Loài người sẽ ra sao trong 100 năm tới?

Nhà tương lai học Juan Enriquez đặt câu hỏi: chúng ta có thể làm vi khuẩn, thực vật và động vật tiến hóa, vậy việc biến đổi cơ thể con người có hợp đạo lý không? Trong một cuộc nói chuyện về tương lai, đi từ chủ đề các bộ phận giả thời trung cổ cho đến kỹ thuật thần kinh và khoa học ADN nhân tạo ngày nay, Enriquez đã giải đáp vấn đề đạo đức gắn với sự tiến hóa cơ thể con người và hình dung ra phương cách ta phải làm để biến đổi cơ thể chính mình nếu muốn có thể khám phá và sống ở một nơi ngoài Trái Đất.

Câu hỏi được đặt ra ở đây là.

[Tiến hóa cơ thể người có hợp đạo lý?]

Bởi chúng ta đang bắt đầu có mọi thứ để
phát triển chính mình.

Chúng ta có thể phát triển vi khuẩn,
cây cối...

và cả động vật.

và giờ ta đã đạt tới mức mà ta phải tự hỏi

ta có muốn tiến hóa nhân loại,
và nó có hợp đạo lý không?

Và khi nghĩ về điều đó,

hãy để tôi nói về nó
trong lĩnh vực làm giả các bộ phận cơ thể

trong quá khứ, hiện tại và tương lai.

Đây là cánh tay giả bằng sắt

của một bá tước Đức.

Một người yêu chiến đấu và
đã mất cánh tay trong một trận chiến.

Nhưng không sao cả,
ông ấy đã làm một bộ giáp,

chỉ việc mặc nó lên và

một cánh tay giả hoàn hảo.

Đó chính là khởi nguồn khái niệm
"cai trị bằng bàn tay sắt".

Dĩ nhiên, những bộ phận giả này
ngày càng trở nên hữu dụng

và ngày càng hiện đại.

Bạn cầm được cả trứng luộc lòng đào.

Bạn có thể kiểm soát đủ kiểu,
và khi bạn nghĩ về điều đó,

có những người tuyệt vời như Hugh Herr,

người đã tạo ra
những bộ phận giả phi thường.

Và nàng Aimee Mullins tuyệt vời
sẽ bước ra và nói:

hôm nay mình muốn cao bao nhiêu?

Hoặc anh chàng nào đó sẽ hỏi
mình muốn leo kiểu vách đá nào?

Hay có ai muốn chạy ma-ra-tông,
có ai muốn khiêu vũ không?

Và khi bạn thích nghi với những điều này,

thì điều thú vị là những bộ phận giả này
đã đi vào bên trong cơ thể chúng ta.

Những bộ phận giả bên ngoài giờ đã
trở thành đầu gối nhân tạo,

thành hông nhân tạo.

Và chúng đã tiến xa hơn

để trở thành không chỉ "có cũng tốt"

mà là không thể thiếu.

Vậy khi bạn nói về
một bộ phận giả là máy trợ tim,

bạn đang nói về một thứ
không chỉ là "tôi bị mất một chân",

mà là "nếu không có cái này, tôi sẽ chết".

Khi đó, bộ phận giả trở thành
mối quan hệ cộng sinh

với cơ thể con người.

Bốn người thông minh nhất
mà tôi từng gặp...

Ed Boyden, Hugh Herr,
Joe Jacobson, Bob Lander...

đang làm việc tại

Trung tâm Phỏng Sinh học Phi thường.

Điều thú vị bạn thấy ở đây là

những bộ phận giả này
giờ được gắn liền với xương.

Chúng được gắn vào da,

được gắn vào cơ,

Và một trong những khía cạnh khác của Ed

là ông bắt đầu nghĩ tới việc
nối các phần não bộ

bằng ánh sáng hoặc các cơ cấu khác

trực tiếp với những bộ phận giả này.

Nếu làm được điều đó,

bạn có thể thay đổi những khía cạnh
cơ bản của nhân loại

Tốc độ phản xạ của bạn
tùy thuộc vào đường kính dây thần kinh.

