Η ριψοκίνδυνη πολιτική της προόδου

Τα παγκόσμια προβλήματα όπως η τρομοκρατία, η ανισότητα και η πολιτική δυσλειτουργικότητα δεν επιλύονται εύκολα, αλλά αυτό δε σημαίνει ότι πρέπει να σταματήσουμε την προσπάθεια. Στην πραγματικότητα, διατείνεται ο δημοσιογράφος Τζόναθαν Τέπερμαν, ίσως πρέπει να θέλουμε να γίνουμε ακόμη πιο ριψοκίνδυνοι. Γύρισε τον κόσμο παίρνοντας συνεντεύξεις από παγκόσμιους αρχηγούς για να μάθει πως οι ίδιοι αντιμετωπίζουν δυσεπίλυτα προβλήματα και ξετρύπωσε εκπληκτικά ελπιδοφόρες ιστορίες, των οποίων την ουσία συμπύκνωσε σε τρία εργαλεία για την επίλυση προβλημάτων.

Η συμβατική γνώση του κόσμου μας σήμερα

προβάλλει ότι ζούμε μια συνεχή παρακμή.

Αυτό δεν αποτελεί έκπληξη,
δεδομένων των άσχημων ειδήσεων γύρω μας,

από το ISIS μέχρι την ανισότητα,

την πολιτική δυσλειτουργία,
την κλιματική αλλαγή,

το Brexit και όλα τα συναφή.

Υπάρχει το εξής ζήτημα,
όσο περίεργο κι αν ακουστεί.

Δεν πιστεύω πραγματικά
αυτή τη ζοφερή απεικόνιση

και πιστεύω πως ούτε κι εσείς θα έπρεπε.

Δεν είναι ότι αγνοώ τα προβλήματα.

Διαβάζω τους ίδιους τίτλους με εσάς.

Αμφισβητώ όμως τα συμπεράσματα
στα οποία τόσοι πολλοί καταλήγουν,

κυρίως ότι «την έχουμε πατήσει»

γιατί τα προβλήματα φαντάζουν άλυτα

κι οι κυβερνήσεις αποδεικνύονται άχρηστες.

Γιατί το λέω αυτό;

Δεν είναι ότι είμαι ιδιαιτέρως
αισιόδοξος εκ φύσεως.

Η επιμονή των ΜΜΕ να προβάλλουν
μια καταδικασμένη πραγματικότητα

υπογραμμίζοντας τα προβλήματα
κι όχι τις απαντήσεις τους,

πάντα με ενοχλούσε.

Έτσι, αποφάσισα μερικά χρόνια πριν,

όντας δημοσιογράφος,

να δω αν μπορώ να εξασφαλίσω κάτι καλύτερο

γυρίζοντας τον κόσμο
και ρωτώντας τους ανθρώπους

αν και πώς αντιμετώπιζαν

τις μεγάλες οικονομικές
και πολιτικές προκλήσεις.

Αυτό που ανακάλυψα με εξέπληξε.

Αποδεικνύεται ότι υπάρχουν αξιοθαύμαστα
σημάδια προόδου στον κόσμο,

συχνά στα πιο απρόσμενα μέρη

που με έπεισαν ότι οι φοβερές
παγκόσμιες προκλήσεις μας

ενδέχεται να μπορούν τελικά να επιλυθούν.

Δεν υπάρχουν λύσεις μόνο στη θεωρία,

αυτές οι λύσεις έχουν δοκιμαστεί.

Είχαν αποτέλεσμα,

και φέρνουν ελπίδα
σ' εμάς τους υπόλοιπους.

Θα σας εξηγήσω τι εννοώ

αναφέροντάς σας πώς τρεις
από τις χώρες που επισκέφτηκα

-ο Καναδάς, η Ινδονησία και το Μεξικό-

ξεπέρασαν τρία υποτιθέμενα
άλυτα προβλήματα.

Οι ιστορίες τους έχουν σημασία
γιατί περιλαμβάνουν εργαλεία για όλους

χρήσιμα όχι μόνο για αυτά
τα συγκεκριμένα προβλήματα

αλλά και για πολλά άλλα επίσης.

