Return to Video

Kalori nedir? - Emma Bryce

  • 0:07 - 0:09
    Kalorilerle ilgili sık sık
    bir şeyler duyarız.
  • 0:09 - 0:11
    Bu kurabiyede kaç kalori var?
  • 0:11 - 0:13
    100 krikolar atlamayla,
  • 0:13 - 0:14
    ya da uzun mesafe koşarak,
  • 0:14 - 0:16
    ya da hareket ederek kaç kalori yakarız?
  • 0:16 - 0:21
    Peki gerçekten kalori nedir ve
    tam olarak kaç kaloriye ihtiyacımız var?
  • 0:21 - 0:25
    Kaloriler vücudun enerji kapasitesinin
    kaydını tutmanın bir yoludur.
  • 0:25 - 0:31
    Sağlıklı bir denge aldığımız kadar
    enerjiyi harcadığımızda oluşur.
  • 0:31 - 0:35
    Sürekli yaktığımızdan
    daha fazla enerji alırsak,
  • 0:35 - 0:39
    fazlalık miktar hücrelerimizde
    yavaş yavaş yağ olarak depolanır
  • 0:39 - 0:40
    ve kilo alırız.
  • 0:40 - 0:44
    Aldığımızdan daha fazla enerji harcarsak,
    kilo veririz.
  • 0:44 - 0:48
    Yani; tükettiğimiz ve kullandığımız
    enerjiyi ölçebilmek gerekir,
  • 0:48 - 0:52
    bunu ise "kalori" adını verdiğimiz
    birimle yaparız.
  • 0:52 - 0:56
    Yiyeceklerde bulunan, aynı zamanda
    "büyük kalori" de denilen bir kalori,
  • 0:56 - 0:58
    1 kg suyun sıcaklığını
  • 0:59 - 1:03
    1 santigrat derece
    yükseltmek için gereken
  • 1:03 - 1:06
    enerji miktarı olarak tanımlanır.
  • 1:06 - 1:09
    Tükettiğimiz her şeyin
    kalori hesabı vardır, bu
  • 1:09 - 1:14
    bir maddenin kimyasal bağlarında
    ne kadar enerji depoladığı ölçümüdür.
  • 1:14 - 1:18
    Ortalama bir pizza diliminde
    272 kalori bulunur,
  • 1:18 - 1:21
    bir dilim ekmekte
    yaklaşık 78 kalori,
  • 1:21 - 1:24
    bir elmada ise
    yaklaşık 52 kalori vardır.
  • 1:24 - 1:26
    Enerji, sindirim sırasında salınır
  • 1:26 - 1:29
    ve diğer moleküllerde saklanır
  • 1:29 - 1:33
    ve bunlar vücut ihtiyaç duyduğunda
    enerji sağlamak için parçalanır.
  • 1:33 - 1:34
    Bu üç şekilde kullanılır:
  • 1:34 - 1:37
    yüzde onu sindirime yardımcı olur,
  • 1:37 - 1:40
    yüzde yirmisi fiziksel aktiviteyi
    harekete geçirir
  • 1:40 - 1:43
    ve yüzde yetmişlik en büyük kısmı ise
  • 1:43 - 1:47
    dokuların ve organlarımızın
    temel işlevlerini destekler.
  • 1:47 - 1:52
    Üçüncü söylediğimiz
    bazal metabolizma hızı ile aynı şeydir;
  • 1:52 - 1:54
    yemek yemediğimiz ve
    hareket etmediğimiz zaman
  • 1:54 - 1:57
    yaşamımızı sürdürmek için
    gereken enerji miktarıdır.
  • 1:57 - 1:59
    Biraz fiziksel aktivite ve
    sindirimi katarsak,
  • 1:59 - 2:02
    ortalama bir insanın
  • 2:02 - 2:07
    günde ne kadar kalori ihtiyacı olduğunun
    standart verilerine ulaşırız:
  • 2:07 - 2:10
    Kadınlarda 2000 erkeklerde ise 2500'dür.
  • 2:10 - 2:12
    Bu hesaplarda ortalama kilo,
  • 2:12 - 2:17
    fiziksel aktivite ve kas yoğunluğu
    gibi faktörler baz alınır.
  • 2:17 - 2:21
    Peki bu, herkes yaklaşık 2000 kalori
    hedeflemelidir anlamına mı geliyor?
  • 2:21 - 2:22
    Tam olarak değil.
  • 2:22 - 2:25
    Eğer Fransa Bisiklet Turu gibi
  • 2:25 - 2:27
    enerji tüketen bir aktivite
