Return to Video

Tôi không phải con người ư? Lời kêu gọi cho cải cách tư pháp hình sự

  • 0:01 - 0:02
    Cô ấy viết rằng:
  • 0:03 - 0:05
    "Khi tôi trở nên nổi tiếng,
    tôi sẽ nói với mọi người rằng
  • 0:05 - 0:07
    tôi biết một anh hùng
    tên là Marlon Peterson"
  • 0:08 - 0:10
    Anh hùng hiếm khi trông giống tôi.
  • 0:11 - 0:12
    Thực tế,
  • 0:12 - 0:14
    rác thải mới trông giống tôi.
  • 0:14 - 0:17
    Đây không phải cách hấp dẫn nhất
    để mở đầu cuộc nói chuyện
  • 0:17 - 0:19
    hoặc bắt đầu cho một cuộc đối thoại
  • 0:19 - 0:22
    và có lẽ bạn có vài câu hỏi trong đầu
    về việc đó.
  • 0:22 - 0:25
    Tại sao người đàn ông này lại nói thế
    về bản thân anh ta?
  • 0:25 - 0:26
    Anh ấy có ý gì đây?
  • 0:26 - 0:30
    Vì sao mọi người coi anh ta như anh hùng,
    còn anh ta chỉ xem mình là rác thải?
  • 0:31 - 0:34
    Tôi tin chúng ta học được nhiều
    từ câu hỏi hơn là câu trả lời.
  • 0:34 - 0:37
    Vì khi chúng ta đặt câu hỏi
    cho một điều gì đó,
  • 0:37 - 0:40
    chúng ta đầu tư để thu được
    những loại thông tin mới,
  • 0:40 - 0:44
    hoặc vật lộn với những điều ta không biết,
    khiến chúng ta khó chịu.
  • 0:44 - 0:46
    Và đó là lí do tại sao tôi ở đây:
  • 0:46 - 0:48
    để thúc đẩy chúng ta đặt câu hỏi,
  • 0:48 - 0:50
    ngay cả khi điều đó khiến chúng ta
    không được thoải mái cho lắm.
  • 0:50 - 0:53
    Bố mẹ tôi đến từ Trinidad và Tobago,
  • 0:53 - 0:55
    một hòn đảo ở cực nam Ca-ri-bê.
  • 0:55 - 0:58
    Trinidad cũng là quê hương
    của loại nhạc cụ duy nhất
  • 0:58 - 1:00
    được phát minh ở thế kỉ 20:
  • 1:00 - 1:02
    trống thép.
  • 1:02 - 1:05
    Bắt nguồn từ trống của người Châu Phi
  • 1:05 - 1:08
    được phát triển bởi một thiên tài
    đến từ một khu ổ chuột ở Trinidad,
  • 1:08 - 1:10
    một thành phố gọi là Laventille,
  • 1:10 - 1:13
    và sự coi thường của quân đội Mỹ...
  • 1:14 - 1:15
    Tôi nên nói với bạn,
  • 1:15 - 1:18
    nước Mỹ, trong thế chiến II,
    có căn cứ quân đội đặt ở Trinidad,
  • 1:18 - 1:20
    và khi chiến tranh kết thúc,
  • 1:20 - 1:23
    họ để cho hòn đảo bừa bộn
    với đầy những cái thùng đựng dầu rỗng --
  • 1:23 - 1:24
    rác của họ.
  • 1:25 - 1:29
    Cho nên người dân từ Laventille
    sửa lại những cái thùng cũ bị bỏ lại
  • 1:29 - 1:31
    thành một gam nửa cung đầy đủ:
  • 1:31 - 1:33
    cái trống thép.
  • 1:33 - 1:37
    Chơi nhạc từ Beethoven cho tới Bob Marley
    và cả 50 Cent,
  • 1:37 - 1:42
    những con người ấy đã thật sự đưa âm nhạc
    ra khỏi bãi rác.
  • 1:43 - 1:45
    Mười hai ngày
    trước sinh nhật lần thứ 20 của tôi,
  • 1:45 - 1:49
    tôi đã bị bắt vì vai trò của mình
    trong một vụ cướp bạo lực
  • 1:49 - 1:50
    ở khu phố dưới Manhattan.