Όταν οι περισσότεροι αναλογίζονται
την πατρίδα μου, τον Καναδά,

αν τον σκέφτονται έστω και λίγο,

τον συνδέουν με κάτι κρύο,
βαρετό, ευγενικό.

Θεωρούν ότι λέμε πολύ συχνά «συγγνώμη»
με την περίεργη προφορά μας

Κι έχουν σε όλα δίκιο.

(Γέλια)

Συγγνώμη.

(Γέλια)

Αλλά ο Καναδάς είναι εξίσου σημαντικός

χάρη στον θρίαμβό του
κατά ενός προβλήματος

το οποίο μαστίζει πολλές χώρες.

Τη μετανάστευση.

Ο Καναδάς σήμερα είναι παγκοσμίως
ανάμεσα στα πιο φιλόξενα έθνη,

ακόμη και συγκριτικά με άλλες χώρες
θετικές προς τη μετανάστευση.

Το κατά κεφαλήν ποσοστό μετανάστευσης
είναι 4 φορές μεγαλύτερο από της Γαλλίας.

Ενώ το ποσοστό των αλλοδαπών κατοίκων

είναι το διπλάσιο από της Σουηδίας.

Παράλληλα, ο Καναδάς υποδέχθηκε

10 φορές περισσότερους Σύριους πρόσφυγες
τον προηγούμενο χρόνο

απ' ό,τι οι ΗΠΑ.

(Χειροκρότημα)

Και τώρα υποδέχεται ακόμη περισσότερους.

Αν ρωτήσετε τους Καναδούς
ακόμη και τώρα

ποιο στοιχείο του Καναδά
τους κάνει περήφανους

τοποθετούν την «πολυπολιτισμικότητα»,

-μια άσχημη λέξη σε πολλά μέρη-

δεύτερη,

πάνω από το χόκεϊ.

Ναι, το χόκεϊ.

(Γέλιο)

Με άλλα λόγια, όταν άλλες χώρες

κατασκευάζουν εν εξάλλω φράγματα
για να κρατήσουν μακριά τους ξένους

οι Καναδοί θέλουν και άλλους να έρθουν.

Και τώρα, το πιο ενδιαφέρον κομμάτι.

Ο Καναδάς δεν ήταν πάντα έτσι.

Μέχρι τα μέσα του '60, ο Καναδάς
ακολούθησε μια άκρως ρατσιστική πολιτική,

υπό το όνομα «Λευκός Καναδάς»,

το οποίο δεν αναφερόταν απλώς στο χιόνι,
όπως βλέπετε.

Πώς λοιπόν ο Καναδάς του τότε
έγινε ο Καναδάς που είναι σήμερα;

Αντίθετα με ότι θα σας έλεγε
η μητέρα μου στο Οντάριο

η απάντηση δεν έχει σχέση με την αρετή.

Οι Καναδοί δεν είναι εκ φύσεως
καλύτεροι από τους υπολοίπους.

Όλα ξεκινούν με τον άνδρα που έγινε
αρχηγός του Καναδά το 1968,

τον Πιέρ Τρυντώ, τον πατέρα
του σημερινού πρωθυπουργού.

(Χειροκρότημα)

Αυτό που πρέπει να ξέρουμε για τον Τρυντώ

είναι ότι διέφερε πολύ από τους
προηγούμενους πολιτικούς αρχηγούς.

Υπήρξε γαλλόφωνος σε μια χώρα
διοικούμενη κυρίως από μια αγγλόφωνη ελίτ.

Ήταν διανοούμενος.

Ήταν και στυλάτος.

Σοβαρά, ο τύπος έκανε γιόγκα.

Έκανε παρέα με τους Μπήτλς.

(Γέλια)

Και σαν όλους τους εναλλακτικούς
γινόταν συχνά εξοργιστικός.

Παρ' όλα αυτά, οδήγησε τη χώρα

σε μία από τις πιο προοδευτικές αλλαγές
που είχε ποτέ υποστεί μια χώρα.

Η συνταγή του αποτελείται από δύο μέρη.

Πρώτον, ο Καναδάς κατάργησε τους παλιούς
ρατσιστικούς κανόνες μετανάστευσης

και τους αντικατέστησε με νέους
ανεκτικούς στη διαφορετικότητα

που έδιναν έμφαση στην παιδεία,
την εμπειρία και τις γλωσσικές δεξιότητες.

