Tristram Stuart: Küresel yemek atığı skandalı

Batılı ülkeler, yiyeceklerinin neredeyse yarısını, yenilemez durumda oldukları için değil, güzel görünmedikleri için çöpe atıyor. Tristram Stuart yemek atıklarıyla ilgili şok edici verilerden bahsediyor ve küresel kaynakların daha sorumlu kullanımına çağrıda bulunuyor.

Küresel gıda israfı skandalını keşfetme işi

benim için 15 yaşımdayken başladı.

Birkaç domuz aldım. Sussex'te yaşıyordum.

Ve onları en geleneksel ve doğa dostu yolla

beslemeye başladım.

Okul yemekhanesine gittim ve dedim ki,

"Bana okul arkadaşlarımın burun büküp yemediği

artıkları verin."

Yerel fırına gittim ve bayatlamış ekmeklerini aldım.

Yerel manava gittim, ve süpermarketler için uygun şekilde

ve büyüklükte olmayan patateslerini çöpe atan bir

çiftçiye gittim.

Bu harikaydı. Domuzlarım o gıda çöplüğünü

lezzetli domuz etlerine dönüştürdü. O eti

okul arkadaşlarımın ebeveynlerine sattım, ve

genç yaşımda iyi bir cep harçlığım daha oldu.

Ama domuzlarıma verdiğim çoğu gıdanın

aslında insan tüketimi için uygun olduğunu

ve sadece olayın görünen kısmını tırmaladığımı farkettim;

gıda tedarik sürecinde daha yükseğe çıktıkça,

süpermarketlerde, manavlarda, fırınlarda, evlerimizde,

fabrikalarda ve çiftliklerde, çok fazla gıda ziyan ediyorduk

Süpermarketler ne kadar gıda ziyan ettikleri hakkında

benimle konuşmak bile istemiyorlardı.

Gizlice arkadan dolandım. Tenekeler dolusu gıdayı paketlediklerini

ve kamyonlarla çöplüklere taşıdıklarını gördüm,

ve gıdayı ziyan etmekten ziyade, gıdayla daha duyarlı

şeyler yapılabileceğini düşündüm.

Bir sabah domuzlarımı beslerken,

zaman zaman ortaya çıkan lezzetli görünen

ama güneşten kurumuş domatesi farkettim.

Onu hemen aldım,

oturdum ve domuzlarımla kahvaltımı ettim. (Gülüşler)

Bu hareketim, sonradan freeganism olarak adlandırdığım davranışı ilk sergileyişimdi

yemek ziyan etmenin haksızlığını sergiliyordu,

ve gıda ziyanına karşı çözümün şartı,

temel olarak gıdayı çöpe atmak yerine,

oturup onu tüketmektir.

Bu, gıda ziyan eden büyük işletmelere

kendimce karşı koyma biçimim olmuştu

ve en önemlisi kamuoyuna

çöpe atılan gıdalardan bahsederken

bayatlamış şeylerden bahsetmediğimizi, sararmış solmuş

şeylerden bahsetmediğimizi göstermekti.

Biz büyük ölçeklerde ziyan edilen taze

ve yenilebilir yiyeceklerden bahsediyoruz.

Nihayet, bu problemin küresel düzeydeki

büyüklüğünü gözler önüne sermek adına kitabımı

yazmaya oturdum. Kitabımın gösterdiği şey

dünyadaki yemek ziyanının, ülke ülke ayrı olarak

analiz edilmesidir.

Maalesef, deneysel veriler, iyi istatistikler bulunmamaktaydı,

ve bu yüzden iddiamı ispatlamak ve

ne kadar gıdanın ziyan edildiğini açığa çıkarmak için

yeni bir yol bulmak zorundaydım.

Bu yüzden, tüm ülkelerin tek tek

yiyecek arzını aldım ve o ülkedeki tahmini tüketim

miktarıyla karşılaştırdım.

