Return to Video

Wat het bloedbad op Columbine High School mij heeft geleerd over pijn en verslaving | Austin Eubanks |TEDx MileHigh

  • 0:12 - 0:16
    Weten jullie nog
    waar je was op 12 juni 2016?
  • 0:17 - 0:20
    Een paar van jullie misschien wel
    maar de overgrote meerderheid niet.
  • 0:21 - 0:25
    Op 12 juni 2016 liep een schutter
    in zijn eentje Pulse Nightclub binnen
  • 0:25 - 0:29
    en schoot 46 mensen neer in de meest
    dodelijke schietpartij door één schutter
  • 0:29 - 0:31
    in de geschiedenis van de VS.
  • 0:31 - 0:33
    We gaan nu tien jaar terug,
  • 0:33 - 0:36
    naar 29 augustus 2005.
  • 0:36 - 0:38
    Weet je nog waar je toen was?
  • 0:39 - 0:41
    Ik zie hier en daar
    een paar mensen knikken.
  • 0:42 - 0:44
    Dat was orkaan Katrina.
  • 0:44 - 0:48
    Meer dan 1800 doden
    door de meest kostbare natuurramp
  • 0:48 - 0:50
    die het Noord-Amerikaanse continent
    ooit heeft getroffen.
  • 0:50 - 0:52
    Nu nog een paar jaar terug,
  • 0:52 - 0:55
    een moment dat 100 procent
    van jullie zich herinnert.
  • 0:55 - 0:59
    Weet je nog waar je was
    op 11 september 2001?
  • 1:01 - 1:03
    Nu zie ik iedereen ja knikken.
  • 1:03 - 1:07
    De aanslag van 11 september
    zorgde voor 3 000 doden
  • 1:07 - 1:10
    en was de bloedigste terreuraanslag
    in de geschiedenis van de VS.
  • 1:10 - 1:12
    Weet je nog hoe je je voelde?
  • 1:14 - 1:15
    Was je in de war?
  • 1:15 - 1:16
    Bang?
  • 1:17 - 1:18
    Voelde je je ziek?
  • 1:19 - 1:20
    Voelde je je kwetsbaar?
  • 1:21 - 1:25
    Elke keer als er zoiets gebeurt,
    worden we gevoellozer.
  • 1:25 - 1:28
    We zien vaak nieuwsuitzendingen
    over massa-schietpartijen,
  • 1:28 - 1:31
    natuurrampen die enorm veel levens kosten,
  • 1:31 - 1:33
    terroristische aanslagen
  • 1:33 - 1:36
    en dan schakelen we over
    op een wat vriendelijker kanaal.
  • 1:36 - 1:38
    In zo'n maatschappij leven we nu,
  • 1:38 - 1:40
    maar de impact
    van dit soort gebeurtenissen
  • 1:40 - 1:43
    is aanzienlijk voor degenen
    die hier direct mee te maken hebben,
  • 1:43 - 1:46
    en de impact van emotionele pijn
    op onze samenleving
  • 1:46 - 1:49
    is nu problematischer dan ooit tevoren.
  • 1:50 - 1:53
    Weet je nog waar je was op 20 april 1999?
  • 1:55 - 1:57
    Twee studenten liepen
    Columbine High School binnen,
  • 1:57 - 2:01
    bewapend met geweren, semiautomatische
    wapens en zelfgemaakte explosieven.
  • 2:01 - 2:03
    Ze vermoordden 12 studenten en een leraar.
  • 2:03 - 2:08
    Het was in die tijd de ergste schietpartij
    op een middelbare school die de VS kende.
  • 2:08 - 2:10
    Ik weet nog waar ik was.
  • 2:11 - 2:13
    Ik liep net de bibliotheek in
    met mijn beste vriend;
  • 2:13 - 2:16
    we wachtten daar op wat anderen
    om mee te lunchen.
  • 2:16 - 2:19
    Even later rende een leraar
    door dezelfde deur als wij
  • 2:19 - 2:21
    en schreeuwde dat iedereen
    onder de tafels moest duiken.
  • 2:21 - 2:23
    Iemand had een vuurwapen.
  • 2:24 - 2:26
    Ik weet nog hoe ik me voelde.
  • 2:26 - 2:28
    Ik was in de war.
  • 2:28 - 2:30
    Ik was bang.
