Return to Video

Een liefdevol science fiction-visioen van een 318-jarig hologram

  • 0:06 - 0:07
    Zie ik er echt uit?
  • 0:08 - 0:09
    Ik hoop het.
  • 0:10 - 0:12
    Ik heb geen idee of je dit ziet,
  • 0:12 - 0:15
    maar ik ga gewoon rechtuit kijken
    en erop vertrouwen dat je er bent.
  • 0:16 - 0:19
    Ik heb een halve cirkel getekend
    in het zand voor mij,
  • 0:19 - 0:22
    zodat ik er niet voorbij stap
    en eruitzie alsof ik zweef.
  • 0:26 - 0:30
    Ik sta nu in de openlucht
  • 0:30 - 0:32
    op een strand onder een palmboom
  • 0:34 - 0:37
    op exact de plek
    waar jullie podium stond.
  • 0:38 - 0:40
    Ik heb 12 minuten met jullie.
  • 0:41 - 0:42
    Ik heb die grens gesteld.
  • 0:43 - 0:44
    Mijn vrouw Navid zei ooit
  • 0:44 - 0:48
    dat ongelimiteerde mogelijkheden
    funest zijn voor een schepper.
  • 0:49 - 0:52
    Deze jurk bijvoorbeeld:
    ik vroeg haar om iets te ontwerpen
  • 0:52 - 0:55
    dat een 23e-eeuwse priester in Cairo
    gedragen zou kunnen hebben.
  • 0:55 - 0:58
    Maar we hadden slechts
    drie dagen om het te maken
  • 0:58 - 1:00
    en het enige textiel beschikbaar,
  • 1:00 - 1:02
    was een oude, achtergelaten dekbedhoes.
  • 1:02 - 1:06
    Maar... ze deed het, en het is perfect.
  • 1:07 - 1:09
    Ze keek ernaar en zei:
  • 1:10 - 1:12
    "Bewijs geleverd --
    schepping vergt beperkingen."
  • 1:16 - 1:18
    In deze 12 minuten
  • 1:19 - 1:22
    ga ik jullie vertellen
    over mijn grootste ontdekking.
  • 1:25 - 1:28
    Al mijn leven lang ben ik
    geobsedeerd door het eeuwige leven,
  • 1:29 - 1:31
    net als velen van jullie.
  • 1:34 - 1:37
    Je zal blij zijn te horen
    dat jullie vorsingen vrucht gaan dragen.
  • 1:38 - 1:40
    Ik ben 318 jaar oud.
  • 1:41 - 1:45
    De mens leeft nu gemiddeld 432 jaar
  • 1:45 - 1:49
    en mijn werk bestond eruit
    die levensduur oneindig te verlengen.
  • 1:49 - 1:53
    Ik heb nooit betwijfeld
    dat we op een dag een punt bereiken
  • 1:53 - 1:55
    waarop we tevreden zullen zijn.
  • 1:57 - 1:59
    Maar we zien het tegenovergestelde:
  • 1:59 - 2:01
    hoe langer we leven,
    des te langer willen we leven,
  • 2:01 - 2:03
    des te minder willen we sterven.
  • 2:04 - 2:05
    Geen wonder ook.
  • 2:06 - 2:09
    Het universum is zo... groot.
  • 2:11 - 2:12
    Eindeloos veel dingen te zien.
  • 2:12 - 2:14
    Gisteren nog
  • 2:14 - 2:16
    las ik over hoe je
    op Europa een boot kan nemen
  • 2:16 - 2:19
    om van eiland naar eiland te zeilen
    over de hele planeet,
  • 2:19 - 2:22
    en op sommige eilanden
    zijn dorpjes waar je kan logeren
  • 2:22 - 2:25
    om te slapen onder de schaduw van Jupiter.
  • 2:25 - 2:29
    Dan is er het eiland
    waar maar één liedjesschrijver woont,
  • 2:29 - 2:31
    die mandoline speelt voor de oceaan.
  • 2:32 - 2:34
    Op andere is er helemaal niemand!
  • 2:34 - 2:36
    Nooit geweest ook...
  • 2:36 - 2:40
    en dus ga je erheen voor het genot
    je voet op zand te plaatsen
  • 2:40 - 2:42
    dat nooit door
    een andere voet betreden is.
  • 2:43 - 2:46
    Alleen dat zou je al 400 jaar kunnen doen!
  • 2:52 - 2:54
    Nu komt de maan op in het Noordoosten.
