Return to Video

Tình yêu - bạn đang đi sai đường

  • 0:00 - 0:04
    Yêu là gì
  • 0:04 - 0:06
    Đó là một khái niệm khó mà định nghĩa được
  • 0:06 - 0:10
    khi mà nó được sử dụng rộng rãi
    trong nhiều bối cảnh
  • 0:10 - 0:12
    tôi có thể yêu việc đi bộ
  • 0:12 - 0:14
    tôi có thể yêu một cuốn sách, một bộ phim
  • 0:14 - 0:17
    tôi có thể yêu món trứng rán thịt
  • 0:17 - 0:19
    tôi có thể yêu vợ mình
  • 0:19 - 0:22
    (cười)
  • 0:24 - 0:27
    Nhưng có một điểm khác biệt lớn
  • 0:27 - 0:32
    giữa món trứng rán thịt và vợ tôi, ví dụ.
  • 0:32 - 0:35
    Đó là, nếu tôi quý trọng món trứng rán thịt
  • 0:35 - 0:41
    Món trứng rán thịt, mặt khác,
    không quý trọng lại tôi
  • 0:41 - 0:44
    trong khi vợ tôi, cô ấy gọi tôi
  • 0:44 - 0:46
    là ngôi sao của cuộc đời cô ấy.
  • 0:46 - 0:49
    (tiếng cười)
  • 0:49 - 0:51
    Vì thế, chỉ người nào
    truy cầu lương tâm
  • 0:51 - 0:54
    mới có thể xem tôi
    như một con người đáng mơ ước
  • 0:54 - 0:55
    Tôi biết điều này, vì thế
  • 0:55 - 0:58
    tình yêu có thể được định nghĩa
    theo một cách chính xác hơn
  • 0:58 - 1:02
    là khát khao được người khác mơ ước đến.
  • 1:02 - 1:05
    Vì thế, vấn đề muôn thuở của tình yêu
    luôn là
  • 1:05 - 1:11
    làm thế nào để trở nên
    đáng được mong muốn và duy trì nó?
  • 1:11 - 1:14
    Cá nhân chúng ta từng tìm ra
  • 1:14 - 1:17
    câu trả lời cho vấn đề này
  • 1:17 - 1:20
    bằng việc sống tuân thủ
    theo những quy luật của cộng đồng
  • 1:20 - 1:22
    Các bạn đã đóng một vai trò cụ thể
  • 1:22 - 1:24
    theo giới tính, tuổi tác,
  • 1:24 - 1:26
    địa vị xã hội,
  • 1:26 - 1:28
    và bạn chỉ phải làm tròn vai của mình
  • 1:28 - 1:32
    để được đánh giá cao
    và được yêu mến bởi toàn thể cộng đồng.
  • 1:32 - 1:36
    Hãy thử nghĩ về một người phụ nữ trẻ
    phải giữ gìn sự trinh trắng trước khi kết hôn
  • 1:36 - 1:40
    thử nghĩ xem con trai út
    người luôn phải nghe lời anh cả của mình
  • 1:40 - 1:46
    và người anh cả đó
    luôn phải nghe lời tộc trưởng (trưởng dòng họ)
  • 1:46 - 1:50
    Nhưng có một hiện tượng
  • 1:50 - 1:54
    bắt đầu vào thế kỉ 13
  • 1:54 - 1:58
    chủ yếu vào thời kì Phục hưng ở phương Tây,
  • 1:58 - 2:01
    đã gây nên
    một đợt khủng hoảng nhận thức lớn nhất
  • 2:01 - 2:03
    trong lịch sử loài người
  • 2:03 - 2:05
    Hiện tượng đó chính là sự hiện đại hóa.
  • 2:05 - 2:08
    Chúng ta có thể tóm tắt cơ bản nó
    thành một quá trình gồm 3 giai đoạn
  • 2:08 - 2:14
    Đầu tiên, là quá trình duy lý hóa
    nghiên cứu khoa học,
  • 2:14 - 2:17
    đã thúc đẩy tiến bộ công nghệ.