Με αυτόν τον τρόπο κατέφερε
να αυξήσει τις πιθανότητες

να συνεισφέρει ο ξενόφερτος
πληθυσμός στην οικονομία.

Δεύτερον, ο Τρυντώ ακολούθησε
για πρώτη φορά την πολιτική

της επίσημης πολυπολιτισμικότητας
για να προωθήσει την ενσωμάτωση

και την ιδέα ότι η διαφορετικότητα
είναι βασική στην ταυτότητα του Καναδά.

Στα χρόνια που ακολούθησαν,
η Οτάβα υποστήριζε αυτό το μήνυμα

ενώ παράλληλα, οι απλοί πολίτες

άρχισαν να βλέπουν γύρω τους
τα οικονομικά και υλικά πλεονεκτήματα

αυτής της πολιτικής.

Σύντομα, αυτές οι τάσεις συνδυάστηκαν

δημιουργώντας τον παθιασμένα
ανοιχτόμυαλο Καναδά του σήμερα.

Ας δούμε τώρα μια άλλη χώρα
με ένα ακόμη μεγαλύτερο πρόβλημα,

τον Ισλαμικό εξτρεμισμό.

Το 1998, οι πολίτες της Ινδονησίας
βγήκαν στους δρόμους

και ανέτρεψαν
τον επί μακρόν δικτάτορα Σουχάρτο.

Ένα απίστευτο γεγονός

αλλά και πολύ τρομακτικό.

Με 250 εκατομμύρια κατοίκους,

η Ινδονησία είναι η μεγαλύτερη
μουσουλμανική χώρα στη γη.

Είναι επίσης ζεστή, τεράστια και άγρια.

Αποτελείται από 17.000 νησιά,

όπου μιλιούνται γύρω στις χίλιες γλώσσες.

Βέβαια, ο Σουχάρτο υπήρξε δικτάτορας

και μάλιστα αδίστακτος.

Υπήρξε όμως και ένας
αρκετά αποτελεσματικός τύραννος,

πάντα προσεκτικός να διαχωρίσει
τη θρησκεία από την πολιτική.

Έτσι, πολλοί φοβόντουσαν
ότι χωρίς την επίβλεψή του

η χώρα θα καταστρεφόταν,

ή εξτρεμιστές θα αναλάμβαναν

και θα μετέτρεπαν την Ινδονησία
σε μια τροπική εκδοχή του Ιράν.

Και στην αρχή όλα προς τα εκεί πήγαιναν.

Στις πρώτες ελεύθερες εκλογές
της χώρας, το 1999,

το ισλαμιστικό κόμμα έλαβε 36% των ψήφων

και τα νησιά κάηκαν

καθώς εξεγέρσεις και τρομοκρατικές
επιθέσεις σκότωσαν χιλιάδες.

Από τότε όμως,
έχει σημειωθεί μια σημαντική αλλαγή.

Ενώ απλοί πολίτες έχουν γίνει
πιο ευσεβείς σε προσωπικό επίπεδο

-είδα περισσότερες μαντίλες
σε μια πρόσφατη επίσκεψη

απ' ό,τι θα είχα δει πριν μια δεκαετία-

η πολιτική της χώρας
έχει στραφεί προς την άλλη κατεύθυνση.

Η Ινδονησία είναι πλέον δημοκρατία.

Τα Ισλαμιστικά κόμματα
έχουν χάσει σταδιακά υποστηρικτές,

έχοντας πέσει από το 38% το 2004

στο 25% το 2014.

Η τρομοκρατία εκδηλώνεται πλέον σπάνια.

Κι ενώ ορισμένοι Ινδονήσιοι
έγιναν πρόσφατα μέλη της ISIS,

είναι πολύ λίγοι,

πολύ λιγότεροι αναλογικά με τον πληθυσμό

από το ποσοστό του Βελγίου.

Σκεφτείτε μια άλλη κυρίως
μουσουλμανική χώρα

όπου ισχύουν εξίσου όλα αυτά.

