Šta se desi kada dobijete toplotni udar? - Douglas J. Casa

Pogledajte kompletnu lekciju: http://ed.ted.com/lessons/what-happens-when-you-get-heat-stroke-douglas-j-casa

Jesteli ikad bolovali od toplotnog udara nastalog zbog napora? Ova bolest je uzrokovana intenziviranom aktivnošću na toploti i jedan je od top 3 ubice atleta i vojnika tokom treninga. Douglas J. Casa objašnjava ogromne efekte toplotnog udara na ljudsko tijelo i detalje akcionog plana u slučaju da se to desi nekome od vas.

Godine 1985, 16-ogodišnji Douglas Casa

takmičio se za prvenstvo na 10 hiljada
metara utrke na Empire State igrama.

Odjednom, nakon samo 200 istrčanih metara,
pao je,

zatim ustao i ponovno pao u finalu,

temperatura njegovog tijela bila
opasno velika.

Dobio je toplotni udar zbog napora.

Srećom, sa promptnim i primjernim tretmanom,

preživio je potencijalno fatalnu epizodu

i od tada je spasio 167 ljudi u sličnim
situacijama.

Od drevnih vojnika na ratištima

do današnjih ratnika na Drifironu,

toplotni udar zbog napora, ili sunčanica,
je od davnina bila ozbiljan problem.

Za razliku od klasičnog toplotnog udara
koji zahvata ranjive ljude

kao što su bebe i starije osobe tokom
toplotnih valova,

toplotni udar zbog napora je uzrokovan
intenzivnom aktivnošću na toploti,

i jedan je od top tri ubice sportista
i vojnika tokom treninga.

Kada vježbate, približno 80% vaše energije

je transformirano u toplotu.

U normalnim okolnostima, ovo je poznato

kao nadoknadivni toplotni stres.

Vaše tijelo može trošiti toplotu čim je
ona generirana

kroz sisteme hlađenja kao što je
evaporacija znoja.

Ali sa nekompenzabilnim toplotnim stresom,

vaše tijelo nije u mogućnosti potrošiti
dovoljno toplote

zbog prekomjerne vježbe ili visoke
temperature u vlažnosti,

što podiže vašu tjelesnu temperaturu iznad
normalnog nivoa.

Ovo uzrokuje proteinsku i membranoćelijsku
denaturaciju,

rezultirajući u ćelijama koje ne
funkcioniraju uredno

i počinju propuštati svoje unutarćelijske
tvari.

Ako ove ćelije proliferiraju
u tijelu,

posljedice mogu biti devastirajuće.

One uključuju oštećenje jetre, formaciju
renalnog tromba,

ozljedu gastrointestinalnog trakta, čak i
kolaps vitalnih organa.

Pa kako dijagnosticirati toplotni udar
zbog napora?

Glavni kriterij je temperatura tijela viša
od 40°C

zajedno sa drugim fizičkim simptomima

kao što su povišen puls, hipotenzija i
tahipnea

ili znaci disfunkcije centralnog nervnog
sistema

kao što su zbunjujuće ponašanje, agresija
ili gubljenje svijesti.

Najlakši i najtačniji način da se izmjeri
temperatura jeste

koristeći rektalni toplomjer

jer druge najčešće korištene metode
mjerenja nisu tačne u ovim situacijama.

Tokom tretmana,

najvažnije je sjetiti se da se ugrožena
osoba treba ohladiti, onda transportirati.

Ljudsko tijelo može izdržati temperaturu
iznad 40°C

oko 30 minuta prije negoli nastane
ćelijsko oštećenje,

zbog toga je važno da se inicira
brzo hlađenje na licu mjesta

kako bi se temperatura smanjila što je
brže moguće.

Nakon što je bilo koji štitnik skinut sa
ugrožene osobe,

treba je staviti u kadu sa hladnom vodom
uz miješanje vode

i kontinuirani nadzor vitalnih znakova.

Ako ovo nije moguće,

poljevanje hladne vode i stavljanje mokrih
peškira preko čitavog tijela može pomoći.

Ali prije nego pođete bilo šta, hitna
pomoć treba biti obaviještena.

Dok čekate, važno je održati ugroženu
osobu smirenom,

istovremeno hladeći što je više moguće
površine tijela,

dok hitna pomoć ne dođe.

Ako je medicinsko osoblje prisutno na
licu mjesta, hlađenje se nastavlja

sve dok temperatura tijela ne dosegne
38,9°C.

Sunce je poznato kao nešto što daje
život,

ali isto tako može ga oduzeti ako nismo
dovoljno

pažljivi, ovo se odnosi i na najjače
između nas.

Dr. JJ Levick je 1859. napisao o toplotnom
udaru nastalom zbog napora:

"Udara žrtvu sa svom svojom snagom.

Mladi, zdravi, jaki ne predstavljaju bilo
kakvu prepreku njegovoj snazi."

Iako je ovo stanje jedno od top 3 uzroka
smrti u sportu,

100% je izlječivo sa prigodnim tretmanom.