  • 1:51 - 1:53
    Khi mọi người đang ngồi
    trong một quán cà phê,
  • 1:54 - 1:56
    bốn người đã bị bắn.
  • 1:57 - 1:59
    Hai người chết.
  • 2:00 - 2:01
    Năm người chúng tôi bị bắt.
  • 2:02 - 2:05
    Chúng tôi đều là những "sản phẩm"
    của Trinidad và Tobago
  • 2:05 - 2:07
    Chúng tôi là "những dân nhập cư xấu xa",
  • 2:07 - 2:11
    hoặc "những đứa trẻ thả neo" mà Trump
    và hàng triệu người Mỹ dễ dàng vu khống.
  • 2:12 - 2:15
    Tôi đã bị vứt bỏ, như một phế liệu --
  • 2:15 - 2:17
    và hợp lí cho nhiều tội danh.
  • 2:17 - 2:21
    Tôi cuối cùng phải mất mười năm, hai tháng
    và bảy ngày cho án tù.
  • 2:22 - 2:27
    Tôi bị tuyên án phải chịu sự trừng phạt
    cả một thập kỉ tại trại giáo huấn.
  • 2:28 - 2:31
    Tôi bị kết tội không thích hợp --
  • 2:31 - 2:32
    trái ngược với lòng nhân đạo.
  • 2:33 - 2:35
    Thú vị là,
  • 2:35 - 2:40
    chính những năm ở tù, một loạt
    những lá thư phóng thích được gửi đến tôi,
  • 2:40 - 2:43
    giúp tôi vượt lên bóng tối và tội lỗi
  • 2:43 - 2:46
    đã gắn liền với thời gian tồi tệ nhất
    trong tuổi trẻ của tôi.
  • 2:46 - 2:48
    Nó cho tôi nhận ra
    tôi là người hữu ích
  • 2:49 - 2:51
    Cô bé mới 13 tuổi.
  • 2:51 - 2:54
    Cô bé viết cho tôi là cô bé
    coi tôi như một anh hùng.
  • 2:54 - 2:56
    Tôi nhớ khi đọc được điều đó,
  • 2:56 - 2:59
    nhớ rằng tôi đã khóc
    khi đọc được những từ ấy.
  • 2:59 - 3:02
    Cô bé là một trong hơn 50 học sinh
  • 3:02 - 3:06
    và 150 lá thư mà tôi viết trong
    chương trình tư vấn thư tín
  • 3:06 - 3:08
    tôi đã đồng thiết kế với bạn
  • 3:08 - 3:10
    là giáo viên
    một trường trung học ở Brooklyn,
  • 3:10 - 3:11
    quê nhà của tôi.
  • 3:11 - 3:13
    Chúng tôi gọi là
    Chương trình Học giả trẻ.
  • 3:14 - 3:18
    Mỗi lần những con người trẻ ấy
    chia sẻ câu chuyện của họ với tôi,
  • 3:18 - 3:19
    sự nỗ lực của họ,
  • 3:19 - 3:23
    mỗi lần họ vẽ một bức tranh về
    nhân vật hoạt hình yêu thích của họ
  • 3:23 - 3:24
    và gửi đến cho tôi,
  • 3:25 - 3:29
    mỗi lần họ đều nói rằng họ trông chờ
    những lá thư hay những lời khuyên của tôi,
  • 3:29 - 3:31
    nó thúc đẩy cảm giác có giá trị của tôi
  • 3:32 - 3:35
    Nó cho tôi cảm giác về điều
    tôi có thể cống hiến cho hành tinh.
  • 3:36 - 3:37
    Nó đã thay đổi cuộc đời tôi.