Dĩ nhiên, nếu bạn có dây thần kinh
ngoài hoặc nhân tạo,

như bằng ánh sáng hay kim loại lỏng,

bạn có thể tăng đường kính của nó.

Và về mặt lý thuyết bạn thậm chí
có thể tăng nó đến mức mà

bạn kịp tránh đạn ngay khi thấy tia lửa,

Đó là mức độ vĩ đại của những thay đổi
mà bạn đang nói đến.

Đây là bộ phận giả thuộc
thế hệ thứ tư,

những chiếc tai trợ thính Phonak.

Và lý do khiến chúng
thú vị đến vậy

là vì chúng đã vượt qua ngưỡng
mà một bộ phận giả là một thứ gì đó

dành cho người khuyết tật,

để trở thành một thứ
mà bất kỳ ai "bình thường"

cũng đều muốn có.

Vì điều mà bộ phận giả này làm,
một điều rất thú vị,

là không chỉ giúp bạn nghe thấy,

mà bạn còn có thể điều chỉnh

để có thể nghe được câu chuyện
tận ngoài kia.

Bạn có siêu thính giác.

Bạn nghe được 360 độ,
Bạn có thể có nhiễu trắng,

Bạn có thể ghi âm, à và tiện thể,
họ cũng đưa luôn điện thoại vào.

Nên nó vừa có chức năng trợ thính,
vừa là điện thoại luôn.

Lúc đó thì người ta có thể sẽ
tình nguyện muốn có bộ phận giả.

Hàng nghìn thứ nho nhỏ
ít liên quan này

kết hợp lại với nhau,

và đó là lúc ta đặt câu hỏi,

ta muốn tiến hóa nhân loại
trong một hai thế kỷ tới như thế nào?

Để trả lời, ta sẽ nhờ tới
một triết gia lớn

ngài rất vĩ đại dù trót dại mê đội Yankee.

(khán giả cười)

Và như thủ quân đội Yankee Berra vẫn nói,

rất khó đoán được tương lai

(khán giả cười)

Nên thay vì đưa ra dự đoán cho tương lai,
để bắt đầu,

hãy nói về điều đang xảy ra hiện tại,
với những người như Tony Atala,

người đã tái tạo đến hơn 30 bộ phận cơ thể

Có lẽ bộ phận giả tốt nhất sẽ không chứa
thứ gì bên ngoài, hay bằng titan.

Có lẽ thứ tốt nhất là
lấy chính mã gen của bạn,

tái tạo chính cơ thể mình,

vì thứ đó hơn bất kỳ
loại bộ phận giả nào.

Khi nói về nó, bạn có thể nhắc tới
công trình của Craig Venter và Ham Smith.

Và điều chúng ta đang cố thực hiện

là gắng tìm ra cách
để tái lập trình tế bào.

Nếu có thể tái lập trình tế bào,

bạn sẽ chuyển được tế bào
thành các cơ quan.

Khi chuyển được chúng
thành các cơ quan,

bạn có thể làm cho chúng
chịu phóng xạ tốt hơn,

hấp thụ được nhiều khí oxy hơn,

bạn có thể làm chúng hiệu quả hơn

trong việc lọc các chất
không mong muốn khỏi cơ thể.

Và trong vài tuần vừa qua,
George Church đã lên mặt báo rất nhiều

vì ông đã nói về việc đưa vào
một trong số tế bào lập trình được đó

toàn bộ hệ gen

của con người.

Và một khi bạn có thể đưa toàn bộ
hệ gen con người vào một tế bào,

bạn sẽ bắt đầu đặt câu hỏi,

bạn có muốn cải tiến
gen nào trong số đó?

Bạn có muốn cải tiến cơ thể con người?

Bạn muốn cải tiến cơ thể con người ra sao?

Khi nào việc cải tiến
là phù hợp các quy tắc đạo đức,

khi nào là vô đạo đức?