Το 2014, πήγα στην Ινδονησία
και ρώτησα τον πρόεδρό της,

ένα γλυκομίλητο τεχνοκράτη,
τον Τζόκο Γουιντόντο,

«Πώς η Ινδονησία ευημερεί, ενώ άλλες
μουσουλμανικές χώρες πεθαίνουν;»

«Αυτό που συνειδητοποιήσαμε,» μου είπε,

«είναι ότι αντιμετώπιση του εξτρεμισμού
έπεται της καταπολέμησης της ανισότητας».

Τα θρησκευτικά κόμματα της Ινδονησίας,
όπως και σε άλλα μέρη της γης,

έτειναν να εστιάζουν στη μείωση
της φτώχειας και της διαφθοράς.

Αυτό έκανε ο Τζόκο
και οι προκάτοχοί του επίσης,

αποκτώντας προβάδισμα
έναντι των Ισλαμιστών.

Κατάφεραν επίσης να πατάξουν
την τρομοκρατία.

Οι δημοκράτες της Ινδονησίας
έμαθαν όμως κάτι βασικό

από τα σκληρά χρόνια της δικτατορίας,

κυρίως ότι η καταπίεση
οδηγεί σε επιπλέον εξτρεμισμό.

Έτσι διεξήγαγαν τον πόλεμο
με μεγάλη προσοχή.

Χρησιμοποιήθηκε η αστυνομία
αντί του στρατού.

Κρατούσαν υπόπτους μόνο
εφόσον είχαν αρκετές αποδείξεις.

Διεξήγαγαν δημόσιες δίκες.

Έστειλαν στη φυλακή
ακόμη και φιλελεύθερους ιμάμηδες

για να πείσουν τους τζιχαντιστές
ότι ο τρόμος δεν σχετίζεται με το Ισλάμ.

Όλα αυτά αποδείχτηκαν
τρομερά αποτελεσματικά

δημιουργώντας μια χώρα που κανείς
δε θα φανταζόταν 20 χρόνια πριν.

Σε αυτό το σημείο νομίζω
ότι η αισιοδοξία μου θα έπρεπε

να βγάζει νόημα, ελπίζω.

Ούτε το μεταναστευτικό ούτε ο εξτρεμισμός
είναι αδύνατο να αντιμετωπιστούν.

Ακολουθήστε με σε ένα ακόμη ταξίδι,

αυτή τη φορά στο Μεξικό.

Από τις τρεις ιστορίες,
αυτή με εξέπληξε περισσότερο,

καθώς, όπως ξέρετε,

η χώρα παλεύει ακόμη
με το τόσα προβλήματα.

Όμως, μερικά χρόνια πριν,
το Μεξικό έκανε κάτι που πολλές χώρες,

όπως η Γαλλία, η Ινδία και οι HΠΑ,

μπορούν μόνο να ονειρεύονται.

Διέλυσε την πολιτική παράλυση
που την είχε περιορίσει τόσα χρόνια.

Για να καταλάβουμε πώς,
πρέπει να πάμε πίσω στο 2000,

όταν το Μεξικό απέκτησε
επιτέλους δημοκρατία.

Αντί να επωφεληθούν της καινούριας
ελευθερίας για να διεκδικήσουν αλλαγές,

οι πολιτικοί του Μεξικού τη χρησιμοποίησαν
για να πολεμήσουν μεταξύ τους.

Το κογκρέσο έφτασε σε αδιέξοδο
και τα προβλήματα της χώρας

-ναρκωτικά, φτώχεια,
εγκληματικότητα, διαφθορά-

βγήκαν εκτός ελέγχου.

Τα πράγματα εξελίχθηκαν τόσο άσχημα
ώστε το 2008,

το Πεντάγωνο τους προειδοποίησε
για πιθανή κατάρρευση του Μεξικού.

Το 2012, ο Ενρίκε Πένια Νιέτο

κατάφερε να εκλεχθεί πρόεδρος.

Αυτός ο Πένια δεν ενέπνεε
εμπιστοσύνη στην αρχή.

Όντως, ήταν όμορφος,

προερχόταν όμως από το διεφθαρμένο
Θεσμικό Επαναστατικό Κόμμα (PRI)

και υπήρξε διαβόητος γυναικάς.

