Return to Video

Tỉ lệ Trái đất và mặt trời

  • 0:01 - 0:03
    Mục tiêu của tôi trong đoạn video này và video tiếp theo là bước đầu
  • 0:03 - 0:08
    làm rõ về tỉ lệ (thực sự là chỉ cần) của Trái đất
  • 0:08 - 0:11
    và Hệ mặt trời, và khi chúng ta càng đi sâu vào
  • 0:11 - 0:12
    (như) Thiên hà và Vũ trụ
  • 0:12 - 0:14
    điều này càng trở nên khó có thể tưởng tượng được.
  • 0:14 - 0:16
    nhưng chúng ta ít nhất sẽ cố gắng hết sức có thể!
  • 0:16 - 0:18
    Tôi nghĩ rằng hầu hết trong số chúng ta khi xem đoạn phim này đều biết rằng
  • 0:18 - 0:21
    đây chính là Trái đất.
  • 0:21 - 0:23
    Chính là Trái đất đây.
  • 0:23 - 0:26
    Và để có thể thấy được tỉ lệ như thế nào, tôi nghĩ rằng, có lẽ,
  • 0:26 - 0:29
    có lẽ, khoảng cách lớn nhất mà chúng ta có thể mường tượng được là...
  • 0:29 - 0:30
    là vào khoảng một trăm dặm (xấp xỉ 161 km).
  • 0:30 - 0:33
    Giả sử bạn lái xe trong khoảng một tiếng, tiếng rưỡi
  • 0:33 - 0:34
    và đi khoảng một trăm dặm.
  • 0:34 - 0:37
    Thì trên bảng, bạn sẽ đi được CHỪNG NÀY.
  • 0:37 - 0:41
    Trông chẳng khác gì một hạt bụi bé li ti cả.
  • 0:41 - 0:43
    Nhưng dài cả trăm dặm đấy!
  • 0:43 - 0:45
    Cũng xét về quy mô,
  • 0:45 - 0:48
    hãy thử nghĩ về một tốc độ mà ít nhất chúng ta có thể hình dung ra được
  • 0:48 - 0:51
    Có thể là vận tốc của một...
  • 0:51 - 0:54
    Hãy thử nghĩ về vận tốc của một...
  • 0:54 - 0:57
    Viên đạn. Vận tốc một viên đạn.
  • 0:57 - 0:59
    Chắc là chúng ta không hình dung ra được đâu.
  • 0:59 - 1:02
    Nhưng cứ giả sử một viên đạn là thứ nhanh nhất mà chúng ta có thể hình dung được.
  • 1:02 - 1:04
    Vận tốc của nó là vào khoảng...
  • 1:04 - 1:05
    (và có nhiều loại đạn khác nhau
  • 1:05 - 1:07
    mà cũng tùy vào loại súng và nhiều thứ khác nữa)
  • 1:07 - 1:10
    khoảng 280 mét một giây,
  • 1:10 - 1:18
    là vào khoảng 1000 km một giờ.
  • 1:18 - 1:25
    Xấp xỉ vận tốc của một chiếc máy bay.
  • 1:25 - 1:27
    Của một máy bay phản lực...
  • 1:27 - 1:33
    Để hiểu thêm về tỉ lệ ở đây, chúng ta có chu vi trái đất,
  • 1:33 - 1:36
    Giả sử bạn đi vòng quanh trái đất,
  • 1:36 - 1:42
    chu vi của trái đất, như vậy, là khoảng 40 000 km
  • 1:42 - 1:48
    40 000 km...
  • 1:48 - 1:51
    Vì vậy, nếu bạn bay vòng quanh trái đất với vận tốc của một viên đạn,
  • 1:51 - 1:51
    vận tốc của một viên đạn,
  • 1:51 - 1:55
    hoặc vận tốc của một chiếc máy bay, 1000km/h
  • 1:55 - 1:59
    bạn sẽ mất khoảng 40 tiếng để đi vòng quanh Trái đất,
  • 1:59 - 2:06
    40 giờ vòng quanh trái đất...