  • 2:55 - 2:57
    Ik kan de steden met mijn blote oog zien.
  • 2:57 - 2:59
    Ze zijn verbonden als zenuwclusters:
  • 3:00 - 3:06
    Mariapolis op de zuidpool
    en Ramachandran op de evenaar.
  • 3:07 - 3:10
    En Nieuw-Teheran in de Zee van Rust.
  • 3:12 - 3:14
    Daar ontmoetten Navid en ik elkaar.
  • 3:14 - 3:17
    We waren beiden
    kunstenaars in het centrum.
  • 3:18 - 3:21
    Die dag passeerden we elkaar
    op het Azadiplein
  • 3:21 - 3:22
    en onze schouders raakten elkaar.
  • 3:23 - 3:24
    Ik wilde me verontschuldigen
  • 3:24 - 3:28
    en zonder hallo of enige introductie
  • 3:28 - 3:32
    zei zij: "Waarom denk je dat we
    niet door elkaar heen zijn gelopen?"
  • 3:34 - 3:38
    Als eerste dacht ik: "Wie ben jij nou?"
  • 3:38 - 3:40
    Als tweede irriteerde de vraag me,
  • 3:40 - 3:42
    want het antwoord is zo simpel.
  • 3:43 - 3:45
    Ik zei: "We liepen niet door elkaar heen
  • 3:45 - 3:48
    omdat elementaire deeltjes massa hebben
  • 3:48 - 3:50
    en omdat de ruimte tussen die deeltjes
  • 3:50 - 3:53
    gevuld is met de verbindende energie
    die ook de eigenschap van massa heeft.
  • 3:53 - 3:56
    Dat weten we al 800 jaar."
  • 3:58 - 4:00
    Ze moet een van haar buien hebben gehad
  • 4:00 - 4:02
    waarin ze de draak steekt met vreemden.
  • 4:02 - 4:04
    Of misschien flirtte ze met me,
  • 4:04 - 4:07
    want ze keek me aan en zei:
    "Ik dacht al dat je dat zou zeggen.
  • 4:09 - 4:10
    Denk dieper na."
  • 4:10 - 4:11
    Toen deed ze haar riem af,
  • 4:11 - 4:15
    de riem die ik nu draag,
  • 4:16 - 4:18
    en ze zei:
  • 4:21 - 4:24
    "Ons heelal is gebouwd
    opdat deeltjes massa kunnen hebben.
  • 4:27 - 4:28
    Zonder die basale beperking
  • 4:28 - 4:32
    waren we door elkaar heen gegaan
    met de snelheid van het licht,
  • 4:32 - 4:33
    zonder het ooit te weten."
  • 4:36 - 4:38
    En zo begon onze romance.
  • 4:46 - 4:48
    Navid en ik
  • 4:49 - 4:52
    waren nooit uitgepraat.
  • 4:53 - 4:54
    Nooit.
  • 4:55 - 4:56
    Het was ongelofelijk.
  • 4:56 - 5:01
    Alsof we beiden helden waren
    die samen bergen beklommen.
  • 5:01 - 5:03
    We stootten op nieuwe vergezichten
  • 5:03 - 5:06
    en nieuwe, volmaakte woordconstellaties
  • 5:06 - 5:08
    kwamen uit ons om ze te beschrijven.
  • 5:08 - 5:10
    We vergaten ze zodra ze geuit waren,
  • 5:10 - 5:14
    gooiden ze over onze schouder
    en vervolgden onze weg omhoog.
  • 5:14 - 5:18
    Navid zei een keer dat onze gesprekken
    waren als het eindeloos maken van brood.
  • 5:18 - 5:21
    Dat we altijd weer meer bloem toevoegden
  • 5:21 - 5:23
    een beetje meer water,
  • 5:23 - 5:25
    en bleven dubbelvouwen en omdraaien
  • 5:25 - 5:28
    zonder het ooit te gaan bakken.
  • 5:33 - 5:35
    Als mijn obsessie het eeuwige leven was,
  • 5:35 - 5:37
    dan was Navids obsessie aanraking.
  • 5:39 - 5:41
    Ze had er een speciale begaafdheid voor.
  • 5:42 - 5:43
    Al haar werk draaide daar om.
  • 5:45 - 5:48
    Mijn lichaam was als een canvas voor haar.
  • 5:48 - 5:52
    Ze liet haar vingertop
    zo traag over mijn gezicht glijden
  • 5:52 - 5:54
    dat ik de beweging niet voelde.
