Return to Video

Күнделікті заттар, қайғылы оқиғалар

  • 0:01 - 0:02
    Бұл қарапайым заттар:
  • 0:02 - 0:06
    сағаттар, кілттер, тарақтар,
    көзілдіріктер.
  • 0:06 - 0:09
    Бұл заттарды Босниядағы геноцид құрбандары
  • 0:09 - 0:12
    өзімен бірге соңғы сапарға алған.
  • 0:12 - 0:14
    Бұл күнделікті қолданылатын
    тұрмыстық заттар
  • 0:14 - 0:16
    барлығымызға таныс.
  • 0:16 - 0:18
    Кейбір құрбандардың өзімен біргe
  • 0:18 - 0:21
    осындай заттарды, мысалы,
    тіс пастасы мен тіс щеткасын алуы,
  • 0:21 - 0:23
    олардың алда не болатынын
  • 0:23 - 0:25
    білмегенін көрсетеді.
  • 0:25 - 0:28
    Әдетте оларға әскери тұтқындарға
  • 0:28 - 0:30
    айырбасталатындықтары айтылатын.
  • 0:30 - 0:32
    Бұл заттар менің елімдегі
  • 0:32 - 0:35
    жаппай жерлеу орындарынан табылған және
  • 0:35 - 0:38
    сот медицина сарапшылары
    осы сәтте де, таяуда табылған
  • 0:38 - 0:40
    жерлеу орындарынан денелерді
    тауып жатыр,
  • 0:40 - 0:41
    ал соғыстан кейін 20 жыл өтті.
  • 0:41 - 0:45
    Бәлкім, бұл осыған дейін табылғандардың
    ең үлкені болар.
  • 0:45 - 0:48
    90-жылдардың басында
    Босния ұлтын ойран қылған
  • 0:48 - 0:50
    төрт жылдық қақтығыс кезінде
  • 0:50 - 0:54
    шамамен 30 мың бейбіт тұрғын
    хабар-ошарсыз кетті,
  • 0:54 - 0:56
    олар өлтірілді деп болжанады,
  • 0:56 - 0:58
    тағы жүз мың адам
  • 0:58 - 1:00
    әскери операция кезінде қаза тапқан.
  • 1:00 - 1:01
    Көпшілігі соғыстың
  • 1:01 - 1:03
    алғашқы күндерінде
  • 1:03 - 1:04
    не әскери операция соңында,
  • 1:04 - 1:07
    Сребреница сияқты
    БҰҰ-ның қауіпсіздік аймағында,
  • 1:07 - 1:11
    Серб әскерінің қолына түсіп, қаза тапқан.
  • 1:11 - 1:13
    Халықаралық трибунал
  • 1:13 - 1:14
    адамзатқа қарсы қылмыстарға
  • 1:14 - 1:17
    бірнеше үкім шығарды.
  • 1:17 - 1:21
    Геноцид – жүйелі және мақсатты түрде
  • 1:21 - 1:24
    ұлттық, саяси, діни немесе
  • 1:24 - 1:26
    этникалық топтардың жойылуы.
  • 1:26 - 1:29
    Геноцид – бұл, негізінен, кісі өлтіру.
  • 1:29 - 1:32
    Бұл, сондай-ақ, меншікті,
  • 1:32 - 1:33
    мәдени мұраны және
  • 1:33 - 1:37
    қандай да бір ұлтты түбімен жою.
  • 1:37 - 1:39
    Геноцид – бұл кісі өлтіру ғана емес;
  • 1:39 - 1:42
    бұл – ұлттық ерекшеліктерді жоққа шығару.
  • 1:42 - 1:44
    Қылмыс кемшіліксіз болмайды,
  • 1:44 - 1:46
    оның әрдайым іздері қалады.
  • 1:46 - 1:48
    Өлгендердің денелері мен олар туралы
  • 1:48 - 1:51
    өшіп бара жатқан естеліктен басқа
  • 1:51 - 1:55
    ұмытылайтын мәңгілік бір нәрсе бар.
  • 1:55 - 1:57
    Бұл заттар көптеген
  • 1:57 - 1:58
    қабірлерден табылған
  • 1:58 - 2:02
    және оларды іздеудегі басты мақсат –
  • 2:02 - 2:03
    бірегей үрдіс қалыптастыру,
  • 2:03 - 2:07
    Еуропада Холокосттан бері
  • 2:07 - 2:09
    қаза тапқандардың
  • 2:09 - 2:11
    кім екенін анықтау үрдісі.
  • 2:11 - 2:13
    Барлық денелер табылуы және
  • 2:13 - 2:15
    кімдікі екені анықталуы тиіс.
  • 2:15 - 2:17
    Қалпына келтірілгеннен кейін
  • 2:17 - 2:20
    өлімге бара жатқан құрбандардың
  • 2:20 - 2:21
    қолдарында болған заттар
  • 2:21 - 2:23
    тазартылады, талданады,
  • 2:23 - 2:26
    каталогке енгізіледі және сақталады.
  • 2:26 - 2:29
    Табылған мыңдаған заттар
    ақ пластик пакеттерге салынады,
  • 2:29 - 2:31
    CSI-да көргендеріңіз сияқты.
  • 2:31 - 2:34
    Бұл заттар құрбандарды визуалды түрде
  • 2:34 - 2:36
    айырып тану құралы ретінде пайдаланылады,
  • 2:36 - 2:40
    сондай-ақ әскери қылмыстар бойынша
    сот талқылауларында
  • 2:40 - 2:42
    өте маңызды айғақ ретінде қолданылады.
  • 2:42 - 2:45
    Кейде аман қалғандар шақырылып
  • 2:45 - 2:47
    осы заттар көрсетіледі, бірақ
  • 2:47 - 2:50
    бұл өте қиын, тиімсіз және
  • 2:50 - 2:54
    адамдардың жанына бататын процесс.
  • 2:54 - 2:57
    Сот-медицина сарапшылары, дәрігерлер
    мен заңгерлер жұмысын
  • 2:57 - 2:58
    аяқтағаннан кейін,
  • 2:58 - 3:01
    бұл заттар қажетсіз боп қалады.
  • 3:01 - 3:04
    Сенсеңіз де, сенбесеңіз де, көбі жойылады
    немесе
  • 3:04 - 3:06
    көзге көрінбейтін жерге қойылады,
  • 3:06 - 3:08
    "көзден кетті, көңілден кетті" дегендей.
  • 3:08 - 3:11
    Бірнеше жыл бұрын
  • 3:11 - 3:13
    тірі қалғандар көре алатындай
  • 3:13 - 3:15
    мұрағат дайындау үшін әр табылған затты
  • 3:15 - 3:19
    суретке түсіремін деп шештім.
  • 3:19 - 3:23
    Баяндаушы ретінде қауымдастыққа
    қайтып келу ұнайды.
  • 3:23 - 3:25
    Сана-сезімнен әрі қарай бару ұнайды.
  • 3:25 - 3:28
    Біреулер бұл заттарды
  • 3:28 - 3:29
    тануы мүмкін
  • 3:29 - 3:32
    немесе бұл суреттер болған жағдайды
    еске түсіріп,
  • 3:32 - 3:36
    тұрақты, бейтарап және нақты
  • 3:36 - 3:38
    ескертпе болып қалады.
  • 3:38 - 3:40
    Фотосуреттер – бұл эмпатия
  • 3:40 - 3:43
    және осы заттар эмпатиялық сезім тудырады.
  • 3:43 - 3:45
    Бұл жағдайда мен жай ғана
  • 3:45 - 3:47
    сот сараптамасының құралымын,
  • 3:47 - 3:50
    ал нәтижесі – барынша шынайы
    түсірілген суреттер,
  • 3:50 - 3:52
    олар құжат бола алады.
  • 3:52 - 3:56
    Қаза тапқандар кім екені
    анықталғаннан кейін,
  • 3:56 - 3:57
    зираттарда күлге айналған денелер мен
  • 3:57 - 4:00
    осы қарапайым заттар ғана
    өткенді еске салады.
  • 4:00 - 4:02
    Қарапайымдылығына қарамастан,
    бұл заттар
  • 4:02 - 4:04
    құрбандардың жеке тұлғасын
  • 4:04 - 4:05
    айғақтайтын,
  • 4:05 - 4:07
    олардың болғанын еске салатын
  • 4:07 - 4:09
    бірден-бір заттар.
  • 4:09 - 4:12
    Көп рақмет.
  • 4:12 - 4:15
    (Қол шапалақтау)
Title:
Күнделікті заттар, қайғылы оқиғалар
Speaker:
Зиах Гафич
Description:

