Tại sao chúng ta cần hình dung về những tương lai khác nhau

Anab Jain mang tương lai đến hiện thực, tạo ra những trải nghiệm nơi mà con người có thể chạm tới, nhìn thấy và cảm nhận về tiềm năng của thế giới mà chúng ta đang dựng nên. Ví dụ liệu chúng ta muốn một thế giới có những cỗ máy tuần tra thông minh trên đường hay nơi mà hệ gen của chúng ta quyết định sự chăm sóc sức khỏe của mình? Các dự án của Jain cho ta thấy sự quan trọng của việc chiến đấu cho thế giới mà ta mong muốn. Hãy nhìn thoáng qua những tương lai có thể trong bài nói này.

Nghề của tôi là đi tới tương lai.

Không chỉ một,

mà nhiều viễn cảnh khác nhau,

mang những chứng cứ từ tương lai
về lại hôm nay để bạn trải nghiệm.

Như một nhà khảo cổ về tương lai

Nhiều năm qua, những hành trình của tôi
đã mang về nhiều thứ

như loài ong thợ nhân tạo mới;

quyển sách mang tên
"Coi vật nuôi như Protein",

cỗ máy làm giàu bằng cách kinh doanh
thông tin di truyền của bạn;

một chiếc đèn chạy bằng đường;

một chiếc máy tính trồng thực phẩm.

Thực tế tôi vẫn chưa du hành
đến các tương lai khác.

Nhưng chồng tôi, Jon, và tôi
dành nhiều thời gian để suy nghĩ

và tạo ra những viễn cảnh
tương lai khác nhau trong studio.

Chúng tôi liên tục bắt gặp
những tín hiệu yếu ớt,

những tiếng thì thầm
của tương lai tiềm ẩn ngoài kia.

Chúng tôi theo dấu những tiềm năng ấy
bước vào tương lai và đặt ra câu hỏi:

Sống trong tương lai này sẽ thế nào?

Chúng ta sẽ nhìn gì, nghe gì,
thậm chí là thở thế nào?

Thế là chúng tôi tiến hành thí nghiệm,
xây dựng các vật mẫu, chuẩn bị đồ đạc,

đem các khía cạnh của tương lai đó
vào cuộc sống,

biến chúng thành vật chất hữu hình

để bạn có thể cảm nhận được
ảnh hưởng của tương lai đó,

tại đây và ngay bây giờ.

Nhưng việc này
không phải về sự tiên đoán.

Mà là về việc tạo ra những công cụ

giúp chúng ta kết nối
hiện tại và tương lai của chính mình,

chúng ta trở thành thành viên chủ động
tham gia kiến tạo tương lai chúng ta muốn

một tương lai phù hợp
cho tất cả mọi người.

Vậy chúng ta sẽ làm thế nào ?

Trong một dự án gần đây
có tên là Drone Aviary,

chúng tôi rất hứng thú
với việc tìm hiểu

sống chung với máy bay không người lái
trong thành phố

Thiết bị có khả năng
thấy thứ ta không thấy.

đến những nơi
chúng ta không thể đến được

và ngày càng có nhiều quyền tự do.

Nhưng để hiểu về công nghệ

thì thực hành
mới là điều quan trọng.

Chúng tôi đã xây dựng vài mẫu
máy bay khác nhau ở studio.

Chúng tôi đặt tên, chức năng cho nó
và tiến hành bay thử nghiệm

nhưng chẳng việc gì không có khó khăn.

Các linh kiện của máy bay
trở nên lỏng lẻo,

tín hiệu GPS ngắt quãng

và chúng đã rơi.

Nhưng nhờ có sự thử nghiệm này,

chúng tôi đã dựng nên
một mảnh ghép hữu hình

của một tương lai khả thi.

Vậy bây giờ, hãy cùng đến tương lai đó.

Hãy tưởng tượng chúng ta đang sống trong
thành phố với những cỗ máy thế này.

Chúng tôi gọi chúng là
Người gác đêm.

