Return to Video

Wat de mensen uit de Amazone weten en jij niet

  • 0:00 - 0:02
    Ik ben etnobotanist,
  • 0:02 - 0:04
    een wetenschapper
    die in het regenwoud werkt
  • 0:04 - 0:08
    en de relatie tussen mensen
    en hun lokale planten onderzoekt.
  • 0:08 - 0:11
    Ik doe dit al heel lang
  • 0:11 - 0:12
    en ik wil jullie vertellen
  • 0:12 - 0:15
    dat deze mensen de regenwouden
    en hun geneeskrachtige rijkdom
  • 0:15 - 0:18
    beter kennen dan wij
    en dat zal altijd zo blijven.
  • 0:18 - 0:21
    Tegelijkertijd zijn deze culturen,
  • 0:21 - 0:22
    de inheemse culturen,
  • 0:22 - 0:27
    sneller aan het verdwijnen
    dan de regenwouden zelf.
  • 0:27 - 0:30
    De meest bedreigde soort
  • 0:30 - 0:32
    in het Amazoneregenwoud
  • 0:32 - 0:34
    is niet de jaguar
  • 0:34 - 0:35
    of de harpij.
  • 0:35 - 0:39
    Het zijn de geïsoleerde stammen die
    geen contact hebben met de buitenwereld.
  • 0:39 - 0:43
    Vier jaar geleden verwondde ik mijn voet
    tijdens het klimmen.
  • 0:43 - 0:44
    Ik ging naar de dokter.
  • 0:44 - 0:46
    Ze maakte mijn voet warm,
  • 0:46 - 0:48
    daarna koud, gaf me een aspirine,
  • 0:48 - 0:52
    verdovende pijnstillers,
    ontstekingsremmers
  • 0:52 - 0:54
    en cortison-injecties.
  • 0:54 - 0:56
    Het mocht niet baten.
  • 0:56 - 0:57
    Enkele maanden later was ik
  • 0:57 - 1:00
    in het noordoosten
    van het Amazonegebied.
  • 1:00 - 1:02
    Ik liep een dorpje in
  • 1:02 - 1:04
    en de sjamaan zei: "Je loopt mank."
  • 1:04 - 1:07
    Zo lang als ik leef
    zal ik dit niet vergeten.
  • 1:07 - 1:08
    Hij keek me aan en zei:
  • 1:08 - 1:12
    "Doe je schoen uit
    en geef me je kapmes."
  • 1:12 - 1:15
    (Gelach)
  • 1:15 - 1:17
    Hij liep naar een palmboom,
  • 1:17 - 1:18
    sneed een stuk van een blad,
  • 1:18 - 1:19
    gooide het in het vuur,
  • 1:19 - 1:21
    smeerde het op m'n voet,
  • 1:21 - 1:23
    gooide het in een pot met water
  • 1:23 - 1:25
    en liet me de thee opdrinken.
  • 1:25 - 1:28
    Ik had zeven maanden lang geen pijn.
  • 1:28 - 1:31
    Toen de pijn terugkwam,
    ging ik weer naar de sjamaan.
  • 1:31 - 1:33
    Hij gaf me dezelfde behandeling
  • 1:33 - 1:36
    en ik ben al drie jaar lang genezen.
  • 1:36 - 1:39
    Door wie word jij liever behandeld?
  • 1:39 - 1:42
    (Applaus)
  • 1:42 - 1:44
    Even zonder gekheid --
    de westerse geneeskunde
  • 1:44 - 1:47
    is het meest succesvolle systeem
    van de geneeskunde ooit,
  • 1:47 - 1:49
    maar het kent behoorlijk wat hiaten.
  • 1:49 - 1:52
    Waar is het medicijn tegen borstkanker?
  • 1:52 - 1:53
    En tegen schizofrenie?
  • 1:53 - 1:56
    Waar is de remedie
    tegen brandend maagzuur?
  • 1:56 - 1:58
    En tegen slapeloosheid?
