Waarom we kapitalisme opnieuw moeten bezien

Paul Tudor Jones II is een liefhebber van het kapitalisme. Het systeem heeft hem geen windeieren gelegd in de voorgaande decennia. Toch is de hedgefondsbeheerder en filantroop bezorgd dat de blinde focus op winst, zoals hij dat zegt, "de fundering van de samenleving bedreigt." In deze gepassioneerde en weloverwogen voordracht legt hij zijn plannen uiteen voor een tegenoffensief dat draait om het concept van 'rechtvaardigheid'.

Dit is een verhaal over kapitalisme.

Ik hou van dat systeem

omdat ik, net als miljoenen anderen, ervan
heb geprofiteerd en eraan heb verdiend.

Als twintiger handelde ik in grondstoffen
op de vloer, voornamelijk katoen,

en dit was hét voorbeeld
van de vrije markt, ieder voor zich,

waar mannen dassen droegen,
maar handelden als gladiatoren

en letterlijk fysiek vochten voor winst.

Ik had daar zoveel geluk mee,
dat ik op mijn 30e

mee mocht doen met de grote spelers in het
wereldwijde geldbeheer

en dertig jaar lang werkte
als global-macro-handelaar.

In die tijd heb ik veel gekke dingen
zien gebeuren op de markt

en gehandeld in de gekste rages.

Helaas

denk ik dat we momenteel
misschien wel in de greep zijn

van een van de rampzaligste rages,
zeker uit mijn loopbaan,

en zulke rages lopen nooit goed af.

De laatste 50 jaar

is onze kijk als maatschappij
op bedrijven

nogal kortzichtig, haast obsessief,

als we hun waarde in ogenschouw nemen.

We leggen zoveel nadruk op winst,

op inkomsten per kwartaal
en aandelenprijzen,

ten koste van al het andere.

Net alsof we bedrijven van elke vorm
van menselijkheid hebben beroofd.

Dat doen we niet --
dingen voor het gemak terugbrengen

tot blokken cijfers waar je
als LEGO mee kunt spelen --

dat doen we niet in ons dagelijkse leven.

We behandelen of waarderen iemand niet

op zijn maandelijkse inkomsten
of kredietwaardigheid,

maar we hanteren een dubbele standaard

als we een bedrijf waarderen,

en weet je wat?

Onze maatschappij
wordt hierdoor ondermijnd.

Ik zal laten zien hoe.

Deze kaart laat de winstmarge
van bedrijven over 40 jaar zien

als een percentage van de inkomsten.

Dat is nu hoger dan ooit op 12,5 procent.

Mooi voor de aandeelhouders,

maar als gemiddelde Amerikaanse werknemer

is dat niet zo rooskleurig.

[Vergelijking winstdeling tussen
werknemers en bestuursvoorzitters]

Hogere winsten leiden niet
tot maatschappelijke groei.

Eigenlijk dragen ze bij
aan inkomensongelijkheid,

en dat is geen goede zaak.

Maar gevoelsmatig begrijp je dat toch wel?

Want de bovenste 10 procent in Amerika

bezit 90 procent van de aandelen

en hoe meer zij van de winst krijgen,

hoe minder er voor de rest
van de maatschappij overblijft.

En inkomensongelijkheid
is geen goede zaak.

De volgende grafiek
van The Equality Trust,

laat 21 landen zien, van Oostenrijk
tot Japan en Nieuw-Zeeland.

Op de horizontale as
staat de inkomensongelijkheid.

Hoe verder je naar rechts gaat,
hoe groter de inkomensongelijkheid.

Op de verticale as staan 9
sociale en gezondheidsproblemen.

Hoe hoger je gaat,
hoe groter de problemen zijn.

Daaronder vallen levensverwachting,
tienerzwangerschappen, analfabetisme,

mobiliteit, en noem maar op.

Amerikanen vragen zich nu misschien af

waar we de Verenigde Staten vinden.

Waar staan die op deze grafiek?

En weet je wat?

We zijn er letterlijk vanaf gevallen.

Ja, dat zijn wij,

met de grootste inkomensongelijkheid

en de grootste sociale problemen
volgens deze meetmethode.

We kunnen een eenvoudige
toekomstvoorspelling maken,

namelijk dat het gat tussen
de rijksten en de armsten

gedicht wordt.

Dat gebeurt
in de geschiedenis altijd.

Normaal gesproken
op een van deze drie wijzen:

door revolutie,
hogere belastingen of oorlog.

Geen van die staat
op mijn nog-te-doen-lijstje.

(Gelach)

Er is echter een andere manier,

door meer rechtvaardigheid
in het handelen van bedrijven,

maar zoals we nu bezig zijn,

zou dat een enorme verandering
in gedrag betekenen.

