Juan Enriquez: Czy nasze dzieci będą innym gatunkiem?

Wiele rodzajów istot ludzkich współistniało w trakcie ewolucji człowieka. Czy możemy być w trakcie procesu przekształcania się w inny gatunek? Podczas TEDxSummit, Juan Enriquez zabiera nas w podróż przez historię, by na koniec, przez pryzmat nowoczesnych technologii, przyjrzeć się współczesności. Jego zdaniem, wiele zdaje się wskazywać, że przechodzimy obecnie przez dramatyczną ewolucję.

rzestrzeń i czas, aż do chwili obecnej. i pokazuje, że technologia ujawnia dowody, które sugerują, że szybka ewolucja może być w toku.

Jak wszystkie dobre historie,

ta zaczyna się: "dawno, dawno temu",

kiedy nie było właściwie niczego.

Oto obraz wszechświata

sprzed mniej więcej 14 miliardów lat.

Cała energia koncentruje się w jednym punkcie.

Z jakiegoś powodu eksploduje

i zaczynają powstawać takie oto rzeczy.

Oto jak wyglądał wszechświat 14 miliardów lat temu.

Następnie nasz wszechświat się rozszerza i rozszerza,

formując gigantyczne galaktyki,

których powstają biliony.

W tych galaktykach

powstają ogromne chmury pyłu.

Zwróćcie szczególną uwagę

na te trzy małe wypustki

w środku tego zdjęcia.

W powiększeniu

wyglądają tak.

Widzicie tu kolumny pyłu,

w których jest go tyle,

- na marginesie, skala to bilion mil pionowo -

w których jest go tyle,

że jego cząsteczki łącząc się

wywołują reakcję termojądrową.

To co macie okazję obserwować,

to rodzące się gwiazdy.

To narodziny gwiazd.

Kiedy powstaje ich wystarczająco dużo,

tworzą galaktykę.

Ta jest szczególnie ważna,

bo jesteście tu wy.

(śmiech)

Gdy przyjrzycie się jej bliżej,

znajdziecie względnie normalną,

nieszczególnie interesującą gwiazdę.

Na marginesie, mamy już za sobą 2/3 tej historii.

A ta gwiazda nie powstaje

aż do tego momentu.

Potem dzieje się coś innego.

Masy pozostałego pyłu,

nie tworzą już gwiazdy

ale planetę.

Oto scenariusz wydarzeń sprzed 4 miliardów lat.

Krótko po tym,

wystarczająca ilość pozostałego materiału

tworzy "zupę pierwotną",

w której powstaje życie.

I życie zaczyna się rozwijać i rozwijać ...

aż kaput.

(Śmiech)

Zadziwiającym jest fakt,

że życie wymiera nie raz, nie dwa,

ale pięć razy.

Więc niemal całe życie na Ziemii

wymiera około pięciu razy.

Tymczasem,

życie staje się coraz bardziej złożone.

Powstaje coraz więcej materiału

a z niego nowe istoty.

My natomiast pojawiamy się

dopiero w ok. 99.96 % czasu trwania tej historii,

żeby nabrać odpowiedniej perspektywy.

W tym kontekście, pojawiają się 2 teorie

dotyczące naszej tutaj obecności.

Pierwsza z nich zakłada,

że to już wszystko - dzieło skończone.

Zgodnie z nią,

jesteśmy całym sensem

stworzenia.

A powodem dla którego istnieją biliony galaktyk i

tryliardy planet,

jest stworzenie czegoś, co wygląda tak

i czegoś co wygląda tak.

Oto jest cel istnienia wszechświata;

Następnie utrzymuje już jedynie stały poziom,

nie udoskonala się.

(śmiech)

Pojawia się pytanie:

czy nie jest to aby odrobinę aroganckie?

A jeśli jest -

zwłaszcza, że omal nie wyginęliśmy.

Zostało około 2000 przedstawicieli naszego gatunku.

Kilka tygodni suszy dłużej

i już nie zobaczylibyśmy żadnego z nich.

(śmiech)

(brawa)

Może zatem należy wziąć pod uwagę drugą teorię,

skoro pierwsza nie jest wystarczająco dobra.

Druga teoria: Czy moglibyśmy się udoskonalać?

(śmiech)

Po co ktoś miałby zadawać takie pytanie?

