2:15 - 2:16
    chèo thuyền trên Europa
  • 2:16 - 2:18
    từ hòn đảo này tới hòn đảo khác
  • 2:18 - 2:19
    khắp cả hành tinh,
  • 2:19 - 2:20
    một số hòn đảo có các ngôi làng
  • 2:20 - 2:22
    mà bạn có thể tới thăm và ở lại
  • 2:22 - 2:25
    và ngủ dưới bóng râm của sao Mộc.
  • 2:25 - 2:28
    Và có hòn đảo này
  • 2:28 - 2:29
    chỉ có một nhạc sỹ
  • 2:29 - 2:31
    ngồi chơi man-đô-lin cho đại dương nghe.
  • 2:32 - 2:34
    Và có những hòn đảo không người
  • 2:34 - 2:36
    và chưa từng có người ở đó,
  • 2:36 - 2:37
    và bạn có thể thoải mái
  • 2:37 - 2:40
    đặt những ngón chân lên cát
  • 2:40 - 2:42
    nơi chưa ngón chân nào từng chạm vào nó cả
  • 2:43 - 2:45
    Bạn có thể dành ra 400 năm
  • 2:45 - 2:49
    chỉ để làm điều đó mà thôi.
  • 2:52 - 2:53
    Giờ đây Mặt Trăng đang lên cao
  • 2:53 - 2:55
    về phía Đông Bắc.
  • 2:55 - 2:56
    Tôi thấy các thành phố
  • 2:56 - 2:57
    bằng mắt của mình.
  • 2:57 - 3:00
    Chúng kết nối lại như các dây thần kinh:
  • 3:00 - 3:04
    Mariapolis ở cực Nam,
  • 3:04 - 3:07
    Ramachandran thì ở Xích đạo.
  • 3:07 - 3:10
    Và New Tehran thì ở Biển Yên bình.
  • 3:12 - 3:14
    Đó là nơi tôi và Navid gặp nhau.
  • 3:14 - 3:16
    Chúng tôi đều là những nghệ sỹ
  • 3:16 - 3:18
    ở khu trung tâm.
  • 3:18 - 3:20
    Ngày hôm đó khi đang đi sát nhau
  • 3:20 - 3:21
    trên Quảng Trường Azadi,
  • 3:21 - 3:22
    chúng tôi va vào nhau.
  • 3:23 - 3:24
    Tôi quay qua xin lỗi
  • 3:24 - 3:27
    và cô ấy, không nói lời chào
  • 3:27 - 3:29
    hay giới thiệu bản thân hay gì cả,
  • 3:29 - 3:31
    đã nói,"Vậy chứ bạn nghĩ tại sao
  • 3:31 - 3:34
    mình lại không đi xuyên qua nhau luôn?"
  • 3:34 - 3:37
    Ban đầu tôi nghĩ,
  • 3:37 - 3:38
    "Cô nghĩ cô là ai vậy?"
  • 3:38 - 3:40
    Nhưng chủ yếu do câu hỏi làm tôi khó chịu,
  • 3:40 - 3:42
    bởi câu trả lời đơn giản quá.
  • 3:43 - 3:45
    Tôi nói, "Ta không đi xuyên qua nhau
  • 3:45 - 3:48
    bởi các hạt cơ bản thì có khối lượng
  • 3:48 - 3:49
    và bởi khoảng không
  • 3:49 - 3:50
    giữa các hạt cơ bản đó
  • 3:50 - 3:52
    được lấp đầy bởi năng lượng liên kết
  • 3:52 - 3:53
    cũng có khối lượng nữa
  • 3:53 - 3:56
    cái này ai cũng biết được 800 năm rồi."
  • 3:58 - 4:00
    Cô ấy chắc đang ở trong trạng thái
  • 4:00 - 4:02
    thích chọc ghẹo người lạ.
  • 4:02 - 4:04
    Hoặc là cô ấy đang tán tỉnh tôi,
  • 4:04 - 4:06
    bởi cô ấy nhìn tôi và nói,
  • 4:06 - 4:09
    "Tôi cũng nghĩ bạn sẽ nói vậy.
  • 4:09 - 4:10
    Nghĩ kĩ hơn đi."
  • 4:10 - 4:11
    Và cô ấy cởi dây thắt lưng,
  • 4:11 - 4:15
    cái mà tôi đang mang đây,
  • 4:16 - 4:18
    và nói,
  • 4:21 - 4:23
    "Vu trụ được cấu tạo
  • 4:23 - 4:27
    sao cho các phân tử có khối lượng.