  • 1:58 - 2:00
    Het is een feit dat deze mensen
  • 2:00 - 2:02
    heel, heel soms iets kunnen genezen
  • 2:02 - 2:04
    wat wij niet kunnen genezen.
  • 2:04 - 2:06
    Een medicijnman behandelt zandmugziekte
  • 2:06 - 2:08
    in het noordoosten van de Amazone:
  • 2:08 - 2:10
    een heel vervelende protozoale ziekte
  • 2:10 - 2:13
    waar 12 miljoen mensen
    op de wereld aan lijden.
  • 2:13 - 2:16
    De westerse behandeling
    bestaat uit antimonium-injecties.
  • 2:16 - 2:18
    Het doet pijn, het is duur
  • 2:18 - 2:20
    en het is slecht voor je hart.
  • 2:20 - 2:22
    Het is zwaar metaal.
  • 2:22 - 2:25
    Deze man geneest het
    met 3 planten uit het Amazoneregenwoud.
  • 2:25 - 2:28
    Dit is de magische kikker.
  • 2:28 - 2:30
    Mijn collega,
    wijlen de fantastische Loren McIntyre,
  • 2:30 - 2:33
    ontdekker van het Amazone-bronmeer
  • 2:33 - 2:35
    Laguna McIntyre in de Peruviaanse Andes,
  • 2:35 - 2:38
    was 30 jaar geleden verdwaald
    op de grens tussen Peru en Brazilië.
  • 2:38 - 2:43
    Hij werd gered door een groep
    geïsoleerde indianen, de Matsés.
  • 2:43 - 2:47
    Zij wenkten hem om hen
    naar het bos te volgen.
  • 2:47 - 2:49
    Daar hadden ze manden
    gemaakt van palmbladeren.
  • 2:49 - 2:51
    Ze pakten er grote apenkikkers uit,
  • 2:51 - 2:53
    die zijn enorm,
    zoiets als dit --
  • 2:53 - 2:56
    en ze begonnen ze te likken.
  • 2:56 - 2:59
    Het bleek dat ze een behoorlijk
    hallucinerend effect hebben.
  • 2:59 - 3:04
    McIntyre schreef hierover en de redacteur
    van het magazine High Times las het.
  • 3:04 - 3:08
    Etnobotanisten hebben vrienden
    in allerlei vreemde culturen.
  • 3:08 - 3:12
    Deze vent ging naar de Amazone
    om het uit te proberen,
  • 3:12 - 3:15
    of ze een likje te geven,
    wat hij deed, en hij schreef:
  • 3:15 - 3:18
    "Mijn bloeddruk rees de pan uit,
  • 3:18 - 3:20
    ik had geen controle meer
    over mijn lichaamsfuncties,
  • 3:20 - 3:22
    ik raakte compleet buiten bewustzijn
  • 3:22 - 3:24
    en ik werd zes uur later wakker
    in een hangmat.
  • 3:24 - 3:27
    Ik dacht twee dagen lang dat ik God was."
  • 3:27 - 3:28
    (Gelach)
  • 3:28 - 3:30
    Een Italiaanse scheikundige
    las dit en zei:
  • 3:30 - 3:34
    "Ik ben niet geïnteresseerd in het
    theologische aspect van de groene kikker.
  • 3:34 - 3:36
    Maar wat zei je over
    de bloeddrukverandering?"
  • 3:36 - 3:39
    Deze Italiaanse scheikundige
  • 3:39 - 3:41
    werkte aan een nieuw medicijn
    tegen hoge bloeddruk
  • 3:41 - 3:44
    gebaseerd op peptiden in de huid
    van de groene aap-kikker.
  • 3:44 - 3:46
    Andere wetenschappers onderzoeken
  • 3:46 - 3:50
    een kuur tegen de resistente bacterie
    staphylococcus aureus.
  • 3:50 - 3:54
    Hoe ironisch zou het zijn
    als deze indianen en hun magische kikkers
  • 3:54 - 3:56
    voor een medicijn zouden zorgen.
