Bản nhạc mê hoặc của ngôn ngữ kí hiệu

Nghệ sĩ Christine Sun Kim là người khiếm thính bẩm sinh, và cô được dạy rằng âm thanh không phải là một phần cuộc sống của mình, rằng đó là của những người nghe được. Thông qua nghệ thuật, cô khám phá ra sự tương đồng giữa Ngôn ngữ Kí hiệu của Mỹ và âm nhạc và cô nhận ra rằng âm thanh không nhất thiết chỉ được nhận biết bằng tai -- nó có thể được cảm nhận, nhìn thấy hay trải nghiệm như một ý tưởng. Trong cuộc nói chuyện đáng mến này, cô ấy mời gọi chúng ta mở mắt và tai để khám phá kho tàng phong phú của ngôn ngữ thị giác.

Phiên dịch viên: Đàn Piano, "p"
là kí hiệu âm nhạc yêu thích nhất của tôi

Nó thể hiện cách chơi nhẹ nhàng.

Nếu bạn đang chơi một nhạc cụ và
để ý thấy kí hiệu "p" trên bảng dàn bè,

bạn cần phải chơi nhẹ nhàng hơn.

Hai kí hiệu p -- nhẹ nhàng hơn nữa

Bốn kí hiệu p -- vô cùng nhẹ nhàng.

Đây là bản vẽ của tôi
về biểu đồ hình cây kí hiệu p,

nó chứng minh,

dù cho có bao nhiêu kí hiệu p đi nữa,

cũng không đạt được
sự yên lặng tuyệt đối

Đó là định nghĩa hiện tại
của tôi về sự yên lặng:

Một âm thanh rất mơ hồ.

Tôi muốn chia sẻ một chút

về lịch sử của Thủ ngữ của Mỹ (ASL)

và một chút về cuộc đời của tôi

Đầu thập niên thế kỉ 19,
Thủ ngữ Pháp được du nhập vào Mỹ

theo thời gian, nó được trộn lẫn
với các kí hiệu địa phương

và phát triển thành ASL ngày nay

Tính ra, ASL đã có gần 200 năm lịch sử

Tôi là người khiếm thính bẩm sinh

người ta bảo rằng, âm thanh không bao giờ
là một phần cuộc sống của tôi

Và tôi đã tin điều đó là sự thật

Nhưng bây giờ tôi nhận ra,
điều đó không đúng.

Âm thanh là một phần cuộc sống của tôi

thật vậy, nó xuất hiện mỗi ngày.

Là một người khiếm thính
sống trong thế giới đầy âm thanh

tôi có cảm giác mình
đang sống ở nước ngoài

tuân theo quy luật, tập quán, cách cư xử
và quy tắc tiêu chuẩn một cách mù quáng

mà không hề thắc mắc về chúng,

Vậy làm cách nào để tôi hiểu về âm thanh?

Tôi quan sát cách mọi người hành động
và phản ứng với âm thanh

Các bạn khuếch đại âm thanh,
giống như loa phóng thanh của tôi.

Tôi học và bắt chước lại hành vi đó.

Đồng thời, tôi cũng biết được
tôi cũng tạo ra âm thanh,

và tôi xem cách họ phản ứng lại với tôi.

Vì vậy, tôi học được, ví dụ như...

"Đừng đóng sầm cửa lại"

"Đừng làm ồn khi bạn đang ăn bánh snack"

(Tiếng cười)

"Đừng ợ.

và khi đang ăn,

đừng cà muỗng của bạn lên đĩa"

Những điều này,
tôi gọi là "phép xã giao âm thanh"

Có thể tôi nghĩ về phép xã giao này

còn nhiều hơn những người bình thường.

Tôi luôn tập trung quá mức về âm thanh.

Và tôi luôn chờ đợi,
trong háo hức và hồi hộp,

về âm thanh, về những gì sắp diễn ra.

Hãy xem bức tranh này.

TBD là " sẽ được quyết định"

TBC là "còn tiếp"

TBA là "sẽ được thông báo"

Và nếu bạn để ý khuông nhạc,

không có nốt nhạc nào được vẽ trên đó.

Đó là vì các dòng kẻ đã chứa sẵn âm thanh

thông qua các vết mờ và vết nhòe
một cách tinh tế

Trong văn hóa người khiếm thính,
sự chuyển động tương đương với âm thanh

Đây là kí hiệu "Khuông nhạc" trong ASL.

Một khuông nhạc điển hình gồm 5 dòng.

Nhưng với tôi, khi ra dấu
với ngón cái đưa lên thế này

tôi cảm thấy không tự nhiên.

Vì vậy, các bạn sẽ nhận thấy
trong các bức tranh, tôi chỉ vẽ có 4 dòng.

Vào năm 2008, tôi có dịp đi đến
thành phố Berlin của Đức

như là một nghệ sĩ cư trú tại đó.

Trước thời gian này, tôi là một họa sĩ.