  • 4:27 - 4:28
    Nếu không có hạn chế cơ bản đó,
  • 4:28 - 4:31
    dù ta có đi xuyên qua nhau
  • 4:31 - 4:32
    với tốc độ ánh sáng
  • 4:32 - 4:33
    thì ta cũng không biết được."
  • 4:36 - 4:38
    Và chuyện tình chúng tôi bắt đầu từ đó.
  • 4:46 - 4:48
    Navid và tôi
  • 4:49 - 4:52
    không bao giờ hết chuyện để nói.
  • 4:53 - 4:54
    Không bao giờ.
  • 4:55 - 4:56
    Điều đó thật tuyệt vời.
  • 4:56 - 4:59
    Chúng tôi giống những người hùng
  • 4:59 - 5:01
    cùng trèo lên một dãy núi
  • 5:01 - 5:03
    và tới cùng một cảnh quan hùng vĩ mới,
  • 5:03 - 5:05
    và những tổ hợp từ ngữ
  • 5:05 - 5:06
    mới và hoàn hảo
  • 5:06 - 5:08
    cứ tuôn ra để miêu tả cảnh đẹp đó.
  • 5:08 - 5:09
    Và cả hai quên chúng
  • 5:09 - 5:10
    ngay khi vừa nói ra,
  • 5:10 - 5:12
    quẳng chúng qua một bên
  • 5:12 - 5:14
    và tiếp tục cuộc phiêu lưu mới, cứ như thế
  • 5:14 - 5:16
    Có lần, Navid nói việc nói chuyện
  • 5:16 - 5:18
    giống như làm bánh mỳ vậy,
  • 5:18 - 5:21
    mình luôn cho thêm một ít bột mỳ
  • 5:21 - 5:23
    rồi thêm một ít nước,
  • 5:23 - 5:25
    gấp nhỏ và lật qua lật lại
  • 5:25 - 5:28
    và không bao giờ nướng bánh cả.
  • 5:33 - 5:35
    Nếu tôi khát khao cuộc sống vĩnh hằng
  • 5:35 - 5:39
    thì Navid lại thích được chạm vào.
  • 5:39 - 5:41
    Cô ấy như là một thiên tài vậy.
  • 5:42 - 5:43
    Tất cả những gì cô ấy làm là về nó.
  • 5:45 - 5:48
    Cơ thể tôi giống tranh sơn dầu của cô ấy,
  • 5:48 - 5:50
    và cô ấy sẽ di đầu ngón tay
  • 5:50 - 5:52
    chậm thật chậm trên mặt tôi
  • 5:52 - 5:54
    tới nỗi tôi không cảm thấy gì cả.
  • 5:54 - 5:57
    Và cô ấy phát cuồng với giây phút
  • 5:57 - 5:59
    mà tôi bắt đầu không phân biệt được
  • 5:59 - 6:04
    đâu là tôi và đâu là cô ấy.
  • 6:04 - 6:05
    Hoặc cô ấy cứ nằm ườn ra
  • 6:05 - 6:07
    rúc vào vai của tôi
  • 6:07 - 6:10
    và nói, "Pilar, sao làm vậy đã quá?"
  • 6:11 - 6:13
    Tôi sẽ nói, "Em đâu biết!"
  • 6:16 - 6:18
    Và cô ấy luôn có câu trả lời khôi hài
  • 6:18 - 6:21
    cho câu hỏi mắc cười của cô ấy,
  • 6:21 - 6:24
    Nhưng tới giờ câu trả lời mà tôi nhớ được,
  • 6:25 - 6:27
    là "Thấy đã vậy
  • 6:27 - 6:29
    là bởi vũ trụ tự chọn giới hạn cho nó,
  • 6:29 - 6:31
    và ta là tác phẩm của nó."
  • 6:42 - 6:43
    Thật hài hước khi so sánh
  • 6:43 - 6:45
    tương lai trong trí tưởng tượng
  • 6:45 - 6:46
    với tương lai thực tế.
  • 6:48 - 6:50
    Ngày trước các nhà khoa học cho rằng
  • 6:50 - 6:51
    con người có thể tự đông lạnh
  • 6:51 - 6:53
    và thức dậy trong tương lai.
  • 6:54 - 6:56
    Và họ đã làm được -- nhưng họ cũng chết.
  • 6:59 - 7:01
    Ngày trước các nhà khoa học cho rằng
  • 7:01 - 7:03
    con người có thể thay thế nội tạng
  • 7:03 - 7:05
    và kéo dài tuổi thọ hàng trăm năm.