Bu, yiyecek tüketimi anketlerine dayalı, obezite

oranlarına dayalı, insanların ağzından yaklaşık

ne kadar gıda geçtiğini gösteren

çeşitli faktörlere dayalı.

Tablonun ortasındaki siyah çizgi

muhtemel tüketim seviyesinin ve kaçınılmaz denilebilecek

kadarlık bir ziyanın da eklendiği bir miktarı göstermektedir

Her zaman israf olacaktır. Çöplerin olmadığı bir dünyada

yaşayabileceğimizi düşünecek kadar gerçekçilikten uzak değilim.

Ama, o siyah çizgi ülkedeki her bireye iyi, stabil ve

güvenli bir diyet oluşması için gereken

tedarik miktarını göstermektedir.

Bu çizginin üzerindeki noktalar (çoğu ülkenin bu durumda

olduğunu fark edeceksiniz) gereksiz fazlalığı

temsil ediyor ve her ülkedeki ziyan miktarını gösteriyor

temsil ediyor ve her ülkedeki ziyan miktarını gösteriyor

Bir ülke zenginleştikçe, marketlerde ve restoronlarda

talep fazlası ürün bulundurmak için

daha çok yatırım yapar

ve gördüğünüz gibi çoğu Avrupa

ve Kuzey Amerika ülkeleri

nüfuslarının besinsel ihtiyaçlarının

%150-200 ü kadar yukarısında kalıyorlar

Böylece, Amerika gibi bir ülke, market raflarında ve

restoranlarında Amerikalı insanları beslemek için

normalde olması gerekenden iki kat fazla gıdaya sahip.

Ama beni gerçekten sarsan şey,

bütün bu verileri çizdiğim zaman

nasıl birden yükselmeyi kestikleriydi.

Ülkeler çok hızlı bir şekilde 150 limitine ulaşabiliyor

sonra tahmin edebileceğiniz üzere durağanlaşıyor

ve artmaya devam etmiyorlar.

Dolayısıyla bunun doğru olup olmadığına karar vermek için

bu verileri biraz daha derinden incelemeye karar verdim.

Ulaştığım sonuç buydu:

Eğer sadece market ve restoranlardaki yiyeceği hesaba katmazsanız

ve insanların yiyebileceği fakat daha fazla et ve çiftlik ürünü

elde edebilmek için hayvanlara verilmesi uygun görülmüş

buğday, mısır gibi şeylerin

miktarını da eklerseniz,

miktarını da eklerseniz,

bulacağınız şey zengin ülkelerin çoğunun

kendi nüfusunu beslemek için gerek duyduğu miktarın

3 ila 4 katı arasında miktarlarda yiyeceğe sahip olduğudur.

Amerika gibi bir ülke ihtiyacının 4 katı yiyeceğe sahiptir.

Amerika gibi bir ülke ihtiyacının 4 katı yiyeceğe sahiptir.

Ne zaman insanlar 2050 de olması beklenen 9 milyar

insanın beslenmesini sağlamak için küresel besin üretimini

nasıl arttırmamız gerektiğinden bahsetse

bu grafikler aklıma gelir.

Gerçek şu ki, zengin ülkelerde insanlar ve açlık

arasında akılalmaz bir uzaklık var

Daha önce hiç böyle devasa bir fazlalık olmamıştı.

Pek çok yönüyle, bu insan ırkının 12.000 yıl önce

sahip olduğu tarımsal hedeflerin çok çok üzerinde olduğu

bir başarı hikayesi.

Bu bir başarı hikayesidir. Hep öyle olmuştur.

Fakat şu anda anlamamız gereken,

gezegenimizin taşıyabileceği ekolojik limitlere yaklaştığımızdır.

ve her gün daha fazla yiyecek üretebilmek için

ormanları kestiğimizde,

tükenmekte olan su rezervlerinden su çıkardığımızda,

daha fazla yiyecek üretme uğrunda

fosil yakıtları kullandığımızda,

ve bu yiyeceklerin çoğunu çöpe attığımızda,

ne kadarını kurtarmaya başlamamız gerektiğini düşünmeliyiz.