Và đột nhiên, ta thấy mình

đang chơi một ván cờ đa chiều,

nơi ta có thể thay đổi di truyền
cơ thể người bằng cách dùng virus

tấn công những thứ như AIDS,

hay đổi mã gen bằng liệu pháp gen

để chữa một số bệnh di truyền.

Hay ta có thể thay đổi môi trường,

để thay đổi biểu hiện gen
trong di truyền ngoại ADN,

để truyền sang thế hệ sau.

Và đột nhiên, không còn là
từng mẩu tí xíu,

mà tập hợp của những mẩu đó

cho bạn có một phần nhỏ,

rồi tất cả các phần tập hợp lại

cho bạn một thứ hoàn toàn khác.

Rất nhiều người sợ hãi điều này.

Và nó có vẻ đáng sợ,
nó mang theo rủi ro.

Vậy lý gì bạn lại muốn làm điều này?

Vì sao ta thực sự muốn
thay đổi cơ thể con người

một cách căn bản?

Câu trả lời nằm ở câu nói của

câu nói của Ngài Rees,

nhà thiên văn hoàng gia Anh.

Một trong những câu nói yêu thích của ông
là vũ trụ cực kỳ nhẫn tâm.

Điều đó nghĩa là gì?

Điều đó nghĩa là nếu lấy
bất kỳ ai trong số các bạn,

thả ra một nơi bất kỳ trong vũ trụ,

thả vào không gian, bạn chết;

thả lên Mặt trời, bạn chết;

thả lên bề mặt Sao Thủy, bạn chết;

thả gần một siêu tân tinh, chết!

May thay, điều này chỉ đúng khoảng 80%.

Như một nhà vật lý lớn từng nói,

có những dòng xoáy sinh học nhỏ

trong dòng xoáy nhanh entropi này,
tạo ra các loài.

Và khi vũ trụ phát tán năng lượng,

những dòng xoáy này
tạo nên các loài sinh vật.

Vấn đề với các dòng xoáy bây giờ là,

chúng có xu hướng biến mất.

Chúng xoay chiều, biến vào dòng chảy.

Và do đó, khi dòng xoáy xoay chiều,

khi Trái Đất thành quả cầu tuyết,
hay trở nên rất nóng,

khi nó bị thiên thạch đâm vào,
khi có siêu núi lửa,

khi bị bức xạ mặt trời,

khi gặp những sự kiện ở mức
có khả năng tuyệt chủng

như cuộc bầu cử sắp tới...

(khán giả cười)

thì đột nhiên, sẽ có
sự tuyệt chủng định kỳ.

Và nhân đây, điều đó
đã xảy ra 5 lần trên Trái Đất.

Do đó rất có thể

một ngày nào đó loài người
trên Trái Đất sẽ bị tuyệt chủng.

Không phải tuần sau,

tháng tới,

có thể vào Tháng Mười một,
nhưng có thể sau 10.000 năm nữa.

Khi nghĩ về hậu quả của điều đó,

nếu bạn nghĩ tuyệt chủng
là tự nhiên và phổ biến,

bình thường và xảy ra định kỳ,

thì đa dạng hóa giống loài chúng ta
là bắt buộc về luân lý.

Nó thành vấn đề luân lý bắt buộc

vì sẽ rất khó tồn tại trên Sao Hỏa

nếu ta không thay đổi
một cách căn bản cơ thể người

Phải không?

Bạn đi từ một tế bào,

mẹ và cha kết hợp
để tạo một tế bào,

trở thành 10 nghìn tỉ tế bào.

Ta không thể biết nếu
thay đổi đáng kể trọng trường,

điều tương tự để
tạo ra cơ thể có xảy ra không.

Ta biết rằng nếu để cơ thể
như hiện tại tiếp xúc với

lượng lớn chất phóng xạ, ta sẽ chết.

Khi nghĩ về điều đó,
bạn thực sự cần thiết kế lại mọi thứ

để lên được Sao Hỏa.

