Scott Fraser: Waarom ooggetuigen het fout hebben

Scott Fraser onderzoekt hoe mensen zich misdaden herinneren en erover getuigen. In deze krachtige talk die gaat over een dodelijke schietpartij bij zonsondergang suggereert hij dat zelfs close-up ooggetuigen van een misdrijf 'herinneringen' kunnen creëren die ze niet konden zien. Waarom? Omdat 'de hersenen een vacuüm verafschuwen'.

De moord gebeurde iets meer dan 21 jaar geleden

op 18 januari 1991

in de kleine slaapstad

in de kleine slaapstad

Lynwood in Californië, slechts een paar kilometer

ten zuidoosten van Los Angeles.

Een vader kwam naar buiten

om zijn tienerzoon
en zijn vijf vrienden te vertellen

dat het tijd was
om te stoppen met dollen

op het gazon en op de stoep,

om naar huis te gaan,
hun huiswerk te maken

en te gaan slapen.

Terwijl de vader dit deed,

kwam een auto langzaam voorbijgereden.

Net toen hij de vader
en de tieners voorbij was,

kwam er een hand
uit het voorpassagierraam,

en - "Pang, pang!" -
werd de vader gedood.

De auto ging ervandoor.

De opsporingsambtenaren van de politie

waren ongelooflijk efficiënt.

Zij overliepen
alle gebruikelijke boosdoeners,

en in minder dan 24 uur
hadden ze hun verdachte gevonden:

Francisco Carrillo,
een 17-jarige jongen

die enkele straten verderop woonde
van waar de schietpartij plaatsvond,

die enkele straten verderop woonde
van waar de schietpartij plaatsvond,

Ze vonden foto's van hem.
Ze maakten een fotoreels

en de dag na de schietpartij

lieten ze het aan een van de tieners zien.

Hij zei: "Dat is de foto.

Dat is de schutter
die ik de vader zag doden."

Dat was alles
wat een preliminaire zittingsrechter nodig had

om meneer Carrillo terecht te laten staan

voor een eerstegraadsmoord.

In het onderzoek voor het proces,

werd aan elk van de andere vijf tieners

dezelfde fotoreeks getoond.

Het beste beeld op de fotoreeks

bevindt zich waarschijnlijk

in de linkerbenedenhoek.

De reden dat we niet absoluut zeker zijn,

komt door de manier
waarop bewijsmateriaal bewaard wordt

in ons rechtssysteem.

Maar dat is een hele TEDx-talk op zichzelf.
(Gelach)

Tijdens het proces getuigden

de zes tieners

en bevestigden de identificaties

die ze maakten in de fotoreeks.

Carillo werd veroordeeld
tot levenslange gevangenisstraf

en overgebracht naar de Folsomgevangenis.

Wat ging er mis?

Even opsommen: een eerlijk proces,
een volledig onderzoek.

Maar ook: er werd nooit een pistool gevonden.

Het voertuig waaruit geschoten werd,
werd nooit geïdentificeerd

Het voertuig waaruit geschoten werd,
werd nooit geïdentificeerd

en niemand werd ooit beschuldigd
als bestuurder

van het voertuig van de schutter.

En meneer Carrillo's alibi?

Wie van de ouders hier zou niet liegen

over de verblijfplaats van zoon of dochter

in een moordonderzoek?

Ook in de gevangenis
bleef hij onvermurwbaar zijn onschuld volhouden,

Ook in de gevangenis
bleef hij onvermurwbaar zijn onschuld volhouden,

21 jaar lang.

Wat is het probleem?

De problemen voor dit soort gevallen

komen van tientallen jaren
wetenschappelijk onderzoek

van het menselijk geheugen.

Allereerst hebben we
al die statistische analyses

van het Innocence Project werk.

We kennen nu

250 à 280 gedocumenteerde gevallen

waar mensen ten onrechte veroordeeld
en vervolgens vrijgesproken werden,

sommigen zelfs van de doodstraf,
op basis van latere DNA-analyse.

In meer dan driekwart van al die gevallen

van vrijstelling ging het alleen
over identificatie door ooggetuigen

tijdens de rechtszaak die hen veroordeelde.

We weten dat identificaties
door ooggetuigen onbetrouwbaar zijn.