  • 2:30 - 2:32
    Ik voelde me ziek.
  • 2:32 - 2:34
    En ik was kwetsbaar.
  • 2:35 - 2:38
    Een paar minuten later lag ik
    onder een tafel alsof ik dood was,
  • 2:38 - 2:39
    naast een plas bloed.
  • 2:40 - 2:41
    Ik was zojuist neergeschoten
  • 2:41 - 2:45
    en getuige geweest van de moord
    op mijn vriend, recht voor m'n neus,
  • 2:45 - 2:47
    terwijl we bij elkaar lagen
    en op hulp wachtten.
  • 2:48 - 2:50
    Ik was gebroken.
  • 2:51 - 2:53
    Ik was in shock
  • 2:54 - 2:55
    en ik had pijn.
  • 2:56 - 2:58
    Maar mijn begrip van pijn die dag
  • 2:58 - 3:01
    was totaal anders dan mijn begrip
    van pijn vandaag de dag.
  • 3:02 - 3:05
    Waar denk je als eerste aan bij pijn?
  • 3:05 - 3:09
    Een gebroken arm? Hoofdpijn?
    Een verstuikte enkel?
  • 3:09 - 3:11
    Een schotwond misschien?
  • 3:11 - 3:14
    Die dingen associeerde ik met pijn,
  • 3:14 - 3:17
    wat ongeveer overeenkomt
    met de medische definitie van pijn:
  • 3:17 - 3:23
    een veranderlijke onplezierige sensatie
    geassocieerd met mogelijke weefselschade
  • 3:23 - 3:26
    en gemedieerd door specifieke
    zenuwvezels naar het brein
  • 3:26 - 3:27
    waar de bewuste appreciatie
  • 3:27 - 3:30
    door verschillende factoren
    gemodificeerd kan worden.
  • 3:30 - 3:33
    Valt je op wat we missen
    in deze definitie?
  • 3:35 - 3:38
    Worden er emotionele componenten
    van pijn genoemd?
  • 3:40 - 3:41
    Volgens mij niet.
  • 3:42 - 3:45
    In 1996 introduceerde
    de 'American Pain Society' de zin:
  • 3:45 - 3:47
    "Pijn is de vijfde vitale functie."
  • 3:47 - 3:49
    Dat betekende dat als je
    naar de eerste hulp ging,
  • 3:49 - 3:53
    de initiële beoordeling van je conditie
    gebaseerd werd op vijf datapunten:
  • 3:53 - 3:58
    polsslag, temperatuur,
    ademhalingsritme, bloeddruk en pijn.
  • 3:58 - 4:00
    Dit was tot stand gekomen
    door een culturele beweging
  • 4:00 - 4:03
    die ervan overtuigd was
    dat we pijn onderbehandelden.
  • 4:03 - 4:05
    Er kwamen patiëntenvragenlijsten
  • 4:05 - 4:09
    om de uitkomst en effectiviteit
    van de nieuwe implementatie te meten.
  • 4:09 - 4:11
    Hoe kun je dit nieuwe beleid
    beter promoten
  • 4:11 - 4:16
    dan door huisarts- en ziekenhuisbeloningen
    te koppelen aan patiënttevredenheid?
  • 4:16 - 4:19
    Een recent onderzoek door de sector
    van praktiserende artsen
  • 4:19 - 4:22
    rapporteert dat drie op de tien artsen
    bonussen ontvangen
  • 4:22 - 4:24
    op basis van patiënttevredenheidsenquêtes
  • 4:24 - 4:29
    en dat verzekeraars meer uitkeren
    aan ziekenhuizen met hogere scores.
  • 4:29 - 4:33
    Logischerwijs steunden bestuurders
    en huisartsen deze nieuwe beweging
  • 4:33 - 4:37
    met als doel dat niemand
    ook maar enige pijn zou hoeven lijden.
  • 4:37 - 4:38
    Dat was het doel.
  • 4:39 - 4:40
    Het ethische dilemma werd direct:
  • 4:40 - 4:43
    "Schrijf ik deze patiënt
    narcotische pijnstillers voor,
  • 4:43 - 4:46
    of doe ik dat niet en schaad ik mogelijk
    de hoogte van mijn salaris,
  • 4:46 - 4:48
    de omzet van het ziekenhuis,
  • 4:48 - 4:51
    of erger, ontvang ik klachten
    wegens het onderbehandelen van pijn
  • 4:51 - 4:54
    wat kan leiden tot
    het verlies van mijn baan?"