Geçen gün, neleri çöpe attıklarını incelemek için

düzenli olarak ziyaret ettiğim bir markete gittim

düzenli olarak ziyaret ettiğim bir markete gittim

Bütün o meyve ve sebzelerin arasında

birkaç paket bisküvi buldum.

birkaç paket bisküvi buldum.

Ve dedim ki, bunları bugünkü konuşmamda sembol olarak kullanabilirim

Çöpte bulduğumu 9 bisküviyi dünyadaki yiyecek üretimi

olarak hayal etmenizi istiyorum, tamam mı?

Dokuz tane ile başlıyoruz.

Bu her sene üretilen miktar.

İlkini

daha çiftlikten çıkmadan kaybediyoruz.

Bu problem genelde altyapı, soğutma, depolama

pastörize etme gibi gereksinimlerin eksikliğiyle

ilişkilendirilebilir. Bu şu anlama geliyor.

Üretimin dokuzda biri daha çiftlikleri terk etmeden

ziyan oluyor.

Sonraki üç bisküvi hayvanlara yedirdiğimiz miktarı

temsil ediyor mısır, buğday ve soya gibi.

Ne yazık ki, bizim hayvanlarımız verimsiz hayvanlar

ve bu miktarın üçte ikisini dışkı ve ısıya dönüştürüyorlar.

Bu sebeple bu ikisini kaybettik ve et ve süt ürünlerinde

sadece bu elimizde kaldı.

İki tanesini daha direkt çöpe atacağız.

Bu çoğunluğumuzun yiyecek ziyanı denince aklımıza gelen şey,

çöpe giden artıklar,

süpermarket çöplerine gidenler,

restoranların artıkları. İki tane daha kaybettik

ve elimizde beslenebileceğimiz sadece 4 bisküvi kaldı

Bu, küresel kaynakların mükemmel derecede verimli kullanımı değildir,

özellikle dünyada halihazırda var olan milyarlarca

aç insanı göz önünde bulundurduğumuzda.

Bu verilerin üstünden geçtikten sonra bu yiyeceklerin

nereye gittiğini göstermem gerekti.

Nereye gidiyor bunlar? Biz bu şeyleri tabaklarımızda

görmeye alışkınız, peki tabağımıza olan yolculukta

kaybolan yiyeceklere ne oluyor?

Süpermarketler kolay bir başlangıç için ideal.

Bu hobimin sonuçlarından biri,

çöpte izinsiz teftiş yapmak. (Gülüşler)

Size garip gelebilir ama işletmelere

dükkanlarının arka kapısında neler yaptıklarını

bize açıklamaları konusunda güvenebilseydik

gidip çöpleri karıştırıp içine bakmak zorunda kalmazdık.

Fakat bu görüntü genelde İngiltere, Avrupa ve Amerika'da

çöpleri karıştırdığınızda karşılaşacağınız manzara.

Bu devasa düzeyde bir yiyecek ziyanını gösteriyor,

fakat kitabımı yazarken keşfettiğim bir gerçek

bu durumun aslında buz dağının görünen yüzü olduğuydu.

bu durumun aslında buz dağının görünen yüzü olduğuydu.

Tedarik zincirinde yukarılara doğru çıktığınızda

asıl ziyanın nerede meydana geldiğini ve ne kadar

büyük bir düzeyde olduğunu buluyorsunuz.

Evinde dilimlenmiş ekmek

olan kişilerin ellerini görebilir miyim?

Peki hangileriniz o kabuğun--

her ekmeğin başında ve sonunda olan--

hangileriniz o kısmın yenildiği bir evde yaşıyor?

Tamam, çoğunuz, herkes değil ama çoğunuz,

ve sevinerek söylüyorum ki dünyada genelde bu tabloyla karşılaşıyorum,

buna rağmen herhangi biriniz bu kabuk kısmı üstünde

olan sandviçler satan bir süpermarket gördü mü

acaba? (Gülüşler)

Ben kesinlikle görmedim.