Φαινόταν τόσο πολύ
σαν ένα ελαφρόμυαλο ομορφόπαιδο

που οι γυναίκες
τον φώναζαν «bonbon», «γλύκα»,

στις προεκλογικές εκστρατείες.

Κι όμως, αυτός ο «γλύκας»
εξέπληξε τους πάντες,

πετυχαίνοντας ανακωχή

μεταξύ των τριών διαφωνούντων
κομμάτων της χώρας.

Και στη διάρκεια 18 μηνών,
πραγματοποίησαν μαζί

ένα εξαιρετικά περιεκτικό
σύνολο μεταρρυθμίσεων.

Διέλυσαν τα ασφυκτικά
μονοπώλια του Μεξικού.

Αποδέσμευσαν τον εγκαταλειμμένο
ενεργειακό τομέα.

Αναδόμησαν εκ νέου τα σχολεία
και πολλά άλλα.

Για να εκτιμήσετε το μέγεθος
του κατορθώματος

φανταστείτε το Κογκρέσο των ΗΠΑ
να κάνει μεταρρυθμίσεις

για τη μετανάστευση,
την οικονομία και τις τράπεζες.

Τώρα, φανταστείτε το Κογκρέσο
να τα κάνει όλα αυτά ταυτοχρόνως.

Αυτό έκανε το Μεξικό.

Λίγο καιρό πριν, συνάντησα τον Πένια
και τον ρώτησα πώς το χειρίστηκε.

Ο πρόεδρος μου έριξε το γνωστό
τσαχπίνικο χαμόγελό του -

(Γέλια)

και μου είπε η σύντομη απάντηση
είναι ο συμβιβασμός.

Φυσικά, τον πίεσα για λεπτομέρειες

και η πλήρης απάντηση που έλαβα
ήταν βασικά,

«συμβιβασμός, συμβιβασμός
και επιπλέον συμβιβασμός».

Ο Πένια ήξερε ότι έπρεπε
να δημιουργήσει γρήγορα εμπιστοσύνη

κι έτσι πλησίασε την αντιπολίτευση
αμέσως μετά τις εκλογές.

Για να μειώσει την πίεση
των ειδικών συμφερόντων,

έκανε μικρά και μυστικά συμβούλια,

και πολλοί από τους συμμετέχοντες
μου είπαν ότι αυτή η οικειότητα,

σε συνδυασμό με πολλή τεκίλα,

κατάφερε να δημιουργήσει εμπιστοσύνη.

Όπως και ότι οι αποφάσεις
έπρεπε να είναι ομόφωνες,

και ότι ο Πένια συμφώνησε να προωθήσει
κάποια θέματα των άλλων κομμάτων

πριν από τα δικά του.

Όπως το έθεσε ο Σαντιάγκο Κρίλ,
ένας υποψήφιος της αντιπολίτευσης,

«Δε λέω ότι εγώ είμαι ξεχωριστός
ή ότι κάποιοι είναι,

αλλά αυτή η ομάδα ήταν ξεχωριστή».

Η απόδειξη;

Όταν ο Πένια ορκίστηκε,
η συμφωνία τηρήθηκε

και το Μεξικό προόδευσε
για πρώτη φορά εδώ και χρόνια.

Καλώς.

Είδαμε πώς αυτές οι τρεις χώρες

ξεπέρασαν τρεις
από τις μεγάλες προκλήσεις.

Και είναι πολύ καλό γι' αυτούς, σωστά;

Αλλά τι ωφελεί εμάς τους υπόλοιπους;

Καθώς μελετούσα αυτές
και άλλες ιστορίες επιτυχίας,

όπως ότι η Ρουάντα ανασυγκροτήθηκε
μετά τον εμφύλιο πόλεμο,

ή ότι η Βραζιλία μείωσε την ανισότητα,

ή ότι η Νότια Κορέα διατηρεί
μια οικονομία πιο σταθερή και ακμάζουσα

σε σύγκριση με οποιαδήποτε άλλη χώρα,

παρατήρησα μερικά κοινά σημεία.

Προτού τα περιγράψω,
θα ήθελα να κάνω μια επισήμανση.

