Ας σώσουμε την τελευταία παρθένα ήπειρο

Το 2041 θα είνα καθοριστικό για τον πλανήτη μας. Η χρονιά αυτή θα σημάνει τη λήξη μιας πεντηκονταετούς συμφωνίας για την προστασία της Ανταρκτικής, της τελευταίας παρθένας ηπείρου στη Γη, από την εκμετάλλευση. Ο εξερευνητής Ρόμπερτ Σουόν, ο πρώτος άνθρωπος που περπάτησε στο Βόρειο και τον Νότιο Πόλο, έχει αναλάβει την αποστολή να διασφαλίσει την παράταση της συμφωνίας αυτής. Με πάθος και ζωντάνια, μας καλεί να επιλέξουμε την προστασία της Ανταρκτικής για την ίδια μας την επιβίωση.

Ας πάμε νότια.

Στην πραγματικότητα,
όλοι σας πηγαίνετε νότια.

Αυτή είναι η κατεύθυνση
προς το νότο, προς τα εκεί.

Αν βγείτε από την πίσω πόρτα
της αίθουσας και περπατήσετε 8.000 χλμ.,

θα φτάσετε στο νοτιότερο σημείο
που θα μπορούσε να φτάσει κανείς στη Γη,

τον Νότιο Πόλο.

Δεν είμαι εξερευνητής.

Δεν είμαι περιβαλλοντολόγος.

Είμαι απλώς ένας επιζών.

Αυτές εδώ οι φωτογραφίες
είναι επικίνδυνες.

Δείχνουν το λιώσιμο των πάγων
στον Βόρειο και τον Νότιο Πόλο.

Κυρίες και κύριοι,

πρέπει να ακούσουμε
αυτό που μας λένε αυτοί οι τόποι,

γιατί αν δεν το κάνουμε,

θα καταλήξουμε αντιμέτωποι
με την απειλή της ίδιας μας της επιβίωσης

εδώ στον πλανήτη Γη.

Έχω αντιμετωπίσει κατά μέτωπο
τις αντιξοότητες σε αυτούς τους τόπους

και το να διασχίζεις έναν ωκεανό
από πάγο που λιώνει

είναι, αναμφίβολα,
το πιο τρομακτικό πράγμα

που μου έχει συμβεί ποτέ.

Η Ανταρκτική είναι ένας τόπος
γεμάτος ελπίδα.

Προστατεύεται από τη Συνθήκη
της Ανταρκτικής, που υπογράφηκε το 1959.

Το 1991, υπογράφηκε άλλη μία συνθήκη
με περίοδο ισχύος 50 ετών,

που απαγορεύει οποιαδήποτε
ενέργεια εκμετάλλευσης της Ανταρκτικής.

Αυτή λοιπόν η συνθήκη
μπορεί να υποστεί αλλαγές,

τροποποιήσεις, αναθεωρήσεις, ή ακόμα
και να εγκαταλειφθεί, από το 2041.

Κυρίες και κύριοι,

κάποιοι άνθρωποι, πολύ πιο βόρεια
από εδώ, στην Αρκτική,

ήδη εκμεταλλεύονται
το λιώσιμο των πάγων

εξορύσσοντας ήδη πόρους από περιοχές
που ήταν καλυμμένες από χιόνι

τα τελευταία 10, 20, 30
ή και 100 χιλιάδες χρόνια.

Δεν μπορούν να συνθέσουν
τα κομμάτια του παζλ

και να αναρωτηθούν:
«Γιατί άραγε λιώνουν οι πάγοι;»

Είναι ένα πραγματικά
καταπληκτικό μέρος η Ανταρκτική

και έχω εργαστεί σκληρά,

τα τελευταία 23 χρόνια,
σε μια αποστολή με στόχο

να διασφαλίσω ότι αυτό
που συμβαίνει εδώ στο βορρά

δεν θα συμβεί ποτέ και
σε καμία περίπτωση στο νότο.