  • 2:17 - 2:21
    Tiếp đó, quá trình dân chủ hóa chính trị,
  • 2:21 - 2:24
    đã thúc đẩy các quyền cá nhân.
  • 2:24 - 2:29
    Và cuối cùng, quá trình duy lý hóa
    sản xuất kinh tế
  • 2:29 - 2:32
    và tự do hóa thương mại
  • 2:32 - 2:35
    3 quá trình này giao thoa với nhau
  • 2:35 - 2:37
    và đã phá vỡ hoàn toàn
  • 2:37 - 2:41
    những quy tắc truyền thống
    trong xã hội phương Tây,
  • 2:41 - 2:44
    với những hậu quả cực đoan
    đối với cá nhân trong xã hội
  • 2:44 - 2:47
    Bây giờ mọi người đều tự do
  • 2:47 - 2:50
    coi trọng hay xem thường
  • 2:50 - 2:54
    bất kì thái độ, lựa chọn,
    bất kì điều gì.
  • 2:54 - 3:00
    Nhưng kết quả là,
    chính họ lại phải chạm trán với
  • 3:00 - 3:02
    sự tự do mà những người khác cũng có
  • 3:02 - 3:07
    quyền tự do coi trọng hay xem thường họ
  • 3:07 - 3:12
    Nói cách khác,
    ngày xưa giá trị của tôi được đảm bảo
  • 3:12 - 3:16
    bằng việc tuân thủ những luật lệ truyền thống
  • 3:16 - 3:21
    Giờ nó được niêm yết ở sàn chứng khoán.
  • 3:21 - 3:26
    Mỗi ngày, trên cái thị trường tự do
    về ham muốn, mong ước cá nhân,
  • 3:26 - 3:30
    tôi thương thảo, đàm phán
    giá trị của bản thân mình.
  • 3:30 - 3:33
    Vì vậy mà nỗi lo lắng
    của một người đàn ông hiện đại.
  • 3:33 - 3:37
    Anh ta luôn bị ám ảnh:
    " Liệu mình có được đánh giá cao? Cao đến đâu?
  • 3:37 - 3:40
    Có bao nhiêu người sẽ yêu mến mình đây?"
  • 3:40 - 3:43
    Và cách anh ta phản ứng
    với nỗi lo lắng này thì sao?
  • 3:43 - 3:51
    Vâng, bằng cách điên cuồng thu lượm
    những biểu tượng của mong muốn
  • 3:52 - 3:55
    (tiếng cười)
  • 3:55 - 3:58
    Tôi gọi hành động thu lượm đó,
  • 3:58 - 4:01
    cùng với những thứ khác,
    là vốn quyến rũ.
  • 4:01 - 4:03
    Thực sự thì xã hội tiêu dùng của chúng ta
  • 4:03 - 4:09
    phần lớn dựa vào vốn quyến rũ.
  • 4:09 - 4:13
    Người ta đã từng nói về sự tiêu dùng này rằng
    thời của chúng ta là thời của vật chất.
  • 4:13 - 4:17
    Nhưng điều đó không đúng!
    Chúng ta chỉ đang tích lũy những thứ
  • 4:17 - 4:20
    nhằm để giao tiếp với những người khác
  • 4:20 - 4:25
    Chúng ta làm thế
    để khiến họ yêu chúng ta, để quyến rũ họ.
  • 4:25 - 4:29
    Không có gì gọi là bớt thực dụng đi
    hay nhiều tình cảm hơn
  • 4:29 - 4:33
    khi một thiếu niên mua một chiếc quần bò mới
  • 4:33 - 4:35
    và xé rách phần đầu gối,
  • 4:35 - 4:37
    bởi vì cậu ta muốn làm vui lòng Jennifer,
  • 4:37 - 4:40
    (tiếng cười)
  • 4:40 - 4:43
    Tiêu dùng không cứ phải là vật chất
  • 4:43 - 4:45
    Nó như là thứ bị nuốt chửng
  • 4:45 - 4:48
    và hi sinh nhân danh vị thần tình yêu,
  • 4:48 - 4:53
    hay là dưới cái tên vốn quyến rũ.
