Hayatı yeniden programlayabiliriz. Bunu nasıl akıllıca yaparız

Dört milyar yıldır, dünya üzerindeki yaşam ve ölüm iki ilkeye bağlıdır: Doğal seleksiyon ve rastgele mutasyon. Sonra insanlar bir araya geldi ve her şeyi değiştirdiler -- bitki aşılama, hayvan ıslahı, çevreyi değiştirme ve hatta isteyerek kendimizi evrimleştirme. Juan Enriquez, geleceğimiz için hayatımızı seri bir şekilde hızlandırmaya programlamlayacağımız yetenek için beş prensibe sahip olmamız gerektiğini söylüyor. Enriquez, "Bu, insanoğlunun yaşadığı en heyecan verici maceradır" diyor. "İnsanların şimdiye dek sahip olmadığı en büyük süper güç."

Dustin Hoffman adında bir oyuncu var.

Yıllar önce, belki bazılarınızın da
duymuş olabileceği, "Mezuniyet"

filmini çekti.

Bu filmde iki anahtar sahne var.

Birincisi, baştan çıkarma sahnesi.

Bu gece bunun hakkında konuşmayacağım.

(Kahkahalar)

İkinci sahne, yaşlı adam tarafından
havuzdan çıkarıldığı sahne.

Yaşlı adam, genç bir üniversite mezununa
sadece bir kelime söylüyor,

tek bir kelime.

Tabii ki bu kelimeyi biliyorsunuz.

"Plastik".

(Kahkahalar)

Buradaki tek sorun, bunun kesinlikle
yanlış bir tavsiye olmasıydı.

(Kahkahalar)

Size neyin yanlış olduğunu söyleyeyim.

Söylediği kelime "silikon" olmalıydı.

Silikon dememin nedeni,

yarı iletkenler için temel patentlerin
zaten alınmış

ve dosyalanmış olmasıydı

ve de zaten üretiliyorlardı.

1967'de film piyasaya sürüldüğünde,
Silikon Vadisi

daha yeni kuruluyordu.

Film piyasaya sürüldükten bir yıl sonra da

Intel kuruldu.

Eğer bu genç
doğru kelimeyi duymuş olsaydı

sahnelerde yerini alabilirdi.
-- bilemiyorum --

Belki de bunlarla birlikte.

(Kahkahalar)

Şimdi diyorsunuzdur,

gençlerimize ne tür
bir tavsiye vermeliyiz ki

bir sonraki mezununuz
Tupperware satıcısı olmasın.

(Kahkahalar)

2015'te, insanlara ne tür
bir tavsiye verirdiniz,

üniversite mezunu bir genci
havuza götürüp

hangi kelimeyi söylerdiniz, tek kelime?

Bence cevap "yaşam kodu" olurdu.

"Yaşam kodu" nedir peki?

Yaşam kodu, hayatı
programladığımız çeşitli yollardır.

Bilgisayarları programlamak yerine,

virüs programlarını,

retrovirüsler veya proteinleri,

DNA veya RNA'yı,

bitki veya hayvanları
ya da bir varlık serisini kullanıyoruz.

Yapmak istediğiniz şeyleri yaptırdığını

düşündüğünüz bu inanılmaz yetenek,

bunu yapmak için programlanmış,

aslında yaptığınız şey

binlerce yıldır yaptığımız şeyleri
tekrar etmeniz,

üreme, değişim,

karışım ve bütün yaşam formlarında

denklik gibi şeyler

ve biz bunu hızlandırıyoruz.

Bu yeni bir şey değil.

Bu sıradan hardal otunu

bir şekilde değiştirirseniz,
brokoli elde ediyorsunuz.

İkinci bir şekil değişimde
lahana ortaya çıkıyor.

Eğer üçüncü bir yolla değiştirirseniz,

karnabahar elde ediyorsunuz.

Tamamen doğal ve organik olan
bu marketlere gidiyorsanız,

insanların, uzun zamandır

bitkilerin yaşam kodunu
değiştirdiği bir yere gidiyorsunuz.

Bugünkü fark,

siyasi olarak tarafsız bir
terim seçersek --

[Akıllı tasarım]

(Kahkahalar)

Akıllı tasarım üzerinde
çalışmaya başlıyoruz.

Bu demek oluyor ki bu işi
rastgele yapıp

nesillerce ne olacağını
gözlemlemek yerine,

özel genler ekliyoruz,
özel proteinler ekliyoruz

ve yaşam kodunu oldukça
planlanmış amaçlar için değiştiriyoruz.

Bu da bize süreci
hızlandırma imkânı sunuyor.

Size bir örnek vereyim.

Bazılarınız arada seksi düşünebilir.