  • 5:54 - 5:57
    Ze was geobsedeerd met het exacte moment
  • 5:57 - 6:01
    waarop ik geen onderscheid meer kon maken
    tussen haar lichaam en het mijne.
  • 6:04 - 6:07
    Dan weer lag ze over me heen,
    porde mijn schouder met de hare
  • 6:07 - 6:10
    en zei: "Pilar, waarom voelt dit zo goed?"
  • 6:11 - 6:13
    Dan zei ik: "Weet ik niet!"
  • 6:16 - 6:20
    Ze had altijd een geestig antwoord
    op haar geestige vraag,
  • 6:21 - 6:24
    maar het antwoord
    dat ik me vandaag herinner, is
  • 6:25 - 6:27
    "Het voelt goed
  • 6:27 - 6:29
    omdat het universum zijn begrenzing koos,
  • 6:29 - 6:31
    en wij zijn kunst zijn."
  • 6:42 - 6:45
    Altijd grappig om te zien
    hoe je verwachting van de toekomst
  • 6:45 - 6:47
    zich verhoudt met de werkelijkheid.
  • 6:48 - 6:51
    In jullie tijd dachten wetenschappers
    dat ingevroren mensen
  • 6:51 - 6:53
    konden ontwaken in de toekomst.
  • 6:54 - 6:56
    En dat deden ze -- maar dan stierven ze.
  • 6:59 - 7:03
    In jullie tijd dachten wetenschappers
    dat mensen organen konden vervangen
  • 7:03 - 7:05
    om levens honderden jaren te verlengen.
  • 7:06 - 7:08
    En dat deden ze,
  • 7:08 - 7:10
    maar uiteindelijk stierven ze toch.
  • 7:11 - 7:15
    In jullie tijd is de aarde
    de enige plek waar mensen leven.
  • 7:18 - 7:21
    In mijn tijd komen mensen
    naar de aarde om te sterven.
  • 7:26 - 7:29
    Dus toen Navid
    de tekenen begon te vertonen,
  • 7:29 - 7:32
    verwachtten vrienden dat ik
    zou doen als iedereen:
  • 7:32 - 7:34
    afscheid nemen
    en haar naar de aarde sturen,
  • 7:35 - 7:38
    zodat niemand van ons
    naar haar hoefde te kijken
  • 7:38 - 7:41
    of bij haar hoefde te zijn
    of te denken aan haar en haar ...
  • 7:42 - 7:44
    onvermogen in leven te blijven.
  • 7:49 - 7:50
    Het meest van al
  • 7:50 - 7:53
    wilden ze niet nabij
    haar fysieke lichaam zijn.
  • 7:53 - 7:56
    Ze gebruikten de woorden 'in verval',
  • 7:57 - 7:59
    ofschoon zijzelf erdoor gefascineerd was,
  • 7:59 - 8:03
    de veranderingen die het dag na dag
    onderging naar de regels van haar wezen,
  • 8:03 - 8:05
    onafhankelijk van haar wil.
  • 8:08 - 8:10
    Ik stuurde Navid inderdaad naar de aarde.
  • 8:12 - 8:13
    Maar ik kwam zelf mee.
  • 8:15 - 8:18
    Ik herinner me dat een vriend
    vlak voor ons vertrek zei:
  • 8:18 - 8:20
    "Ik vind het eigenlijk arrogant,
  • 8:21 - 8:25
    alsof de regels voor jullie niet gelden,
    alsof jullie liefde zo bijzonder is."
  • 8:27 - 8:29
    Maar dat vond ik.
  • 8:32 - 8:34
    En zelfs hier op aarde
  • 8:34 - 8:37
    bleef ik werken aan levensverlenging.
  • 8:37 - 8:38
    Het kwam niet bij me op
  • 8:38 - 8:40
    dat er een andere respons mogelijk was.
  • 8:40 - 8:43
    Ik bleef teruggaan
    naar wat Navid tegen me zei,
  • 8:43 - 8:45
    die dag op het Azadiplein,
  • 8:45 - 8:47
    dat zonder die basisbeperking --
  • 8:47 - 8:50
    een universum dat massa
    toekende aan materie --
  • 8:50 - 8:51
    wij niet zouden bestaan.
  • 8:53 - 8:55
    Dat is één regel.
  • 8:55 - 8:59
    Nog een regel is
    dat alle massa entropie vertoont.
  • 9:00 - 9:03
    En zonder massa
    besta je niet in dit heelal.
  • 9:03 - 9:04
    Ik weet 't. Ik probeerde alles.