    yapıyorsanız,
  • 2:27 - 2:31
    vücudunuz günlük
    9000 kalori kadar kullanır.
  • 2:31 - 2:34
    Hamilelik normalden
    biraz daha fazla kalori gerektirir
  • 2:34 - 2:38
    ileri yaştaki insanlar ise genellikle
    daha yavaş metabolizmaya sahiptir,
  • 2:38 - 2:41
    enerji daha yavaş yakılır, doğal olarak
    daha azına ihtiyaç duyulur.
  • 2:41 - 2:45
    Kalori hesabı yapmadan önce
    bilmeniz gereken başka bir şey daha var.
  • 2:45 - 2:50
    Kalori, tam olarak yakmanız gereken
    enerji miktarına göre değil,
  • 2:50 - 2:54
    gıdanın ne kadar enerji içerdiğini
    ölçen besin sınıflandırmasına dayanır.
  • 2:54 - 2:59
    Maydanozgiller ve tam buğday gibi
    lifli gıdaları sindirmek için
  • 2:59 - 3:04
    daha fazla enerji gerekir, yani;
    100 kalorilik bir maydanozgilin sindirimi
  • 3:04 - 3:07
    100 kalorilik bir patates cipsinden
    daha az enerji ile olur.
  • 3:07 - 3:12
    Ayrıca,bazı gıdalar protein ve vitaminler
    gibi besleyici öğeler bulundururken
  • 3:12 - 3:16
    bazıları da çok daha az
    besin değeri içerir.
  • 3:16 - 3:17
    Bu tür gıdaları aşırı tüketmek
  • 3:17 - 3:21
    fazla kiloya ve yanlış beslenmenize
    neden olabilir.
  • 3:21 - 3:23
    Hatta aynı tür besinleri tüketen
    farklı insanlar,
  • 3:23 - 3:27
    aynı miktarda kalori almayabilir.
  • 3:27 - 3:29
    Enzim düzeyleri,
  • 3:29 - 3:31
    bağırsak bakterileri
  • 3:31 - 3:33
    ve hatta bağırsak uzunluğu
    gibi farklılıklar,
  • 3:33 - 3:37
    her bireyin gıdalardan alacağı enerjinin
  • 3:37 - 3:39
    biraz farklı olabileceğini gösterir.
  • 3:39 - 3:42
    Dolaysıyla kalori faydalı
    bir enerji ölçümüdür,
  • 3:42 - 3:46
    ancak her birimizin tam olarak ne kadar
    kaloriye ihtiyacı olduğunu hesaplamak için
  • 3:46 - 3:47
    egzersiz,
  • 3:47 - 3:48
    gıdanın türü
  • 3:48 - 3:51
    ve vücudumuzun enerjiyi işleme yetisini
    dikkate almak gerekir.
  • 3:51 - 3:55
    Bütün bunları bir gıda etiketinde
    bulmanız dileğiyle, başarılar!
Title:
Kalori nedir? - Emma Bryce
Speaker:
Emma Bryce
Description:

Kalorilerle ilgili sık sık bir şeyler duyarız. Bu kurabiyede kaç kalori var? 100 krikolar atlamayla, uzun mesafe koşarak,ya da hareket ederek kaç kalori yakarız?
Peki gerçekten kalori nedir ve tam olarak kaç kaloriye ihtiyacımız var?
Emma Bryce her bir kişi için tavsiye edilen miktarı belirlemede birkaç farklı faktör nasıl belirleyici olmalı konusunu açıklıyor.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:12
Meric Aydonat approved Turkish subtitles for What is a calorie?
güney örnek accepted Turkish subtitles for What is a calorie?
Selda Yener edited Turkish subtitles for What is a calorie?
Selda Yener edited Turkish subtitles for What is a calorie?
Selda Yener edited Turkish subtitles for What is a calorie?
Selda Yener edited Turkish subtitles for What is a calorie?
Selda Yener edited Turkish subtitles for What is a calorie?
Selda Yener edited Turkish subtitles for What is a calorie?
Show all

Turkish subtitles

Revisions