Het andere komt van een interessant aspect

van het menselijk geheugen
dat gerelateerd is aan diverse hersenfuncties.

Ik kan het hier kortheidshalve

in een eenvoudige regel samenvatten:

'Hersenen verafschuwen een vacuüm.'

Onder de beste waarnemingsvoorwaarden,

absoluut de beste,

detecteren, coderen en slaan
we in onze hersenen slechts

stukjes en beetjes van de hele ervaring op.

Die stukjes worden in verschillende delen
van de hersenen opgeslagen.

Hoe belangrijk het ook is
om ons te kunnen herinneren

wat we hebben meegemaakt,

we krijgen slechts een onvolledig,
gedeeltelijk beeld.

En wat gebeurt er dan?

Ons onbewuste vult zonder tussenkomst
van enig bewust proces,
de ontbrekende informatie aan.

Ons onbewuste vult zonder tussenkomst
van enig bewust proces,
de ontbrekende informatie aan.

Ons onbewuste vult zonder tussenkomst
van enig bewust proces,
de ontbrekende informatie aan.

Geen oorspronkelijke informatie,

maar van gevolgtrekking, van speculatie,

van bronnen van informatie die je bereikten

als waarnemer, maar na de waarneming.

Het gebeurt zonder dat

je het zelf doorhebt.

Het heet 'gereconstrueerde herinneringen'.

Het overkomt ons in alle aspecten
van ons leven, de hele tijd.

ertoe aan om

onder leiding van een geweldige advocaat,
Ellen Eggers,

hun ervaring en hun talenten samen te bundelen

en bij een hogere rechter
een verzoekschrift in te dienen

voor een nieuw proces
voor Francisco Carrillo.

Zij betrokken mij erbij
als forensisch neurofysioloog,

want ik had deskundigheid

in identificatie van herinneringen
door ooggetuigen,

wat in dit geval
toch wel zinvol is.

Maar ook omdat ik expertise heb in
het menselijke nachtzicht.

Maar ook omdat ik expertise heb in
het menselijke nachtzicht.

Wat heeft dat ermee te maken?

Als je de verslagen leest
van het geval Carrillo,

Als je de verslagen leest
van het geval Carrillo,

valt onmiddellijk op

dat de opsporingsambtenaren zeiden
dat de verlichting goed was

op de plaats delict
tijdens de schietpartij.

Alle tieners getuigden tijdens het proces

dat ze heel goed konden zien.

Maar het gebeurde midden januari

op het noordelijk halfrond om 19u.

Toen ik de berekeningen maakte

voor de maan- en de zonnegegevens

op die locatie op aarde,

op het moment van de schietpartij

was de schemering al een hele tijd voorbij

en die nacht was er geen maan.

Dat kan je op het scherm zien.

Dat kan je op het scherm zien.

De enige verlichting in deze zone
kwam van kunstlicht.

De enige verlichting in deze zone
kwam van kunstlicht.

Ik deed de reconstructie

van de scène met fotometers,
op verschillende manieren

van verlichting
en diverse andere manieren van

kleurwaarneming,
ook met speciale camera's

en zeer snelle film.

Ik deed alle metingen en sloeg ze op.

Neem foto's en zo ziet de scène eruit

op het tijdstip van de schietpartij

vanuit de positie van de tieners

die naar de voorbijrijdende,
auto en het schot keken.

Dit is een beeld van de straat

waar ze stonden.

In het rapport van de opsporingsambtenaren stond

dat de verlichting goed was.

De tieners zeiden
dat ze heel goed konden zien.

Hier kijk je naar het oosten

in de richting waarin het voertuig vluchtte,

en dit is de verlichting
achter de vader en de tieners.

en dit is de verlichting
achter de vader en de tieners.

Zoals je kunt zien,
is het op zijn best slecht te noemen.

Niemand gaat dit
'goede verlichting' noemen.

Hoe mooi deze foto's ook mogen zijn,

ik nam ze omdat ik wist
dat ik moest getuigen in de rechtbank.

Eén foto zegt meer dan duizend woorden

als je probeert om getallen te communiceren,

met abstracte begrippen als lux,
de internationale eenheid van verlichtingssterkte,

of Ishihara-kleurwaarnemingstestwaarden.