  • 4:53 - 4:58
    Quan sát tình yêu thời hiện đại,
  • 4:58 - 5:01
    Làm thế nào chúng ta lại nghĩ rằng
    một tình yêu lâu bền sẽ đến
  • 5:01 - 5:04
    Chúng ta có 2 giả thuyết:
  • 5:04 - 5:06
    Giả thuyết thứ nhất
    bao gồm việc đặt cược rằng
  • 5:06 - 5:12
    quá trình vốn hóa sự yêu quý bản thân
    sẽ trở nên mãnh liệt hơn
  • 5:12 - 5:16
    Rất khó để nói
    cái gì sẽ định hình cho sự mãnh liệt này,
  • 5:16 - 5:18
    bởi vì nó phụ thuộc rất lớn vào
  • 5:18 - 5:21
    những đổi mới về khoa học kĩ thuật và xã hội,
  • 5:21 - 5:26
    những đổi mới mà
    bằng định nghĩa rất khó để dự đoán
  • 5:26 - 5:28
    Nhưng chúng ta có thể, ví dụ,
  • 5:28 - 5:31
    tưởng tượng về một trang web hẹn hò
  • 5:31 - 5:36
    gần giống kiểu
    các chương trình tích điểm trung thành,
  • 5:36 - 5:39
    ở đây, sử dụng điểm là vốn quyến rũ
  • 5:39 - 5:42
    số điểm này sẽ thay đổi
    theo tuổi tác, tỷ lệ chiều cao/cân nặng của tôi
  • 5:42 - 5:45
    rồi bằng cấp, tiền lương,
  • 5:45 - 5:49
    hoặc số click vào trang cá nhân của tôi.
  • 5:49 - 5:53
    Chúng ta cũng có thể tưởng tượng
  • 5:53 - 5:57
    một kiểu hóa trị
    dành cho những người tan vỡ trong tình yêu
  • 5:57 - 6:01
    dẫn đến việc yếu đi
    những cảm xúc quyến luyến
  • 6:01 - 6:05
    Nhân tiện, hiện đang có một chương trình MTV
  • 6:05 - 6:09
    trong đó các giáo viên về sự quyến rũ
  • 6:09 - 6:13
    xem nỗi đau khổ như một căn bệnh
  • 6:13 - 6:16
    Những giáo viên này
    gọi chính họ là những "nghệ sỹ tán tỉnh"
  • 6:16 - 6:19
    "Nghệ sỹ" trong tiếng Pháp thì dễ rồi,
    nó có nghĩa là "artiste".
  • 6:19 - 6:22
    "Tán tỉnh" ở đây nghĩa là tán tỉnh ai đó
  • 6:22 - 6:24
    Nhưng không dừng lại ở việc
    làm quen, tán tỉnh - đó là "chăn rau"
  • 6:24 - 6:29
    vì thế họ là những kẻ chăn rau
  • 6:29 - 6:30
    (tiếng cười)
  • 6:30 - 6:35
    Và họ gọi niềm đau khổ là "one-itis."
  • 6:35 - 6:39
    Trong tiếng Anh,
    "itis" là môt tiền tố chỉ sự truyền nhiễm
  • 6:39 - 6:43
    One-itis có thể được dịch là
    "sự truyền nhiễm từ môt ai đó"
  • 6:43 - 6:47
    Nghe có phần kinh khủng.
