Nowy teleskop, który być może pokaże nam narodziny wszechświata
-
0:01 - 0:05Jako 14-latka interesowałam się nauką.
-
0:05 - 0:08Byłam nią zafascynowana i chętna do nauki.
-
0:08 - 0:13W liceum nauczyciel
od przedmiotów ścisłych mówił: -
0:13 - 0:16"Dziewczyny nie muszą tego słuchać".
-
0:17 - 0:18Zachęcające, prawda?
-
0:18 - 0:19(Śmiech)
-
0:19 - 0:23Nie posłuchałam go.
-
0:25 - 0:28Zabiorę was w Andy do Chile.
-
0:28 - 0:33500 km na północny wschód od Santiago.
-
0:33 - 0:37Jest tam odludnie, sucho i przepięknie.
-
0:38 - 0:39Nic się tam nie dzieje.
-
0:39 - 0:42Są kondory, tarantule,
-
0:42 - 0:45a nocą, gdy się ściemnia,
-
0:45 - 0:48ukazuje się jeden
z najciemniejszych firmamentów. -
0:49 - 0:51Magiczne miejsce, góry.
-
0:51 - 0:56Przepiękna kombinacja odległych szczytów
-
0:56 - 0:59z wyrafinowaną techniką.
-
1:00 - 1:03Od zarania dziejów, nasi przodkowie
-
1:03 - 1:08wpatrywali się w niebo
i zastanawiali nad naturą istnienia. -
1:09 - 1:11Nasze pokolenie nie jest wyjątkiem.
-
1:12 - 1:15Problemem jest niebo
-
1:15 - 1:17zanieczyszczone przez światła miasta.
-
1:17 - 1:21Astronomowie muszą podróżować
w odległe szczyty górskie, -
1:21 - 1:23żeby obserwować i studiować kosmos.
-
1:23 - 1:26Teleskopy są oknem do kosmosu.
-
1:28 - 1:36Półkula południowa będzie
przyszłością astronomii w XXI wieku. -
1:36 - 1:39Obecnie mamy wiele teleskopów
-
1:39 - 1:41w Andach w Chile.
-
1:41 - 1:47Wkrótce dołączą do nich nowe
z większymi możliwościami. -
1:47 - 1:52Dwie międzynarodowe grupy
rozpoczną budowę ogromnych teleskopów, -
1:52 - 1:55wrażliwych na światło, jak nasze oczy.
-
1:56 - 1:58Będzie teleskop obserwujący,
-
1:58 - 2:01który co kilka nocy przeskanuje niebo.
-
2:01 - 2:03Będą radioteleskopy
-
2:03 - 2:06wykorzystujące radiowe fale długie.
-
2:06 - 2:10Będą również teleskopy w kosmosie.
-
2:10 - 2:12Następca Teleskopu Hubble'a,
-
2:13 - 2:15Teleskop Jamesa Webba,
-
2:15 - 2:17zostanie wysłany w 2018 roku.
-
2:17 - 2:19Satelita TESS,
-
2:19 - 2:22który odkryje planety
spoza Układu Słonecznego. -
2:24 - 2:27Przez ostatnie 10 lat prowadziłam grupę,
-
2:27 - 2:30konsorcjum budujące teleskop,
-
2:30 - 2:33który po ukończeniu będzie największym
-
2:33 - 2:35istniejącym teleskopem optycznym.
-
2:35 - 2:39Nazywa się on Gigantycznym
Teleskopem Magellana, w skrócie GMT. -
2:40 - 2:46Każde ze zwierciadeł teleskopu
będzie miało średnicę 8,4 metra. -
2:46 - 2:47Prawie 27 stóp.
-
2:47 - 2:52Od tej sceny sięgałoby do czwartego rzędu.
-
2:52 - 2:55Każde z siedmiu luster
-
2:55 - 2:59będzie miało 8,4 metra średnicy.