  • 3:56 - 3:58
    Dit is een Ayahuasca-sjamaan
  • 3:58 - 4:01
    in het noordwesten van de Amazone
    tijdens hun Yage-ceremonie.
  • 4:01 - 4:04
    Ik nam hem mee naar Los Angeles
    waar hij met iemand sprak
  • 4:04 - 4:07
    die bezig was om geld in te zamelen
    voor de bescherming van hun cultuur.
  • 4:07 - 4:10
    Die vent keek naar de medicijnman
    en zei:
  • 4:10 - 4:13
    "Jij hebt toch geen medicijnen gestudeerd,
    of wel?"
  • 4:13 - 4:15
    De sjamaan zei: "Nee."
  • 4:15 - 4:18
    Toen zei hij: "Wat weet jij dan
    van geneeskunde?"
  • 4:18 - 4:19
    De sjamaan keek hem aan en zei:
  • 4:19 - 4:23
    "Weet je? Als jij een infectie hebt,
    ga je naar de dokter.
  • 4:23 - 4:30
    Maar veel menselijk leed zijn ziektes
    van het hart, de geest en de ziel.
  • 4:30 - 4:34
    De westerse geneeskunde kan
    daar niets mee. Ik behandel deze ziektes."
  • 4:34 - 4:38
    (Applaus)
  • 4:38 - 4:42
    Niet alles is rooskleurig als we nieuwe
    medicijnen uit de natuur leren kennen.
  • 4:42 - 4:44
    Dit is een slang uit Brazilië.
  • 4:44 - 4:48
    Het gif werd onderzocht
    aan de universiteit van Sao Paolo.
  • 4:48 - 4:51
    Het werd later gebruikt
    voor ACE-remmers,
  • 4:51 - 4:53
    een vooruitstrevend medicijn
    tegen hypertensie.
  • 4:53 - 4:56
    Hoge bloeddruk is
    elke dag de oorzaak
  • 4:56 - 4:58
    van 10 procent
    van alle doden op deze planeet.
  • 4:58 - 5:01
    Dit is een industrie
    ter waarde van 4 miljard
  • 5:01 - 5:03
    gebaseerd op het gif
    van een Braziliaanse slang
  • 5:03 - 5:06
    en de Brazilianen kregen geen stuiver.
  • 5:06 - 5:11
    Dat is geen acceptabele
    manier van zakendoen.
  • 5:11 - 5:15
    Het regenwoud wordt de grootste
    expressie van het leven op aarde genoemd.
  • 5:15 - 5:17
    In Suriname hebben ze
    een heel mooi gezegde:
  • 5:17 - 5:23
    "De regenwouden hebben de antwoorden
    op de vragen die we nog moeten stellen."
  • 5:23 - 5:26
    Zoals jullie weten,
    verdwijnen ze in rap tempo.
  • 5:26 - 5:28
    Hier in Brazilië, in de Amazone,
  • 5:28 - 5:29
    over de hele wereld.
  • 5:29 - 5:32
    Ik nam deze foto
    vanuit een klein vliegtuigje
  • 5:32 - 5:34
    boven de oostgrens
    van het inheemse Xingu-reservaat
  • 5:34 - 5:38
    in de staat Mato Grosso,
    ten noordwesten van hier.
  • 5:38 - 5:39
    Op het bovenste gedeelte
  • 5:39 - 5:41
    zie je waar de indianen leven.
  • 5:41 - 5:42
    De lijn in het midden
  • 5:42 - 5:45
    is de oostgrens van het reservaat.
  • 5:45 - 5:48
    Bovenste gedeelte indianen,
    onderste gedeelte blanken.
  • 5:48 - 5:50
    Bovenste gedeelte miraculeuze medicijnen,
  • 5:50 - 5:54
    onderste gedeelte
    een stelletje magere koeien.
  • 5:54 - 5:57
    Bovenste gedeelte koolstof
    opgeslagen in het bos waar het hoort.
  • 5:57 - 6:00
    Onderste gedeelte koolstof in de atmosfeer
  • 6:00 - 6:03
    waar het klimaatverandering veroorzaakt.