  • 9:04 - 9:09
    Ik probeerde een photondoos te maken
    die het Higgsveld veranderde.
  • 9:09 - 9:13
    Ik probeerde alle subatomaire bewegingen
    in mijn lichaam op te nemen
  • 9:13 - 9:15
    en ze cyclisch herhalend af te spelen.
  • 9:15 - 9:16
    Niets werkte.
  • 9:21 - 9:27
    Maar mijn laatste innovatie
    was het maken van een spoeldimensie
  • 9:27 - 9:31
    met de begrenzing van een lichaam,
    waarbinnen tijd oneindig langzamer bewoog
  • 9:32 - 9:36
    maar wiens projecties zich
    leken te bewegen in de normale tijd.
  • 9:37 - 9:41
    Dat lichaam zou dan in ons universum
    verschijnen als een hologram --
  • 9:43 - 9:45
    hier, maar toch ook niet.
  • 9:49 - 9:51
    Toen ik besefte dat het me was gelukt,
  • 9:52 - 9:54
    rende ik naar haar kamer,
  • 9:54 - 9:56
    zo blij dat ik het haar kon vertellen.
  • 9:57 - 10:00
    Mijn beweging door de ruimte
    oogde bijna normaal,
  • 10:00 - 10:02
    zelfs voor mijzelf.
  • 10:04 - 10:06
    Ik ging naast haar liggen
  • 10:07 - 10:10
    en vergat... ik viel dwars door haar heen.
  • 10:16 - 10:19
    Ik vond een manier om eeuwig te leven,
  • 10:20 - 10:23
    ten koste van datgene
    dat Navid het meeste begeerde:
  • 10:23 - 10:26
    aanraken en aangeraakt worden.
  • 10:30 - 10:31
    Ze gooide me eruit.
  • 10:36 - 10:38
    Maar kijken kon ik wel.
  • 10:40 - 10:41
    Mensen leven nu 400 jaar lang
  • 10:42 - 10:43
    en nog steeds sterven we.
  • 10:43 - 10:45
    En wanneer de dood komt,
  • 10:46 - 10:50
    plukken de stervenden
    nog steeds aan hun lakens,
  • 10:52 - 10:56
    en hun armen kleuren
    blauw en paars aan de binnenzijde
  • 10:56 - 11:00
    en hun ademhaling
    wordt trager en trager,
  • 11:00 - 11:02
    alsof ze in slaap vallen.
  • 11:10 - 11:11
    Ik dacht altijd
  • 11:12 - 11:14
    dat avontuur datgene is
    wat het leven betekenis geeft.
  • 11:16 - 11:18
    Dat de dood slechts een probleem is
  • 11:18 - 11:20
    waarvoor we nog geen oplossing hebben.
  • 11:24 - 11:28
    Maar misschien heeft een leven
    enkel betekenis omdat het eindig is.
  • 11:28 - 11:30
    Misschien is dat de paradox:
  • 11:30 - 11:33
    beperkingen beperken niet,
    maar geven perfecte vrijheid.
  • 11:39 - 11:40
    (Zucht)
  • 11:46 - 11:48
    Vanmorgen was er donder en bliksem.
  • 11:48 - 11:50
    Voor vanavond wordt hetzelfde voorspeld,
  • 11:50 - 11:52
    maar nu is de hemel helder.
  • 11:53 - 11:54
    Ik kan de wind niet voelen,
  • 11:54 - 11:58
    maar ik vroeg een verpleegster
    die langsliep, hoe het aanvoelde,
  • 11:58 - 12:01
    en ze zei dat het zacht aanvoelde
    zoals gesmolten boter.
  • 12:03 - 12:05
    Een antwoord mijn vrouw waardig.
  • 12:11 - 12:13
    Ik moet weer vlees zien te worden.
  • 12:17 - 12:21
    Tot dan neem ik geen ruimte in,
    behalve de ruimte die je me geeft.
Title:
Een liefdevol science fiction-visioen van een 318-jarig hologram
Speaker:
Monica Byrne
Description:

Science fiction-auteur Monica Byrne schept rijke werelden vol met personages die los staan van onze raciale, sociale en gender-stereotypes. In deze performance verschijnt Byrne als het hologram Pilar, dat een verhaal doorgeeft over liefde en verlies uit een nabije toekomst, waarin de mens het universum heeft gekoloniseerd. "Altijd grappig om te zien hoe je verwachting van de toekomst zich verhoudt met de werkelijkheid."

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
12:38

Dutch subtitles

Revisions