Tajemniczy świat podwodnych jaskiń

Jill Heinerth, nurek jaskiniowy, bada ukryte nurty wód gruntowych płynących na naszej planecie. Pracując z biologami, klimatologami i archeologami, Heinerth odkrywa tajemnice form życia zamieszkujących najbardziej odległe miejsca na Ziemi i pomaga badaczom odkryć historię zmian klimatycznych. Posłuchaj tej krótkiej prelekcji i zanurkuj głęboko w poszukiwaniu cudów świata głębin.

Jestem badaczem głębin,

a dokładniej badaczem podwodnych jaskiń.

Kiedy byłam mała,
chciałam zostać astronautą,

nie było to jednak możliwe,
bo wychowywałam się w Kanadzie.

Okazuje się, że wiemy
dużo więcej o kosmosie

niż o wodach głębinowych i ich ścieżkach
biegnących przez naszą planetę,

tworzących układ krwionośny Matki Ziemi.

Postanowiłam robić
coś bardziej niezwykłego.

Zamiast badać kosmos,

chciałam badać cuda świata głębin.

Wielu ludzi twierdzi,

że nurkowanie w jaskiniach
jest bardzo niebezpieczne.

Wyobraźcie sobie, że teraz w tej sali

nagle zapanowała całkowita ciemność,

a waszym zadaniem jest znaleźć wyjście,

czasem płynąc przez wielkie przestrzenie,

a niekiedy czołgając się pod siedzeniami,

trzymając się cienkiej linki asekuracyjnej

czekając, aż aparat oddechowy
dostarczy wam tlenu na następny oddech.

Tak wygląda moja praca.

Chcę wam pokazać,

że nasz świat nie jest jedną wielką skałą.

Jest raczej gąbką.

Mogę płynąć przez liczne
otwory w "gąbce" Ziemi,

a tam, gdzie już nie mogę,

płyną dalej inne formy życia i materiały.

Mój głos opowie wam

o wnętrzu Matki Ziemi.

Nie miałam żadnego przewodnika,

kiedy postanowiłam jako pierwsza

nurkować w jaskiniach
gór lodowych Antarktydy.

W 2000 roku był to największy
ruchomy obiekt na świecie.

Odłamał się od Lodowca Szelfowego Rossa.

Zeszliśmy tam, żeby zbadać
ekosystem pokrywy lodowej,

w poszukiwaniu form życia pod lodem.

Korzystaliśmy z tak zwanych oddycharek.

Są bardzo podobne do urządzeń
używanych przy spacerach w kosmosie.

Pozwalają nam zejść głębiej

niż moglibyśmy sobie wyobrazić
nawet 10 lat temu.

Używamy gazów egzotycznych,

a nasze misje pod wodą
mogą trwać nawet do 20 godzin.

Pracuję z biologami.

Okazuje się, że jaskinie
są skarbnicą niezwykłych form życia,

gatunków, o istnieniu których
nie mieliśmy pojęcia.

Wiele z nich prowadzi
niezwykły tryb życia.

Często są bezbarwne i nie mają oczu,

żyją również bardzo długo.

Właściwie zwierzęta, które dziś
pływają w tych jaskiniach

wyglądają tak samo jak skamieliny

datowane na okres przed
wyginięciem dinozaurów.

Wyobraźcie sobie, że są
jak małe pływające dinozaury.

Czego mogą nas nauczyć
o ewolucji i przetrwaniu?

Patrząc na łopatonoga w słoiku,

widzimy, że ma wielkie jadowite kły.

Mógłby zaatakować coś 40 razy
większego od siebie i to zabić.

Jeśli byłby wielkości kota,

byłby najniebezpieczniejszym
stworzeniem na Ziemi.

Te zwierzęta żyją w niesamowicie
pięknych miejscach.

Czasem te jaskinie są bardzo młode,

a te zwierzęta bardzo stare.

Jak się tam dostały?

Pracuję też z fizykami,

którzy interesują się
globalną zmianą klimatu.

Zbierają skały z jaskiń,

tną je, oglądają warstwy w środku,

podobne do słojów drzewa.

Mogą cofnąć się w czasie

i dowiedzieć się, jak zmieniał się klimat
w różnych okresach na Ziemi.

Kolor czerwony widoczny na tym zdjęciu

to piasek Sahary.

Uniósł go wiatr znad Oceanu Atlantyckiego.

Tutaj spadł na wyspę Abaco na Bahamach.

Przesiąknął przez glebę

i osiadł na skałach w tych jaskiniach.

Badając warstwy tych skał,
możemy rozpoznać okresy,

kiedy klimat na Ziemi był bardzo suchy.

Możemy tak odczytać
setki tysięcy lat wstecz.

Paleoklimatolodzy badają również

poziom morza w różnych okresach na Ziemi.

Tu, na Bermudach, wraz z zespołem

zanurkowaliśmy tak głęboko, jak
nikt wcześniej w tej okolicy.

Szukaliśmy miejsc,

gdzie dawniej poziom morza
stykał się z linią brzegową

setki metrów poniżej obecnego poziomu.

Pracuję też z paleontologami
i archeologami.

W miejscach takich jak Meksyk,
Bahamy czy Kuba,

szukamy w jaskiniach pozostałości
po kulturze czy obecności człowieka.

Dużo mówią nam

o dawnych mieszkańcach tych regionów.

Mój ulubiony projekt był
ponad 15 lat temu,

kiedy byłam częścią zespołu
wykonującego pierwszą

dokładną mapę 3D podziemnej powierzchni.

Urządzenie, które prowadzę przez jaskinię,

wykonywało model 3D w czasie rzeczywistym.

Przez radio o ultra niskiej częstotliwości

przekazywaliśmy naszą aktualną pozycję
w jaskini na powierzchnię.

Płynęłam więc pod domami, biurowcami,
kręgielniami i polami golfowymi,

a nawet pod restauracją Sonny's BBQ.

Niesamowite. Nauczyłam się,

że wszystko, co robimy na powierzchni

powróci do nas w postaci wody pitnej.

Nasza planeta to nie tylko
rzeki, jeziora i oceany,

to ogromna sieć wód gruntowych,
która łączy nas wszystkich.

To wspólne źródło,
z którego wszyscy pijemy.

Gdy zrozumiemy nasze powiązanie
z wodami gruntowymi

i ze wszystkimi źródłami wody na ziemi,

zaczniemy pracować nad problemem,

prawdopodobnie najważniejszym
wyzwaniem tego stulecia.

Nie zostałam astronautą,
tak jak zawsze chciałam,

ale to urządzenie, zaprojektowane
przez dra Billa Stone, zostanie nim.

Zostało ono zmodyfikowane.

To samodzielnie pływający,
autonomiczny robot

o sztucznej inteligencji,

którego ostatecznym celem jest
wylot na księżyc Jowisza, Europę

w celu zbadania oceanów
pod jej zamarzniętą powierzchnią.

To niesamowite.

(Brawa)