Συνειδητοποιώ, φυσικά,
ότι κάθε χώρα είναι ξεχωριστή.

Δεν μπορείς απλά να πάρεις
ό,τι δούλεψε σε μια χώρα,

να το εφαρμόσεις σε μια άλλη
και να περιμένεις την ίδια επιτυχία.

Ούτε λειτουργούν για πάντα
ορισμένες λύσεις.

Πρέπει να τις προσαρμόσεις
καθώς οι περιστάσεις αλλάζουν.

Κατόπιν τούτων, έχοντας προσεγγίσει
την ουσία αυτών των ιστοριών,

μπορείς εύκολα να εξάγεις μερικά κοινά
εργαλεία για την επίλυση προβλημάτων

που θα εφαρμοστούν σε άλλες χώρες,

και σε συμβούλια,

και σε όλων των ειδών τα πλαίσια.

Νούμερο 1: Αποδεχτείτε το ακραίο.

Σε όλες τις ιστορίες που εξετάσαμε μόλις

η λύτρωση επήλθε σε μια στιγμή
υπαρξιακού κινδύνου.

Κι αυτό δεν ήταν σύμπτωση.

Στον Καναδά, όταν ανέλαβε ο Τρυντώ,
αντιμετώπισε δύο διαγραφόμενους κινδύνους.

Πρώτον, παρά την αχανή
αραιοκατοικημένη χώρα του

αιτούσα επειγόντως εργατικά χέρια,

η προτιμώμενη πηγή εργατών, η Ευρώπη,

είχε μόλις σταματήσει την εξαγωγή τους,
αναρρώνοντας από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.

Άλλο πρόβλημα ήταν
ότι ο μακροχρόνιος ψυχρός πόλεμος

ανάμεσα στις Γαλλικές και τις Αγγλικές
κοινότητες του Καναδά

είχε αρχίσει να επιδεινώνεται.

Το Κεμπέκ απειλούσε ότι θα αποσχιστεί

και όντως οι Καναδοί
αλληλοσκοτώνονταν για την πολιτική.

Βέβαια, οι χώρες βιώνουν
κρίσεις καθημερινά. Σωστά;

Αυτό δεν είναι σπουδαίο.

Σπουδαία είναι η συνειδητοποίηση
του Τρυντώ ότι η κρίση αυτή

είχε απομακρύνει όλα τα εμπόδια
που συνήθως δυσχεραίνουν τις αλλαγές.

Ο Καναδάς έπρεπε να ανοιχτεί.
Δεν είχε επιλογή.

Έπρεπε να ξανασκεφτεί την ταυτότητά του.

Και πάλι, δεν είχε επιλογή.

Αυτό έδωσε στον Τρυντώ μια σπάνια ευκαιρία

να σπάσει τους παλιούς κανόνες
και να τους γράψει εκ νέου.

Και σαν όλους του ήρωες,
ήταν αρκετά έξυπνος για να την αδράξει.

Νούμερο 2: η επιπόλαιη σκέψη
κρύβει δύναμη.

Μια εντυπωσιακή ομοιότητα
ανάμεσα στους δυνατούς λύτες

είναι πώς όλοι τους είναι πραγματιστές.

Θα κλέψουν τις καλύτερες απαντήσεις
από όπου κι αν τις βρουν,

και δεν αφήνουν λεπτομέρειες

όπως το κόμμα ή την ιδεολογία
ή την ευαισθησία να τους εμποδίσουν.

Όπως προείπα, οι δημοκράτες
της Ινδονησίας ήταν αρκετά έξυπνοι

ώστε να οικειοποιηθούν αρκετές από τις
προεκλογικές υποσχέσεις των Ισλαμιστών.

Προσκάλεσαν ακόμη και κάποιους ριζοσπάστες
στον κυβερνητικό συνασπισμό.

Αυτό τρομοκράτησε
πολλούς κοσμικούς της Ινδονησίας.

Αναγκάζοντας όμως τους ριζοσπάστες
να βοηθήσουν στη διακυβέρνηση,

γρήγορα έγινε αντιληπτό
ότι ήταν ακατάλληλοι για τη δουλειά

κι ότι έτσι αναμίχτηκαν σε πολλούς
«βρώμικους» συμβιβασμούς

και εξευτελισμούς που αποτελούν
μέρος της καθημερινής πολιτικής.