Chúng tuần tra các đường phố,
thường dễ nhận ra vào ban đêm.

Đầu tiên, nhiều người cảm thấy phiền
vì âm thanh từ chiếc máy.

Nhưng sau đó, giống như mọi thứ khác,
chúng ta sẽ quen dần.

Bây giờ, qua nó, bạn sẽ thấy thế giới
như thế nào ?

Chúng ta sẽ thấy những thông tin
về mọi người xung quanh chúng ta;

thông tin về những đứa trẻ chơi bóng đá
trong khu vực cấm

và ghi lại lỗi của chúng.

(Cười)

Và sau đó sẽ thấy nó làm thế nào để
giải tán nhóm thanh thiếu niên này,

bằng cách tự phát lệnh đe dọa chúng .

Sau đó có một chiếc đĩa bay khổng lồ
mang tên Madison xuất hiện.

Sự xuất hiện chói lóa của nó đã
áp đảo mọi thứ,

Tôi không thể làm gì
ngoài chiêm ngưỡng nó.

Nhưng mỗi lần nhìn nó,

thì nó biết thêm một chút về tôi

như nó vẫn tiếp tục chụp tất cả mà
Brianair đề cập với tôi,

như thể nó biết luôn
kế hoạch nghỉ lễ của tôi.

Tôi không chắc liệu tôi có thấy
điều này thú vị không

hay là hoàn toàn xâm phạm riêng tư.

Quay lại với thực tế.

Trong khi tạo ra tương lai này,
chúng tôi đã học rất nhiều

Không chỉ về cách vận hành
của các cỗ máy này,

mà còn những cảm xúc
khi chung sống với chúng.

Những máy bay không người lái như
Madison hay Người Gác Đêm,

ở những hình thù riêng biệt,

vẫn chưa có thực,

hiện nay hầu hết thành phần của
máy bay không người lái là có thực

Ví dụ,

hệ thống nhận diện khuôn mặt
ở khắp mọi nơi,

trong điện thoại chúng ta,
thậm chí trong máy điều nhiệt

và trong các camera quanh thành phố,

nó ghi lại mọi thứ chúng ta làm

từ một quảng cáo chúng thấy cho tới
một cuộc biểu tình chúng ta tham gia.

Chúng ở đây

nhưng chúng ta không hiểu
cách thức chúng làm việc

và những hậu quả của nó.

Ta thấy điều này quanh mình.

Sự khó khăn ngay cả trong tưởng tượng

hậu quả bởi những hành động hôm nay
sẽ ảnh hưởng đến tương lai của chúng ta

Năm ngoái, ở Anh, có một hội nghị

nơi mọi người có thể
bỏ phiếu để Anh rời khỏi EU

hay ở lại EU,

mà mọi người hay gọi là "Brexit".

Chẳng bao lâu sau khi có kết quả

một từ xuất hiện nhiều hơn cả là "Bregret"

(Cười)

để chỉ những người đã bỏ phiếu
ủng hộ Brexit thông qua biểu tình,

mà không suy nghĩ
đến những hậu quả có thể xảy ra.

Và sự mất kết nối này
là bằng chứng dễ thấy nhất.

Ví dụ bạn ra ngoài uống một ly,

sau đó quyết định
thêm vài ly nữa cũng không sao.

Bạn biết khi sáng thức dậy
bạn sẽ cảm thấy rất tệ,

nhưng bạn chỉ biện hộ rằng,

"Tôi của tương lai mới sẽ
phải đối mặt với việc đó"

Nhưng vào sớm mai ấy,
chúng ta biết

bạn trong tương lai cũng chính là bạn.

Cuối những năm 70, đầu những năm 80,
khi tôi lớn lên ở Ấn Độ,

tôi đã có một cảm giác

rằng tương lai vừa cần được
và có thể thực sự được vẽ ra.

Tôi nhớ bố mẹ tôi đã lên kế hoạch
cho những thứ đơn giản nhất.