  • 7:06 - 7:08
    Và họ làm được điều đó,
  • 7:08 - 7:10
    nhưng cuối cùng họ cũng phải chết.
  • 7:11 - 7:15
    Ngày trước Trái Đất là nơi con người sống.
  • 7:18 - 7:21
    Giờ đây, nó là nơi con người tới để chết.
  • 7:26 - 7:29
    Nên khi Navid bắt đầu yếu đi,
  • 7:29 - 7:30
    bạn bè nghĩ tôi sẽ
  • 7:30 - 7:32
    làm giống mọi người,
  • 7:32 - 7:33
    đó là tạm biệt cố ấy
  • 7:33 - 7:35
    và đưa cô ấy tới Trái Đất,
  • 7:35 - 7:36
    để không ai trong chúng tôi
  • 7:36 - 7:38
    phải nhìn thấy cô ấy
  • 7:38 - 7:41
    hoặc ở cạnh hoặc nghĩ về cô ấy --
  • 7:42 - 7:44
    về việc cô ấy không còn sống nữa.
  • 7:49 - 7:50
    Hơn bất cứ điều gì,
  • 7:50 - 7:51
    họ không muốn ở bên cạnh
  • 7:51 - 7:53
    cơ thể của cô ấy.
  • 7:53 - 7:56
    Họ dùng từ riêng cho nó là "tàn úa,"
  • 7:57 - 7:59
    mặc dù cô ấy rất yêu thích cơ thể của mình
  • 7:59 - 8:01
    những thay đổi mà nó phải trải qua,
  • 8:01 - 8:03
    tuân theo quy luật tự nhiên
  • 8:03 - 8:08
    mà cô ấy không cản lại được.
  • 8:08 - 8:10
    Tôi đã đưa Navid tới Trái Đất.
  • 8:12 - 8:13
    Nhưng tôi đi cùng cô ấy.
  • 8:15 - 8:16
    Tôi nhớ có một người bạn
  • 8:16 - 8:18
    nói ngay trước khi chúng tôi đi,
  • 8:18 - 8:20
    "Tôi thấy việc này thật cao ngạo
  • 8:21 - 8:23
    giống như các quy tắc chẳng là gì cả,
  • 8:23 - 8:27
    làm như tình yêu của 2 người đặc biệt lắm"
  • 8:27 - 8:29
    Nhưng tôi đã làm vậy.
  • 8:32 - 8:34
    Ví thể, ngay cả ở Trái Đất,
  • 8:34 - 8:37
    Tôi vẫn tìm cách kéo dài cuộc sống.
  • 8:37 - 8:38
    Tôi không nhận ra là
  • 8:38 - 8:40
    còn có thể có câu trả lời nào khác.
  • 8:40 - 8:43
    Tôi nhớ mãi điều mà Navid nói với tôi
  • 8:43 - 8:45
    ngày hôm đó ở Quảng Trường Azadi,
  • 8:45 - 8:47
    rằng không có hạn chế cơ bản ấy --
  • 8:47 - 8:50
    một vũ trụ cho vật chất khối lượng --
  • 8:50 - 8:51
    chúng ta sẽ không tồn tại.
  • 8:53 - 8:55
    Đó là 1 nguyên tắc.
  • 8:55 - 8:57
    Một nguyên tắc nữa là mọi khối lượng
  • 8:57 - 9:00
    đều dần dần phai tàn đi.
  • 9:00 - 9:01
    Và không thể tồn tại
  • 9:01 - 9:03
    trong vũ trụ mà không có khối lượng.
  • 9:03 - 9:04
    Tôi biết. Tôi đã thử mọi cách rồi.
  • 9:04 - 9:07
    Tôi thử tạo một hộp photon
  • 9:07 - 9:09
    để làm rối trường năng lượng Higgs.
  • 9:09 - 9:11
    Tôi thử ghi lại
  • 9:11 - 9:13
    các chuyển động hạ nguyên tử trong cơ thể
  • 9:13 - 9:15
    và chiếu lại chúng trong vòng lặp kín
  • 9:15 - 9:16
    Tất cả đều thất bại.
  • 9:21 - 9:24
    Nhưng đột phá cuối cùng của tôi
  • 9:24 - 9:27
    là tạo ra một chiều không gian xoắn
  • 9:27 - 9:29
    với giới hạn của một vật thể
  • 9:29 - 9:33
    mà thời gian di chuyển chậm hơn rất nhiều,
  • 9:33 - 9:34
    nhưng hình chiếu của nó
  • 9:34 - 9:37
    sẽ di chuyển với tốc độ bình thường.