  • 4:55 - 4:58
    Ik heb ervaring met pijn.
  • 4:59 - 5:01
    Nog geen uur nadat ik door de achterdeur
  • 5:01 - 5:03
    van Columbine High School
    naar buiten strompelde,
  • 5:03 - 5:08
    kreeg ik verschillende medicijnen
    om te kalmeren en de pijn te verlichten.
  • 5:08 - 5:11
    Ik was 17 en ik had nog nooit
    bier gedronken of een joint gerookt
  • 5:11 - 5:13
    en zeker niets heftigers geprobeerd.
  • 5:13 - 5:17
    Ik had geen idee waar
    deze medicijnen goed voor waren.
  • 5:17 - 5:20
    Het enige wat ik wist op die leeftijd
    was dat hoogopgeleide mensen
  • 5:20 - 5:24
    mij medicijnen hadden voorgeschreven
    waardoor ik me beter zou voelen
  • 5:24 - 5:26
    en ze werkten,
  • 5:27 - 5:30
    alleen niet op de manier
    waarop dat zou moeten.
  • 5:30 - 5:34
    Als er iets is wat je moet onthouden
    van mijn talk is dat het volgende:
  • 5:35 - 5:40
    Opiaten zijn veel effectiever
    voor het verlichten van emotionele pijn
  • 5:40 - 5:43
    dan voor het verlichten
    van lichamelijke pijn.
  • 5:44 - 5:46
    Ik denk vaak terug aan de pijn van toen
  • 5:46 - 5:48
    en als ik die een cijfer moest geven,
  • 5:48 - 5:51
    zou ik voor mijn lichamelijke pijn
    een drie of een vier geven,
  • 5:51 - 5:54
    dat was mijn antwoord geweest
    als het me was gevraagd.
  • 5:54 - 5:57
    Maar mijn emotionele pijn
    was absoluut een tien waard.
  • 5:58 - 6:00
    Het is onmogelijk te begrijpen
    hoeveel pijn mijn ziel deed.
  • 6:01 - 6:02
    Maar niemand vroeg ernaar;
  • 6:03 - 6:05
    er werd nooit over gesproken.
  • 6:06 - 6:12
    Acute lichamelijke pijn verdwijnt snel,
    complexe emotionele pijn niet.
  • 6:12 - 6:14
    Mijn lichamelijke pijn verdween
    binnen een paar dagen,
  • 6:14 - 6:17
    maar mijn emotionele pijn
    was nog even slopend
  • 6:17 - 6:20
    als de dag in het ziekenhuisbed,
  • 6:20 - 6:24
    dus bleef ik de medicijnen innemen
    die mij voor pijn waren voorgeschreven.
  • 6:24 - 6:27
    Ik was verslaafd voordat
    ik begreep wat er gebeurde.
  • 6:28 - 6:31
    Volgens de Amerikaanse Vereniging
    voor Verslavingsgeneeskunde
  • 6:31 - 6:37
    is 86 procent van de heroïnegebruikers
    met voorgeschreven opiaten begonnen.
  • 6:38 - 6:45
    In 2012 alleen al zijn er in de VS
    259 miljoen recepten uitgeschreven.
  • 6:45 - 6:47
    Dat is genoeg om
    iedere Amerikaanse volwassene
  • 6:47 - 6:49
    zijn eigen potje met pillen te geven.
  • 6:50 - 6:54
    Al snel ging ik op zoek naar drugs
    om mijn emotionele pijn te verlichten
  • 6:54 - 6:57
    en het duurde niet lang
    voordat ik mijn toevlucht zocht
  • 6:57 - 6:59
    in alcohol, marihuana,
    en verdovende middelen.
  • 7:00 - 7:02
    Zoals dat bij verslavingen gaat,
  • 7:02 - 7:05
    werd in de tien jaar die daarop volgde
    mijn tolerantie steeds groter,
  • 7:05 - 7:10
    mijn leven bleef een puinhoop
    en mijn emotionele pijn onopgelost.
  • 7:11 - 7:14
    Alsof ik op de pauzeknop had gedrukt
    van mijn emotionele groei.
  • 7:15 - 7:18
    Ik behandelde mijn pijn
    op de enige manier die ik kende
  • 7:18 - 7:20
    en ik was niet alleen.
