Return to Video

Yaşayan dilin gizemleri: Hanımefendi - Jessica Oreck ve Rachael Teel

  • 0:07 - 0:09
    Yaşayan dilin gizemleri:
  • 0:09 - 0:10
    Hanımefendi,
  • 0:10 - 0:12
    kadın
  • 0:12 - 0:14
    Hanımefendi, ilk bakışta etimolojik
  • 0:14 - 0:16
    açıdan alakasız görünen birkaç
  • 0:16 - 0:18
    kelimeyle doğrudan bağlantılıdır.
  • 0:18 - 0:20
    Kökeni Eski İngilizce'de
  • 0:20 - 0:23
    somun ekmek anlamına gelen
  • 0:23 - 0:25
    ve günümüzde somun kelimesinin
  • 0:25 - 0:29
    doğrudan atası olan hlaf kelimesi
  • 0:29 - 0:31
    ve hizmetçi anlamına gelen
  • 0:31 - 0:32
    ve sütçü kızların çalıştığı mandıra
  • 0:32 - 0:35
    kelimesinin kökeni olan
  • 0:35 - 0:39
    daege sözcüğüne uzanmaktadır.
  • 0:39 - 0:44
    Hlaf ve daege birleştiğinde hlafdige olur,
  • 0:44 - 0:47
    yani somun kadını,
  • 0:47 - 0:51
    ya da, mecazen, ekmek yoğuran anlamı taşır.
  • 0:51 - 0:53
    Dokuzuncu yüzyıldan itibaren,
  • 0:53 - 0:57
    hlafdige, hizmetçilerden sorumlu hanıma ya da
  • 0:57 - 1:00
    ev işlerinden sorumlu kadına verilen isimdi.
  • 1:00 - 1:03
    Eski İngilizce'de ev işlerinden sorumlu erkeğe verilen
  • 1:03 - 1:05
    ad hlafweard idi.
  • 1:05 - 1:08
    Hlafweard, ekmek anlamındaki hlaf ile
  • 1:08 - 1:10
    bekçi anlamına gelen ve
  • 1:10 - 1:11
    koğuş ve bekçi gibi bugün
  • 1:11 - 1:13
    kullanılan kelimelerin kökenini oluşturan
  • 1:13 - 1:16
    weard kelimesinin birleşimidir.
  • 1:18 - 1:20
    Hem ekmek kazanan anlamındaki hlafweard,
  • 1:20 - 1:23
    hem de ekmek yoğuran anlamındaki hlafdige,
  • 1:23 - 1:26
    saygı ünvanları olmuşlardır, ve
  • 1:26 - 1:30
    daha üst sosyal statü sahibi insanlara hitap etmiştir.
  • 1:30 - 1:32
    Ses düşmesi denen süreç sonunda,
  • 1:32 - 1:35
    iki kelime de özgün okunuşlarını kaybetmiş
  • 1:35 - 1:40
    ve sırasıyla hanımefendi ve beyefendi olmuşlardır.
  • 1:40 - 1:42
    Halen nezaket göstermek için kullanılsa da,
  • 1:42 - 1:44
    zaman içinde hanımefendi
  • 1:44 - 1:47
    kelimesi statüsünü kaybetmiştir
  • 1:47 - 1:48
    ve artık genellikle
  • 1:48 - 1:51
    sadece kadın anlamında kullanılmaktadır.
Title:
Yaşayan dilin gizemleri: Hanımefendi - Jessica Oreck ve Rachael Teel
Description:

Dersin tümü için: http://ed.ted.com/lessons/mysteries-of-vernacular-lady-jessica-oreck-and-rachael-teel

Neden kadınlara hanımefendi deriz? Kısaca, etimolojik açıdan konuşursak, kelimenin kökeni, birleştiğinde ev işlerinden sorumlu baş hizmetçi anlamına gelen, Eski İngilizce'deki hlaf (ekmek) ve daege (hizmetçi) kelimelerinden gelmektedir, ve nihayetinde yüksek bir statü göstergesi haline gelmiştir. Jessica Oreck ve Rachael Teel, sözcüğün günümüzde basitçe kadın anlamında kullanılmasına kadar geçirdiği süreci araştırmışlardır.

Ders Jessica Oreck ve Rachael Teel tarafından hazırlanmış, animasyon Jessica Oreck tarafından yapılmıştır.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
02:08

Turkish subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.