  • 3:38 - 3:40
    Vì những lá thư đó
    và những gì họ chia sẻ với tôi,
  • 3:40 - 3:42
    những câu chuyện thời niên thiếu,
  • 3:42 - 3:44
    họ đã cho phép tôi,
  • 3:44 - 3:47
    họ cho tôi dũng cảm
    để chấp nhận với bản thân mình
  • 3:47 - 3:50
    rằng có những lí do --
    không phải cái cớ --
  • 3:50 - 3:54
    có những lí do cho cái ngày
    tháng 10 năm 1999 đáng sợ ấy;
  • 3:55 - 3:57
    cơn khủng hoảng tinh thần
    gắn với sự sống của cộng đồng
  • 3:57 - 4:00
    nơi mà súng dễ kiếm hơn cả giày thể thao;
  • 4:01 - 4:07
    cơn khủng hoảng gắn với việc bị cưỡng hiếp
    trước họng súng vào tuổi 14;
  • 4:08 - 4:10
    những lí do đó giải thích cho tôi
  • 4:10 - 4:12
    tại sao tôi thực hiện quyết định đó,
  • 4:12 - 4:13
    cái quyết định tội lỗi đó,
  • 4:13 - 4:15
    không phải là một đề nghị không đúng đắn.
  • 4:16 - 4:19
    Vì những lá thư đó quan trọng rất nhiều
    với tôi,
  • 4:19 - 4:20
    vì việc viết và nhận
  • 4:20 - 4:23
    và giao tiếp với những người thân thuộc ấy
  • 4:23 - 4:24
    tác động rất lớn đến cuộc đời tôi
  • 4:24 - 4:27
    tôi quyết định chia sẻ cơ hội
    với một vài người bạn
  • 4:27 - 4:28
    cũng đang ở trong tù với tôi.
  • 4:28 - 4:30
    Bạn tôi, Bill, Cory và Arocks,
  • 4:30 - 4:33
    đều là phạm nhân của tội bạo lực,
  • 4:33 - 4:36
    chia sẻ lời khuyên sáng suốt của họ
    với những người trẻ,
  • 4:36 - 4:38
    và nhận lại cảm giác đồng điệu.
  • 4:38 - 4:42
    Chúng tôi đã công bố tác giả
    và nhà đổi mới chương trình thanh niên
  • 4:42 - 4:43
    và các chuyên gia về tổn thương,
  • 4:43 - 4:45
    người ủng hộ chống bạo lực súng đạn,
  • 4:45 - 4:47
    và các nhà diễn thuyết của TED và ---
  • 4:47 - 4:48
    (Cười)
  • 4:48 - 4:49
    và những ông bố tốt.
  • 4:49 - 4:52
    Đó là những gì tôi gọi là
    sự trở về tích cực của vốn đầu tư.
  • 4:53 - 4:54
    Trên hết,
  • 4:54 - 4:58
    việc xây dựng chương trình đó
    đã dạy tôi rằng khi ta gieo hạt,
  • 4:58 - 5:02
    khi đầu tư vào lòng nhân đạo của con người
    không quan trọng ta ở đâu,
  • 5:02 - 5:04
    ta gặt hái được
    những phần thưởng tuyệt vời nào.
  • 5:05 - 5:07
    Trong kỉ nguyên mới nhất của
    cải cách công lí tội phạm,
  • 5:07 - 5:10
    tôi thường đặt câu hỏi
    và tự hỏi tại sao --
  • 5:11 - 5:13
    tại sao quá nhiều người tin rằng
  • 5:13 - 5:16
    chỉ có những người bị kết án như là
    những tội phạm ma túy không bạo lực
  • 5:16 - 5:20
    thì mới xúng đáng được cảm thông
    và công nhận nhân tính?
  • 5:21 - 5:24
    Cải cách công lí tội phạm
    là công lí của nhân loại.
  • 5:24 - 5:25
    Tôi không phải là con người ư?
  • 5:27 - 5:31
    Khi chúng ta đầu tư vào tài nguyên có thể
    khuếch đại sự thích đáng của mọi người
  • 5:31 - 5:33
    trong những cộng đồng
    như Laventille
  • 5:33 - 5:35
    hay khu vực ở Brooklyn
    hay khu ổ chuột gần bạn
  • 5:35 - 5:38
    chúng ta thật sự có thể tạo ra
    cộng đồng chúng ta muốn.
  • 5:38 - 5:40
    Chúng ta có thể làm tốt hơn.