Seksi nasıl değiştirdiğimizi kabul edelim.

Biz değişimin oldukça
normal ve doğal olduğunu düşünüyoruz.

Sekse yıllar içinde olan şey --

genelde, seks eşittir bebektir, nihayetinde.

Ama bugünkü dünyada,

seks artı hap eşittir bebek yok demek.

(Kahkahalar)

Yine, biz bunun gayet
normal ve doğal olduğunu düşünüyoruz,

ama insanlık tarihinin çoğunda
durum böyle değildi.

Hayvanlar için de böyle değil.

Bu durum kontolü bize veriyor,

böylece seks, hamilelikten
bağımsız hâle geliyor.

Ve bunun sonuçlarına baktığınızda,

daha ileri düzeydeki şeyleri de

değiştiriyoruz, sanat gibi.

Resim ya da heykel sanatı değil de

yardımlı üretken teknolojiler sanatı.

Peki nedir yardımlı üretken teknolojileri?

Yardımlı üretken teknolojileri,
tüp bebektekine benzer şeylerdir.

Tüp bebek yaptırdığınızda
bunun oldukça geçerli bir nedeni var.

Bazen başka türlü
hamile kalamazsınız.

Ama bunu kullandığınızda

yaptığınız şey seks,
hamilelik ve bebeği ayırmaktır.

Yalnızca ne zaman
bebeğiniz olacağını değil,

bebeğin nerede ve ne zaman
dölleneceğini de ayırdınız.

Yani bebeği vücut ve

eylemden ayırdınız.

Yaptığımız diğer şeyleri düşünün,

ikizleri düşünün mesela.

Spermi dondurabilir,
yumurtaları dondurabilir,

döllenmiş yumurtaları dondurabilirsiniz.

Peki bu ne anlama geliyor?

Eğer bir kanser hastasıysanız,
bu iyi bir şey.

Kemoterapi ya da
radyasyona girmek üzereyken

bunları saklayabilirsiniz.

Radyasyona maruz bırakmazsınız.

Bunları saklayabilir ve dondurabilirseniz

ve taşıyıcı anne bulabilirsiniz,

seksi zamandan ayırdınız demektir.

İkizleriniz olabilir demektir.
-- 50 yıl içinde mi?

(Kahkahalar)

100 yıl?

200 yıl?

Bu üç ciddi derin değişim,

gelecekteki şeyler gibi değildir.

Bu artık doğal karşıladığımız bir şey.

Böylece yaşam kodu olayı
bir süper güç hâline geliyor.

Virüslerdeki, bitkilerdeki
ve hayvanlardaki

bu olağanüstü güçlü değişim şekli,

muhtemelen gelişimimiz hâline geliyor.

Steve Gullans ile bir süredir
düşündüğümüz bir şey.

Biraz risk alalım.

Elektrik, otomobil ve bilgisayar gibi
bütün güçlü teknolojiler,

imkânlar dâhilinde
suistimal edilebilir.

Bu da birçok insanı korkutuyor.

Bu teknolojileri kullandıkça,

insanları canavarlara
bile dönüştürebilirsiniz.

Hayvanların karıldığı Yunan
efsanesini hatırlıyor musunuz?

Bu tedavilerin bazıları

aslında kan grubunuzu değiştiriyor.

Ya da erkek hücrelerini kadın vücuduna
koyacaklar ya da tam tersini yapacaklar,

ki bu korkunç duruyor

ta ki bunu yapma sebebinizin
kanser tedavisinde

kemik iliği nakli
olduğunu fark edene kadar.

Başka birinin kemik iliğini alarak,

bazı temel özelliklerinizi
değiştiriyor olabilirsiniz

ama hayatınızı da kurtarıyorsunuz.

Siz bunları düşünürken,

20 yıl önce olan bir şeyi göstereyim.

Bu Emma Ott.

Kendisi yeni bir üniversite öğrencisi.

Muhasebe okuyor.

İki üniversite takımında oynadı.
Bölüm birincisi olarak mezun oldu.

Bu çok da sıradışı değil,

üç ebeveyne sahip olan
ilk kişi olması dışında.

Neden?

Çünkü kalıtımla almış
olabileceği ölümcül bir

mitokondrial hastalığı vardı.

Üçüncü bir kişinin DNA'sını aldığınızda

ve yerine koyduğunuzda,

insanların hayatlarını kurtarırsınız.

Aynı zamanda genetik
mühendislik de yapıyorsunuz,

yani eğer çocukları olursa
çocukları da kurtulacak

ve bu hastalığı yaşamayacak.

Çocuklarının çocukları da
kurtarılmış olacak

ve onların torunları da kurtulacak,

bu böyle sürüp gidecek.

Bu insanları endişelendiriyor.

20 yıl önce, çeşitli uzmanlar dedi ki:

"Neden bir süre bunun
üzerinde çalışmıyoruz?"

Bu şeyi yapmanın ve
yapmamanın riskleri var,

çünkü bu teknolojiyle kurtulan
birkaç düzine insan var,

sonraki 20 yıl bunun üzerine düşündük.

Şimdi baktığımızda,

"Belki de daha uzun süre çalışmalıyız,

belki şunu da yapmalıyız,
belki bunu da yapmalıyız" diyoruz,

yapmanın sonuçları var,
yapmamanın sonuçları var.

Ölümcül hastalıkların tedavisi --

bu arada, tamamen yapaydır.

İnsanların çocuk felci salgını,
çiçek hastalığı ve tüberkülozdan

hayatlarını kaybetmesi
tamamen normal ve doğal.

İnsanlara aşı yaptığımızda,
vücutlarına doğal olmayan şeyler

enjekte ediyoruz,

çünkü yararın, riske
üstün geldiğini düşünüyoruz.

Yapay bitkiler ve yapay
hayvanlar ürettiğimiz için

yaklaşık 7 milyar insanı besleyebiliyoruz.

Yeni yaşam formları oluşturmak gibi
şeyleri yapabiliyoruz.

Yeni yaşam formları oluşturdukça,
yine korkutucu

ve rahatsız edici görünüyor,

ta ki bu yaşam formlarının yemek
masanızda yaşadığını fark edene dek.

Yemek masanızın üzerinde
duran o çiçekler --

çok da doğal olduklarını söyleyemeyiz,

çünkü insanlar, o çiçekleri renk
vermeleri, aynı boyda kalmaları

ve bir hafta dayanmaları için üretirler.

Genelde sevdiğiniz kişiye
yabani çiçek vermezsiniz,

çünkü çok uzun süre dayanmıyorlar.

Tüm bunların hepsi

tamamen Darwin'in kafasında döner.

İşte, dört milyar yıldır,

bütün dünyada yaşamış ve ölmüş
her şey iki ilkeye bağlıydı:

Doğal seçim ve rastlantısal mutasyon.

Yaşamış ve ölmüş, yapılanmış şeyler,

kafasında dönüp durmuştur.

Ve yaptığımız şey

doğal olmayan seçim ve raslantısal olmayan
mutasyonu çalıştığımız

bu tamamen paralel
evrimsel sistemi oluşturdu.

Size bunları açıklayayım.

Bu doğal seçim.

Bu yapay seçim.

(Kahkahalar)

Bu sistemin yol açtığı şey şu;

binlerce yıl önce Orta Asya'da kurtları
köpeklere dönüştürmek için

onları üretmeye başladık.

Ve onları büyük köpeklere
ve küçük köpeklere

dönüştürmeye başladık.

Eğer 5. Cadde'de Hermès marka

bir çantanın içinde gördüğün
Şivava'yı ele alırsak,

onu Afrika ovasına bırakabilir

ve doğal seleksiyonun meydana
geldiğini izleyebilirsin.

(Kahkahalar)

Dünyadaki birkaç şey mısır tarlasından
daha az doğaldır.

Asla hiçbir senaryo dâhilinde
bakir bir ormanda yürüyemeyecek,

bazı bitkilerin benzer zamanlarda
düzenli sıralar hâlinde

büyüdüğünü göremeyeceksiniz,

orada hiçbir şey yaşamayacak.

Mısır tarlası ektiğinde,

yaşayan ve ölenleri siz seçiyorsunuz.

Doğal olmayan bir seçim yapıyorsunuz.

Bu buğday tarlası için de,
pirinç tarlası için de aynıdır.

Bu şehir için de,
varoş semti için de aynıdır.

Aslında, Dünya yüzeyinin yarısı

doğal olmayan bir şekilde tasarlanmıştır.

Bu yüzden yaşayanlar ve ölenler
bizim isteğimiz gibidir,

Manhattan şehir merkezinde
dolaşan boz ayıların

yok olmasına sebep olduğumuz gibi.

Rastgele mutasyona ne diyorsunuz?

Bu rastgele mutasyon.

Bu Antonio Alfonseca.

Ayrıca Octopus (Ahtapot)
rumuzuyla da biliniyor.

2000 yılının yardımcı atıcısı seçilmişti.

Rastgele mutasyona sahipti ve
her iki elinde de

altı parmağı vardı,

eğer bir atıcıysanız, gerçekten
faydası olduğu ortaya çıkıyor.

(Kahkahalar)

Ya rastgele olmayan mutasyon?

Rastgele olmayan mutasyonlardan
birisi biradır.

Şaraptır. Yoğurttur.

Kaç kez bir ormanın içinden
yürüdünüz ve

tamamen doğal peynir buldunuz?

Tamamen doğal bir yoğurt?

Bu yüzden bu şeyleri tasarlıyorduk.

Şu an ilginç olan şey,

daha iyi şeyler bilmemiz.

Yoğurdun içinde, en güçlü gen
düzenleme araçlarından biri olan

CRISPR'i bulduk.

Hücre mühendisliğine başlarken,

arterit hastalığı tedavisinde kullanılan
maddeleri de içeren,

en iyi 10 eczacılık ürünü dışında,
8 ürün üretiyorduk.

Bir numara olanı ve
en çok satan ilaç, Humira.

Yaşam kodu işleri.

Gerçekten de süper bir güç.

Gerçekten de programlamanın bir yolu

ve bizi yaşam kodundan daha fazla

değiştirecek bir şey yok.

Bu yüzden yaşam kodunu düşünürken,

rehberliğe başlarkenki

beş prensibi düşünelim,

daha fazlasını vermek isterdim.

Bir numaralı prensip:

Bu şeyler için sorumluluk
almak zorundayız.

Sorumlu olduğumuz için

sorumluluk almak zorundayız.

Bunlar rastgele mutasyonlar değil.

Bunları yapıyor ve seçiyoruz.

"Bunlar olabilir" değil.

Bu rastgele olmadı.

Başka birinin kararıyla dayatılmadı.

Bu şeyi biz düzenliyoruz

ve bu Pottery Barn Kuralı:
Parçala ve sahip ol.

İki numaralı prensip:

Bu çeşitliliğin farkına varmalı
ve kutlamalıyız.

Dünya üzerinde yaşayan
en azından 33 farklı

insana benzeyen canlı modeli vardı.

Bizim dışımızda çoğunun nesli tükendi.

Aynı zaman diliminde çeşitli
insan versiyonlarının

var olması, dünyanın
normal ve doğal bir hâlidir.

Çoğumuzun içinde ilkel
bir insan (Neanderthal) olduğu gibi.

Bazılarımızın içinde biraz Denisova var.

Washington'dakilerde biraz daha fazla.

(Kahkahalar)

Üç numaralı prensip:

Diğer insanların seçimlerine
saygı duymalıyız.

Bazı insanlar asla değiştirmeyi onaylamaz.

Bazıları her zaman
değiştirmeyi onaylar.

Bazıları bitkileri
değiştirmeyi onaylayacak

fakat hayvanlardakini onaylamayacak.

Bazıları kendini değiştirmeyi seçecekler.

Bazıları evrim geçirmeyi seçecekler.

Çeşitlilik kötü bir şey değildir,

çünkü böylece biz insanlar,
çok çeşitli düşünürüz.

Hepimiz nesli tükenmeye yakın olan

Afrikalı bir annenin soyundan geldik.

Bunun sonucu olarak da,

55 Afrika şempazesinde olan
genetik çeşitlilik

yedi milyar insandan daha fazla.

Dört numaralı prensip:

Dünya'nın çeyreğini almalı

ve sadece Darwin'in teorisini
uygulamalıyız.

Bu yer bitişik olmak zorunda değil,

birbirine bağlı olmak zorunda değil.

Bir kısmı okyanustan bir kısmı
karadan olmalı.

Gezegendeki tüm evrimsel kararları
uygulamamalıyız.

Evrimsel sistemin çalışmasını istiyoruz.

Darwin'in evrimsel sisteminin
çalışmasını istiyoruz.

Parelel olarak bu iki çalışmaya sahip
olmak ve evrimi bastırmamak

gerçekten de önemli.

(Alkış)

Sonuncuyu söyleyeceğim.

Bu, insanoğlu üzerinde oluşmuş
en heyecan verici tek maceradır.

Bu, insanların sahip olduğu
tek büyük süper güçtür.

Bu konulara katılmadığın için
suçlu olabilirdiniz,

çünkü ondan korktunuz

ve ondan saklanıyordunuz.

Ahlak kurallarına katılabilirsiniz.
Siyasete katılabilirsiniz.

Ticarete katılabilirsiniz.

Tıbbın nereye gittiği,
sanayinin nereye gittiği

ve dünyanın ne olacağı

fikirlerine de katılabilirdiniz.

Farkında olmadan birisi bize,

yüzme havuzunu gösterir ve
bir kelime söylerse, sadece bir kelime,

eğer dinlemezsen ve
bu kelime "hayat şifresi" ise,

bu bizim suçumuz olabilir.

Çok teşekkür ederim.

(Alkış)