  • 6:03 - 6:05
    Oorzaak nummer twee
  • 6:05 - 6:08
    van het vrijkomen van
    koolstof in de atmosfeer,
  • 6:08 - 6:10
    is het vernietigen van bossen.
  • 6:10 - 6:12
    Als we het over vernietiging hebben,
  • 6:12 - 6:14
    is het belangrijk om te weten
  • 6:14 - 6:18
    dat de Amazone het rijkste landschap
    is van allemaal.
  • 6:18 - 6:21
    Het is een plek
    van schoonheid en wonderen.
  • 6:21 - 6:23
    De grootste miereneter ter wereld
  • 6:23 - 6:25
    woont in het regenwoud
  • 6:25 - 6:27
    en weegt 45 kilo.
  • 6:27 - 6:30
    De goliathvogelspin
  • 6:30 - 6:31
    is 's werelds grootste spin.
  • 6:31 - 6:34
    Die vind je ook in de Amazone.
  • 6:34 - 6:38
    De harpij heeft een vleugelwijdte
    van meer dan twee meter.
  • 6:38 - 6:40
    En de zwarte kaaiman --
  • 6:40 - 6:44
    deze monsters wegen meer
    dan een halve ton.
  • 6:44 - 6:47
    Ze staan bekend als menseneters.
  • 6:47 - 6:50
    De anaconda is de grootste slang,
  • 6:50 - 6:52
    het waterzwijn het grootste knaagdier.
  • 6:52 - 6:54
    Een exemplaar hier in Brazilië
  • 6:54 - 6:58
    weegt 100 kilo.
  • 6:58 - 7:00
    Deze schepsels leven
  • 7:00 - 7:02
    in het noordoosten van de Amazone,
  • 7:02 - 7:04
    thuisbasis van de Akuriyo-stam.
  • 7:04 - 7:09
    Geïsoleerd levende volken
    hebben een mystieke en iconische rol
  • 7:09 - 7:11
    in onze verbeelding.
  • 7:11 - 7:14
    Deze mensen
    kennen de natuur het beste.
  • 7:14 - 7:18
    Zij leven in totale harmonie
    met de natuur.
  • 7:18 - 7:21
    Sommigen van ons beschouwen
    hen als primitief:
  • 7:21 - 7:23
    "Ze kunnen geen vuur maken,
  • 7:23 - 7:25
    althans niet voordat
    we contact met ze hadden."
  • 7:25 - 7:28
    Maar ze kennen het bos veel beter dan wij.
  • 7:28 - 7:31
    De Akuriyos kennen
    35 woorden voor 'honing'
  • 7:31 - 7:34
    en andere indianen kijken tegen ze op
  • 7:34 - 7:38
    als de ware meesters
    van het smaragdgroene rijk.
  • 7:38 - 7:40
    Dit is het gezicht van m'n vriend Pohnay.
  • 7:40 - 7:42
    Als tiener ging ik in New Orleans
    uit m'n dak
  • 7:42 - 7:44
    op muziek van de Rolling Stones.
  • 7:44 - 7:47
    Pohnay was een bos-nomade
  • 7:47 - 7:50
    die met een kleine groep
    in het noordoosten van de Amazone
  • 7:50 - 7:53
    de jungles afstruinde
    op zoek naar vlees,
  • 7:53 - 7:55
    op zoek naar geneeskrachtige planten,
  • 7:55 - 7:56
    en op zoek naar een vrouw
  • 7:56 - 7:58
    van een andere kleine nomadengroep.
  • 7:58 - 8:01
    Het zijn juist deze mensen
  • 8:01 - 8:03
    die de dingen weten
    die wij niet weten.
  • 8:03 - 8:07
    Wij kunnen veel lessen
    van hen leren.
  • 8:07 - 8:10
    Echter, in de meeste bossen van de Amazone
  • 8:10 - 8:12
    wonen geen inheemse volken.