-
2:59 - 3:04Wszystkie razem
utworzą średnicę 24 metrów. -
3:05 - 3:08Wielkość tego audytorium.
-
3:08 - 3:12Teleskop będzie wysoki na około 43 metry.
-
3:12 - 3:18Będąc w Rio zapewne
widzieliście pomnik Chrystusa. -
3:18 - 3:20W przybliżeniu to ta sama wysokość.
-
3:20 - 3:23Pomnik jest trochę mniejszy.
-
3:23 - 3:27Teleskop rozmiarem będzie
zbliżony do Statui Wolności. -
3:28 - 3:32Będzie umieszczony
w obudowie wysokiej na 22 piętra, -
3:32 - 3:34czyli o wysokości 60 metrów.
-
3:34 - 3:37Ten nietypowy budynek
ochraniający teleskop -
3:37 - 3:39będzie miał rozsuwane okna.
-
3:39 - 3:41Umożliwi to nakierowanie
teleskopu i obserwację nieba. -
3:41 - 3:44Będzie umieszczony
na ruchomej podstawie. -
3:44 - 3:472000 ton obrotowego budynku.
-
3:48 - 3:53Gigantyczny Teleskop Magellana
będzie miał rozdzielczość -
3:53 - 3:5510 razy lepszą niż Teleskop Hubble'a.
-
3:55 - 3:59Będzie 20 milionów razy
wrażliwszy niż ludzkie oko. -
4:00 - 4:06Możliwe, że odkryje życie
-
4:06 - 4:08na jednej z planet pozasłonecznych.
-
4:08 - 4:13Umożliwi nam obserwację pierwszego
światła wyemitowanego we wszechświecie. -
4:13 - 4:17Narodziny kosmosu.
-
4:18 - 4:22Ten teleskop pozwoli nam
spojrzeć w przeszłość, -
4:22 - 4:25uchwycić moment
formowania się galaktyk, -
4:25 - 4:30pierwsze czarne dziury
i pierwsze galaktyki. -
4:30 - 4:34Od tysięcy lat badamy kosmos,
-
4:34 - 4:37zastanawiając się nad naszym
miejscem we wszechświecie. -
4:37 - 4:39Starożytni Grecy wierzyli,
-
4:39 - 4:41że Ziemia jest w jego centrum.
-
4:41 - 4:45500 lat temu Kopernik
usunął stamtąd Ziemię -
4:45 - 4:48i umieścił Słońce.
-
4:49 - 4:51Przez stulecia,
-
4:51 - 4:54odkąd Galileusz, włoski naukowiec,
-
4:54 - 4:59nakierował swoją lunetę w stronę nieba
-
4:59 - 5:02i za każdym razem,
gdy zbudowano większy teleskop, -
5:02 - 5:04uczyliśmy się
czegoś nowego o wszechświecie. -
5:04 - 5:07Dokonywaliśmy odkryć.
-
5:09 - 5:13W XX wieku dowiedzieliśmy się,
że wszechświat się rozszerza, -
5:13 - 5:17a Układ Słoneczny nie jest
w centrum tego rozrostu. -
5:18 - 5:23Wiemy, że wszechświat jest zbudowany
z około 100 miliardów galaktyk, -
5:23 - 5:25które możemy zobaczyć.
-
5:25 - 5:30Każda z tych galaktyk
zawiera setki miliardów gwiazd. -
5:31 - 5:36To najgłębsze zdjęcie wszechświata
-
5:36 - 5:39wykonane przez Teleskop Hubble'a.
-
5:39 - 5:43Nakierowano go na część nieba,
którą uważano za pustą, -
5:43 - 5:45przed wysłaniem Hubble'a.
-
5:45 - 5:48Wyobraźcie sobie maleńki obszar,
-
5:48 - 5:51jedna pięćdziesiąta rozmiaru Księżyca.
-
5:51 - 5:53Wyobraźcie sobie Księżyc w pełni.
-
5:53 - 5:57To zdjęcie zawiera 10 000 galaktyk.