Зиах Гафич күнделікті заттарды – сағаттарды, аяқ киімдерді, көзілдіріктерді суретке түсіреді. Бірақ бұл заттардың қарапайымдылығы – алдамшы; бұл заттар Босния соғысында қаза тапқандарды жаппай жерлеген қабірлерден шықан заттар. Гафич, TED мүшесі және Сараево тұрғыны ретінде, қайтыс болғандарды анықтайтын тірі мұрағат жасау мақсатында қабірлерден табылған әрбір затты суретке түсірген.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
04:32
Asqat Yerkimbay approved Kazakh subtitles for Everyday objects, tragic histories
Asqat Yerkimbay edited Kazakh subtitles for Everyday objects, tragic histories
Bakytgul Salykhova accepted Kazakh subtitles for Everyday objects, tragic histories
Bakytgul Salykhova edited Kazakh subtitles for Everyday objects, tragic histories
Ayana Mukuzhanova edited Kazakh subtitles for Everyday objects, tragic histories
Ayana Mukuzhanova edited Kazakh subtitles for Everyday objects, tragic histories
Ayana Mukuzhanova edited Kazakh subtitles for Everyday objects, tragic histories
Ayana Mukuzhanova edited Kazakh subtitles for Everyday objects, tragic histories
Show all

Kazakh subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.