Khi họ muốn một chiếc điện thoại
trong nhà,

họ cần phải đặt hàng sau đó đợi

gần năm năm để người ta lắp cho chúng tôi.

(Cười)

Sau đó nếu bố mẹ muốn gọi cho ông bà tôi
đang sống ở thành phố khác

hai người cần phải đăng kí
"cuộc gọi đường dài",

sau đó đợi tiếp, vài tiếng
có khi là vài ngày.

Có thể điện thoại sẽ đổ chuông
bất ngờ lúc hai giờ sáng,

tất cả chúng tôi nhảy ra khỏi giường
và vây quanh cái điện thoại,

la hét trong điện thoại,
tám chuyện rôm rả

lúc hai giờ sáng.

Hôm nay, cảm giác những việc đó
diễn ra quá nhanh

nhanh tới nỗi mọi thứ trở nên quá khó khăn

để chúng ta tự đặt mình vào vị trí đó.

Đó hoàn toàn là cảm giác lo lắng,

vì thế, chúng ta để
tương lai tự nhiên xuất hiện.

Chúng ta không liên lạc
với "ta" của tương lai.

Ta coi mình ở tương lai như một kẻ xa lạ,

và tương lai như một miền đất lạ.

Không phải miền đất lạ,

nó đang hiện hình
ngay phía trước chúng ta,

tiếp tục được hình thành bởi hành động
của chúng ta

Chúng ta là tương lai đó,

vì thế tôi tin đấu tranh
cho tương lai chúng ta muốn

là điều khẩn cấp
và quan trọng hơn bao giờ hết.

Ta đã học hỏi từ công việc

rằng một trong những phương tiện
quyền lực nhất để tạo ra sự thay đổi

là khi con người có những trải nghiệm
trực tiếp, hữu hình và đầy cảm xúc

về một vài hậu quả sau này
từ những hành động hôm nay của họ.

Hồi đầu năm, chính phủ
Ả Rập Thống Nhất đã mời chúng tôi

giúp họ lên kế hoạch về
năng lượng cho đất nước

đến năm 2050.

Dựa vào dữ diệu của chính phủ, chúng tôi
tạo nên mô hình thành phố rộng lớn này,

và hinh dung được nhiều tương lai
khả thi từ mô hình này.

Tôi đã rất phấn khích tham gia vào
một nhóm quan chức chính phủ

và các thành viên
của các công ty năng lượng

có liên quan đến
một mô hình tương lai bền vững,

một thành viên ở đó
đã nói với tôi thế này,

"Tôi không thể nghĩ rằng tương lai
con người sẽ không còn lái xe

mà bắt đầu sử dụng các phương tiện
giao thông công cộng.

Sau đó anh ấy còn nói,

"Tôi không có cách nào
để bảo con trai mình đừng lái xe nữa."

Nhưng chúng tôi đã chuẩn bị
cho phản ứng này.

Trong phòng thí nghiệm hóa học ở Ấn Độ,
cùng với các nhà khoa học,

chúng tôi đã tạo ra những mẫu gần giống

với không khí của năm 2030
nếu hành vi của chúng ta không thay đổi.

Vì vậy tôi đưa nhóm
đi bộ qua vật này

nó thải ra hơi nước
từ các mẫu không khí trên.

Chỉ một luồng khí
ô nhiễm của năm 2030

đã đạt tới mức
chưa dữ liệu nào ghi lại được.

Đây không phải là tương lai
ta muốn để lại cho con cháu mình.

Ngày hôm sau, chính phủ đã có
một thông báo quan trọng.

Chính phủ có thể sẽ đầu tư
hàng tỉ đô la vào lĩnh vực tái chế.

Không biết quyết định này có liên quan gì
đến mô hình tương lai của chúng tôi không,

nhưng chúng ta biết họ
đã đổi chính sách năng lượng

để hạn chế những rủi ro.

Trong khi không khí từ tương lai
hữu hình và có ảnh hưởng,

quỹ đạo từ hiện tại đến tương lai

lại không rõ ràng như vậy.