Πότε ξεκίνησε όλο αυτό;
Όταν ήμουν μόλις 11 χρόνων.

Κοιτάξτε αυτό το κούρεμα.
Είναι κάπως περίεργο. (Γέλια)

Σε ηλικία 11 χρόνων, εμπνευσμένος
από τους αληθινούς εξερευνητές,

ήθελα να γίνω ο πρώτος άνθρωπος
που θα περπατούσε και στους δύο πόλους.

Μου φαινόταν εξαιρετικά
ενθαρρυντικό το γεγονός

ότι η ιδέα του να γίνω
ταξιδιώτης των πόλων

είχε μεγάλη πέραση στα κορίτσια
που γνώριζα στα πάρτι, ως φοιτητής.

Αυτό ήταν ένα σημαντικό κίνητρο.

Έπειτα από 7 χρόνια
αναζητώντας χρηματοδότηση,

7 χρόνια απορρίψεων,

7 χρόνια με την οικογένειά μου να λέει
ότι πρέπει να με δει ψυχίατρος,

(Γέλια)

τελικά, 3 άτομα ξεκινήσαμε
το ταξίδι για το Νότιο Πόλο,

το πιο μακρινό ταξίδι που έγινε ποτέ
χωρίς βοήθεια στην παγκόσμια ιστορία.

Σε αυτή τη φωτογραφία,
είμαστε σε μια περιοχή

με έκταση ίση με τις Η.Π.Α

και είμαστε ολομόναχοι.
Χωρίς επικοινωνία μέσω ασύρματου,

χωρίς καμία υποστήριξη.

Κάτω από τα πόδια μας, το 90%
όλου του πάγου στον κόσμο.

Το 70% του πόσιμου νερού
όλου του κόσμου.

Στεκόμαστε ακριβώς πάνω του.

Αυτή είναι η δύναμη της Ανταρκτικής.

Στο ταξίδι, αντιμετωπίσαμε
τον κίνδυνο των ρωγμών στον πάγο,

το δριμύτατο κρύο,

τόσο κρύο, που ο ιδρώτας
μέσα από τα ρούχα γίνεται πάγος,

τα δόντια σου μπορεί να ραγίσουν,
το νερό των ματιών σου μπορεί να παγώσει.

Ας πούμε ότι κάνει ψυχρούλα.
(Γέλια)

Μετά από 70 μέρες απελπισίας,
φτάσαμε στο Νότιο Πόλο.

Τα είχαμε καταφέρει.

Αλλά κάτι μου συνέβη σε εκείνο
το ταξίδι των 70 ημερών το 1986

που με έφερε εδώ,
και ήταν οδυνηρό.

Τα μάτια μου είχαν αλλάξει χρώμα
σε αυτές τις 70 μέρες από τις βλάβες,

τα πρόσωπά μας ήταν γεμάτα φουσκάλες,

το δέρμα μας ήταν σκισμένο
και αναρωτιόμασταν γιατί.

Όταν επιστρέψαμε, η ΝΑΣΑ μας είπε

ότι είχαν ανακαλύψει
μια τρύπα στο στρώμα του όζοντος

πάνω από τον Νότιο Πόλο

και ότι εμείς περπατήσαμε από κάτω της
ακριβώς την ίδια χρονιά που ανακαλύφθηκε.

Οι υπεριώδεις ακτίνες έπεφταν
στον πάγο, ο πάγος τις αντανακλούσε

και η αντανάκλαση μας έκαιγε τα μάτια
και έσκιζε το δέρμα του προσώπου μας.

Ήταν λιγάκι σοκαριστικό -- (Γέλια)

-- και με έβαλε σε σκέψεις.

Το 1989, κατευθυνόμαστε προς το βορρά.

Για 60 μέρες, κάθε μας βήμα μας
απομακρύνει από την ασφάλεια της ξηράς,

μέσα από έναν παγωμένο ωκεανό.
Το κρύο ήταν και πάλι απελπιστικό.