  • 8:12 - 8:14
    Dit vind je er:
  • 8:14 - 8:17
    rotstekeningen die
    de inheemse bevolking gebruikte
  • 8:17 - 8:22
    om de kanten
    van hun stenen bijlen te slijpen.
  • 8:22 - 8:24
    Van deze culturen die ooit dansten,
  • 8:24 - 8:26
    de liefde bedreven,
    voor de goden zongen,
  • 8:26 - 8:28
    het bos aanbeden
  • 8:28 - 8:31
    zijn alleen de rots-uithollingen
    nog over die je hier ziet.
  • 8:31 - 8:34
    We gaan nu
    naar het westelijk Amazonegebied,
  • 8:34 - 8:37
    het epicentrum
    van de geïsoleerde volken.
  • 8:37 - 8:39
    Elke stip is
  • 8:39 - 8:41
    een kleine geïsoleerde stam.
  • 8:41 - 8:45
    De grote onthulling van vandaag is
    dat we denken
  • 8:45 - 8:50
    dat in de Colombiaanse Amazone alleen
    14 of 15 geïsoleerde volken wonen.
  • 8:50 - 8:52
    Waarom leven deze mensen geïsoleerd?
  • 8:52 - 8:55
    Ze weten dat we bestaan
    en dat er een buitenwereld is.
  • 8:55 - 8:57
    Het is een vorm van weerstand.
  • 8:57 - 8:59
    Ze kiezen ervoor
    om geïsoleerd te blijven.
  • 8:59 - 9:02
    Ik vind dat het hun mensenrecht
    is om zo te blijven.
  • 9:02 - 9:06
    Waarom verschuilen deze stammen
    zich voor de mensheid?
  • 9:06 - 9:09
    Het is duidelijk dat dit in 1492 begon.
  • 9:09 - 9:11
    Aan het begin van de laatste eeuw
  • 9:11 - 9:13
    kwam het door de rubberhandel.
  • 9:13 - 9:15
    De vraag naar natuurlijk rubber
  • 9:15 - 9:17
    uit de Amazone
  • 9:17 - 9:20
    veroorzaakte een botanische variant
    op de goudkoorts.
  • 9:20 - 9:22
    Rubber voor fietsbanden,
  • 9:22 - 9:23
    rubber voor autobanden,
  • 9:23 - 9:25
    rubber voor zeppelins.
  • 9:25 - 9:28
    Het was een wedloop
    om rubber te verkrijgen.
  • 9:28 - 9:31
    De man links, Julio Arana,
  • 9:31 - 9:34
    is een van de ware misdadigers
    in dit verhaal.
  • 9:34 - 9:35
    Zijn mensen, zijn bedrijf
  • 9:35 - 9:38
    en andere bedrijven zoals het zijne
  • 9:38 - 9:41
    moordden, martelden,
    slachtten indianen af,
  • 9:41 - 9:46
    zoals de Witoto's die je
    aan de rechterkant van het plaatje ziet.
  • 9:46 - 9:49
    Zelfs voor de mensen die
    vandaag de dag het bos uitkomen,
  • 9:49 - 9:51
    loopt het verhaal zelden goed af.
  • 9:51 - 9:54
    De Nukaks kregen in de jaren 80
    contact met de buitenwereld.
  • 9:54 - 9:58
    Binnen een jaar was
    iedereen ouder dan 40, dood.
  • 9:58 - 10:00
    Deze gemeenschappen zijn ongeletterd.
  • 10:00 - 10:02
    De ouderen zijn de bibliotheek.
  • 10:02 - 10:04
    Als er een sjamaan overlijdt,
  • 10:04 - 10:07
    is het alsof er een bibliotheek afbrandt.
  • 10:07 - 10:10
    Ze worden van hun land afgejaagd.
  • 10:10 - 10:14
    De drugskoeriers hebben het land
    van de Nukaks ingenomen.
  • 10:14 - 10:16
    De Nukaks leven als bedelaars
  • 10:16 - 10:19
    in publieke parken in Oost-Colombia.