Bu yüzden düşünmeye devam ettim, nereye gidiyor bu kabuklar? (Gülüşler)

Cevap buydu, malesef:

Bu fabrikadan her gün 13.000 ekmek dilimi çıkıyor,

o gün üretilmiş taze ekmek.

Bu fabrikayı ziyaret ettiğim aynı sene insanların

2008'deki küresel gıda tedariğindeki sıkışmadan dolayı

açlık çektiği Pakistan'a gitmiştim.

Biz bu sıkışmaya burada İngilterede ve dünyanın

her yerinde yiyecekleri çöpe atarak

büyük katkıda bulunuyoruz. Biz o aç insanların

bel bağladığı yiyecekleri market raflarından alıyoruz.

Bir adım daha yukarı çıkarsanız çiftçilere gelirsiniz,

kozmetik standartlar yüzünden zamanı gelince

hasatlarının üçte birini hatta daha fazlasını atarlar.

Bu çiftçi, örneğin, ıspanak yetiştirmeye 16.000£

yatırım yaptı, ama bir tek yaprağını bile toplayamadı

çünkü ıspanaklarının içinde birazcık ot büyümüştü.

Kozmetik olarak mükemmel olmayan patatesler,

hepsi domuzlara gidiyor.

Süpermarket standartlarına göre küçük kalan yabani havuçlar,

Tenerife'deki domatesler,

Florida'daki portakallar,

Ekvador'daki muzlar, geçen sene ziyaret ettiğim yerler,

hepsi çöpe atılıyor. Bu Ekvador'daki bir muz ekim

alanının bir günde ziyan ettiği muz miktarı.

Hepsi atılıyor, kesinlikle yenilebilir,

sadece yanlış şekil ve büyüklükte oldukları için.

Eğer meyve ve sebzelere bunu yapabiliyorsak,

emin olun hayvanlara da yapabiliriz.

Karaciğer, akciğer, baş, kuyruk,

böbrekler, testisler,

Geleneksel olan bu şeylerin hepsini,

mutfağımızın lezzetli ve besleyici parçaları

ziyan oluyor. Sakatat tüketimi son 30 yılda Amerika'da

ve İngiltere'de yarı yarıya indi.

Sonuç olarak, bu şeyler en iyi ihtimalle köpeklere yem

edildi yada yakıldı.

Çin'in batı bölgesinde olan Kashgar Xinjiang'de yaşayan

bu adam yöresel yemek servis ediyor.

Bu yemeğe "koyunun organları" deniliyor.

Çok lezzetli, besleyici

ve Kasghar'a gittiğimde öğrendiğime göre

gıda atıklarına karşı olan tabularını sembolize ediyor

Yol kenarında bir kafede oturuyordum.

Şeflerden biri benimle konuşmaya geldi, tabağımı bitirdim,

ve konuşmanın ortasında konuşmasını kesti,

ve tabağıma hiddetle bakmaya başladı.

Kendi kendime dedim ki "Hangi tabularını yıktım da

beni ağırlayan kişiye hakaret etmiş oldum?"

İşaret parmağıyla tabağımın köşesindeki üç tane

pirinç tanesini göstererek dedi ki "Temizle."
(Gülüşler)

Düşündüm ki, "Aman Allahım, dünyayı dolaşıyorum

insanlara yemek ziyan etmemelerini anlatıyorum buna rağmen

Bu adam beni kendi oyunumda ezmeyi başardı."
(Gülüşler)

Ama bu bana inanç kazandırdı. Bana insanların sosyal olarak kabul

edilmez olarak görmeye başlarlarsa kaynakları

bu şekilde harcamayı bırakabileceğine

dair inanç kazandırdı,

Bu konuda sesimizi duyurabilirsek, bu konuda şirketleri bilgilendirebilirsek,

devletlere bu ziyanın bitmesini istediğimizi gösterebilirsek,

bu değişimi sağlayacak güce sahibiz

Balık, Avrupa balığının yüzde 40 ila 60'ı

denizdeyken atılıyor, karaya bile ulaşamadan.