Quên chuyện vệ tinh Sao Hải vương
hay Sao Mộc đi.

Và mượn ý tưởng của Nikolai Kardashev,

hãy nghĩ về sự sống
theo một chuỗi thang.

Và nền văn minh Sự sống Thứ nhất

là nền văn minh bắt đầu bằng việc
anh/cô ấy thay đổi bề ngoài.

Và ta đã làm điều đó hàng ngàn năm rồi.

Bạn thu nhỏ vòng eo,
làm cái này cái kia.

Bạn đổi vẻ bề ngoài,
và tôi nghe nói

không phải tất cả
đều vì lý do y học.

(khán giả cười)

Lạ phải không?

Nền văn minh Sự sống Thứ hai
là một nền văn minh khác,

nó thay đổi các phương diện căn bản
cơ thể con người.

Bạn đưa hooc môn tăng trưởng vào
để người cao lên,

Bạn đưa chất X vào để người béo lên
hay làm giảm chuyển hóa,

hoặc làm tất cả mọi việc như vậy,

bạn đang biến đổi
một cách căn bản chức năng cơ thể.

Để thành công dân hệ mặt trời,

ta sẽ phải tạo ra
nền văn minh Sự sống Thứ ba,

và nó rất khác những gì ta có hiện nay.

Bạn có thể cắt nối gen với
loài D. radiodurans

để tế bào có thể tái ráp nối
sau khi phơi nhiễm phóng xạ cực mạnh.

Có thể bạn sẽ thở
với dòng oxy đi thẳng vào máu

thay vì qua phổi.

Bạn đang nói về sự tái tạo cơ thể
thực sự căn bản,

và một điều thú vị đã xảy ra
trong thập kỷ vừa qua

là ta đã khám phá ra thêm
rất nhiều hành tinh,

một số chúng có thể giống Trái Đất.

Vấn đề là, để đến được những hành tinh đó,

vật thể nhanh nhất của loài người,

tàu Juno và Voyager,
và tất cả các thiết bị khác

cần 10 ngàn năm

để đi từ đây
tới hệ mặt trời gần nhất.

Vậy nếu bạn muốn
khám phá bãi biển ở đâu đó,

hay muốn nhìn
hoàng hôn với hai mặt trời,

bạn đang nói về một việc
hoàn toàn khác hẳn,

vì bạn phải thay đổi
thang thời gian và cơ thể con người

theo cách có thể hoàn toàn
không nhận ra nổi.

và đó là nền văn minh Sự sống Thứ tư.

Ta thậm chí không thể hình dung
điều đó sẽ như thế nào,

nhưng ta đang bắt đầu thoáng thấy

các công cụ có thể đưa ta đi xa đến vậy.

Để tôi đưa bạn hai ví dụ.

Đây là Floyd Romesberg tuyệt vời,

một trong những điều
Floyd đang thực hiện

là ông ta đang chơi với
các chất căn bản của sự sống.

Tất cả sự sống trên hành tinh này
đều làm từ ATCG, bốn chữ cái tạo nên ADN.

Tất cả vi khuẩn, cây cối, động vật,
con người, lũ bò cái,

mọi thứ khác.

Điều Floyd đã làm là anh ta thay đổi
2 trong 4 cặp căn bản đó,

và nó thành ATXY.

Và nó có nghĩa là giờ bạn có một
hệ thống vô song để tạo ra sự sống,

sinh sản, tiến hóa,

không giống phần lớn mọi thứ ở Trái Đất,

hay thực chất không hề giống điều gì.

Bạn có thể tạo ra cây
miễn dịch với mọi vi khuẩn.

Có thể bạn tạo ra cây
miễn dịch với mọi loài virus.

Nhưng sao nó lại thú vị đến vậy?

Vì nó nghĩa là ta không phải chỉ là
một sản phẩm duy nhất.

Nó nghĩa là bạn có thể tạo
các chất hóa học thay thế cho cơ thể ta

phù hợp với một
hành tinh hoàn toàn khác

để có thể tạo ra sự sống và di truyền.