  • 10:19 - 10:22
    Ik neem jullie mee
    naar het zuidwesten,
  • 10:22 - 10:25
    het meest spectaculaire landschap
    van de wereld:
  • 10:25 - 10:26
    het nationale park Chiribiquete.
  • 10:26 - 10:29
    Hieromheen leefden
    drie geïsoleerde stammen.
  • 10:29 - 10:32
    Met dank aan de Colombiaanse overheid
    en Colombiaanse collega's
  • 10:32 - 10:34
    is het nu uitgebreid.
  • 10:34 - 10:36
    Het is groter dan de staat Maryland.
  • 10:36 - 10:39
    Er is een schat aan
    botanische diversiteit.
  • 10:39 - 10:42
    In 1943 werd hier voor het eerst
    botanisch onderzoek gedaan
  • 10:42 - 10:44
    door mijn mentor Richard Schultes.
  • 10:44 - 10:47
    Hij staat hier
    op de top van de Bell-berg,
  • 10:47 - 10:49
    de heilige berg van de Karijona's.
  • 10:49 - 10:51
    Zo ziet het er nu uit.
  • 10:51 - 10:53
    We vliegen over Chiribiquete.
  • 10:53 - 10:56
    Besef dat deze verlaten bergen
    nog altijd verlaten zijn.
  • 10:56 - 10:58
    Geen wetenschapper
    is op de top geweest.
  • 10:58 - 11:00
    Er is niemand
    op de top van de Bell-berg
  • 11:00 - 11:02
    geweest sinds Schulte in 1943.
  • 11:02 - 11:05
    We eindigen hier met de Bell-berg
  • 11:05 - 11:07
    aan de linkerkant van het plaatje.
  • 11:07 - 11:10
    Ik laat jullie zien
    hoe het er nu uitziet.
  • 11:10 - 11:13
    Dit is niet alleen een schat
    aan botanische diversiteit
  • 11:13 - 11:16
    en het thuis
    van drie geïsoleerde stammen.
  • 11:16 - 11:18
    Dit is 's werelds grootste schat
  • 11:18 - 11:21
    aan pre-Colombiaanse kunst:
  • 11:21 - 11:23
    meer dan 200.000 schilderingen.
  • 11:23 - 11:26
    De Nederlandse wetenschapper
    Thomas van der Hammen
  • 11:26 - 11:32
    beschreef het als de Sixtijnse Kapel
    van het Amazoneregenwoud.
  • 11:32 - 11:34
    We gaan van Chiribiquete
    naar het zuidoosten,
  • 11:34 - 11:36
    de Colombiaanse Amazone.
  • 11:36 - 11:39
    De Colombiaanse Amazone
    is groter dan New England.
  • 11:39 - 11:40
    De Amazone is een groot woud
  • 11:40 - 11:42
    waarvan een groot deel
    in Brazilië ligt,
  • 11:42 - 11:44
    maar niet het hele woud.
  • 11:44 - 11:45
    De twee nationale parken
  • 11:45 - 11:47
    Cahuinari en Pure
  • 11:47 - 11:49
    in de Colombiaanse Amazone --
  • 11:49 - 11:51
    dit is de Braziliaanse grens
    aan de rechterkant --
  • 11:51 - 11:54
    is het thuis van verschillende groepen
  • 11:54 - 11:56
    van geïsoleerd levende volkeren.
  • 11:56 - 11:58
    Het geoefende oog ziet aan de daken
  • 11:58 - 12:00
    van deze longhouses
  • 12:00 - 12:02
    dat er culturele diversiteit is.
  • 12:02 - 12:04
    Dit zijn verschillende stammen.
  • 12:04 - 12:06
    Deze gebieden zijn afgezonderd,
  • 12:06 - 12:11
    maar ik laat zien hoe de buitenwereld
    het gebied binnendringt.
  • 12:11 - 12:13
    Hier zien we de handel
    en transporttoename in Putumayo.
  • 12:13 - 12:16
    Door de de-escalatie
    van de burgeroorlog in Colombia
  • 12:16 - 12:18
    komt de buitenwereld tevoorschijn.