Εδώ με βλέπετε γυμνό, μετά από μπάνιο
στους 60 βαθμούς υπό το μηδέν.

Αν ποτέ κάποιος σας πει: «Κρυώνω»

και μοιάζει κάπως έτσι, τότε
όντως κρυώνει, να είστε σίγουροι.

(Χειροκρότημα)

Σε απόσταση 1.000 χλμ.
από την ασφάλεια της ξηράς,

έρχεται η πανωλεθρία.

Ο Αρκτικός Ωκεανός λιώνει
κάτω από τα πόδια μας

4 μήνες νωρίτερα από ποτέ στην ιστορία
κι είμαστε 1.000 χλμ. μακριά από την ξηρά.

Ο πάγος τρίζει και ραγίζει γύρω μας
κι εγώ αναρωτιέμαι: «Θα πεθάνουμε;»

Αλλά, ξαφνικά, εκείνη τη μέρα
κάτι έκανε «κλικ» στο μυαλό μου

και κατάλαβα ότι εμείς, ως πλανήτης,
όντως αντιμετωπίζουμε κρίση επιβίωσης.

Αυτή η αίσθηση δεν με εγκατέλειψε ποτέ
στα 25 χρόνια που ακολούθησαν.

Αλλά εκείνη τη στιγμή, έπρεπε
να φύγουμε ή αλλιώς θα πεθαίναμε.

Δεν είμαστε σε κάποιο ριάλιτι επιβίωσης.

Αν κάτι πάει στραβά,
είναι ζήτημα ζωής και θανάτου

και ο γενναίος Αφροαμερικανός
συνεργάτης μας, ο Ντάριλ,

ο πρώτος Αμερικανός που
περπάτησε στον Βόρειο Πόλο,

έχασε τη φτέρνα του από κρυοπάγημα,
μετά από 200 χλμ. περπάτημα.

Αλλά πρέπει να συνεχίσει, και συνεχίζει

και ύστερα από 60 μέρες στον πάγο,
φτάσαμε στο Βόρειο Πόλο.

Τα είχαμε καταφέρει.

Ήμουν ο πρώτος άνθρωπος στην Ιστορία
που ήταν αρκετά ανόητος ώστε

να περπατήσει στους δύο πόλους,
αλλά είχαμε επιτύχει.

Δυστυχώς, κατά την επιστροφή μου

δεν υπήρχε η ίδια ευθυμία.
Ένιωσα μεγάλη θλίψη.

Το να καταφέρεις κάτι συχνά είναι
χειρότερο από το να το υλοποιήσεις.

Ένιωθα κενός, μόνος
και ήμουν χρεοκοπημένος.

Είχα χάσει κάθε ελπίδα,

αλλά την ξαναβρήκα
στο πρόσωπο του μεγάλου Ζακ Κουστό,

που με παρότρυνε να αναλάβω
την αποστολή «2041».

Ως συνήθως, οι οδηγίες του ήταν σαφείς:

«Κάλεσε τους ηγέτες να συμμετάσχουν,
μίλησε σε βιομήχανους και επιχειρηματίες

και, κυρίως, Ρομπ,
κινητοποίησε τους νέους,

γιατί αυτοί θα επιλέξουν το μέλλον
της διατήρησης της Ανταρκτικής».

Για να πείσουμε τους παγκόσμιους ηγέτες,
πήγαμε σε όλες τις διασκέψεις κορυφής,

και στις τρεις,
με το γενναίο σκάφος μας, το «2041»,

δύο φορές στο Ρίο,
το 1992 και το 2012,

και για τη Διάσκεψη Κορυφής
στο Γιοχάνεσμπουργκ,

πραγματοποίησαμε το μεγαλύτερο
χερσαίο ταξίδι που έγινε ποτέ με γιοτ,

13.000 χλμ. περιμετρικά ολόκληρου
του νότιου τμήματος της Αφρικής

προσπαθώντας να ευαισθητοποιήσουμε
πάνω από 1 εκατομμύριο νέους ανθρώπους

για την αποστολή «2041»
και το περιβάλλον τους.