Ponieważ do tej pory było
co najmniej 29 takich udoskonaleń

humanoidów.

Okazuje się zatem, że się udoskonalaliśmy.

Udoskonalaliśmy się raz za razem.

I wciąż odkrywamy kolejne udoskonalenia.

To odkryliśmy w zeszłym roku.

Kolejne w zeszłym miesiącu.

Nasuwa się

pytanie:

dlaczego istnieje tylko jeden gatunek ludzki?

Czy nie byłoby dziwnym

znaleźć dokładnie tego samego ptaka

w Afryce, Azji czy na Antarktydzie.

Zwłaszcza, że w tym samym czasie koegzystowaliśmy

z co najmniej 8 innymi wersjami humanoidów.

W tym samym czasie, na tej planecie?

Normalny stan rzeczy

to nie tylko istnienie Homo sapiens,

normalny stan rzeczy

to istnienie różnych wersji istot ludzkich.

A skoro to jest normalny stan rzeczy,

możecie zapytać,

jak duża musiałaby być mutacja

aby stworzyć coś nowego ?

Svante Paabo zna odpowiedź.

Róźnica pomiędzy ludźmi a Neandertalczykami

to 0.004 % kodu genetycznego.

Oto różnica

między jednym gatunkiem a drugim.

To wyjaśnia większość współczesnych debat politycznych.

(śmiech)

Tak naprawdę,

interesujące jest to,

jakiego rozmiaru są to mutacje i gdzie zachodzą.

Różnica między człowiekiem a Neandertalczykiem

zawiera się w: jądrach i spermie,

węchu i skórze.

Za to odpowiadają konkretne geny,

które w tym przypadku różnią się.

Niewielkie zmiany mogą mieć ogromne skutki.

W istocie,

my wciąż się mutujemy.

Około 10000 lat temu nad Morzem Czarnym

mutacja zaledwie 1 genu,

zaowocowała niebieskim kolorem oczu.

Ten proces jest ciągły.

W tym roku,

w ramach tego właśnie procesu

nastąpi odczytanie pierwszych 10 000 genomów ludzkich -

sekwencjonowanie genomów
zrobiło się wystarczająco tanie.

Gdy to nastąpi,

możemy w nich odnaleźć róźnice.

Na marginesie, to debata na którą
nie jesteśmy jeszcze gotowi.

Do tej pory nadużywaliśmy nauki w tej kwestii.

W latach 20. sądziliśmy, że istnieją
istotne róźnice pomiędzy ludźmi.

Częściowo, na podstawie pracy Francisa Galtona -

kuzyna Darwina.

Następnie, Carnegie Institute,

Stanford, American Neurological Association

rozwinęły tą gałąź nauki jeszcze dalej.

Wiedzę eksportowano i naprawdę źle wykorzystywano.

Efektem czego było niesamowicie haniebne

traktowanie istot ludzkich.

Dlatego od lat 40. mówi się, że różnic nie ma,

że wszyscy jesteśmy tacy sami.

Pod koniec roku dowiemy się czy to prawda.

Tymczasem,

zaczynamy zastanawiać się nad rzeczami typu:

czy mam gen ACE?

Czemu to ważne?

Bo nikomu bez genu ACE nie udało się wspiąć

na ponad 8 tys. szczyt bez butli z tlenem.

Idąc dalej,

co z genotypem 577R?

Otóż, każdy olimpijczyk płci męskiej

ma przynajmniej jeden z tych wariantów.

Jeśli to prawda,

przed Olimpiadą w Londynie,

rodzi się kilka zawiłych pytań.

Pierwsze:

Czy chcemy, żeby Olimpiada była formą pokazu

naprawdę pracowitych mutantów?

(śmiech)

Drugie:

Dlaczego nie rozegramy tego jak golfa lub żeglarstwa?

Skoro ty masz ten gen, a ty nie,

ty masz ułamek sekundy przewagi na starcie.

I trzecie:

Skoro to naturalnie występujący gen,

ty go posiadasz, ty natomiast nie wybrałeś
odpowiednich rodziców,

masz zatem prawo do udoskonalenia się.

Trzy różne opcje.

Różnice te mogą oznaczać

medal olimpijski lub jego brak.