  • 12:18 - 12:21
    In het noorden
    zien we illegale goudwinning,
  • 12:21 - 12:23
    ook in het oosten, vanuit Brazilië.
  • 12:23 - 12:26
    Commerciële jacht en visvangst nemen toe.
  • 12:26 - 12:30
    We zien illegale houtkap
    vanuit het zuiden.
  • 12:30 - 12:32
    Drugskoeriers proberen via het park
  • 12:32 - 12:34
    naar Brazilië te reizen.
  • 12:34 - 12:37
    Hierom wilde je in het verleden geen ruzie
  • 12:37 - 12:39
    met geïsoleerde indianen.
  • 12:39 - 12:41
    Als je denkt dat deze foto onscherp is
  • 12:41 - 12:44
    omdat ie te snel gemaakt zou zijn,
    zie je hier waarom.
  • 12:44 - 12:46
    (Gelach)
  • 12:46 - 12:52
    (Applaus)
  • 12:52 - 12:55
    Dit lijkt op een hangaar
    in de Braziliaanse Amazone.
  • 12:55 - 12:58
    Dit is een kunsttentoonstelling
    in Havana, in Cuba,
  • 12:58 - 12:59
    van de groep Los Carpinteros.
  • 12:59 - 13:04
    Dit is hun perceptie waarom je
    moet oppassen voor afgezonderde indianen.
  • 13:04 - 13:06
    Maar de wereld is aan het veranderen.
  • 13:06 - 13:08
    Dit zijn de Mashco-Piro's
    op de Braziliaanse-Peruaanse grens.
  • 13:08 - 13:10
    Ze verlieten de jungle
  • 13:10 - 13:12
    omdat ze in feite werden weggejaagd
  • 13:12 - 13:15
    door drugskoeriers en houthakkers.
  • 13:15 - 13:17
    In Peru kennen ze heel smerige praktijken.
  • 13:17 - 13:19
    Het wordt mensensafari genoemd.
  • 13:19 - 13:22
    Je kunt met geïsoleerde stammen
    op de foto.
  • 13:22 - 13:25
    Als je ze kleren en spullen geeft,
  • 13:25 - 13:27
    geef je ze natuurlijk ook ziektes.
  • 13:27 - 13:30
    Wij noemen dit 'onmenselijke safari's'.
  • 13:30 - 13:32
    Dit zijn indianen op de Peruaanse grens
  • 13:32 - 13:35
    die vanuit de lucht door missionarissen
    in de gaten werden gehouden.
  • 13:35 - 13:38
    Ze wilden hen tot het christendom bekeren.
  • 13:38 - 13:41
    We weten hoe dat afloopt.
  • 13:41 - 13:42
    Wat moeten we doen?
  • 13:42 - 13:45
    Op een cultureel verantwoorde manier
    technologie introduceren
  • 13:45 - 13:47
    bij de stammen waar we contact mee hebben,
  • 13:47 - 13:50
    echter niet aan de geïsoleerde stammen.
  • 13:50 - 13:54
    Dit is het perfecte huwelijk
    van de oude sjamanistische wijsheid
  • 13:54 - 13:57
    en de technologie van de 21e eeuw.
  • 13:57 - 14:00
    We deden dit met 30 stammen:
  • 14:00 - 14:03
    in kaart brengen, beheren en
    de bescherming verhoogd
  • 14:03 - 14:07
    van meer dan 280.000 vierkante km
    voorouderlijke regenwouden.
  • 14:07 - 14:12
    (Applaus)
  • 14:12 - 14:15
    Het geeft de indianen de controle
  • 14:15 - 14:19
    over hun omgeving
    en hun culturele lotsbestemming.
  • 14:19 - 14:21
    Ze bouwen ook wachthuizen
  • 14:21 - 14:23
    om de buitenstaanders weg te houden.
  • 14:23 - 14:25
    Dit zijn inheemse indianen,
    getrainde parkwachters,
  • 14:25 - 14:27
    die de grenzen controleren
  • 14:27 - 14:30
    en de buitenwereld
    op een afstand houden.
