Return to Video

Spreektaalmysteries: Lady - Jessica Oreck en Rachael Teel

  • 0:07 - 0:09
    Spreektaalmysteries:
  • 0:09 - 0:10
    lady,
  • 0:10 - 0:12
    vrouw.
  • 0:12 - 0:14
    Lady hangt samen met enkele woorden
  • 0:14 - 0:16
    die op het eerste gezicht
  • 0:16 - 0:18
    een verschillende etymologie hebben.
  • 0:18 - 0:20
    Haar wortels gaan terug
  • 0:20 - 0:23
    tot de Oud-Engelse woorden
    'hlaf',
  • 0:23 - 0:25
    een homp brood,
  • 0:25 - 0:29
    de voorloper van het moderne 'loaf' (brood),
  • 0:29 - 0:31
    en 'daege',
  • 0:31 - 0:32
    wat 'meid' betekende,
  • 0:32 - 0:35
    en in het woord 'dairy' (melkerij) zit,
  • 0:35 - 0:39
    de werkplek van de melkmeid.
  • 0:39 - 0:44
    'Hlaf' en 'daege' werden samen 'hlafdige',
  • 0:44 - 0:47
    letterlijk 'broodmeid',
  • 0:47 - 0:51
    of figuurlijk 'broodkneder'.
  • 0:51 - 0:53
    Al in de negende eeuw
  • 0:53 - 0:57
    was een 'hlafdige'
    een meesteres van dienaressen,
  • 0:57 - 1:00
    of het vrouwelijke hoofd
    van het huishouden.
  • 1:00 - 1:03
    Het Oud-Engelse woord voor
    een mannelijk hoofd van het huishouden
  • 1:03 - 1:05
    was 'hlafweard',
  • 1:05 - 1:08
    een samenstelling van 'hlaf',
  • 1:08 - 1:10
    en 'weard',
  • 1:10 - 1:11
    wat bewaarder betekende
  • 1:11 - 1:13
    en in moderne woorden
  • 1:13 - 1:16
    als 'waard' en 'bewaarder' zit.
  • 1:18 - 1:20
    Zowel de 'hlafweard',
    de broodwinner,
  • 1:20 - 1:23
    als de 'hlafdige',
    de broodkneder,
  • 1:23 - 1:26
    werden titels van respect,
  • 1:26 - 1:30
    die verwezen naar burgers
    van hoge sociale rang.
  • 1:30 - 1:32
    Via een proces dat we syncopatie noemen,
  • 1:32 - 1:35
    verloren beide woorden
    hun binnenklanken
  • 1:35 - 1:40
    en werden respectievelijk
    'lord' en 'lady'.
  • 1:40 - 1:42
    'Lady' drukt nog steeds
    beleefdheid uit,
  • 1:42 - 1:44
    maar is wel afgedaald
  • 1:44 - 1:47
    op de sociale ladder
  • 1:47 - 1:48
    en wordt nu vaak gebruikt
  • 1:48 - 1:51
    om gewoon een vrouw aan te duiden.
Title:
Spreektaalmysteries: Lady - Jessica Oreck en Rachael Teel
Description:

View full lesson: http://ed.ted.com/lessons/mysteries-of-vernacular-lady-jessica-oreck-and-rachael-teel

Waarom noemen we vrouwen 'ladies'? Etymologisch komt het woord van de Oud-Engelse woorden 'hlaf' (brood) en 'daege' (meid), die samen verwijzen naar het vrouwelijke hoofd van het huishouden en uiteindelijk hoge sociale rang aanduidden. Jessica Oreck en Rachael Teel volgen het woord op weg naar zijn huidige plaats, waar het gewoon een vrouw aanduidt.

Les door Jessica Oreck en Rachael Teel, animatie door Jessica Oreck.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
02:08

Dutch subtitles

Revisions Compare revisions