A okazuje się że, w miarę odkrywania tych rzeczy,

zaczynamy hołubić zmiany;

zmieniamy wygląd, zachowania,

to co robią nasze ciała.

W 2008 r. w USA przeprowadzono
ok. 10,2 mln operacji plastycznych,

biorąc pod uwagę dzisiejszy postęp technologiczny,

to poprawianie, usuwanie,

poszerzanie i udoskonalanie,

wydają się dziecinna zabawą.

Poznaliście już zapewne pracę Tony'ego Atali,

prezentował ją na TED,

tą zdolność do wypełniania ludzkimi komórkami 'kartridży'

pozwalająca nam drukować skórę, organy

i całe mnóstwo innych części ciała.

Te technologie się ciągle rozwijają

a wy możecie to obserwować.

W 2000 roku, po raz pierwszy odczytano
sekwencje ludzkiego genomu

i wydaje się, że nic się od tego momentu
w tej kwestii nie zmienia.

Jednak niebawem coś się może wydarzyć.

Może w nadchodzących tygodniach.

Tak naprawdę o naukowcach,
którzy dokonali tego genetycznego wyczynu

i samym projekcie

poznania ludzkiego genomu z 2000 roku

później nie słyszeliście zbyt wiele,

aż do wiadomości o zeszłorocznym
eksperymencie w Chinach

w trakcie, którego pobrano komórki skóry myszy,

dodano 4 związki chemiczne,

komórki skóry zmieniono w komórki macierzyste,

pozwolono rosnąć,

i w efekcie otrzymano wierną kopię tej myszy.

To bardzo istotny krok.

Oznacza on bowiem,

że można pobrać

pliripotencjalną komórką macierzystą

która jest jak narciarz na szczycie góry,

i ci dwaj narciarze stają się dwiema pluripotencjalnymi komórkami macierzystymi,

czterema, ośmioma, szesnastoma,

po 16 podziałach

zaczyna się robić tak tłoczno,

że komórki zaczynają się zróżnicować.

Zjeżdżają jedną stroną góry,

zjeżdżają drugą.

I wybierając jedną z dróg

stają się kością,

inne trombocytami,

makrofagami,

czy komórkami T.

Jednak gdy zjedzie się już na dół,

bardzo trudno jest wrócić na górę.

Chyba, że ma się do dyspozycji wyciąg narciarski.

A te cztery związki chemiczne

zabierają każdą komórkę

z powrotem na górę,

żeby mogła stać się jakąkolwiek częścią ciała.

W istocie,

to oznacza, że potencjalnie

można stworzyć wierną kopię

każdego organizmu,

z jakiejkolwiek jego komórki.

To okazuje się być ważne,

bo obecnie można pobrać nie tylko komórki myszy,

ale też komórki ludzkiej skóry

i zamienić je w ludzkie komórki macierzyste.

W październiku pobrano komórki skóry,

zamieniono je w komórki macierzyste,

które później zmieniono w komórki wątroby.

Teoretycznie zatem,

można wyhodować dowolny organ
z dowolnej komórki ludzkiego ciała.

Przytoczmy inny wart uwagi eksperyment.

Gdybyście mogli powielić swoje ciało,

pewnie chcielibyście również powielić swój umysł.

Około 1,5 roku temu,

jedną z osób, którą mieliście okazję zobaczyć na TED

był ten facet.

Wygłosił niesamowicie fachowe przemówienie.

Jest profesorem na MIT.

Powiedział,

że można pobrać retrowirusy,

które przedostają się do komórek mózgowych myszy.

Można je oznaczyć

fluorescencyjnymi białkami,

odwzorować ich dokładne ścieżki,

pojawiające się gdy mysz widzi,

czuje, dotyka, pamięta, kocha.

A potem za pomocą kabla światłowodowego

można rozświetlić niektóre z nich.

Później

można to wyświetlić w dwóch kolorach,

co znaczy, że można wprowadzić tę informację

w postaci kodu binarnego bezpośrednio do komputera.

I co z tego wynika?

Nie jest całkowicie nieprawdopodobnym,

że pewnego dnia, będzie można
przesłać swoje wspomnienia

do nowego ciała.

Wspomnienia swoje czy też innych osób.

Oczywiście może to ze sobą nieść pewne

etyczne, polityczne i moralne konsekwencje.