  • 14:30 - 14:33
    Op deze foto zie je daadwerkelijk contact.
  • 14:33 - 14:35
    Dit zijn de Chitonahua-indianen
  • 14:35 - 14:37
    op de Braziliaanse grens met Peru.
  • 14:37 - 14:38
    Ze zijn uit de jungle gekomen
  • 14:38 - 14:40
    en vragen om hulp.
  • 14:40 - 14:41
    Ze werden beschoten
  • 14:41 - 14:44
    en hun longhouses werden verbrand.
  • 14:44 - 14:47
    Sommigen van hen zijn vermoord.
  • 14:47 - 14:52
    Geïsoleerde volken afslachten
    met automatische wapens
  • 14:52 - 14:57
    is de meest verachtelijke en
    smerigste mensenrechtenschending
  • 14:57 - 15:00
    op onze planeet momenteel
    en dat moet stoppen.
  • 15:00 - 15:06
    (Applaus)
  • 15:06 - 15:09
    Ik wil eindigen met het volgende:
  • 15:09 - 15:12
    dit werk kan spiritueel verrijkend zijn
  • 15:12 - 15:15
    maar het is moeilijk
    en soms gevaarlijk.
  • 15:15 - 15:18
    Twee collega's van mij
    zijn onlangs verongelukt
  • 15:18 - 15:20
    bij een crash met een klein vliegtuigje.
  • 15:20 - 15:22
    Ze dienden het woud
  • 15:22 - 15:24
    om de afgezonderde stammen
    te beschermen.
  • 15:24 - 15:26
    Tot slot de vraag
  • 15:26 - 15:28
    wat de toekomst zal brengen.
  • 15:28 - 15:30
    Dit is het Uray-volk in Brazilië.
  • 15:30 - 15:32
    Wat betekent de toekomst voor hen
  • 15:32 - 15:35
    en wat betekent de toekomst voor ons?
  • 15:35 - 15:37
    Laten we anders denken.
  • 15:37 - 15:39
    Laten we er een betere wereld van maken.
  • 15:39 - 15:41
    Als het klimaat verandert,
  • 15:41 - 15:45
    laten we dan naar een beter klimaat
    toewerken in plaats van slechter.
  • 15:45 - 15:48
    Laten we leven op een planeet
  • 15:48 - 15:51
    vol met weelderige vegetatie,
  • 15:51 - 15:53
    waar geïsoleerde volken
  • 15:53 - 15:55
    geïsoleerd kunnen blijven,
  • 15:55 - 15:58
    en die mysterie en kennis
    kunnen behouden
  • 15:58 - 16:00
    als ze daarvoor kiezen.
  • 16:00 - 16:02
    Laten we leven in een wereld
  • 16:02 - 16:04
    waar de sjamanisten
    deze bossen bewonen
  • 16:04 - 16:07
    en zichzelf en ons genezen
  • 16:07 - 16:10
    met hun mystieke planten
  • 16:10 - 16:12
    en hun heilige kikkers.
  • 16:12 - 16:14
    Nogmaals bedankt.
  • 16:14 - 16:18
    (Applaus)
Title:
Wat de mensen uit de Amazone weten en jij niet
Speaker:
Mark Plotkin
Description:

"De grootste en meest bedreigde soort in het Amazoneregenwoud is niet de jaguar of de harpij," zegt Mark Plotkin. "Het zijn de geïsoleerde volkeren die geen contact hebben met de buitenwereld." In een krachtige en ontnuchterende talk brengt de etnobotanist ons in de wereld van de inheemse volkeren in de Amazone en de ongelooflijke geneeskrachtige planten die sjamaans gebruiken voor genezing. Hij schetst een beeld van de uitdagingen en gevaren die hen -- en hun wijsheid -- bedreigen en verzoekt ons dringend deze onvervangbare bewaarplaats van kennis te beschermen.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
16:35

Dutch subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.