  • 7:22 - 7:26
    Ik geloof dat emotionele pijn
    de motor is van de verslavingsepidemie.
  • 7:27 - 7:30
    Denk eens aan iemand
    die worstelt met een verslaving.
  • 7:30 - 7:32
    Ik durf te wedden
    dat je iets kunt aanwijzen
  • 7:32 - 7:35
    van onverwerkte of onopgeloste
    emotionele pijn bij die persoon.
  • 7:36 - 7:39
    Denk eens aan een periode
    dat je emotioneel diep in de put zat
  • 7:39 - 7:41
    en dat je ten einde raad was.
  • 7:41 - 7:45
    Stel dat iemand je
    een snelle oplossing had aangeboden.
  • 7:46 - 7:49
    Stel je voor dat je
    je been breekt in een lawine.
  • 7:49 - 7:53
    Die verwonding op zich
    kan een traumatische ervaring zijn,
  • 7:53 - 7:54
    maar daar kun je mee omgaan.
  • 7:54 - 7:57
    Met kortstondige pijnbestrijding
    komen de meesten er bovenop.
  • 7:58 - 8:01
    Stel je nu eens voor
    dat je dezelfde verwonding hebt,
  • 8:01 - 8:04
    maar deze keer is je beste vriend,
    die naast je skiede,
  • 8:04 - 8:07
    niet levend uit de lawine gekomen.
  • 8:07 - 8:09
    Voor mij is het zonneklaar
  • 8:09 - 8:12
    dat hier twee verschillende
    pijnmanagement-strategieën nodig zijn
  • 8:12 - 8:16
    voor wat een identiek
    fysiologische verwonding lijkt te zijn,
  • 8:16 - 8:18
    maar die zijn er niet.
  • 8:18 - 8:22
    Emotionele pijn is giftig, indringend
  • 8:22 - 8:25
    en de samenleving schrijft ons voor
    die pijn te vermijden.
  • 8:25 - 8:30
    We behandelen het met alcohol,
    drugs, seks en porno,
  • 8:30 - 8:32
    zelfs met tv en technologie,
  • 8:33 - 8:37
    en vaak doen we dat
    zonder dat we het in de gaten hebben.
  • 8:37 - 8:41
    Onze samenleving wordt letterlijk
    gedefinieerd door dit soort pijn.
  • 8:42 - 8:44
    En nu gaan er elke maand
    steeds meer mensen dood
  • 8:44 - 8:47
    omdat ze op zoek zijn naar troost
    op de enige manier die ze kennen.
  • 8:48 - 8:50
    Zo zijn we voorgeprogrammeerd.
  • 8:51 - 8:54
    Iedereen heeft pijn;
    het is onvermijdelijk.
  • 8:54 - 8:58
    Ik heb een eenvoudige conclusie
    voor hoe dit gekomen is.
  • 8:58 - 9:01
    We hebben een samenleving gecreëerd
    vol met emotionele pijn en trauma,
  • 9:01 - 9:03
    die gecombineerd met gezondheidszorg
  • 9:03 - 9:06
    die gebaseerd is op het behandelen
    van fysiologische symptomen
  • 9:06 - 9:10
    en de farmaceutische industrie
    in de bestuurdersstoel gezet,
  • 9:10 - 9:14
    welke gericht is op winst met reguleringen
    die eenvoudig te manipuleren zijn.
  • 9:14 - 9:17
    En nu zitten we middenin
    de grootste gezondheidscrisis
  • 9:17 - 9:21
    die de voormalig Algemeen Chirurg
    'de grootste ooit' noemde -
  • 9:21 - 9:22
    2 jaar geleden.
  • 9:22 - 9:24
    Het is alleen maar erger geworden.
  • 9:24 - 9:26
    Wat toen de verslavingsepidemie was,
  • 9:26 - 9:29
    wordt nu de verslavingspandemie genoemd.
  • 9:30 - 9:32
    Hier zie je hoe we er nu voorstaan.
  • 9:33 - 9:35
    Volgens de New York Times
  • 9:35 - 9:40
    is het aantal drugsdoden
    in 2016 met 19 procent gestegen;
  • 9:41 - 9:46
    de voorlopige data van 2017 laten zien
    dat het alleen maar slechter gaat.