Net als een verslaafde die wil afkicken,

is de eerste stap inzien
dat er een probleem is.

De winstrage die we momenteel kennen

is echter zo diep geworteld

dat we niet zien hoe dat
de maatschappij schaadt.

Hier zie je een klein
maar treffend voorbeeld:

deze grafiek toont de giften van bedrijven

als percentage van de winst,
niet inkomsten, in de laatste 30 jaar.

Als we die combineren met
de eerdere grafiek van de winstmarges,

dan vraag ik jullie:
is dat eerlijk?

Om eerlijk te zijn,
bij de voorbereiding dacht ik nog:

"En hoe doet mijn bedrijf Tudor het?"

Ik zag dat we één procent van de winst

aan liefdadigheid besteden.

En dan sta ik bekend als filantroop.

Toen ik dat inzag, had ik letterlijk
de neiging om over te geven.

Wat ik dus wil zeggen,
deze rage is zo diepgeworteld

dat zelfs mensen met goede bedoelingen
niet weten dat ze er deel van zijn.

Nou zullen bedrijven niet veranderen

als er meer aan goede doelen
wordt besteed.

Trouwens, we geven inmiddels
vier keer zoveel aan liefdadigheid,

maar -- (Applaus) -- niet nodig.

We kunnen dat doen door
meer eerlijk gedrag te promoten.

Een manier is door te vertrouwen

op het systeem
dat ons hier gebracht heeft,

het principe van de vrije markt.

Ongeveer een jaar geleden
heb ik met vrienden

een non-profitbedrijf
met de naam Just Capital opgezet.

Het doel is eenvoudig:

bedrijven laten zien

hoe ze eerlijker kunnen functioneren
door de publieke opinie

te laten bepalen wat de maatstaf is
voor eerlijk bedrijfsvoeren.

Er is momenteel
geen geaccepteerde maatstaf

waar een bedrijf zich aan kan houden,
en daar komt Just Capital kijken,

want vanaf begin dit jaar
doen we een jaarlijkse enquête

bij een representatieve groep
van 20.000 Amerikanen

om erachter te komen wat zij denken

dat de maatstaf voor eerlijkheid
in bedrijfshandelen is.

We beginnen daarmee
in de Verenigde Staten

maar dat kan wereldwijd
uitgebreid worden.

Misschien leren we dan

dat het belangrijkst voor mensen is om

banen met een minimuminkomen te creëren,
gezondere producten te maken

of het milieu te helpen
en niet te schaden.

We weten het niet bij Just Capital,
en dat is ook niet onze beslissing.

We zijn slechts boodschappers,

maar we geloven voor de volle 100 procent
in de Amerikaanse bevolking

om dat te bepalen.

In september brengen we voor het eerst
de resultaten naar buiten

en volgend jaar
doen we weer een enquête.

Dan gaan we zelfs nog verder

door de 1000 grootste
Amerikaanse bedrijven

te rangschikken van 1 tot 1000.

We noemen dat de Eerlijke Index.

Denk eraan, we zijn een onafhankelijke
non-profit zonder vooringenomenheid,

die het Amerikaanse volk een stem geeft.

Misschien zien we dan
dat als mensen weten

welke bedrijven eerlijker zijn,

die bedrijven ook meer
mogelijkheden krijgen,

waardoor ze welvarender worden

en ons land het welvarendst maken.

Kapitalisme heeft iedere
belangrijke vernieuwing gedreven

die deze wereld een nog mooiere plek
om te leven heeft gemaakt.

Kapitalisme moet op eerlijkheid
zijn gebaseerd.

En nu nog meer dan ooit,

nu de inkomensverschillen
met de dag groter worden.

Er wordt geschat dat 47 procent
van de Amerikaanse werknemers

binnen 20 jaar vervangen zal worden.

Ik ben niet tegen vooruitgang.

Ik wil, net als iedereen, ook een auto
zonder bestuurder en een jetpack.

Maar ik wil dat er beseft wordt
dat grotere welvaart en winst

samen moeten gaan met grotere sociale
verantwoordelijkheid bij bedrijven.

"Als je de eerlijkheid wegneemt",
zei Adam Smith, vader van het kapitalisme,

"dan moet de immense structuur
van de menselijke beschaving ineens

uiteen vallen in atomen."

Als er in mijn jeugd een probleem was,

dan zuchtte mijn moeder,
schudde haar hoofd en zei:

"Heb meelij, heb meelij."

Het is nu geen tijd
om hen meelij te betonen.

Het is tijd om hen
rechtvaardigheid te betonen.

Dat kunnen we samen doen,

op onze werkplek en met onze bedrijven.

Als we rechtvaardigheid en winst
even belangrijk maken,

dan krijgen we het mooiste
geschenk ter wereld.

We halen onze menselijkheid terug.

Dank jullie wel.

(Applaus)