Αυτό κηλίδωσε την εικόνα τους τόσο πολύ
που δεν επανήλθαν έκτοτε.

Νούμερο 3:

Ικανοποιήστε όλες τις ανάγκες
κάποιες φορές.

Ξέρω πως μόλις ανέφερα ότι οι κρίσεις
χορηγούν στους αρχηγούς πολλές ελευθερίες.

Αν και αλήθεια, η επίλυση προβλημάτων
απαιτεί κι άλλα εκτός της τόλμης.

Απαιτεί επίσης εγκράτεια,

ακόμη κι όταν αυτό
είναι το τελευταίο που θέλεις.

Όταν ανέλαβε ο Τρυντώ,

θα μπορούσε εύκολα να δώσει προτεραιότητα
στους δικούς του ψηφοφόρους,

τη Γαλλική κοινότητα του Καναδά.

Θα μπορούσε να ικανοποιεί
κάποιους πολίτες κάθε φορά.

Κι ο Πένια θα μπορούσε να επιτίθεται
την αντιπολίτευση με τη δύναμή του,

όπως ήταν συνηθισμένο στο Μεξικό.

Επέλεξε όμως να προσεγγίσει
τους εχθρούς του

πιέζοντας παράλληλα
το κόμμα του να συμβιβαστεί.

Ο Τρυντό τους πίεσε να μην σκέφτονται
με φυλετικές νοοτροπίες,

να μην κατακρίνουν τη διαφορά γλώσσας
ή χρώματος, αλλά να την αποδέχονται

καθώς αποτελούν την πεμπτουσία
της ταυτότητάς τους.

Δεν πήραν όλοι ό,τι ήθελαν,

αλλά όλοι πήραν ένα μέρος
αυτών που συμφωνήθηκαν.

Σε αυτό το σημείο μπορεί να σκέφτεστε

«Εντάξει Τέπερμαν,

αν οι λύσεις όντως είναι εκεί,
όπως επιμένεις,

γιατί δε χρησιμοποιούνται ήδη
από άλλες χώρες;»

Δεν προαπαιτούνται υπερδυνάμεις
για να πετύχει.

Κανείς από τους αρχηγούς
που μόλις εξετάσαμε δεν ήταν υπερήρωας.

Δεν κατάφεραν τίποτα ολομόναχοι,

και είχαν όλοι αρκετά ψεγάδια.

Ο πρώτος δημοκράτης πρόεδρος
της Ινδονησίας,

ο Αμπντουραχμάν Γουαχίντ,

υστερούσε τόσο πολύ σε προσωπικό χάρισμα

που μια μέρα αποκοιμήθηκε

κατά τη διάρκεια της δικής του ομιλίας.

(Γέλια)

Είναι αληθινή ιστορία.

Άρα, αυτό μας λέει ότι το πραγματικό
εμπόδιο δεν είναι η ικανότητα,

ούτε οι περιστάσεις.

Είναι κάτι πιο απλό.

Οι μεγάλες αλλαγές
περιλαμβάνουν μεγάλα ρίσκα,

και το ρίσκο είναι τρομακτικό.

Για να ξεπεραστεί ο φόβος
χρειάζονται κότσια,

και όπως όλοι ξέρετε

οι ριψοκίνδυνοι πολιτικοί
είναι πάρα πολύ σπάνιοι.

Αλλά αυτό δεν σημαίνει
ότι εμείς οι ψηφοφόροι

δεν μπορούμε να απαιτούμε κουράγιο
απ' τους πολιτικούς.

Για αυτό τους δίνουμε την εξουσία
εξ αρχής.

Δεδομένης της κατάστασης του κόσμου,
δεν υπάρχει άλλη επιλογή.

Οι απαντήσεις είναι εκεί έξω.

Είναι η σειρά μας

να εκλέξουμε περισσότερους
γυναίκες και άντρες

αρκετά γενναίους για να τις βρουν,

να τις κλέψουν,

και να τις εφαρμόσουν με επιτυχία.

Ευχαριστώ.

(Χειροκρότημα)