  • 9:46 - 9:50
    Dat is veel meer dan de ergste jaren
    van geregistreerde overlijdens
  • 9:50 - 9:55
    door vuurwapengeweld,
    aids en auto-ongelukken.
  • 9:56 - 9:58
    Ik vind die data verschrikkelijk.
  • 10:00 - 10:03
    Er zijn nog steeds mensen
    in onze samenleving die dit wegwuiven
  • 10:03 - 10:06
    alsof het gewoon
    om een stel junks zou gaan.
  • 10:06 - 10:08
    Ik ben hier om je te vertellen ...
  • 10:08 - 10:10
    dat dat niet zo is.
  • 10:10 - 10:13
    We hebben het over vaders, moeders,
  • 10:13 - 10:15
    broers, zussen,
  • 10:15 - 10:19
    we praten over kinderen
    die soms nog niet eens tiener zijn.
  • 10:20 - 10:22
    We hebben het over mensen
    zoals jij en ik,
  • 10:22 - 10:26
    die proberen met problemen om te gaan
    op de enige manier die ze kennen
  • 10:26 - 10:27
    en ze sterven bij bosjes,
  • 10:27 - 10:32
    elke maand weer
    en in een snelstijgend tempo.
  • 10:33 - 10:36
    Verslaving is de enige ziekte
    waarbij we doorgaans wachten
  • 10:36 - 10:40
    tot de situatie acuut is
    voordat we er iets aan doen.
  • 10:40 - 10:44
    Dan is het vaak te laat.
  • 10:45 - 10:47
    We moeten eerder beginnen.
  • 10:48 - 10:51
    We moeten eerder ingrijpen.
  • 10:51 - 10:54
    We moeten de jeugd grootbrengen
    met methoden uit de echte wereld.
  • 10:54 - 10:59
    We moeten af van het idee dat mensen
    in 30 dagen ontwend kunnen zijn
  • 10:59 - 11:03
    en we moeten de toegang
    tot langetermijnbehandelingen vergroten.
  • 11:03 - 11:08
    We moeten af van het stigma
    dat geassocieerd wordt met verslaving,
  • 11:08 - 11:10
    maar het belangrijkste is
  • 11:10 - 11:13
    dat we de kapotte
    gezondheidszorg hervormen,
  • 11:13 - 11:15
    bij wie het nu langzaam doordringt
  • 11:15 - 11:18
    dat zij verantwoordelijk zijn
    voor deze pandemie.
  • 11:18 - 11:20
    (Applaus) (Gejuich)
  • 11:22 - 11:24
    Het kostte me tien jaar
    aan actieve verslaving
  • 11:24 - 11:25
    en nog veel meer aan herstel
  • 11:25 - 11:27
    voordat ik eindelijk het verschil begreep
  • 11:27 - 11:31
    tussen me beter voelen en beter zijn.
  • 11:31 - 11:35
    Want ik moest leren
    om met pijn om te gaan.
  • 11:35 - 11:38
    Ik moest stoppen met zoeken
    naar de snelle weg voor verlichting.
  • 11:39 - 11:41
    Ik moest het emotionele werk doen
    dat me te doen stond,
  • 11:41 - 11:43
    ongeacht hoeveel pijn dat doet.
  • 11:44 - 11:47
    Na vele kortetermijnpogingen
  • 11:47 - 11:50
    vond ik eindelijk de wil
    om te doen wat ervoor nodig was
  • 11:50 - 11:53
    en verbleef ik 14 maanden in continue zorg
  • 11:53 - 11:55
    om hier uit te komen.
  • 11:56 - 11:58
    Ik moest door de verwerkingsfasen heen
  • 11:58 - 12:02
    waar ik doorheen had moeten gaan
    toen ik 17 was of 29.
  • 12:02 - 12:04
    Maar ik weigerde om te blijven rennen
  • 12:05 - 12:06
    en het werkte.
  • 12:06 - 12:09
    (Applaus)
  • 12:14 - 12:18
    Gelukkig voor ons bestaat er zoiets
    als posttraumatische groei,
  • 12:18 - 12:21
    dat zie je vandaag voor je op het podium.
  • 12:21 - 12:23
    De definitie van posttraumatische groei
  • 12:23 - 12:26
    is een positieve psychologische
    verandering in een persoon,
  • 12:26 - 12:28
    nadat ze een traumatische
    gebeurtenis hebben ervaren.