Evlerimizde, yemek ile olan temasımızı kaybettik.

Bu üç marul üzerinde yaptığım bir deneydir.

Kimlerin dolabında marul var?

Çoğumuzun. Sol taraftaki

10 gün boyunca dolapta bekledi.

ortadaki ise mutfak masamda, pek bir fark yok.

Sağdakine ise çiçekmiş gibi davrandım.

O yaşayan bir organizma, ucunu kesini

bir vazo suyun içine koyun,

bundan 2 hafta sonra bile yenebilirliğini koruyacaktır.

Bir miktar ziyan, başta da belirttiğim gibi,

kaçınılmaz olarak olacaktır, o zaman soru şu oluyor,

onunla yapacağımız en iyi şey ne olur?

Bu soruyu 15 yaşımdayken cevaplamıştım.

Aslında, insanlar bu soruyu 6.000 yıl önce cevaplamıştı:

Yemek ziyanını tekrar

yemeğe dönüştürebilmek için domuzları evcilleştirdik.

Ve yine de, Avrupa'da, 2001'deki Zoonoz salgınından beri

bu uygulama yasadışı olmuştur.

Bu bilimsel değil. Bu gereksiz.

Eğer domuzlar için yemek pişirirseniz, sanki insana

pişiriyormuş gibi, domuzlar için de güvenli olur.

Bunun yanında büyük miktarda kaynak tasarrufu olur.

Günümüzde, Avrupa sırf hayvanlarını beslemek için

Güney Amerika'dan ihraç ettiği milyonlarca ton

soya'ya bağımlı, üretimi küresel ısınmaya büyük katkısı olan,

ormansızlaşmaya, biyolojik çeşitlilik kaybına,

sebep olan soya'ya.

Aynı zamanda bu hayvanları besleyebileceğimiz

milyonlarca ton yemek atığımız varken bunu yapıyoruz.

Eğer bunu yapabilseydik, domuzları öyle besleyebilseydik,

bu miktardaki karbon salınımını engellemiş olurduk.

Eğer yiyecek atığımızı anaerobik sindirim yapan canlılara

verseydik, (devletin en sevdiği yöntem) yemek artığını

elektrik üretmek üzere gaza dönüştüren canlılara,

elektrik üretmek üzere gaza dönüştüren canlılara,

Bir tonluk atığa karşılık cüzzi bir miktar olan 448 kilogram karbondioksit

tasarrufu yapardınız. Domuzlara yedirmek çok daha akıllıca.

Bunu savaş zamanlarında biliyorduk.(Gülüşler)

Bir umut ışığı: yemek artıklarıyla mücadele arayışı

dünyaca tanınmaya başlandı.

5.000 kişiyi beslemek ilk 2009 yılında başlattığım bir etkinlikti.

5.000 kişiyi aksi taktirde çöpe gidecek olan

yemeklerle besledik.

O günden sonra, Londra'da tekrar gerçekleşti

dünya çapında ve ülke genelinde yapılmaya başlandı.

Bu, kuruluşların bir araya gelerek yiyecekleri kutladığı ve

yiyeceklerle yapılacak en iyi şeyin onları yemek olduğunu

ve ziyan etmeyi bırakmak gerektiğini göstermesidir.

Yaşadığımız gezegenin iyiliği için,

çocuklarımız için,

yaşadığımız gezegeni paylaştığımız

bütün organizmalar için,

biz karasal canlılarız, ve beslenmemiz için toprağa

bağımlıyız. An itibariyle, kimsenin yemeyeceği yiyecekler

üretmek için toprağımızı mahvediyoruz.

Yemek israfını durdurun. Çok teşekkürler. (Alkışlar)

(Alkışlar)