Vào mùa hè, tôi thường đến các bảo tàng
hay phòng trưng bày,

trong khi tôi đi từ nơi này đến nơi khác,

tôi nhận thấy ở đấy không có
nghệ thuật thị giác

Thời điểm đó, nghệ thuật âm thanh
thịnh hành, và điều này làm tôi kinh ngạc.

Không có nghệ thuật thị giác,

Mọi thứ phải cảm nhận bằng tai.

Bây giờ, âm thanh đã thuộc
lĩnh vực nghệ thuật của tôi

Vậy điều này có ngăn cách
giữa tôi và nghệ thuật không?

Tôi nhận ra là Không.

Tôi hiểu về âm thanh.

Tôi hiểu rất rõ.

đó là âm thanh không nhất thiết
phải được cảm nhận bằng tai.

Nó có thể được cảm nhận bằng xúc giác,

hoặc thị giác,

hoặc thậm chí là sự tưởng tượng.

Vậy nên, tôi quyết định
thay đổi khái niệm về âm thanh

và đưa nó vào nghệ thuật của mình.

Những thứ mà tôi đã được dạy về âm thanh,

tôi quyết định quên nó đi.

Tôi bắt đầu thực hiện các tác phẩm mới

và khi tôi cho ra mắt
trước cộng đồng nghệ thuật,

Tôi rắt ngạc nhiên với sự ủng hộ và
quan tâm mà tôi nhận được.

Tôi nhận ra:

âm thanh giống như tiền bạc,

quyền lực, kiểm soát

giá trị xã hội.

Trong tâm trí tôi, tôi luôn nghĩ
âm thanh là chuyện của các bạn,

của những người nghe được.

Và âm thanh có tác động rất lớn.

Nó có thể lấy đi sức mạnh của tôi
và nghệ thuật của tôi.

hoặc tiếp thêm sức mạnh cho tôi.

Tôi chọn cách được tiếp thêm sức mạnh.

Có rất nhiều văn hóa trong ngôn ngữ nói.

và không phải vì tôi không dùng
giọng nói của mình để giao tiếp

mà trong mắt xã hội,
tôi không có tiếng nói của mình.

Vì vậy, tôi cần phải làm việc với
những người có khả năng hỗ trợ

và trở thành giọng nói của tôi.

Bằng cách đó, tôi không bị
tách ra khỏi xã hội ngày nay.

Ở trường, nơi làm việc và ở các tổ chức,

tôi làm việc với nhiều thông dịch viên ASL

Giọng nói của họ trở thành
tiếng nói và đặc điểm nhận dạng của tôi.

Họ giúp tôi được lắng nghe.

Tiếng nói của họ có giá trị.

Bằng cách mượn giọng nói của họ,

tôi duy trì mình dưới dạng
một loại tiền tệ lưu hành tạm thời

giống như là vay nợ
với một lãi suất rất cao

Nếu tôi không tiếp tục việc này,

Tôi cảm thấy mình có thể bị lãng quên đi,

và không tồn tại ở dạng
1 loại giá trị xã hội nào.

Vì vậy với âm thanh là
môi trường nghệ thuật mới,

tôi đào sâu vào thế giới âm nhạc.

và tôi ngạc nhiên khi thấy
những nét giống nhau giữa âm nhạc và ASL

Ví dụ,

một nốt nhạc

không thế được diễn tả
một cách đầy đủ trên giấy.

Và với một khái niệm trong ASL cũng vậy.

Cả hai đều có không gian lớn
và dễ bị biến đổi--

nghĩa là một thay đổi nhỏ

có thể ảnh hưởng đến toàn bộ ý nghĩa

của kí hiệu và âm thanh.

Tôi muốn chia sẻ
một phép ẩn dụ về piano

để các bạn có thể hiểu hơn về
cách ASL hoạt động

Hãy tưởng tượng
một cái đàn piano

ASL được chia nhỏ thành
những thông số ngữ pháp riêng biệt.

Mỗi thông số đó sẽ ứng với
một ngón tay khi bạn chơi piano

như biểu hiện trên khuôn mặt,
chuyển động của cơ thể,

tốc độ, hình dáng bàn tay, v.v.

như khi bạn chơi piano

Tiếng Anh là một ngôn ngữ tuyến tính,

tức là mỗi lần chỉ nhấn một phím.

Tuy nhiên, ASL lại giống một hợp âm

Mười ngón tay phải được
nhấn xuống cùng lúc

để diễn tả khái niệm trong ASL
một cách rõ ràng.

Nếu hợp âm bị thay đổi do
một phím được chơi khác đi,

nó làm sẽ thay đổi toàn bộ ý nghĩa.

Điều này cũng áp dụng cho độ cao, giai điệu
và âm lượng của âm nhạc.

Trong ASL, bằng cách thay đổi các
thông số ngữ pháp đó,

bạn bày tỏ những ý kiến khác nhau.

Lấy kí hiệu "nhìn" làm ví dụ

Đây là kí hiệu "nhìn"

Tôi đang nhìn bạn

Nhìn chằm chằm bạn

(Tiếng cười)

(Tiếng cười)

Oh -- bị phát hiện rồi.