-
5:58 - 6:02Słaba widoczność albo mały rozmiar
wynikają z ich odległości. -
6:02 - 6:07Znajdują się one nieprawdopodobnie daleko.
-
6:07 - 6:10Każda z tych galaktyk może zawierać
-
6:10 - 6:15od kilku do kilkuset miliardów gwiazd.
-
6:16 - 6:18Teleskopy są jak wehikuły czasu.
-
6:18 - 6:22Bardziej odległe zdjęcia
pokazują nam bardziej odległy czas. -
6:22 - 6:26Są jak kubły światła.
Zbierają światło. -
6:26 - 6:29Im większy jest ten kubeł
tym większe jego zwierciadła, -
6:29 - 6:32i tym więcej możemy zobaczyć,
spojrzeć dalej w przeszłość. -
6:34 - 6:36W ostatnim stuleciu zaobserwowaliśmy
-
6:36 - 6:39egzotyczne obiekty,
które nazywamy czarnymi dziurami. -
6:39 - 6:42Wiemy, że istnieje
ciemna materia i ciemna energia, -
6:42 - 6:43której nie możemy zobaczyć.
-
6:43 - 6:46To aktualne zdjęcie ciemnej materii.
-
6:46 - 6:48(Śmiech)
-
6:48 - 6:51Widzę, że łapiecie. Nie wszyscy to łapią.
-
6:51 - 6:52(Śmiech)
-
6:52 - 6:55Ciemna materia istnieje,
mimo że jej nie widać, -
6:55 - 7:00obserwujemy jej zachowanie
w polu grawitacyjnym. -
7:01 - 7:05Spoglądając dalej widzimy
nieskończoność galaktyk -
7:05 - 7:06w rozszerzającym się wszechświecie.
-
7:07 - 7:10Zajmuję się pomiarem prędkości
rozszerzania się wszechświata. -
7:10 - 7:13Jeden z moich projektów,
rozpoczęty w latach 90. -
7:13 - 7:18posłużył się Teleskopem Hubble'a,
żeby dokonać tych obliczeń. -
7:19 - 7:23Możemy patrzeć wstecz 14 miliardów lat.
-
7:24 - 7:28Dowiedzieliśmy się,
że gwiazdy mają swoją historię. -
7:28 - 7:31Rodzą się, przechodzą przez wiek średni,
-
7:31 - 7:33a niektóre z nich
mają dramatyczny koniec. -
7:34 - 7:40Pył i gaz z tych gwiazd jest materiałem,
z którego powstają nowe gwiazdy. -
7:40 - 7:44Wiele z nich posiada
wirujące wokół nich planety. -
7:44 - 7:48Jednym z zaskakujących
odkryć ostatnich 20 lat -
7:48 - 7:52były planety
okrążające inne gwiazdy. -
7:52 - 7:54Nazywamy je egzoplanetami.
-
7:54 - 7:59Do 1995 roku nikt nie miał pojęcia
o planetach znajdujących się -
7:59 - 8:02w innych układach słonecznych.
-
8:02 - 8:09Wiemy o prawie 2000 egzoplanetach.
-
8:09 - 8:11Możemy je zobaczyć i zmierzyć.
-
8:11 - 8:15500 z nich to systemy z wieloma planetami.
-
8:15 - 8:214000 to obiekty kandydujące
na miano planety i liczba ta nadal rośnie. -
8:21 - 8:25
Są one niezwykle zróżnicowane. -
8:25 - 8:28Niektóre są jak Jowisz, inne są gorące.
-
8:28 - 8:33Są planety pokryte lodem
i planety pokryte wodą. -
8:33 - 8:36Niektóre są skaliste, jak Ziemia,
nazywamy je superziemiami. -
8:36 - 8:41Istnieją też spekulacje
o istnieniu diamentowych planet. -
8:42 - 8:47Przynajmniej na jednej planecie
znajduje się życie - to Ziemia. -
8:47 - 8:51Są planety które krążą wokół dwóch gwiazd.