  • 5:40 - 5:43
    Chúng ta có thể làm tốt hơn cả đầu tư
    vào việc thực thi luật như nguồn lực,
  • 5:43 - 5:46
    vì họ không cho chúng ta
    cảm giác của sự thích đáng
  • 5:46 - 5:50
    rằng tại sao rất nhiều người như chúng ta
    làm quá nhiều điều có hại
  • 5:50 - 5:52
    trong việc mưu cầu vật chất.
  • 5:53 - 5:57
    Bạn thấy đấy, bạo lực súng đạn chỉ là
    bề nổi của tảng băng khủng hoảng.
  • 5:58 - 6:01
    Khi chúng ta đầu tư vào giá trị cứu rỗi
    của sự thích đáng,
  • 6:01 - 6:06
    chúng ta có thể hoàn lại cả
    trách nhiệm cá nhân và sự hàn gắn.
  • 6:06 - 6:09
    Đó là việc con người làm mà
    tôi quan tâm tới,
  • 6:09 - 6:10
    vì con người làm việc.
  • 6:11 - 6:15
    Gia đình, tôi yêu cầu các bạn làm
    một công việc khó nhọc,
  • 6:15 - 6:17
    khó khăn,
  • 6:17 - 6:20
    một công việc chắp vá được ban cho
    không xứng đáng với lòng tốt
  • 6:20 - 6:22
    trên cả những người ta có thể
    đẩy đi như rác thải,
  • 6:22 - 6:24
    những người ta coi thường
    và vứt bỏ dễ dàng.
  • 6:25 - 6:26
    Tôi tự hỏi bản thân mình.
  • 6:28 - 6:29
    Trong hai tháng qua,
  • 6:29 - 6:32
    tôi mất hai người bạn
    vì bạo lực súng đạn,
  • 6:32 - 6:34
    cả hai đều là
    người qua đường vô tội.
  • 6:35 - 6:38
    Một người bị bắt ttrong xe đang di chuyển
    trên đường đi về nhà.
  • 6:39 - 6:42
    Người khác thì đang ngồi trong quán cà phê
    khi đang dùng bữa sáng,
  • 6:42 - 6:44
    trong kì nghỉ ở Miami.
  • 6:46 - 6:49
    Tôi yêu cầu bản thân phải thấy
    giá trị cứu rỗi của sự thích đáng
  • 6:49 - 6:51
    trong những người đã sát hại họ,
  • 6:52 - 6:54
    vì công việc khó khăn để nhìn thấy
    giá trị trong tôi.
  • 6:55 - 6:59
    Tôi đang thúc đẩy chúng ta thử thách
    khả năng của chính mình
  • 6:59 - 7:01
    để trải nghiệm hoàn toàn
    nhân tính của chúng ta,
  • 7:01 - 7:03
    bằng cách thấu hiểu toàn bộ tiểu sử
  • 7:03 - 7:06
    của những người ta có thể chọn
    không nhìn thấy một cách dễ dàng,
  • 7:08 - 7:11
    bởi vì anh hùng đang chờ
    để được công nhận,
  • 7:11 - 7:13
    và âm nhạc đang chờ để được sáng tạo.
  • 7:14 - 7:15
    Cảm ơn.
  • 7:15 - 7:19
    (Vỗ tay)
Title:
Tôi không phải con người ư? Lời kêu gọi cho cải cách tư pháp hình sự
Speaker:
Marlon Peterson
Description:

Vì một tội mà anh ấy phạm phải vào đầu những năm 20 tuổi, tòa án đã tuyên án 10 năm tù cho Marlon Peterson - và, anh ấy nói rằng, đó là khoảng thời gian của sự không thích hợp. Sau song sắt, Peterson tìm thấy sự cứu rỗi thông qua một chương trình cố vấn qua thư tín với những học sinh ở Brooklyn. Trong cuộc nói chuyện đầy dũng cảm này, anh nhắc nhở chúng ta tại sao chúng ta nên đầu tư vào nhân tính của những người mà xã hội coi thường và vứt bỏ.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
07:32

Vietnamese subtitles

Revisions