Skąd się wzięła woda na Ziemi? - Zachary Metz
-
0:07 - 0:13Nie ma smaku, koloru, zapachu.
Można przez nią patrzeć. -
0:13 - 0:16Pokrywa 70% Ziemi,
-
0:16 - 0:21krążąc z oceanów i rzek
do chmur i z powrotem. -
0:21 - 0:25Nasze ciała składają się z niej w 60%.
-
0:25 - 0:28Z całą tą wodą na zewnątrz i wewnątrz
-
0:28 - 0:31bierzemy jej obecność za coś oczywistego.
-
0:31 - 0:37Ale w całym Układzie Słonecznym
woda w stanie ciekłym to rzadkość. -
0:37 - 0:40Dlaczego nasza planeta
posiada tak wiele tej substancji -
0:40 - 0:43i skąd się ona wzięła?
-
0:43 - 0:44Jak wiecie,
-
0:44 - 0:47cząsteczka wody składa się
z tlenu i wodoru. -
0:47 - 0:50Wodór to najprostszy pierwiastek,
-
0:50 - 0:54który istniał od początku wszechświata.
-
0:54 - 0:58Tlen pojawił się kilkaset milionów lat
-
0:58 - 1:00po powstaniu gwiazd.
-
1:00 - 1:05Ogromne ciśnienie w środku
tych ognistych kul spowodowało, -
1:05 - 1:09że atomy wodoru przekształciły się w hel.
-
1:09 - 1:13Hel z kolei przekształcił się
w cięższe pierwiastki, -
1:13 - 1:17takie jak beryl, węgiel i tlen.
-
1:17 - 1:21To tak zwana nukleosynteza.
-
1:21 - 1:26Kiedy gwiazdy umarły
i wybuchły jako supernowe, -
1:26 - 1:29nowe pierwiastki rozprzestrzeniły się
we wszechświecie -
1:29 - 1:35tworząc nowe związki chemiczne,
takie jak znajome H2O. -
1:35 - 1:38Cząsteczki wody były obecne
w chmurze pyłu, -
1:38 - 1:40który utworzył Układ Słoneczny,
-
1:40 - 1:44a potem zderzyły się z naszą
nowo uformowaną planetą. -
1:44 - 1:47Nie znamy jednak odpowiedzi na pytanie,
-
1:47 - 1:51ile wody trafiło na Ziemię
i kiedy to było. -
1:51 - 1:53Wedle jednej z teorii,
-
1:53 - 1:55gdyby niewielkie ilości wody były obecne
-
1:55 - 1:57podczas formowania się skał,
-
1:57 - 2:01wysokie temperatury i brak atmosfery
-
2:01 - 2:04spowodowałyby ich wyparowanie.
-
2:04 - 2:07Woda zjawiłaby się na planecie,
-
2:07 - 2:09dopiero miliony lat później,
-
2:09 - 2:13kiedy proces odgazowania
stworzył pierwszą atmosferę. -
2:13 - 2:16Proces ten zachodzi,
gdy roztopione skały jądra -
2:16 - 2:19uwalniają gazy wulkaniczne
na powierzchnię, -
2:19 - 2:22tworząc powłokę, która zatrzymuje wodę.
-
2:22 - 2:25Jak woda wróciła na Ziemię?
-
2:25 - 2:27Naukowcy długo podejrzewali,
-
2:27 - 2:30że wiele wody przyniosły lodowe komety
-
2:30 - 2:35i asteroidy, które bombardowały Ziemię
przez miliony lat. -
2:35 - 2:38Ostatnie odkrycia
zakwestionowały tę teorię. -
2:38 - 2:41Badając meteoryty, chondryty węgliste,
-
2:41 - 2:44które powstały krótko po narodzinach
Układu Słonecznego, -
2:44 - 2:47naukowcy odkryli,
że nie tylko zawierają wodę, -
2:47 - 2:51ale ich skład chemiczny i mineralny
pasuje do skał na Ziemi -
2:51 - 2:56i próbek asteroidów, które powstały
w tym samym czasie, co nasza planeta. -
2:56 - 2:59To może oznaczać, ze Ziemia zebrała
-
2:59 - 3:03solidną ilość wody dość wcześnie,
w stanie możliwym do zachowania, -
3:03 - 3:05pomimo braku atmosfery.
-
3:05 - 3:08Asteroidy mogły wciąż
dostarczać jej więcej. -
3:08 - 3:10Jeśli to prawda,
-
3:10 - 3:14życie mogło powstać wcześniej,
niż zakładano. -
3:14 - 3:18Nie wiemy do końca, czy woda na Ziemi
-
3:18 - 3:19pochodzi z pierwotnego formowania,
-
3:19 - 3:21późniejszych bombardowań,
-
3:21 - 3:23czy połączenia obu czynników.
-
3:23 - 3:28Nie zapominajmy jednak, że woda,
która leci z pryszniców i kranów, -
3:28 - 3:32nie pochodzi po prostu
z pobliskiego jeziora czy rzeki, -
3:32 - 3:37ale trafiła tu po chaotycznej,
kosmicznej wędrówce.
- Title:
- Skąd się wzięła woda na Ziemi? - Zachary Metz
- Description:
-
Zobacz całą lekcję: http://ed.ted.com/lessons/where-did-earth-s-water-come-from-zachary-metz
Woda pokrywa blisko 70% powierzchni Ziemi, krążąc z oceanów i rzek do chmur i z powrotem. Nasze ciała składają się z niej w blisko 60%. Ale w całym Układzie Słonecznym woda w stanie ciekłym jest niezwykłą rzadkością. Dlaczego na naszej planecie jest tak dużo tej substancji? Skąd się właściwie wzięła? Zachary Metz przedstawia prehistoryczne źródła wody na Ziemi.
Lekcja: Zachary Metz, animacja: The Moving Company Animation Studio.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 03:53
Rysia Wand edited Polish subtitles for Where did Earth’s water come from? - Zachary Metz | ||
Rysia Wand edited Polish subtitles for Where did Earth’s water come from? - Zachary Metz | ||
Rysia Wand edited Polish subtitles for Where did Earth’s water come from? - Zachary Metz | ||
Rysia Wand approved Polish subtitles for Where did Earth’s water come from? - Zachary Metz | ||
Rysia Wand commented on Polish subtitles for Where did Earth’s water come from? - Zachary Metz | ||
Rysia Wand edited Polish subtitles for Where did Earth’s water come from? - Zachary Metz | ||
Rysia Wand edited Polish subtitles for Where did Earth’s water come from? - Zachary Metz | ||
Rysia Wand accepted Polish subtitles for Where did Earth’s water come from? - Zachary Metz |
Rysia Wand
Finished review.