Τα τελευταία 11 χρόνια, πάνω
από 1.000 άτομα, από τους τομείς

της βιομηχανίας και των επιχειρήσεων,
άνδρες και γυναίκες, φοιτητές

από όλον τον κόσμο, έχουν ταξιδέψει
μαζί μας στην Ανταρκτική.

Κατά τις αποστολές αυτές,
καταφέραμε να μαζέψουμε

πάνω από 1.500 τόνους παλιοσίδερα
εγκαταλελειμμένα στην Ανταρκτική.

Μας πήρε 8 χρόνια και
είμαι πολύ περήφανος γι' αυτό,

γιατί τα ανακυκλώσαμε όλα
εδώ στη Νότια Αμερική.

Από τότε που άρχισα να περπατάω,
μυήθηκα στην ανακύκλωση

από τη μητέρα μου.
Τη βλέπετε στη φωτογραφία.

Η μητέρα μου...

(Χειροκρότημα)

η μητέρα μου ακόμα ανακυκλώνει

στα 100 της χρόνια,
δεν είναι φοβερό;

(Χειροκρότημα)

Αγαπώ τη μητέρα μου!

(Γέλια)

Αλλά όταν γεννήθηκε η μητέρα μου,

ο πληθυσμός του πλανήτη
ήταν μόνο 1,8 δισεκατομμύρια,

και, μιλώντας για δισεκατομμύρια,

έχουμε πάρει μαζί μας νέους
από τη βιομηχανία και τις επιχειρήσεις

από χώρες όπως η Ινδία και η Κίνα.

Χώρες που αλλάζουν τους κανόνες
του παιχνιδιού, με καθοριστικό ρόλο

στη μελλοντική απόφαση
για τη διατήρηση της Ανταρκτικής.

Προς έκπληξή μας, καταφέραμε να
κινητοποιήσουμε γυναίκες από τη Μ. Ανατολή

που, συχνά για πρώτη φορά, εκπροσώπησαν
τις χώρες τους στην Ανταρκτική.

Φανταστικοί άνθρωποι,
τόσο εμπνευσμένοι!

Για να προστατεύσουμε την Ανταρκτική,

πρέπει πρώτα να κάνουμε τους ανθρώπους
να νοιαστούν γι' αυτόν τον υπέροχο τόπο,

να χτίσουν μια σχέση,
ένα δεσμό μαζί του, να τον αγαπήσουν.

Είναι τόσο μεγάλο προνόμιο
το να πάει κανείς στην Ανταρκτική,

σας διαβεβαιώ.

Εγώ ο ίδιος νιώθω πολύ τυχερός
που έχω πάει 35 φορές στη ζωή μου

και όλοι όσοι έρχονται μαζί μας,
κατά την επιστροφή τους

πρωτοστατούν όχι μόνο
υπέρ της Ανταρκτικής,

αλλά και για την επίλυση τοπικών
προβλημάτων στις χώρες τους.

Ας ξαναγυρίσουμε στην αρχή:
το λιώσιμο των πάγων στους δύο Πόλους.

Τα νέα είναι δεν είναι καλά.

Η ΝΑΣΑ μας πληροφόρησε,
πριν από 6 μήνες,

ότι η κρηπίδα πάγου στη δυτική
Ανταρκτική είναι υπό κατάρρευση.

Τεράστια κομμάτια πάγου --
κοιτάξτε πόσο μεγάλη είναι η Ανταρκτική

ακόμα και σε σύγκριση με τη Ν. Αμερική--

τεράστια κομμάτια πάγου
αποκολλώνται από την Ανταρκτική,

που είναι σαν μικρές χώρες σε μέγεθος.

Η ΝΑΣΑ υπολογίζει ότι
η στάθμη της θάλασσας θα ανέβει,

με απόλυτη βεβαιότητα,

ένα μέτρο μέσα στα επόμενα 100 χρόνια,

δηλαδή όσο χρόνο βρίσκεται
η μητέρα μου στον πλανήτη Γη.