    Nhưng thực sự, đối với những nghệ sỹ tán tỉnh đó,
  • 6:47 - 6:51
    việc phải lòng một người
  • 6:51 - 6:52
    là một sự lãng phí thời gian
  • 6:52 - 6:54
    nó phung phí vốn quyến rũ của bạn,
  • 6:54 - 6:56
    vì thế cần phải được loại bỏ
  • 6:56 - 7:00
    như một căn bệnh, như một loại truyền nhiễm
  • 7:00 - 7:04
    Chúng ta cũng có thể hình dung
  • 7:04 - 7:07
    một cách sử dụng lãng mạn của bộ gen
  • 7:07 - 7:10
    Người ta sẽ mang nó theo
  • 7:10 - 7:13
    và dùng nó như một tấm danh thiếp
  • 7:13 - 7:18
    để xác định xem
    liệu sự quyến rũ có thể phát triển sinh sôi
  • 7:18 - 7:22
    (tiếng cười)
  • 7:22 - 7:27
    Dĩ nhiên, cuộc đua giành lấy sự quyến rũ này,
  • 7:27 - 7:29
    như mọi sự cạnh tranh khốc liệt khác,
  • 7:29 - 7:34
    sẽ tạo nên một sự mất cân xứng
    về sự hài lòng tự mãn về bản thân
  • 7:34 - 7:38
    và vì thế cô đơn và phẫn nộ
    cũng xuất hiện
  • 7:38 - 7:41
    Thế nên, chúng ta có thể mong đợi rằng
    sự hiện đại hóa, bản thân nó,
  • 7:41 - 7:46
    là nguồn gốc của vốn quyến rũ,
    có thể được dấy lên thành một vấn đề.
  • 7:46 - 7:48
    Tôi đang nghĩ về phản ứng
  • 7:48 - 7:53
    của các công xã tôn giáo hay tân phát xít.
  • 7:53 - 7:59
    Nhưng tương lại không nhất thiết
    phải như vậy,
  • 7:59 - 8:04
    Có thể có cách khác
    để nhìn nhận tình yêu.
  • 8:04 - 8:06
    Nhưng làm thế nào
  • 8:06 - 8:11
    Làm thế nào để từ bỏ
    việc định giá nhu cầu quá khích đó
  • 8:11 - 8:15
    Vâng, bằng việc nhận ra
    sự vô dụng của bản thân,
  • 8:15 - 8:17
    (tiếng cười)
  • 8:17 - 8:18
    Vâng,
  • 8:18 - 8:20
    Tôi vô dụng.
  • 8:20 - 8:22
    Nhưng yên tâm:
  • 8:22 - 8:23
    các bạn cũng như vậy thôi
  • 8:23 - 8:26
    (tiếng cười)
  • 8:26 - 8:30
    (vỗ tay)
  • 8:30 - 8:34
    Chúng ta đều vô dụng
  • 8:34 - 8:36
    Sự vô dụng này rất dễ để chứng minh,
  • 8:36 - 8:40
    bởi vì để được đánh giá cao
  • 8:40 - 8:43
    tôi cần một người khác tơ tưởng về tôi,
  • 8:43 - 8:45
    điều này chỉ ra rằng
    bản thân tôi không sở hữu giá trị nào cả,
  • 8:45 - 8:48
    Tôi không hề có bất kì giá trị bên trong nào
  • 8:51 - 8:53
    Chúng ta đều giả vờ có một thần tượng;
  • 8:53 - 8:56
    chúng ta đều giả vờ
    mình là thần tượng của ai đó khác, nhưng thực tế
  • 8:56 - 9:00
    chúng ta đều là những tên lừa đảo,
    giống như một người đàn ông trên phố
  • 9:00 - 9:03
    cố tỏ ra điềm tĩnh và vô tư lự,
  • 9:03 - 9:06
    trong khi thực ra,
    anh ta đang đánh giá và tính toán
  • 9:06 - 9:09
    làm sao để mọi người để ý đến mình
  • 9:09 - 9:11
    Tôi nghĩ rằng việc nhận ra
  • 9:11 - 9:13
    diện mạo chung
  • 9:13 - 9:15
    này liên quan đến tất cả chúng ta
  • 9:15 - 9:16
    sẽ làm những mối quan hệ yêu đương của chúng ta
    trở nên nhẹ nhàng hơn
  • 9:16 - 9:19
    Đó là bởi vì tôi muốn được yêu thương
  • 9:19 - 9:20
    từ đầu tới chân,
  • 9:20 - 9:22
    muốn làm rõ ràng trong mọi lựa chọn của mình,
  • 9:22 - 9:25
    một sự điên cuồng quyến rũ luôn tồn tại.