Mensen die niet vertrouwd zijn
met dit soort dingen

Mensen die niet vertrouwd zijn
met dit soort dingen

kunnen er geen touw aan vastknopen.

Begin te praten over de tangens
van de visuele hoek en hun ogen worden glazig.

Begin te praten over de tangens
van de visuele hoek en hun ogen worden glazig.

Een goed forensisch expert
moet ook een goede opvoeder,

een goede communicator zijn.

Daarom nemen we foto's,
niet alleen om te laten zien

waar de lichtbronnen zijn
en hoe het licht verdeeld is,

maar ook voor een eenvoudiger
begrip van de omstandigheden.

maar ook voor een eenvoudiger
begrip van de omstandigheden.

Dit zijn enkele van de foto's

die ik bij mijn getuigenis gebruikte.

Maar wat voor mij als wetenschapper
nog belangrijker was,

waren de fotometeraflezingen,

waardoor ik voorspellingen kon maken

wat het menselijk oog kon zien

onder deze omstandigheden.

Van de metingen ter plekke

onder dezelfde zon- en maancondities

op dezelfde tijd, enzovoort,

kon ik voorspellen

dat er geen betrouwbare kleurwaarneming kon zijn.

Die is cruciaal voor de gezichtsherkenning.

Er was alleen maar scotopische visie mogelijk,

wat betekent dat er heel weinig resolutie was.

Wij noemen dat randdetectie.

Daarbij zijn de ogen onder dit licht

volledig gedilateerd,
waardoor de scherptediepte,

de afstand waarop je je kunt concentreren
en details zien,

minder dan 45 centimeter zou zijn geweest.

Ik getuigde dat voor het hof

en ook al was de rechter
zeer aandachtig,

was het een zeer lange zitting

voor dit verzoek om een nieuw proces.

Ik merkte uit de hoek van mijn oog

dat de rechter misschien

nog een extra duwtje nodig zou hebben

dan alleen maar meer getallen.

Ik trok mijn stoute schoenen aan

en vroeg de rechter:

en vroeg de rechter:

"Edelachtbare, ik denk dat u

de scène zelf eens moet gaan bekijken."

Mijn toon was misschien meer bevelend

dan vragend - (Gelach) -

maar toch nam hij een moedig besluit

en zei: "Ja, dat doe ik."

Een schok voor de Amerikaanse jurisprudentie.

We vonden precies dezelfde voorwaarden

en we reconstrueerden de hele zaak opnieuw.

Hij kwam ernaartoe
met een hele brigade politiemensen

om hem te beschermen
in deze gemeenschap! (Gelach)

We plaatsten hem dichter

bij het verdachte voertuig

dan de tieners hadden gestaan.

Hij stond een paar meter van de stoeprand

naar het midden van de straat.

We lieten een auto voorbijrijden,
identiek aan deze beschreven door de tieners.

We lieten een auto voorbijrijden,
identiek aan deze beschreven door de tieners.

Er was één bestuurder en één passagier,

en nadat de auto voorbij de rechter was,

stak de passagier zijn hand uit

en wees naar de rechter
terwijl de auto verder reed,

net zoals de tieners
het hadden beschreven.

Hij maakte geen gebruik
van een echt pistool,

maar had een zwart voorwerp in zijn hand,

net zoals het beschreven pistool.

Hij wees en dit is wat de rechter zag.

Dit is de auto op 10 meter afstand van de rechter.

Aan de passagierszijde steekt een arm uit

die naar je wijst.

Dat is op 10 meter afstand.

Enkele tieners zeiden dat de auto

vanop 5 meter afstand heeft geschoten.

Oké. Dat is 5 meter.

Op dit punt werd ik een beetje bezorgd.

Met deze rechter wil je liever niet pokeren.

Hij bleef totaal onbewogen.

Hij vertrok geen spier.

Ik had geen idee hoe hij erop reageerde.

Na de reconstructie

keerde hij zich naar me toe en zei:

"Is er nog iets dat ik moet zien?"

Ik zei: "Edelachtbare," en ik weet niet of ik

wat overmoedig was door mijn meetresultaten

en mijn overtuiging dat ze klopten,

of dat het gewoon pure domheid was,

wat de advocaten van de verdediging dachten - (Gelach) -

toen ze me hoorden zeggen:

"Ja, edelachtbare, ik wil dat u daar gaat staan,

en dat de auto opnieuw voorbijrijdt

en ik wil dat hij

recht voor u stopt,
op een goede meter afstand.