  • 2:06 - 2:10
    Và tôi không nghĩ rằng điều này là quá mới mẻ.
  • 2:10 - 2:13
    Bạn có thể đã từng bay trên những chuyến bay dài 12 hoặc 15 tiếng
  • 2:13 - 2:14
    mà đưa bạn đi, tuy không hết một vòng Trái đất,
  • 2:14 - 2:15
    nhưng cũng là một chặng đường khá xa.
  • 2:15 - 2:19
    Ví dụ như, từ San Francisco đến Úc.
  • 2:19 - 2:22
    Những điều này vẫn còn chưa quá "điên rồ"
  • 2:22 - 2:25
    Mặc dù (bạn biết đấy), ngay cả đối với tôi, riêng Trái đất thôi cũng đã là
  • 2:25 - 2:28
    một vật thể to lớn khủng khiếp rồi.
  • 2:28 - 2:29
    Bây giờ, dẹp chuyện đó sang một bên đã, hãy thử nghĩ tới
  • 2:29 - 2:31
    Mặt trời.
  • 2:31 - 2:34
    Vì mặt trời là một thứ gì đó còn lớn hơn rất nhiều.
  • 2:34 - 2:37
    Đây, rõ ràng ở đây, là "mặt trời".
  • 2:37 - 2:42
    Và tôi nghĩ rằng hầu hết mọi người cho rằng mặt trời lớn hơn, lớn hơn RẤT nhiều so với trái đất,
  • 2:42 - 2:45
    và nó cách khá là xa Trái đất,
  • 2:45 - 2:47
    nhưng tôi không nghĩ rằng hầu hết mọi người, kể cả bản thân mình,
  • 2:47 - 2:54
    đánh giá đúng độ lớn của Mặt trời như thế nào, hay nó cách xa Trái đất đến mức nào.
  • 2:54 - 2:58
    Vì vậy, để bạn có thể tưởng tượng được: (Trái đất) Mặt trời có, Mặt trời có chu vi
  • 2:58 - 3:07
    gấp 109 lần chu vi
  • 3:07 - 3:10
    109 lần chu vi trái đất!
  • 3:10 - 3:13
    Vì vậy nếu chúng ta lặp lại bài toán phía trên
  • 3:13 - 3:18
    và chúng ta nói: Được rồi, giả sử nếu tôi đang bay với vận tốc của một viên đạn, hoặc vận tốc của một chiếc máy bay,
  • 3:18 - 3:21
    tôi sẽ mất 40 tiếng để bay vòng quanh Trái đất.
  • 3:21 - 3:23
    Thế thì, tôi sẽ mất bao lâu để bay quanh Mặt trời?
  • 3:23 - 3:28
    Nếu bạn đang định leo lên 1 chiếc máy bay,
  • 3:28 - 3:31
    hoặc bằng cách nào đó bạn lái một viên đạn, để thử bay quanh Mặt trời,
  • 3:31 - 3:34
    bay một vòng quanh Mặt trời,
  • 3:34 - 3:35
    thì bạn sẽ mất
  • 3:35 - 3:39
    109 lần thời gian bạn bay quanh Trái đất.
  • 3:39 - 3:44
    Bạn sẽ mất khoảng 100, lần thời gian đấy, (tôi có thể tính là 109, nhưng cũng chỉ cần tương đối thôi)
  • 3:44 - 3:46
    nó là vào khoảng 100 lần chu vi Trái đất.
  • 3:46 - 3:52
    do đó 100 * 40 = 4000
  • 3:52 - 3:54
    4000 giờ!
  • 3:54 - 3:56
    Và để biết 4000 lâu như thế nào
  • 3:56 - 3:58
    trên thực tế, do tôi đã lôi máy tính ra
  • 3:58 - 4:00
    Chúng ta hãy tính lại cho chính xác:
  • 4:00 - 4:04
    109 lần chu vi của trái đất
  • 4:04 - 4:07
    109 nhân 40 giờ
  • 4:07 - 4:09
    40 giờ là thời gian bạn bay vòng quanh Trái đất.