  • 9:37 - 9:39
    Vật thể đó sẽ xuất hiện
  • 9:39 - 9:43
    trong vũ trụ dưới dạng ảnh toàn ký --
  • 9:43 - 9:45
    ở đây mà không ở đây.
  • 9:49 - 9:51
    Khi tôi biết mình đã thành công,
  • 9:52 - 9:54
    Tôi chạy thật nhanh tới phòng cô ấy,
  • 9:54 - 9:55
    quá hạnh phúc
  • 9:55 - 9:57
    để nói rằng tôi làm được điều đó rồi,
  • 9:57 - 9:58
    di chuyển trong không gian
  • 9:58 - 10:00
    một cách bình thường dưới mọi cách nhìn,
  • 10:00 - 10:02
    kể cả của tôi,
  • 10:04 - 10:06
    và tôi nằm xuống cạnh cô ấy,
  • 10:07 - 10:10
    và quên mất rồi ngã ngay vào người cô ấy.
  • 10:16 - 10:18
    Tôi đã tìm ra cách để trường sinh,
  • 10:20 - 10:23
    mà phải hi sinh điều Navid yêu thích nhất,
  • 10:23 - 10:26
    đó là chạm và được chạm vào.
  • 10:30 - 10:31
    Và cô ấy đuối tôi ra ngoài.
  • 10:36 - 10:38
    Dù gì tôi cũng được nhìn thấy.
  • 10:40 - 10:41
    Con người giờ sống được tới 400 tuổi
  • 10:42 - 10:43
    và chúng tôi vẫn phải chết.
  • 10:43 - 10:45
    Và khi cái chết đến,
  • 10:46 - 10:50
    nó vẫn làm người ta khó chịu,
  • 10:52 - 10:54
    và cánh tay họ rời ra
  • 10:54 - 10:56
    với những vệt màu xanh và tím bên trong,
  • 10:56 - 11:00
    và nhịp thở của họ ngày càng chậm dần,
  • 11:00 - 11:02
    như thể họ đang chìm vào giấc ngủ vậy.
  • 11:10 - 11:11
    Tôi luôn nghĩ rằng
  • 11:12 - 11:14
    đời chỉ có nghĩa khi là cuộc phiêu lưu.
  • 11:15 - 11:18
    Và cái chết là một vấn đề
  • 11:18 - 11:20
    mà ta tạm thời chưa tìm được lời giải.
  • 11:25 - 11:26
    Nhưng có thể cuộc sống có ý nghĩa
  • 11:26 - 11:28
    chỉ bởi vì nó có điểm kết thúc.
  • 11:28 - 11:30
    Có thể nghịch lý là ở đó:
  • 11:30 - 11:31
    giới hạn mà không giới hạn
  • 11:31 - 11:37
    chúng cho phép ta tự do hoàn toàn.
  • 11:39 - 11:40
    (Thở dài)
  • 11:46 - 11:48
    Hồi sáng nay có một cơn giông.
  • 11:48 - 11:50
    Dự báo là tối nay có một cơn nữa,
  • 11:50 - 11:52
    nhưng giờ thì bầu trời trong veo.
  • 11:53 - 11:54
    Ở đây tôi không thấy gió,
  • 11:54 - 11:56
    nhưng tôi có hỏi người trông nom
  • 11:56 - 11:58
    mới đi qua xem thời tiết ra sao,
  • 11:58 - 12:01
    và cô ấy nói ấm áp, như bơ tan ra vậy.
  • 12:03 - 12:05
    Trả lời y hệt như vợ tôi vậy.
  • 12:11 - 12:13
    Tôi phải tìm đường về với xác thịt.
  • 12:17 - 12:19
    Cho tới lúc đó, tôi không lấy gì
  • 12:19 - 12:21
    ngoài không gian mà bạn cho tôi cả.
Title:
Một viễn cảnh tình yêu từ bức ảnh toàn ký 318 tuổi đời
Speaker:
Monica Byrne
Description:

Nhà văn khoa học viễn tưởng Monica Byrne tưởng tượng đến những thế giới giàu có gồm những cư dân vượt xa những khuôn mẫu chủng tộc, xã hội và giới tính của chúng ta (hiện nay). Trong màn trình diễn này, Byrne đóng vai một bức ảnh toàn kí tên là Pilar, truyền tải lại một câu chuyện về tình yêu và sự mất mát từ một tương lai gần, khi loài người thống trị vũ trụ. Bà nói: "Tương lai trong suy nghĩ của chúng ta quả là khôi hài, so với tương lai thực sự diễn ra."

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
12:38

Vietnamese subtitles

Revisions