Thí nghiệm thứ hai,

hay là hệ quả của thí nghiệm này,

đó là tất cả các bạn, tất cả sự sống
đều dựa trên 20 loại axit amin.

Nếu bạn không thay thế hai axit amin,

nếu không phải ATXY,
mà là ATCG +XY,

bạn sẽ từ 20 đơn vị cơ bản
trở thành 172,

và đột nhiên bạn có
172 đơn vị axit amin cơ bản

để xây dựng hình thái sự sống
dưới hình dạng rất khác.

Thí nghiệm thứ hai ta xem xét
là một thí nghiệm thực sự kỳ cục

đang diễn ra ở Trung Quốc.

Bác sĩ này đã cấy ghép
hàng trăm chiếc đầu chuột.

Phải không?

Và vì sao đó là một thí nghiệm thú vị?

Trước hết hãy nghĩ đến ghép tim.

Một điều người ta vẫn thường làm

là đem vợ hay con gái người hiến tạng

để người được ghép tạng
có thể nói cho bác sĩ

"Anh có nhận ra người này không?
Anh có yêu cô ấy không?

Anh có cảm xúc gì với cô ấy không?"

Ngày nay ta cười trước việc đó.

Ta cười vì ta biết
trái tim chỉ là một khối cơ,

nhưng hàng trăm ngàn năm qua,
hay mười ngàn năm qua ta vẫn nói

"Tôi trao trái tim mình cho nàng.
Cô ấy làm tim tôi tan vỡ."

Ta nghĩ rằng đó là cảm xúc

và ta nghĩ có lẽ cảm xúc được
cấy ghép cùng trái tim. Không!

Vậy còn bộ não thì sao?

Có hai khả năng đối với thí nghiệm này.

Nếu bạn làm cho con chuột

hoạt động được,

khi đó bạn thấy liệu rằng

não nó có phải một tờ giấy trắng?

Và điều đó có tác dụng đúng không!

Khả năng thứ hai:

con chuột mới nhận ra Chuột Minnie.

Con chuột mới nhớ
những gì nó từng sợ,

nhớ cách tìm đường trong mê cung.

Nếu điều đó đúng,

thì ta có thể cấy trí nhớ và ý thức.

Khi đó câu hỏi thực sự thú vị là,

liệu cơ chế đầu vào-đầu ra duy nhất

của ý thức nằm dưới đây?

Hay bạn có thể cấy ghép ý thức vào một thứ

rất khác,

tồn tại trong không gian,

và tồn tại được hàng chục ngàn năm,

một cơ thể hoàn toàn được tái tạo lại

có thể mang theo ý thức
trong khoảng thời gian dài đến vậy?

Hãy trở lại câu hỏi đầu tiên:

Thế vì sao ta lại muốn làm điều đó nhỉ?

À, tôi sẽ nói bạn biết,

vì đó là bức ảnh tự sướng tối hậu.

(khán giả cười)

Nó được chụp cách đó 6 tỷ dặm,

đó là Trái Đất.

Đó là chính chúng ta.

Và khi thứ nhỏ bé đó tiếp tục sống,
cả loài người sống.

Và lý do bạn muốn thay đổi cơ thể người

là vì cuối cùng bạn muốn có
một bức hình nói rằng,

đó là chúng tôi, đó là chúng tôi,

và đó là chúng tôi,

vì đó là cách loài người vượt qua
sự tuyệt chủng tương lai xa.

Và đó là lý do tại sao hóa ra

không tiến hóa cơ thể con người
thực chất lại là vô đạo đức.

Dù điều đó có thể đáng sợ,
dù nó có thể đầy thách thức,

nhưng những gì đang diễn ra sẽ
cho phép chúng ta khám phá, sống

và tới những nơi
ta chưa từng mơ tới hôm nay,

nhưng cháu chắt ta mãi sau này
có thể mơ tới một ngày nào đó.

Cảm ơn các bạn rất nhiều.

(khán giả vỗ tay)