Ngay cả khi một công nghệ được phát triển
với những ý tưởng đột phá

giây phút nó rời khỏi phòng thí nghiệm
và đi vào thực tiễn

nó chịu tác động
ngoài sự kiểm soát của người tạo ra nó.

Trong một dự án cụ thể, chúng tôi đã
nghiên cứu về bộ gen :

công nghệ tập hợp và sử dụng gen người

dùng để tạo ra thuốc cho từng cá nhân.

Chúng tôi đã hỏi rằng:

Có những hậu quả không lường trước nào
trong việc liên kết gen của chúng ta

đến sự chăm sóc sức khỏe

Để tìm hiểu câu hỏi kĩ hơn,

chúng tôi đã tạo ra phiên tòa giả định

và mang nó vào thực tế qua 31 bằng chứng
thủ công kỹ lưỡng.

Cho nên chúng tôi đã xây một trung tâm
về gen bất hợp pháp,

vườn ươn CO2 tự chế,

thậm chí mua chuột đông lạnh trên eBay.

Và bây giờ hãy đến tương lai mà phiên tòa
đang diễn ra,

và gặp bị cáo, Arnold Mann.

Arnold đang bị truy tố bởi công ty
công nghệ sinh học quốc tế khổng lồ

tên là Dynamic Genetics,

vì họ có chứng cứ cho rằng

Arnold đã cấy vật chất di truyền
do công ty phát minh

vào cơ thể mình.

Làm thế nào để Arnold làm vậy?

Mọi thứ bắt đầu

khi Arnold được yêu cầu
nộp một mẫu nước bọt trong bộ kit

đến NHI

dịch vụ bảo hiểm sức khỏe quốc gia
của Anh,

Khi Arnold nhận được hóa đơn bảo hiểm,

anh ấy sốc và sợ hãi

khi thấy các khoản phí
bay thẳng lên nóc nhà,

vượt ngoài thứ anh hay gia đình mình
có thể chi trả.

Một thuật toán đã quét
dữ liệu gen của anh ấy,

và thấy nguy cơ về căn bệnh mãn tính
tiềm ẩn trong DNA.

Và vậy nên Arnold bắt đầu phải chi trả
cho các chi phí tương lai

cho một căn bệnh tương lai

đến từ ngày hôm nay.

Trong khoảnh khắc hoảng loạn đó,

Arnold đi lang thang

trượt vào bóng tối của những phòng khám
bất hợp pháp để điều trị

một phương pháp biến đổi DNA của anh ấy

để thuật toán không thể
quét thấy mối nguy hiểm nữa,

và anh ấy có thể chi trả
phí bảo hiểm cho mình trở lại.

Nhưng Arnold bị bắt giữ.

Và thủ tục tố tụng vụ án
giữa Dynamic Genetics và Mann bắt đầu.

Để mang lại tương lai như vậy,

điều quan trọng là con người
có thể thực sự chạm đến nó,

thấy và cảm nhận được nó,

vì ngay lập tức, điều này
thôi thúc con người

hỏi những câu hỏi đúng,

câu hỏi như

Có ý nghĩa gì khi sống trong một thế giới

nơi tôi bị phán xét về gen di truyền?

Hay: ai sẽ làm chủ dữ liệu
gen di truyền của tôi?

và họ sẽ làm gì với nó?

Nếu điều này bạn cảm thấy hơi xa vời

ngày nay, một dự luật ít được biết đến
được quốc hội Mỹ thông qua

gọi là HR 1313, Chương trình đảm bảo
sức khỏe cho người lao động

Dự luật này để sửa đổi Luật
không phân biệt thông tin di truyền

nổi tiếng với tên GINA,

và cho phép người tuyển dụng hỏi
lịch sử điều trị bệnh gia đình

và dữ liệu gen di truyền

với tất cả người ứng tuyển ngay từ đầu.

Ai từ chối sẽ bị phạt nặng.

Những câu chuyện tôi trình bày tới giờ,

dù là máy may tự lái hay
tội phạm di truyền

thì đều mô tả những vấn đề của tương lai

với mục đích giúp chúng ta tránh chúng.