  • 9:25 - 9:27
    Và vì thế, tôi muốn mình trông phải hoàn hảo
  • 9:27 - 9:29
    như thế người khác
    mới có thể yêu tôi
  • 9:29 - 9:31
    Tôi muốn họ cũng hoàn hảo
  • 9:31 - 9:33
    như thế, tôi có thể tái khẳng định
    giá trị của mình
  • 9:33 - 9:35
    và điều đó dẫn tới việc các cặp đôi
  • 9:35 - 9:37
    bị ám ảnh bởi hành vi
  • 9:37 - 9:40
    của người sẽ chia tay, kiểu như thế,
  • 9:40 - 9:42
    ở mức độ thành tựu nhỏ nhất
  • 9:42 - 9:46
    Trái ngược với thái độ này,
  • 9:46 - 9:49
    Tôi gọi nó là sự âu yếm ân cần
    -- tình yêu giống như thế
  • 9:49 - 9:50
    Ân cần âu yếm là như thế nào?
  • 9:50 - 9:54
    Ân cần âu yếm nghĩa là
    chấp nhận khuyết điểm của người mình yêu
  • 9:54 - 9:58
    không phải là để trở thành
    một đôi tình nhân hộ lý buồn bã
  • 9:58 - 9:59
    (tiếng cười)
  • 9:59 - 10:01
    Điều đó khá là tệ đấy
  • 10:01 - 10:02
    Ngược lại,
  • 10:02 - 10:05
    Âu yếm ân cần
    chứa đựng sự dịu dàng và niềm hạnh phúc
  • 10:05 - 10:09
    Cụ thể, tôi muốn nói tới một kiểu hài hước,
    không may, đã không được tận dụng
  • 10:09 - 10:12
    Đó là một kiểu thơ
    về sự ngu ngốc, vụng về một cách cố ý
  • 10:12 - 10:15
    tôi đang ám chỉ tới sự tự giễu mình
  • 10:15 - 10:18
    Đối với những cặp đôi đã đường ai nấy đi,
  • 10:18 - 10:20
    vì những giới hạn của truyền thống,
  • 10:20 - 10:21
    Tôi tin rằng sự giễu cợt bản thân
  • 10:21 - 10:26
    là một trong những cách tốt nhất
    để duy trì mối quan hệ.
Title:
Tình yêu - bạn đang đi sai đường
Speaker:
Yann Dall'Aglio
Description:

Trong bài nói chuyện duyên dáng này, nhà triết học Yann Dall'Aglio khai thác những tìm kiếm phổ quát của tình yêu và sự kết nối trong một thế giới, đang ngày càng tập trung vào các cá nhân. Hoá ra, điều đó dễ dàng hơn bạn nghĩ. Một sự phản ánh khôn ngoan và hài hước về tình trạng của tình yêu ngày hôm nay. (Ghi hình tại TEDxParis)

more » « less
Video Language:
French
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
10:42
  • Nicely done.
    Mình thích chữ "chăn rau" cho "picking up chicks". Cố gắng phát huy nhé.
    Mình có chỉnh sửa lại đôi chỗ, bạn xem qua lại nếu có thời gian.
    Thân,
    Như

  • @Nhu PHAM: mình cảm ơn bạn đã sửa giúp mình nha, công nhận nhiều chỗ mình dịch củ chuối ghê; Mới tập tọe nên còn nhiều thiếu sót, xem chừng còn phải cố gắng dài dài, hi hi :)

Vietnamese subtitles

Revisions