  • 12:29 - 12:32
    Het impliceert dat het vinden van een weg
    om aanzienlijk lijden te doorstaan,
  • 12:32 - 12:35
    feitelijk je persoonlijke karakter
    betekenisvol kan ontwikkelen
  • 12:35 - 12:39
    en jezelf naar een hoger
    functioneringsniveau kan brengen.
  • 12:39 - 12:43
    Maar om posttraumatische groei
    te bereiken, moet je pijn doorstaan.
  • 12:44 - 12:46
    Je kunt er niet van wegrennen.
  • 12:47 - 12:49
    Je kunt het niet
    met medicijnen bestrijden.
  • 12:49 - 12:51
    Ik daag jullie nu uit.
  • 12:52 - 12:55
    Ga eens na op welk niveau
    van emotionele pijn je je begeeft.
  • 12:56 - 12:59
    Heb je verdriet om iets
    waar je niets aan doet?
  • 13:00 - 13:04
    Is je iets traumatisch overkomen
    waar je nog niet bovenop bent?
  • 13:04 - 13:09
    Als dat zo is, neem dan de stap
    om iets met die pijn te doen.
  • 13:10 - 13:16
    Bel een vriend, praat met een therapeut,
    vertel je verhaal gewoon aan een vreemde.
  • 13:17 - 13:21
    Neem een kleine stap
    om licht in de duisternis te brengen,
  • 13:23 - 13:26
    want ik heb gezien
    wat duisternis met je kan doen.
  • 13:27 - 13:28
    Ik zag het in ziekenhuizen
  • 13:28 - 13:31
    toen eentje meer
    niet verliep zoals het was bedoeld.
  • 13:32 - 13:36
    Ik zag het in gevangenissen
    met mensen die verslaafd geboren waren
  • 13:36 - 13:38
    en nooit de kans kregen om beter te weten.
  • 13:39 - 13:41
    Ik zag het op begrafenissen van kinderen
  • 13:41 - 13:44
    die stierven voordat ze
    een kans kregen om te leven.
  • 13:44 - 13:48
    En ik zag het van onder een tafel
    in de schoolbibliotheek.
  • 13:50 - 13:55
    Ik wil dat jullie iets bijblijft
    dat ik graag had geweten toen ik 17 was.
  • 13:56 - 14:00
    Wie je ook bent, wat je ook doormaakt,
  • 14:01 - 14:06
    hoe je er ook doorheen komt, onthou dit:
  • 14:06 - 14:11
    om iets te genezen, moet je het voelen.
  • 14:12 - 14:15
    De oplossing van de verslavingspandemie
    zal niet over één nacht ijs gaan.
  • 14:16 - 14:19
    Maar we zullen vooruitgang boeken
    als mensen leren begrijpen
  • 14:19 - 14:21
    wat het verschil is
    tussen fysieke en emotionele pijn
  • 14:21 - 14:25
    en er dan voor kiezen
    om er iets aan te doen.
  • 14:25 - 14:27
    Tijdens het herstel zeggen we vaak:
  • 14:27 - 14:30
    je houdt wat je hebt
    door het weg te geven.
  • 14:30 - 14:33
    Vind de moed om pijn te voelen
  • 14:33 - 14:37
    en jij kunt de kracht zijn
    bij het helpen van anderen.
  • 14:37 - 14:39
    Dank je wel.
  • 14:39 - 14:40
    (Applaus)
Title:
Wat het bloedbad op Columbine High School mij heeft geleerd over pijn en verslaving | Austin Eubanks |TEDx MileHigh
Description:

"Nog geen uur nadat ik door de achterdeur van de Columbine High School naar buiten strompelde, lag ik in een ziekenhuisbed en kreeg ik verschillende medicijnen toegediend om de pijn te verlichten", herinnert overlevende Austin Eubanks zich. Dat was het begin van een tien jaar lange verslaving die leidde tot een diepgaand besef over de huidige opiatenepidemie: de manier waarop we pijn bestrijden is zowel het probleem als de oplossing.

Deze talk werd gehouden op een TEDx-evenement, in de stijl van TED-conferenties, maar onafhankelijk georganiseerd door een lokaal team. Meer informatie hierover op http://ted.com/tedx

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDxTalks
Duration:
14:59

Dutch subtitles

Revisions