Nhưng điều không thể tránh thì sao?

Ngày nay, đặc biệt với biến đổi khí hậu,

có vẻ như chúng ta đang
đâm đầu vào rắc rối

Và điều chúng ta muốn làm giờ đây là
chuẩn bị cho tương ai đó

bằng cách phát triển công cụ và thái độ
để giúp chúng ta tìm ra hy vọng

mà có thể truyền cảm hứng hành động.

Hiện tại, chúng tôi đang chạy
thử nghiệm ở studio

Mọi việc đang trong tiến trình.

Dựa vào những dữ liệu khí hậu,

chúng tôi khám phá tương lai

nơi phương tây chuyển từ dư dả
sang khan hiếm.

Tưởng tượng sống ở những
thành phố tương lai lụt lội thường xuyên

sẽ có lúc không có thức ăn

nền kinh tế bất ổn

các chuỗi cung ứng bị phá vỡ.

Chúng ta có thể làm gì để không chỉ
tồn tại mà còn thịnh vượng trên thế giới?

Chúng ta có thể ăn gì?

Để thực sự bước vào những câu hỏi đó

chúng tôi xây dựng một căn phòng
ở London năm 2050

Nó giống như một viên nhộng thời gian
chúng tôi lấy từ tương lai.

Chúng tôi tạo ra ở mực tối thiếu.

Mọi thứ chúng tôi yêu đặt trong nhà,

như TV màn hình phẳng,

tủ lạnh kết nối internet

và đồ nội thất thủ công

tất cả phải ra đi.

Và ở vị trí của nó, chúng tôi
xây dựng máy tính thực phẩm

từ vật liệu bị bỏ hoang, được trục vớt
và được sử dụng lại,

biến rác thải hôm nay
thành bữa tối ngày mai.

Ví dụ,

chúng tôi vừa hoàn thành việc xây dựng
máy phun sương đầu tiên hoàn toàn tự động.

Nó sử dụng kỹ thuật của sương mù -
Vì vậy, sương mù như chất dinh dưỡng,

thậm chí không có nước hay đất -

để phát triển nhanh chóng.

Hiện tại,

chúng tôi đã trồng cà chua
thành công.

Nhưng sẽ cần nhiều đồ ăn hơn thứ có thể
lớn lên ở phòng nhỏ này

Vậy còn thứ gì có thể tạo thức ăn
từ thành phố?

Côn trùng? Chim bồ câu? Cáo?

Trước đó, chúng tôi đã mang về
không khí từ tương lai.

Lần này chúng tôi mang
toàn bộ căn phòng từ tương lai,

một căn phòng đầy hy vọng,
công cụ và chiến thuật

để tạo ra hành động tích cực
trong điều kiện không cho phép.

Dành thời gian trong phòng này,

căn phòng có thể là nhà tương lai của ta,

hậu quả của biến đổi khí hậu
và mất an ninh lương thực

ngay lập tức và hữu hình hơn nhiều.

Những gì chúng ta đang học thông qua
thí nghiệm và thực hành

và những người chúng ta tham dự

là tạo ra những trải nghiệm cụ thể

có thể kết nối
giữa hôm nay và ngày mai.

Bằng cách đặt bản thân
vào tương lai khác nhau có thể xảy ra,

bằng cách cởi mở và sẵn sàng

để nắm lấy sự không chắc chắn và khó chịu
mà nó có thể mang lại,

chúng ta có cơ hội
để tưởng tượng những khả năng mới.

Chúng ta có thể thấy tương lai lạc quan;

thấy những con đường phía trước;

có thể biến hy vọng thành hành động.

Nó có nghĩa là chúng ta có cơ hội
để thay đổi hướng,

một cơ hội để tiếng nói được lắng nghe,

một cơ hội để chính chúng ta viết lên
tương lai chúng ta muốn

Thế giới khác là điều khả thi.

Cảm ơn.

(Vỗ tay)