Arılar bitkilerin seks yapmasına nasıl yardım eder - Fernanda S. Valdovinos

Tüm dersi görüntüleyin: http://ed.ted.com/lessons/how-bees-help-plants-have-sex-fernanda-s-valdovinos

Bitkiler eş bulmakta zorlanırlar - kalkıp hareket edememeleri onları engelleme eğilimindedir. Neyse ki bitkiler, arılar ve diğer polen taşıyan türler için (kelebekler, güveler ve kuşlar dahil) bu yalnız bitkilerin yiyecek karşılığında eşleştirilmesine yardımcı olurlar. Fernanda S. Valdovinos, bu karmaşık tozlaşma ağlarının nasıl çalıştığını ve hepsinin bir mevsimden diğerine nasıl değişebileceğini açıklıyor.

Ders: Fernanda S. Valdovinos, animasyon: The Moving Company Animation Studio.

Arılar, çok meşgul küçük çöpçatanlar.

Kelimenin tam anlamıyla yoldaşlar.

Bütün "kuşlar ve arılar"
meselesinin arılar tarafı

bitkilerin eş bulmasına
ve üremesine yardımcı olmak.

Polen taşıyıcıları olarak

bal arıları, yediğimiz yiyeceklerin

yaklaşık 1/3'ünün üretiminin
ayrılmaz bir parçası

ve bu arılar görevleri gereği

yalnız bitkilerin seks yapıp

yalnız kalmamasına yardım ediyorlar.

Ancak daha ziyade, doğal eko sistemlerin

ve bitkilerin tozlaşması için

kritik olan çok karmaşık bir
çöpçatan yaratıklar ağının parçası.

Birçok doğal eko sistemdeki bitkilerin
seks yapmak için yardıma ihtiyacı var.

Birçoğumuz gibi,
bir ilişki bulmak için çok meşguller.

Yapacakları o kadar fotosentez var ki

ayaklarının evrimleşmesini

ve bekarların gittiği bir bara
gidecek zamanı bulamıyorlar.

Bu yerlere et pazarları denir,

çünkü bitkiler yürüyemez.

Polen tahıllarını

aynı bitki türünün
çiçeklerine taşımaları için

çöpçatan tozlaştırıcılara
ihtiyaç duyuyorlar

ve bu tozlaştırıcılara
yiyecekle ödeme yapıyorlar.

Bugün, yaklaşık 170 bin bitki türü,

200 binden fazla tozlayıcı türünden

tozlaşma hizmeti alıyor.

Tozlayıcılar; birçok ağaç,

çalı ve diğer çiçekli bitkilerin
tozlaşmasına yardımcı olan

birçok arı, kelebek,
güve, sinek, eşek arısı,

böcek, hatta kuş ve yarasa türünü içerir.

Karşılığında, çiçekli bitkiler de
tozlaştırıcılar için

bol ve çeşitli bir besin kaynağı.

Örneğin, fosil kayıtları,

arıların nektar için
bir tat aldıktan sonra

avdan vazgeçen eşek arısından evrimleşmiş
olabileceğini düşündürmekte.

Bitki tozlayıcı ağları her yerde.

Ekolojistler, hangi tozlayıcıların hangi
bitkilere dadandığını gözlemleyerek

ziyaret ettiğini gözlemleyerek

veya vücutlarındaki polen yüklerinin
kimliğini analiz ederek

bu ağları sahaya kaydeder.

Bu yollarla kaydedilen ağlar

20 ile 800 tür içerir.

Bu ağlar tekrarlanan
bir yapı veya mimari gösterir.

Tozlayıcılar, bitkilerle
çok heterojen bir şekilde etkileşir.

Çoğu bitki uzmandır,

sadece bir veya birkaç çöpçatanı vardır.

Bu sırada, sadece birkaç genelci bitki,

ağın neredeyse tüm
tozlayıcılarından ziyaretler alarak

çeşitli eşleştiricilerden oluşan
bir ekip kiralar.

Aynı şey tozlayıcılarda da görülür.

Çoğu bal arısı da dahil olmak üzere
birkaç tozlayıcı genel olarak,

eko sistemdeki hemen hemen
tüm bitki türlerinden özenle beslenen

ve eşleştirici olan,

sadece birkaç bitki türünü
besleyecek şekilde özelleşmiş.

İlginç olan şey,

hem bitkiler hem de tozlayıcılar
arasındaki özelleşmişlerin ve genelcilerin

kendilerini belirli bir
düzende sıralamaları.

Verileri olan
çoğu tozlayıcı ağı yuvalanmış.

Yuvalanmış bir ağda özelleşenler,
diğer özelleşenlere nazaran

genel özelleşenlerle daha fazla
etkileşim kurma eğiliminde.

Bunun sebebi, özelleşmiş bir bitkiyseniz

ve tek çöpçatanınız da
tek gıda kaynağı olarak size özelleşmişse

yok olmaya karşı daha çok
savunmasızsınız demektir.

Bu nedenle, kötü zamanlarda
kalıcılığını sağlamak için

başka gıda kaynakları olan

genelci bir tozlayıcı üzerinde
özelleşmek daha iyi.

Eğer özelleşmiş bir
tozlayıcıysanız da aynı şey geçerli.

Uzun vadede,

yardım etmek için
etrafta olmadığınız zamanlarda

diğer türler tarafından tozlaşan

genelci bir bitki üzerinde
özelleşmeniz daha iyi.

Son olarak, iç içe geçmişliğe ek olarak,

ağlar genellikle modüler.

Bu, bir ağdaki türlerin,

diğer modüllerdeki türlerden

daha fazla birbirleriyle etkileşime giren

bitki ve hayvan modül bölümlerine
ayrıldığı anlamına gelir.

Bunları sosyal klişeler gibi düşünün.

Ölmekte olan bir bitki veya tozlayıcı,

modülündeki türleri etkileyecek

ancak bu etkiler ağın geri kalanında
daha az şiddetli olacak.

Neden bu kadar önemli?

Çünkü bitki tozlayıcı ağ yapısı
ekosistemlerin kararlılığını etkiler.

Heterojen dağılım,
iç içe geçmişlik ve modülerlik,

ağların yok olmasının daha iyi önlenmesini

ve bunlara yanıt verilmesini sağlar.

Bu kritik çünkü doğa asla durağan değil.

Bazı türler her yıl ortaya çıkmayabilir.

Bitkiler farklı zamanlarda çiçek açar.

Tozlayıcılar çeşitli
programlarda olgunlaşır.

Genel tozlayıcılar, kimin ne zaman
çiçek açtığına bağlı olarak

tercihlerini uyarlamak zorunda.

Yani bir çiçeklenme mevsiminden diğerine,

eşleştirmenin katılımcıları ve eşleşmeleri

büyük ölçüde değişebilir.

Tüm bu değişkenlerle,

arılar gibi genel tozlayıcıların

sadece bir mahsul hasadının
istikrarı için değil,

doğada gördüğümüz tüm bitki
ve tozlayıcı ağının önemini anlayabilir

ve yaşam için güvenebilirsiniz.

Bir sonraki sefer bir arının
uçtuğunu gördüğünüzde

etrafınızdaki bitkilerin
aşk hayatları için kritik olan

karmaşık bir çöpçatanlar ağına
ait olduğunu unutmayın.