Αυτό θα συμβεί σίγουρα
και έχω συνειδητοποιήσει

ότι η διατήρηση της Ανταρκτικής

και η επιβίωσή μας
στον πλανήτη συνδέονται άμεσα.

Υπάρχει μια πολύ απλή λύση:

Αν χρησιμοποιούμε περισσότερο
τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας,

αν κάνουμε αποδοτικότερη
χρήση της ενέργειας εδώ,

αξιοποιώντας τις «καθαρές» πηγές
για τις ενεργειακές μας ανάγκες,

δεν θα υπάρχουν οικονομικά κίνητρα
για την εκμετάλλευση της Ανταρκτικής.

Δεν θα έχει κανένα νόημα
από οικονομικής πλευράς

και αν διαχειριστούμε την ενέργεια
καλύτερα, ίσως να επιβραδύνουμε,

ή και να σταματήσουμε

το μεγάλο λιώσιμο των πάγων
που μας απειλεί.

Απέναντι στη μεγάλη πρόκληση,
ποια είναι η απάντησή μας;

Πρέπει να επιστρέψουμε
για μία τελευταία φορά

και, στα τέλη της επόμενης χρονιάς,

θα ξαναπάμε στον Νότιο Πόλο,

όπου φτάσαμε περπατώντας
για πρώτη φορά πριν 30 χρόνια,

ακολουθώντας την ίδια πορεία
1.600 χιλιομέτρων, όπως τότε,

αλλά χρησιμοποιώντας μόνο
ανανεώσιμη ενέργεια για να επιβιώσουμε.

Θα διασχίσουμε εκείνο το παγοκάλυμμα
που λιώνει όλο και περισσότερο,

με την ελπίδα να βρούμε λύσεις
σε αυτό το πρόβλημα.

Αυτός είναι ο γιος μου, ο Μπάρνι.
Θα έρθει μαζί μου.

Έχει δεσμευτεί να περπατήσει
στο πλευρό του πατέρα του

και θα αναλάβει
να μεταφράσει αυτά τα μηνύματα,

και να τα εμφυσήσει στο μυαλό
των νέων ηγετών του μέλλοντος.

Είμαι πολύ περήφανος γι' αυτόν.
Μπράβο σου, Μπάρνι.

Κυρίες και κύριοι,
ένας επιζών --γιατί αυτό είμαι--

όταν βλέπει ένα πρόβλημα,
δεν λέει: «Ναι, καλά».

Ένας επιζών που βλέπει
ένα πρόβλημα, το αντιμετωπίζει,

προτού μετατραπεί σε απειλή.

Έχουμε 27 χρόνια για να
σώσουμε την Ανταρκτική.

Ανήκει σε όλους μας.
Όλοι μας είμαστε υπεύθυνοι.

Το ότι δεν ανήκει σε κανέναν, ίσως
σημαίνει ότι μπορούμε να επιτύχουμε.

Η Ανταρκτική είναι
μια ηθική γραμμή στο χιόνι,

και στη μια πλευρά της γραμμής αυτής
πρέπει να αγωνιστούμε σκληρά

γι' αυτόν τον μοναδικό, όμορφο, παρθένο
τόπο, τον τελευταίο που απομένει στη Γη.

Ξέρω ότι είναι δυνατό.
Και θα τα καταφέρουμε.

Θα σας αφήσω με αυτά
τα λόγια από τον Γκαίτε.

Προσπαθώ να τα εφαρμόζω
στη ζωή μου.

«Αν μπορείς να πράξεις,
ή να ονειρευτείς ότι μπορείς,

ξεκίνα τώρα,

γιατί η τόλμη έχει μέσα της
ευφυΐα, δύναμη και μαγεία».

Καλή τύχη σε όλους.
Σας ευχαριστώ πολύ.

(Χειροκρότημα)