  • 4:09 - 4:15
    Nên bán sẽ mất 4360 giờ để bay quanh Mặt trời,
  • 4:15 - 4:18
    với vận tốc của một viên đạn, hoặc một chiếc máy bay!
  • 4:18 - 4:21
    Và một ngày là 24 giờ
  • 4:21 - 4:24
    nên bạn sẽ mất 181 ngày!
  • 4:24 - 4:25
    Chặng đường sẽ kéo dài gần nửa năm trời
  • 4:25 - 4:31
    Bạn sẽ mất nửa năm để bay quanh Mặt trời với vận tốc của một chiếc máy bay.
  • 4:31 - 4:32
    (Hãy để tôi viết cái này ra)
  • 4:32 - 4:34
    Nửa năm!
  • 4:34 - 4:37
    nửa năm...
  • 4:37 - 4:39
    Mặt trời thật là LỚN!
  • 4:39 - 4:41
    Mặt trời rất lớn!
  • 4:41 - 4:44
    Điều này có thể hoặc không còn lạ lẫm gì nữa.
  • 4:44 - 4:46
    Để tôi cho các bạn một phép so sánh khác,
  • 4:46 - 4:48
    Tôi có một biểu đồ khác của Mặt trời.
  • 4:48 - 4:50
    Một biểu đồ khác của Mặt trời.
  • 4:50 - 4:53
    Chúng ta sẽ nói thêm về phần còn lại của hệ mặt trời vào phần sau.
  • 4:53 - 4:56
    Nhưng trong biểu đồ này, Mặt trời
  • 4:56 - 4:59
    mặt trời, ít ra ở trên màn hình của tôi, nếu hiển thị toàn bộ
  • 4:59 - 5:01
    nó sẽ có đường kính là vào 20 insơ - khoảng 51cm
  • 5:01 - 5:03
    Trái đất chỉ là cái hình bé bé ở đây thôi!
  • 5:03 - 5:05
    Còn nhỏ hơn cả một giọt nước mưa.
  • 5:05 - 5:09
    Cái chấm nhỏ nhỏ nằm ở đây đây.
  • 5:09 - 5:12
    Nếu tôi vẽ lại với tỉ lệ sao cho Mặt trời trở nên nhỏ hơn,
  • 5:12 - 5:14
    Trái đất sẽ "to" chừng này,
  • 5:14 - 5:18
    Trái đất sẽ chỉ to như thế thôi.
  • 5:18 - 5:20
    Rõ ràng là chẳng thể thấy gì cả, bởi vì
  • 5:20 - 5:23
    như chúng ta đều đã làm các dự án khoa học vào năm lớp 3 và lớp 4 thì,
  • 5:23 - 5:27
    chúng tôi (hay là cả các bạn) đã quen với các mô hình hệ Mặt trời mà trông giống na ná như thế này:
  • 5:27 - 5:30
    Nhưng các hành tinh cách xa nhau hơn rất nhiều.
  • 5:30 - 5:32
    Mặc dù đây là (đây là) (đây là), uhm
  • 5:32 - 5:37
    theo đúng tỷ lệ thì các hành tinh này cách rất rất xa Mặt trời, xa hơn những gì được biểu thị trên đồ hình này.
  • 5:37 - 5:45
    Do đó Mặt trời (xin lỗi), trái đất; cách Mặt trời 150 triệu km.
  • 5:45 - 5:48
    Vì vậy, trái đất, trái đất là:
  • 5:48 - 5:52
    vì vậy, nếu chúng ta có Mặt trời ở đây
  • 5:52 - 5:55
    Nếu đây là Mặt trời, bạn thậm chí sẽ không
  • 5:55 - 5:57
    ở quy mô này, bạn thậm chí sẽ không thể nhìn thấy Trái đất đâu cả
  • 5:57 - 5:58
    Sẽ không thể nhìn thấy Trái đất.