(Tiếng cười)

uh-oh

Bạn đang nhìn gì vậy?

Thôi đi mà

(Tiếng cười)

Và tôi bắt đầu nghĩ,

"Sẽ ra sao nếu tôi nhìn ASL
dưới góc nhìn âm nhạc?"

Nếu tôi ra dấu một kí hiệu và
lặp đi lặp lại nhiều lần

nó sẽ trở thành một tác phẩm
âm nhạc của thị giác.

Ví dụ, đây là kí hiệu của từ "ngày"

giống như mặt trời mọc rồi lặn.

Đây là "cả ngày"

Nếu tôi lặp lại động tác này thật chậm,

nhìn nó giống như một tác phẩm âm nhạc.

Cả .... ngày

"Cả đêm" cũng vậy.

"Cả đêm"

Đây là Cả đêm,
được thể hiện qua bức vẽ này.

Điều này làm tôi nghĩ về
ba trạng thái của "đêm"

"đêm qua"

"trong đêm"

(hát) "suốt cả đêm~"

(Tiếng cười)

Tôi cảm thấy cái thứ ba
mang giai điệu nhiều hơn hai cái kia.

(Tiếng cười)

Còn bức tranh này miêu tả
cách thời gian được diễn tả trong ASL

và khoảng cách của cơ thể bạn
diễn tả sự thay đổi về thời gian.

Ví dụ,

1H là một bàn tay, 2H là 2 bàn tay.

Thì hiện tại được diễn tả gần và trước người bạn

tương lai thì ở phía trước người,
còn quá khứ thì ở phía sau.

Ví dụ đầu tiên là "từ rất lâu rồi"

Rồi đến "quá khứ"

"đã từng"

và cái cuối, cũng là cái tôi thích nhất,

một khái niệm rất lãng mạn và mạnh mẽ,

"ngày xửa ngày xưa"

(Tiếng cười)

"Nhịp thông thường"

là một khái niệm về âm nhạc,

thể hiện có 4 nhịp trong một ô nhịp.

Nhưng khi thấy từ "nhịp thông thường",

tôi tự động nghĩ đến "cùng lúc đó"

Hãy chú ý RH là tay phải, LH là tay trái.

Ta có khuông nhạc
ở phía trước đầu và ngực

[Đầu: RH,quắp tay nhanh]

[Nhịp thông thường]

[Ngực: LH, quắp tay nhanh]

Bây giờ tôi sẽ giải thích
từ "quắp tay nhanh"

Các bạn có thể làm theo tôi được không?

Mọi người, đưa tay lên nào.

Bây giờ chúng ta sẽ bắt đầu ở
đầu và ngực.

giống như "nhịp bình thường"
hoặc cùng một lúc.

Đúng rồi.

Đó có nghĩa là "yêu" trong thủ ngữ quốc tế.

(Tiếng cười)

Thủ ngữ quốc tế

là một công cụ giao tiếp bằng thị giác

được sử dụng trên khắp toàn thế giới.

Kí hiệu thứ hai tôi muốn giải thích là --

Hãy làm theo với tôi thêm lần nữa.

rồi, đến cái này.

Đó là từ "Sự thuộc địa hóa" trong ASL

(Tiếng cười)

Bây giờ, kí hiệu thứ ba --

Hãy làm theo tôi.

Lần nữa.

Đó có nghĩa là "Sự giác ngộ" trong ASL

Hãy làm ba kí hiệu cùng lúc nào.

"yêu"

"sự thuộc địa hóa"

và "sự giác ngộ"

Tốt lắm.

(tiếng cười)

Ba kí hiệu này khá là giống nhau,

đều được thực hiện ở trước đầu và ngực,

nhưng chúng lại mang nghĩa khác nhau.

Thật tuyệt vời khi thấy ASL
sống động và phát triển mạnh,

giống như âm nhạc vậy.

Tuy nhiên, trong thời đại ngày nay,

chúng ta sống trong thế giới âm thanh.

Và chỉ bới vì ASL không có âm thanh,

nên nó không có giá trị trong xã hội

Chúng ta nên nghĩ kĩ hơn về
thứ tạo nên giá trị xã hội.

và để cho ASL phát triển
thành một dạng giá trị của nó --

mà không cần âm thanh.

Đây có thể là một bước đi
để hương tới một xã hội toàn diện hơn.

Và mọi người sẽ hiểu rằng,

bạn không cần phải là
người khiếm thính để học ASL,

hoặc bạn cần phải nghe được
mới được học âm nhạc

ASL là một kho tàng quý giá

mà tôi muốn các bạn được trải nghiệm.

Và tôi hy vọng các bạn
lắng nghe,

mở mắt,

hòa mình vào văn hóa của chúng tôi

và trải nghiệm ngôn ngữ thị giác này.

Và đâu biết được,

có thể bạn sẽ yêu chúng tôi

(Tiếng vỗ tay)

Cám ơn

Denise Kahler-Braaten: đó là tôi.

(tiếng vỗ tay)