Dan moet de passagier
zijn hand uitsteken

met een zwart voorwerp
en het recht op u richten.

U mag kijken zo lang u wil."

Dit is wat hij zag. (Gelach)

Je kan merken
-- in mijn testrapport staat het ook --

dat alle overheersende verlichting
van de noordzijde komt.

Dat betekent dat het gezicht van de schutter

in tegenlicht was te zien.

Daarenboven veroorzaakt
het dak van de auto

in de auto
wat wij een 'schaduwwolk' noemen

waardoor het donkerder wordt.

Dit is op drie tot vier meter afstand.

Waarom nam ik het risico?

Ik wist dat de scherptediepte
maximaal 45 centimeter was.

Op iets meer dan één meter afstand
kon het evengoed

100 meter ver zijn geweest.

Dit is wat hij zag.

Er volgden nog een paar dagen
van bewijs overlopen.

Uiteindelijk kwam hij tot het besluit
dat hij een nieuw proces zou toestaan.

Uiteindelijk kwam hij tot het besluit
dat hij een nieuw proces zou toestaan.

Uiteindelijk kwam hij tot het besluit
dat hij een nieuw proces zou toestaan.

Hij liet meneer Carrillo vrij

om zijn verdediging voor te bereiden
voor een evenuteel nieuw proces.

om zijn verdediging voor te bereiden
voor een evenuteel nieuw proces.

Dat kwam er niet.

Hij is nu vrij. (Applaus)

(Applaus)

Hier zie je hem
de oma van zijn vrouw omarmen.

Zijn vriendin was zwanger
toen hij voor het gerecht kwam.

Ze kregen een jongetje.

Hij en zijn zoon volgen nu beiden lessen

aan Cal State Long Beach. (Applaus)

Welke lessen

moeten wij hieruit trekken?

De Amerikaanse jurisprudentie
kent een lange geschiedenis van antipathie

De Amerikaanse jurisprudentie
kent een lange geschiedenis van antipathie

tussen de wetenschap en de wet.

Ik kan je horrorverhalen
van onwetendheid vertellen

uit mijn tientallen jaren ervaring
als forensisch expert

in mijn pogingen om wetenschap
in de rechtszaal aanvaard te krijgen.

De tegenpartij probeert het altijd tegen te gaan.

Iedereen zou veel meer

de noodzaak moeten inzien om
in het beleid,

in de procedures,

meer gebruik te maken
van wetenschap in de rechtsgang.

Een grote stap in die richting

zijn hogere vereisten,

met alle respect
voor de rechtsfaculteiten,

van wetenschap, technologie,
ingenieurskunst, wiskunde

voor iedereen die rechten studeert,

omdat ze later rechters zullen worden.

Denk na over hoe wij
onze rechters kiezen in dit land.

Het is heel anders
dan in de meeste andere culturen.

Wat ik ook wil benadrukken is

de voorzichtigheid
die wij allemaal moeten hebben

-- ik moet mezelf er voortdurend aan herinneren --

over hoe nauwkeurig onze herinneringen zijn.

Wat denken we dat waar is,
waar geloven wij in?

Tientallen jaren onderzoek,

met vele voorbeelden van gevallen als dit,

hebben aangetoond dat mensen

echt overtuigd zijn van hun uitspraken.
Geen van de tieners

die hem identificeerden,

dachten dat ze de verkeerde persoon uitkozen.

Geen van hen dacht
dat ze zijn gezicht niet konden zien.

We moeten allemaal heel voorzichtig zijn.

Al onze herinneringen zijn
gereconstrueerde herinneringen.

Ze zijn het product
van wat we oorspronkelijk ervoeren

en van alles wat er daarna gebeurd is.

Ze zijn dynamisch.

Ze zijn kneedbaar.
Ze zijn vluchtig.

Daarom moeten we
allemaal voorzichtig zijn.

De nauwkeurigheid van onze herinneringen

hangt niet af van
hoe levendig ze zijn

of van hoe zeker je bent
dat ze juist zijn.

Bedankt.
(Applaus)