  • 5:58 - 6:00
    Nó thậm chí sẽ còn nhỏ hơn cả một điểm ảnh.
  • 6:00 - 6:05
    Nhưng khoảng cách sẽ là 150, sẽ là 150 TRIỆU
  • 6:05 - 6:14
    150 000 000 km từ Trái đất.
  • 6:14 - 6:16
    Và khoảng cách này được gọi là một Đơn vị thiên văn (Astronomical Unit)
  • 6:16 - 6:18
    chúng ta sẽ sử dụng thuật ngữ này trong các phần tiếp theo.
  • 6:18 - 6:20
    chỉ vì nó sẽ giúp chúng ta dễ xem xét các khoảng cách hơn.
  • 6:20 - 6:24
    "Đơn vị thiên văn" đôi khi được viết tắt là "AU": "Astronomical Unit".
  • 6:24 - 6:27
    Đơn vị...
  • 6:27 - 6:30
    Đơn vị thiên văn...
  • 6:30 - 6:33
    Và chỉ để cho các bạn thấy khoảng cách này xa đến mức nào
  • 6:33 - 6:37
    ánh sáng, là thứ mà chúng ta nghĩ rằng gần như là nhanh nhất rồi
  • 6:37 - 6:39
    là thứ mà, bạn biết đấy, nhanh đến mức tức thì.
  • 6:39 - 6:42
    Vẫn phải mất 8 phút để đi từ Mặt trời đến Trái đất!
  • 6:42 - 6:46
    Nếu Mặt trời biến mất, thì chúng ta phải mất 8 phút
  • 6:46 - 6:50
    mới biết được điều đó.
  • 6:50 - 6:55
    Chúng ta hãy tính theo cách khác, theo cách lái máy bay ở trên.
  • 6:55 - 6:56
    để tôi lấy máy tính ra đã
  • 6:56 - 7:01
    Như chúng ta có một trăm, chúng ta đang nói về 150
  • 7:01 - 7:04
    đó là nghìn, triệu!
  • 7:04 - 7:07
    Đó là 150 triệu km.
  • 7:07 - 7:10
    Vì vậy, nếu chúng ta bay ở vận tốc 1000 km / giờ
  • 7:10 - 7:13
    với vận tốc 1000km/giờ, chúng ta sẽ mất
  • 7:13 - 7:18
    150 000 giờ, với tốc độ của một viên đạn, hoặc của một máy bay phản lực
  • 7:18 - 7:20
    để đến được Mặt trời, và để so sánh,
  • 7:20 - 7:25
    nếu bạn muốn tính theo ngày: với 24 giờ/ngày
  • 7:25 - 7:31
    thì sẽ là 6250 ngày, và nếu chia cho 365:
  • 7:31 - 7:33
    Khoảng 17 năm!
  • 7:33 - 7:38
    Nếu bạn đã bắn một viên đạn thẳng về phía mặt trời, nó sẽ mất 17 năm để đến đích!
  • 7:38 - 7:40
    Nếu bằng cách nào đó nó có thể duy trì vận tốc ban đầu.
  • 7:40 - 7:45
    Do đó, một viên đạn hoặc một máy bay phản lực sẽ mất 17 năm để đến được Mặt trời.
  • 7:45 - 7:48
    17...
  • 7:48 - 7:50
    17 năm...
  • 7:50 - 7:51
    Hoặc một cách khác để hình dung nó:
  • 7:51 - 7:56
    Mặt trời ngay trên hình ở đây (trên màn hình của tôi) có đường kính khoảng 5 hoặc 6 inch ( 12- 15 cm)
  • 7:56 - 8:00
    Và theo tỷ lệ này thì dấu chấm nhỏ ngay tại đây,
  • 8:00 - 8:04
    dấu chấm nhỏ này, là Trái đất, sẽ chỉ bằng hạt bụi này
  • 8:04 - 8:05
    hạt bụi này...