-
8:51 - 8:54To nie jest już tylko
domeną science fiction. -
8:55 - 8:58Życie istnieje na naszej planecie.
-
8:58 - 9:03Osiągnęło tu wyższy poziom.
Czas zapytać o nasze pochodzenie. -
9:04 - 9:08Biorąc pod uwagę
niewiarygodną liczbę odkryć, -
9:08 - 9:14jest możliwe, że istnieją miliony
a nawet setki milionów planet, -
9:14 - 9:16wystarczająco blisko gwiazdy,
-
9:16 - 9:18którą okrążają,
-
9:18 - 9:24żeby posiadać wodę, a może nawet życie.
-
9:24 - 9:28Zachwycamy się tymi szansami.
-
9:28 - 9:31Zwłaszcza, że w ciągu następnych 10 lat,
-
9:31 - 9:37GMT będzie zdolny do analizy
widm atmosfery tych planet -
9:37 - 9:40i ustalenia, czy jest tam możliwe życie.
-
9:41 - 9:43Czym jest GMT?
-
9:43 - 9:45To projekt międzynarodowy.
-
9:45 - 9:51Członkowie to: Australia, Korea Południowa
z radością dodam, będąc w Rio, -
9:51 - 9:54że naszym nowy partnerem jest Brazylia.
-
9:55 - 9:59(Brawa)
-
9:59 - 10:04Obejmuje też kilka instytucji
ze Stanów Zjednoczonych, -
10:04 - 10:07takich jak Uniwersytet Harvarda
-
10:07 - 10:10Instytuty Smithsona i Carnegie,
-
10:10 - 10:17Uniwersytety Arizony, Chicago,
Teksasu-Austin i Teksasu A&M. -
10:17 - 10:19Członkiem jest też Chile.
-
10:21 - 10:25Interesujący jest proces
tworzenia zwierciadeł teleskopu. -
10:25 - 10:30Tłuczone szkło wytapia się
w piecu obrotowym, -
10:31 - 10:33który znajduje się pod
stadionem futbolowym -
10:33 - 10:35Uniwersytetu Arizony.
-
10:35 - 10:38Schowany pod 52 000 miejsc.
-
10:38 - 10:39Nikt o tym nie wie.
-
10:40 - 10:43Jest tam obracający się kocioł.
-
10:43 - 10:46Odlewane zwierciadła stygną powoli,
-
10:46 - 10:49a potem są szlifowane
z niezwykła precyzją. -
10:50 - 10:53Żeby zrozumieć skalę precyzji,
-
10:53 - 10:57wyobraźcie sobie nierówność
na ośmio metrowym zwierciadle, -
10:57 - 11:01rzędu jednej milionowej centymetra?
-
11:01 - 11:03Możecie to sobie wyobrazić?
-
11:03 - 11:04Auć!
-
11:04 - 11:06(Śmiech)
-
11:06 - 11:12To jedna pięciotysięczna grubości włosa
-
11:12 - 11:14na 8 metrowej powierzchni.
-
11:14 - 11:16Spektakularne osiągnięcie.
-
11:16 - 11:19Taka dokładność pozwala nam
na niezwykłą precyzję. -
11:21 - 11:23Co to oznacza dla nas?
-
11:24 - 11:25Gdybyśmy użyli GMT,
-
11:25 - 11:30żeby zobaczyć monetę,
którą mam w kieszeni. -
11:31 - 11:34Patrząc na reszkę,
-
11:34 - 11:40widzę napis i widzę twarz.