(śmiech)

Mała dygresja.

Ten aspekt nauki często staje się

przedmiotem rozważań

filozofów, rządzących,

ekonomistów, naukowców.

Ponieważ te technologie rozwijają się w ogromnym tempie.

Pozwólcie że zakończę ostatnim przykładem.

Mózg.

Organem, na który oddziałuje niesamowita

presja ewolucyjna,

zarówno z powodu natłoku

ciągle przybywających informacji,

jak i ze względu na jego plastyczność,

jest mózg.

Czy są jakieś dowody na to, że tak się dzieje?

Przyjrzyjmy się częstotliwości występowania autyzmu.

Tak wyglądało to w 2000 r.,

tak to wyglądało w 2002

a tak w 2006 i 2008.

Oto jak zwiększyła się liczba chorych w niecałą dekadę.

Wciąż nie wiemy dlaczego tak się dzieje.

Wiemy natomiast,

że mózg reaguje

nadpobudliwie, hiperplastycznie,

i stwarza jednostki cierpiące na tę przypadłość.

A to tylko jedna z chorób.

Są też ludzie, którzy są nieprzeciętnie mądrzy,

ludzie, którzy mają zdolność zapamiętania
wszystkiego co widzieli w swoim życiu,

ludzie z synestezją,

ludzie cierpiący na schizofrenię.

Zachodzi tak wiele procesów,

których wciąż nie rozumiemy.

Jak i dlaczego tak się dzieje.

Do takich frapujących pytań należą:

czy obserwujemy szybką ewolucję mózgu?

i w jaki sposób przetwarzamy dane?

Pamiętajmy,

że obecnie nasze mózgi codziennie
przyswajają taką ilość danych

jaką nasi przodkowie przyswajali
w ciągu całego swojego życia.

Istnieją 4 wiodące teorie

próbujące nam wytłumaczyć obecny stan rzeczy;

Cztery wiodące i cały szereg innych.

Nie znam prawidłowej odpowiedzi.

Naprawdę potrzeba nam więcej badań.

Jedna z nich wiąże te zmiany
z tzw. 'fetyszem fastfoodowym'

Zaczynają pojawiać się dowody,

że otyłość i dieta

mają coś wspólnego

z modyfikacjami genów,

które później mogą lub nie wpływać

na działanie mózgu noworodków.

Druga teoria dotyczy seksownych kujonów.

Te okoliczności występują niezwykle rzadko.

(Śmiech)

(Brawa)

Dochodzi do tego,

że kujony zaczynają się spotykać.

Nieprzeciętnie uzdolnieni w kwestii
programowania komputerowego

i innych, dobrze płatnych zadań wymagających

podobnych zdolności,

zaczynają się skupiać geograficznie

i dobierać podobnych do sobie partnerów seksualnych.

Oto hipoteza kojarzenia selektywnego genów,

które wzajemnie się wzmacniają

w swoich strukturach.

Trzecia teoria wiąże ewolucję mózgu z natłokiem informacji.

Próbujemy przetworzyć tyle danych,

że niektórzy ludzie stają się synestetami,

i po prostu pamiętają wszystko.

Inni stają się nadwrażliwi na ilość informacji.

Inni na taki natłok informacji reagują

różnymi chorobami psychicznymi

Czwarta teoria natomiast, u podstaw
tych zmian widzi związki chemiczne.

Ale kiedy obserwuje się

wzrost o takim charakterze i takiej wielkości

to albo zbiera się dane w sposób nieprawidłowy

albo też dzieje się tam coś zgoła innego.

Może to być właśnie ewolucja,

dokonująca się na naszych oczach.

Moim zdaniem,

jako gatunek jesteśmy w okresie przejściowym.

Nie myślałem o tym, kiedy zaczynałem
pisać ze Stevem Gullansem.

Sądzę, żę przekształcamy się w Homo evolutis,

który, nie tylko jest homonidem

świadomym swojego otoczenia,

ale również zaczyna celowo i bezpośrednio

kontrolować ewolucję swojego gatunku,

bakterii, roślin, zwierząt.

To tak poważna zmiana,

że wasze wnuki lub prawnuki

mogą być już zupełnie innym gatunkiem.

Dziękuję.

(Brawa)