  • 8:05 - 8:07
    Nếu tôi muốn vẽ khoảng cách trên theo tỷ lệ này,
  • 8:07 - 8:11
    Tôi sẽ phải đặt hạt bụi này cách Mặt trời 50 phút (khoảng 15,2 mét)
  • 8:11 - 8:13
    50-60 phút (15-18 m) từ Mặt trời.
  • 8:13 - 8:14
    Nếu bạn nhìn vào Hệ Mặt trời,
  • 8:14 - 8:17
    và rõ ràng là có những thứ khác trong Hệ Mặt trời,
  • 8:17 - 8:18
    chúng ta sẽ nói thêm về chúng trong video tiếp theo.
  • 8:18 - 8:23
    Bạn thậm chí sẽ không nhìn thấy cái hạt Trái đất kia đâu! Chỉ là hạt tí ti bay xung quanh Mặt trời.
  • 8:23 - 8:26
    (Và chúng ta) khi chúng ta đi xa hơn và xa hơn ra khỏi Hệ mặt trời, chúng ta sẽ thấy rằng
  • 8:26 - 8:30
    ngay cả khoảng cách này cũng bắt đầu trở nên nhỏ bé đến nực cười.
  • 8:30 - 8:31
    Hoặc nghĩ về nó theo cách khác
  • 8:31 - 8:34
    Nếu mặt trời có kích thước như này,
  • 8:34 - 8:36
    Nếu mặt trời có kích thước như này...
  • 8:36 - 8:39
    thì hạt này, thì Trái đất ở tỷ lệ này,
  • 8:39 - 8:42
    sẽ cách nó khoảng 200 phút (60m)!
  • 8:42 - 8:45
    Vì vậy, bạn có thể tưởng tượng, nếu bạn có một sân bóng bầu dục,
  • 8:45 - 8:48
    Nếu ếu bạn có một sân bóng bầu dục...
  • 8:48 - 8:49
    Để tôi vẽ cái sân...
  • 8:49 - 8:51
    Và đây là vùng gôn
  • 8:51 - 8:53
    Gôn này, gôn kia,
  • 8:53 - 8:56
    và nếu bạn so với một thứ gì đó cỡ như quả bóng y tế,
  • 8:56 - 8:58
    lớn hơn quả bóng rổ một chút, tại vùng sân bên này.
  • 8:58 - 9:05
    hạt nhỏ này sẽ nằm cách đó - khoảng 60 yards hoặc khoảng 60 mét
  • 9:05 - 9:08
    (vì vậy cái hạt này) bạn sẽ không thậm chí thấy nó, trên quy mô của một sân bóng đá!
  • 9:08 - 9:09
    Khoảng cỡ này.
  • 9:09 - 9:12
    Dù sao thì tôi cũng phải đi rồi, mong rằng đoạn phim này,
  • 9:12 - 9:16
    (eh) bắt đầu làm bạn sững sờ, khi bạn suy nghĩ về chỉ quy mô của Mặt trời,
  • 9:16 - 9:20
    của Trái đất, và khoảng cách từ Trái đất đến Mặt trời
  • 9:20 - 9:23
    Và sau đó chúng ta sẽ thấy ngay cả những khoảng cách, thậm chí những kích thước này,
  • 9:23 - 9:27
    là siêu nhỏ khi bạn bắt đầu nghĩ về phần còn lại của hệ mặt trời,
  • 9:27 -
    và đặc biệt là khi chúng ta bắt đầu đi vượt ra ngoài hệ mặt trời.
Title:
Tỉ lệ Trái đất và mặt trời
Description:

Scale of Earth and Sun

more » « less
Video Language:
English
Duration:
09:31
Mono Cicada edited Vietnamese subtitles for Scale of Earth and Sun
Mono Cicada edited Vietnamese subtitles for Scale of Earth and Sun
Mono Cicada added a translation

Vietnamese subtitles

Revisions