-
11:40 - 11:44Przypuszczam, że nawet pierwszy rząd
nie może tego zobaczyć. -
11:44 - 11:47Gdybyśmy włączyli
Gigantyczny Teleskop Magellana, -
11:47 - 11:50użyli jego 24-metrowej powierzchni
-
11:50 - 11:53i nakierowali na odległość ponad 320 km,
-
11:53 - 11:59a ja stałabym w Sao Paulo,
moglibyśmy zobaczyć tę monetę. -
11:59 - 12:03Takie możliwości daje nam
wysoka rozdzielczość i moc tego teleskopu. -
12:06 - 12:10(Brawa)
-
12:10 - 12:15Gdyby astronauta na Księżycu,
oddalony o ćwierć miliona kilometrów, -
12:15 - 12:18zapalił świeczkę.
-
12:18 - 12:21Dzięki GMT moglibyśmy
zobaczyć tę świeczkę. -
12:21 - 12:23Nadzwyczajne.
-
12:25 - 12:31To jest symulacja skupiska
gwiazd w pobliskiej galaktyce. -
12:31 - 12:34"Pobliska" w astronomii
jest pojęciem względnym. -
12:34 - 12:37Jest oddalona
o dziesiątki milionów lat świetlnych. -
12:38 - 12:40Popatrzcie na cztery jasne obiekty.
-
12:40 - 12:44Teraz porównamy je
z kamerą Teleskopu Hubble'a -
12:44 - 12:48Widać więcej detali,
gwiazdy są lepiej widoczne. -
12:48 - 12:54Na końcu zdjęcie, jakie wykonałby GMT.
-
12:54 - 12:56Patrzcie na te jasne punkty.
-
12:56 - 13:01To jest zdjęcie z najlepszego
obecnie teleskopu ziemskiego. -
13:01 - 13:04To będzie możliwe dzięki GMT.
-
13:05 - 13:06Niezwykła precyzja.
-
13:07 - 13:08Jak postępują prace?
-
13:08 - 13:12W Chile wyrównano szczyt,
na którym rozpocznie się budowa. -
13:12 - 13:13Wysadzono go w powietrze.
-
13:13 - 13:16Przetestowano i wypolerowano
pierwsze zwierciadło. -
13:16 - 13:19Odlano drugie i trzecie.
-
13:19 - 13:21Trwają przygotowania do odlania czwartego.
-
13:21 - 13:23W tym roku mieliśmy serię kontroli
-
13:23 - 13:25dokonanych przez międzynarodowy panel.
-
13:25 - 13:28Otrzymaliśmy pozwolenie na konstrukcje.
-
13:28 - 13:31Planujemy rozpocząć budowę
z pierwszymi czterema zwierciadłami. -
13:31 - 13:35Chcemy jak najszybciej rozpocząć badania.
-
13:36 - 13:40Astronomowie używają powiedzenia
"pierwsze światło" w 2021 roku. -
13:41 - 13:44Wszystkie prace powinny być
zakończone w połowie następnej dekady. -
13:45 - 13:47Z wszystkimi siedmioma zwierciadłami.
-
13:47 - 13:50Jesteśmy gotowi spojrzeć w przeszłość.
-
13:50 - 13:51Na narodziny kosmosu.
-
13:52 - 13:56Będziemy mogli badać odległe planety
z niezwykłą dokładnością. -
13:56 - 14:00Dla mnie najbardziej ekscytującą
możliwością, związaną z budową GMT, -
14:00 - 14:03jest szansa na odkrycie czegoś nowego.
-
14:03 - 14:06Niewyobrażalnego w tym momencie,
-
14:06 - 14:08czegoś zupełnie nieznanego.
-
14:09 - 14:12Mam też nadzieję,
że budowa tego obiektu, -
14:12 - 14:18zainspiruje młodych ludzi,
żeby sięgnąć do gwiazd. -
14:18 - 14:19Dziękuję bardzo.
-
14:19 - 14:21Obrigado
-
14:21 - 14:27(Brawa)
-
14:27 - 14:28Bruno Giussani: Dziękuję Wendy.
-
14:28 - 14:31Zostań ze mną. Mam pytanie.
-
14:31 - 14:33Wspomniałaś o innych obiektach.
