Return to Video

Jeśli materia leci w dół, to czy antymateria leci w górę? - Chloé Malbrunot

  • 0:06 - 0:09
    [Z lotniska w Genewie startuje samolot.]
  • 0:12 - 0:17
    [Dwie cząsteczki szykują się do skoku.]
  • 0:17 - 0:20
    "O, kolejny atom! Jestem wodór, miło mi.
  • 0:20 - 0:22
    Jak samopoczucie przed skokiem?".
  • 0:22 - 0:25
    "Cześć. Jestem antywodór, twój antyatom.
  • 0:25 - 0:27
    Szczerze mówiąc,
    czuję się dość neutralnie.
  • 0:27 - 0:32
    Mój pozyton i antyproton równoważą się
    jak twój elektron i proton, prawda?".
  • 0:32 - 0:35
    "Tak! Wyglądasz jak ja,
    ale trochę inaczej".
  • 0:35 - 0:38
    "Ostrożnie! Jeśli się zbyt zbliżymy,
    zmienimy się w iskrę energii.
  • 0:38 - 0:40
    Wolę pozostać w jednym kawałku".
  • 0:40 - 0:41
    "Przepraszam".
  • 0:41 - 0:42
    "W porządku.
  • 0:42 - 0:44
    Po prostu dziwnie tak
  • 0:44 - 0:47
    rozmawiać przed skokiem
    nad ośrodkiem badawcznym CERN".
  • 0:47 - 0:47
    "Dlaczego?".
  • 0:47 - 0:50
    "Skąd wiadomo, że oboje spadniemy?".
  • 0:50 - 0:52
    "To grawitacja,
  • 0:52 - 0:54
    siła przyciągania między ciałami.
  • 0:54 - 0:56
    Wiem nawet, jak szybko.
  • 0:56 - 0:58
    W eksperymencie na wieży
    Galileusz udowodnił,
  • 0:58 - 1:03
    że spadające obiekty przyspieszają
    w tym samym tempie niezależnie od masy".
  • 1:03 - 1:05
    "To dotyczy większych obiektów.
  • 1:05 - 1:08
    My jesteśmy małymi cząsteczkami,
    a to zupełnie inna historia.
  • 1:08 - 1:12
    Ważymy tak mało,
    że grawitacja ledwo na nas działa.
  • 1:12 - 1:17
    Jeśli cząsteczki są naładowane,
    jak mój antyproton czy twój proton,
  • 1:17 - 1:19
    nie da się wykryć w porównaniu
    do siły elektromagnetycznej
  • 1:19 - 1:22
    działającej na inne
    obiekty z większą siłą".
  • 1:22 - 1:25
    "To dotyczy tylko naładowanych
    cząstek. My jesteśmy neutralni.
  • 1:25 - 1:29
    Nasze ładunki się równoważą,
    więc siła elektromagnetyczna jest mała
  • 1:29 - 1:31
    i można określić siłę grawitacji.
  • 1:31 - 1:33
    Moją zmierzyli".
  • 1:33 - 1:36
    "Bo ty jesteś wszędzie,
    a mnie znaleźć trudno".
  • 1:36 - 1:37
    "Dlaczego tak jest?
  • 1:37 - 1:39
    Nie powinno być równej ilości
  • 1:39 - 1:41
    materii i antymaterii
    po Wielkim Wybuchu?".
  • 1:41 - 1:44
    "Ale wtedy wszystkie cząstki
  • 1:44 - 1:47
    unicestwiłyby się nawzajem
    i zamieniły w energię.
  • 1:47 - 1:49
    Wszechświat jest pełen materii.
  • 1:49 - 1:52
    Nie wiadomo, dlaczego materii
    jest więcej niż antymaterii,
  • 1:52 - 1:55
    dlatego naukowcy tak chcą mnie badać".
  • 1:55 - 1:57
    "Więc gdzie cię znaleźli?".
  • 1:57 - 1:59
    "Powstałam w laboratorium.
  • 1:59 - 2:02
    Do stworzenia mojego antyprotonu
    potrzebowali akceleratora,
  • 2:02 - 2:05
    bo jest ciężki jak twój proton.
  • 2:05 - 2:07
    Z pozytronem poszło łatwiej.
  • 2:07 - 2:10
    Jest dużo lżejszy, jak twój elektron,
  • 2:10 - 2:13
    i niektóre substancje
    wydzielają go podczas rozpadu.
  • 2:13 - 2:15
    Wystarczyło je połączyć
    i tak powstałam ja.
  • 2:15 - 2:18
    Dopiero niedawno
    udało im się utrzymać mnie
  • 2:18 - 2:20
    na tyle długo, żeby zbadać
    moje właściwości".
  • 2:20 - 2:24
    "A teraz wysłali nas
    na ten skok razem. Chwila...".
  • 2:24 - 2:28
    "Tak, odtwarzamy eksperyment Galileusza,
  • 2:28 - 2:32
    ale z materią i antymaterią
    zamiast dwóch obiektów materii".
  • 2:32 - 2:33
    "Co teraz będzie?
  • 2:33 - 2:34
    Spadniesz w górę?".
  • 2:34 - 2:37
    "Jest tylko jeden sposób,
    żeby to sprawdzić!".
Title:
Jeśli materia leci w dół, to czy antymateria leci w górę? - Chloé Malbrunot
Description:

Zobacz całą lekcję: http://ed.ted.com/lessons/if-matter-falls-down-does-antimatter-fall-up-chloe-malbrunot

Podobnie jak pozytyw i negatyw czy debet i kredyt, materia i antymateria są równe i przeciwstawne. Jeśli materia leci w dół, to czy antymateria leci w górę? Chloé Malbrunot bada tę kwestię, umieszczając dwie cząsteczki - jedną z materii, a drugą z antymaterii - w kokpicie samolotu tuż przed skokiem. Jak myślisz, co się stanie?

Lekcja: Chloé Malbrunot, animacja: TED-Ed.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
02:55

  • Rysia Wand

    Sending back to translator.

    Odsyłam do ponownego przejrzenia.
    Proszę dodać tłumaczenie tytułu i opisu (ikona ołówka w lewej górnej części), dodać polskie znaki, poprawić interpunkcję i przepracować czerwone wykrzykniki (patrz niżej)
    ===
    Tytuł TED-Ed
    Uwaga - opis trzeba przesunąć suwakiem, żeby nic się nie schowało. W TED-Ed na końcu opisu zawsze jest "lesson by" i "animation by". Utarło się, żeby po polsku dawać lekcja: (z dwukropkiem), bo wtedy można dać nazwisko bez odmieniania przez przypadki.

    ===
    Czerwone wykrzykniki

    Trzeba przepracować wszystkie linijki z czerwonymi wykrzyknikami.
    Tekst musi się mieścić w limicie 21 znaków na sekundę i 42 znaków na linijkę (poradnik tutaj: http://www.youtube.com/watch?v=yvNQoD32Qqo​).
    Czasem wystarczy linijkę złamać, ale czasem trzeba coś skrócić lub przesunąć czas w pasku Timeline (patrz tutaj: https://youtu.be/kQ2CZonFYgA?t=1m54s). Jeśli go nie widzisz, kliknij w ikonkę narzędzi obok “Editing Polish”.
    Wskazówki, jak skracać linijki znadziesz tutaj: (http://translations.ted.org/wiki/Compressing_subtitles). Tutaj wskazówki nt. łamania linijek http://translations.ted.org/wiki/How_to_break_lines). Przed puszczeniem tekstu na trzeba upewnić się, że wszystkie wykrzykniki zostały usunięte. Najłatwiej poszukać je funkcją ctrl+F.
    ===
    Interpunkcja.
    W pisowni amerykańskiej znaki interpunkcyjne są po lewej stronie cudzysłowu ("This is an example.").
    W języku polskim umieszcza się je po prawej stronie ("To jest przykład".).
    Patrz: http://translations.ted.org/wiki/Częste_błędy_i_jak_ich_unikać.

    Cudzysłów i znak zapytania

    1. Jeżeli znak zapytania odnosi się do całego zdania, znak zapytania stawia się za cudzysłowem. Przykład: Czy można jeszcze wątpić, że „nihil novi”?

    2. Jeżeli znak zapytania należy do frazy zamkniętej cudzysłowami, znak zapytania stawia się przed cudzysłowem. Jeżeli bezpośrednio następuje koniec zdania, stawia się jeszcze kropkę.

    W tym przykładzie zbiegają się 3 znaki: znak zapytania, cudzysłów zamykający i kropka. Przykład:
    Kandydat na posła potrafił tylko powtarzać za Gierkiem „Pomożecie?”.

    Pauza / półpauza / dywiz http://pl.wikipedia.org/wiki/Pauza_%28znak_typograficzny%29
    http://pl.wikipedia.org/wiki/Cudzys%C5%82%C3%B3w#Cudzys.C5.82owy_zagnie.C5.BCd.C5.BCone

Polish subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.