-
14:33 - 14:38Teleskop Magellana jest w budowie,
a co z ALMA i innymi w Chile -
14:38 - 14:40i w innych miejscach, w tym na Hawajach.
-
14:41 - 14:45Czy chodzi tu o kooperacje
i komplementarność czy o rywalizację? -
14:45 - 14:47Istnieje rywalizacja o fundusze,
-
14:47 - 14:49a co z nauką?
-
14:49 - 14:52Wendy Freedman: W nauce działają one
na zasadzie komplementarności. -
14:52 - 14:55Teleskopy w przestrzeni i na Ziemi.
-
14:55 - 14:57Pracujące na różnych widmach
-
14:57 - 15:00albo nawet podobne,
ale używające innych instrumentów. -
15:00 - 15:04Wszystkie sprawdzają różne opcje
odpowiedzi na to samo pytanie. -
15:04 - 15:08Kiedy odkryjemy inne planety,
będziemy mogli użyć ich obserwacji, -
15:08 - 15:10dokonać pomiaru atmosfer.
-
15:10 - 15:13Będziemy spoglądać w niebo,
używając wysokiej rozdzielczości. -
15:13 - 15:14Są komplementarne.
-
15:14 - 15:17Masz rację z funduszami,
rywalizujemy o nie. -
15:17 - 15:19W nauce uzupełniamy się.
-
15:19 - 15:22BG: Wendy, dziękuję za udział w TEDGlobal.
-
15:22 - 15:23WF: Dziękuję.
-
15:23 - 15:25(Brawa)
- Title:
- Nowy teleskop, który być może pokaże nam narodziny wszechświata
- Speaker:
- Wendy Freedman
- Description:
-
Kiedy i jak nastąpił początek wszechświata? Międzynarodowa grupa astronomów postanowiła odpowiedzieć na to pytanie, patrząc wstecz za pomocą ogromnego teleskopu. Wendy Freedman kierowała pracami przygotowawczymi do powstania Gigantycznego Teleskopu Magellana, którego budowę rozpoczęto w Ameryce Południowej; podczas TEDGlobal w Rio, podzieliła się nadziejami, jakie są pokładane w możliwościach tego teleskopu.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 15:38
Rysia Wand approved Polish subtitles for This new telescope might show us the beginning of the universe | ||
Rysia Wand edited Polish subtitles for This new telescope might show us the beginning of the universe | ||
Rysia Wand edited Polish subtitles for This new telescope might show us the beginning of the universe | ||
Rysia Wand edited Polish subtitles for This new telescope might show us the beginning of the universe | ||
Marta Konieczna commented on Polish subtitles for This new telescope might show us the beginning of the universe | ||
Marta Konieczna commented on Polish subtitles for This new telescope might show us the beginning of the universe | ||
Marta Konieczna commented on Polish subtitles for This new telescope might show us the beginning of the universe | ||
Marta Konieczna accepted Polish subtitles for This new telescope might show us the beginning of the universe |
Marta Konieczna
Nie trzeba przełamywać linijek krótszych niz 42 znaki, sporadycznie źle połamana linijka (zaimek "że na końcu)
więcej o łamaniu linijek w krótkim poradniku:
Niewłaściwy podział linijek
Na końcu napisu/linijki należy zostawiać w razie możliwości językową "całość". To stosunkowo istotna kwestia. Czasami ostatnie słowo lub wyrażenie trzeba przenieść do napisu następnego, żeby umożliwić zakończenie napisu na językową całość - nawet jeśli odpowiednik w oryginale jest na końcu danego napisu.
Przykłady:
1. Nie należy zostawiać na końcu linijki przyimków (w, po, z, o, do), zaimków względnych (który, że, gdy, gdzie).
2. "Tak więc zacznę od tego, że jeśli" – trzeba zakończyć po "tego,"; w następnym napisie byłoby zdanie podrzędne.
3. W zdaniu „Można nawet symulować te zachowania w przeglądarce” nie można rozbić „te” i „zachowania”.
Wyjątkiem jest sytuacja, w której napisy muszą być bardzo zsynchronizowane z tym, co się dzieje na ekranie - na przykład ostatnie słowo odnosi się do jakiejś zmiany w pokazywanej właśnie animacji.
Więcej informacji w poradniku pod adresem http://translations.ted.org/wiki/How_to_break_lines
=================================================
Uwaga na mylenie technologii z techniką.
Technology to większości wypadków po polsku technika. Natomiast “technique” może oznaczać właśnie “technologię”.
http://www.uci.agh.edu.pl/bip/63/11_63.htm
===============================================
Nadużywanie zaimków dzierżawczych.
W języku angielskim zaimków dzierżawczych używa się znacznie częściej niż w polskim. Jeśli zaimek nie służy do rozróżnienia w razie wątpliwości, do której osoby coś przynależy, w polskim zaimka dzierżawczego nie użyjemy (np. "I go there with my wife" --> "Idę tam z żoną" - nie trzeba zaznaczać, że własną, nie cudzą, bo wynika to z kontekstu).
"który odkryje planety
spoza naszego układu słonecznego."<-------- możemy pominąć naszego
poza tym Układ Słoneczny - to akurat piszemy wielkimi literami
=======================
ta Statua - tej Statui, nie Statuy
==============
[4.12.87 Wydaje mi się, że narodziny kosmosu brzmi lepiej ale...nie będzie to dosłowne tłumaczenie.]
- Jest takie powiedzenie: "Tłumaczenie może być piękne albo wierne":) Zmieniam więc na narodziny kosmosu, bo to bardziej po polsku. Nie wiedziałabym za bardzo o co chodzi, gdybym jako widz zobaczyła gdzieś w napisach ten 'przedświt kosmosu'
====================
Galileo Galilei - to po polsku Galileusz
===========================
Skróty typowe dla języka pisanego.
W napisach nie używamy raczej skrótów typowych dla języka pisanego, takich jak r. (zamiast rok) np., tzw., tj. wg... Są one małe i mogą ujść widzowi, a także odwrócić na moment jego uwagę od filmu.
=====================
mimo że - tego wyrażenia nie rozdzielamy przecinkiem, stanowi ono całość
http://www.prosteprzecinki.pl/przecinek-przed-mimo-ze-mimo-iz
================================
Marta Konieczna
================================
Poskracałam, gdzie się dało, np.
"dokonać ich pomiaru" --------> można zmienić na "zmierzyć"
"zadać pytanie" ---> "zapytać"
"nie jest w stanie tego zobaczyć" - "nie może tego zobaczyć"
====================
Określenie "(Applause)" przyjęło się tłumaczyć "(Brawa)".
===
Ow! - wg słownika to raczej Auć!, w j.pol nie ma "Aw"
______________
"0.3 miliona centymetrów"
Separator dziesiętny
Po angielsku liczbę całkowitą od ułamka dziesiętnego oddziela kropka - decimal point. Po polsku używamy przecinka. Dla zapamiętania patrz wyrażenie “wynik z dokładnością do X miejsca po przecinku” i fragment wiersza: “uwaga, uwaga, przeszedł, koma trzy”.
W tekście chodzi o "mniej niż jedną milionową cala", więc żeby z tego wybrnąć gładko zrobiłam tak:"rzędu jednej milionowej centymetra"
centymetr to mniej niż cal, im chodziło o rzecz mniejszą niż jedna milionowa cala, czyli jedna milionowa centymetra się wpisuje w ten podział;)
Wiem, że każdy astronom by mnie zabił za takie uproszczenia, no ale myślę, że w tym wypadku możemy sobie na to pozwolić.
W razie pytań, pisz!
Pozdrawiam!
Marta Konieczna
Witaj!
Bardzo mi się podobają Twoje napisy i poważne podejście do tłumaczenia:) czytało mi się z przyjemnością!
Załączam kilka uwag i dodatkowych informacji: