Ζαχρά Λάνγκι: Γιατί δεν απέδωσε η εξέγερση της Λιβύης -- και τι θα μπορούσε να γίνει

Στη Λιβύη η Ζαχρά Λάνγκι έλαβε μέρος στο κίνημα «ημέρες εξέγερσης» που βοήθησε στην ανατροπή του δικτάτορα Γκαντάφι. Αλλά --τι έγινε μετά; Στις πρώτες εκλογές, οι Λίβυοι δοκίμασαν ένα πρωτοποριακό σύστημα υποψηφίων, το λεγόμενο «zipper ballot» που εξασφάλιζε τη συμμετοχή ανδρών και γυναικών, εξίσου. Για μια ακόμη φορά, επικράτησαν οι ίδιες αδιέξοδες πολιτικές κυριαρχίας και αποκλεισμού. Αυτό που χρειάζεται η Λιβύη τώρα, προτείνει η Λάνγκι, είναι συνεργασία κι όχι ανταγωνισμός, συμπόνια κι όχι οργή.

Ποτέ δεν ξέχασα τα λόγια της γιαγιάς μου

που πέθανε εξόριστη

«Παιδί μου, πολέμησε το καθεστώς του Γκαντάφι.

Αλλά ποτέ μην καταλήξεις

"επαναστάτης" σαν τον Γκαντάφι».

Έχουν περάσει σχεδόν δύο χρόνια

από το ξέσπασμα της επανάστασης στη Λιβύη,

εμπνευσμένη από τις μαζικές κινητοποιήσεις

τόσο στην Τυνησία όσο και στην Αίγυπτο,

εντάχθηκα κι εγώ στις επαναστατικές δυνάμεις, μαζί με άλλους Λίβυους εντός και εκτός της χώρας

για να καλέσουμε σε εκδηλώσεις διαμαρτυρίας

και να πυροδοτήσουμε την επανάσταση ενάντια στο τυραννικό καθεστώς Γκαντάφι.

Και αυτό έγινε, μια σπουδαία επανάσταση.

Νέοι άνθρωποι, άντρες και γυναίκες, μπήκαν μπροστά

ζητώντας την πτώση του καθεστώτος,

με συνθήματα υπέρ της ελευθερίας, της αξιοπρέπειας και της κοινωνικής δικαιοσύνης.

Έδειξαν αξιοσημείωτη γενναιότητα

μπροστά στη στυγνή δικτατορία του Γκαντάφι.

Έδειξαν αισθήματα αλληλεγγύης

σε ολόκληρη την επικράτεια της χώρας.

Τελικά, μετά από έναν σκληρό πόλεμο έξι μηνών

που άφησε πίσω του σχεδόν 50.000 νεκρούς,

καταφέραμε να απελευθερώσουμε τη χώρα μας και να ανατρέψουμε το δικτάτορα.

(Χειροκρότημα)

Ωστόσο, ο Γκαντάφι άφησε πίσω του ένα βαρύ φορτίο,

την τυραννία, τη διαφθορά και το έδαφος για νέα εκτροπή.

Για τέσσερις δεκαετίες, το τυραννικό καθεστώς του Γκαντάφι

κατέστρεψε τις υποδομές, όπως και τον πολιτισμό αλλά και τις ηθικές αξίες της κοινωνίας μας.

Έχοντας επίγνωση της καταστροφής και των προκλήσεων,

ήθελα με ζήλο, όπως και πολλές άλλες γυναίκες, να ξαναφτιάξουμε την κοινωνία μας,

κάνοντας έκκληση για μία δίκαιη και χωρίς αποκλεισμούς μετάβαση

στη δημοκρατία και στην εθνική συμφιλίωση.

Σχεδόν 200 οργανώσεις δημιουργήθηκαν στη Βεγγάζη

κατά τη διάρκεια και αμέσως μετά την πτώση του Γκαντάφι-

περίπου 300 στην Τρίπολη.

Μετά από 33 χρόνια στην εξορία, επέστρεψα στη Λιβύη,

και με έναν απερίγραπτο ενθουσιασμό

άρχισα να διοργανώνω σεμινάρια

με θέμα την απόκτηση δεξιοτήτων και διευθυντικών προσόντων.

Μαζί με μια εξαιρετική γυναικεία ομάδα,

ιδρύσαμε την Κίνηση Λιβύων Γυναικών για την Ειρήνη,

μια κίνηση από γυναίκες, ηγέτες, με διαφορετικές αφετηρίες και ιστορία,

με στόχο να πιέσουμε για να αποκτήσουν οι γυναίκες κοινωνική και πολιτική δύναμη

και να αγωνιστούμε για το δικαίωμά μας

για ίση συμμετοχή στην εμπέδωση της δημοκρατίας και της ειρήνης.

Βρέθηκα σε ένα πολύ δυσμενές περιβάλλον πριν από τις εκλογές,

ένα κλίμα εξαιρετικά πολωμένο,

που είχε διαμορφωθεί από τις κοντόφθαλμες πολιτικές δυνάμεις της καταπίεσης και του αποκλεισμού.

Ηγήθηκα μιας πρωτοβουλίας της Κίνησης Λιβύων Γυναικών για την Ειρήνη

με στόχο έναν πιο περιεκτικό εκλογικό νόμο,

που θα έδινε σε κάθε πολίτη, ανεξάρτητα από το παρελθόν του,

το δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι,

και κυρίως θα έθετε όρους στα πολιτικά κόμματα

για την εναλλαγή γυναικών και αντρών υποψηφίων,

καθέτως και οριζοντίως, στις εκλογικές τους λίστες,

δημιουργώντας τη γνωστή ως λίστα zipper (φερμουάρ).

Τελικά, η πρωτοβουλία μας στέφθηκε με επιτυχία και η πρότασή μας υιοθετήθηκε.

Οι γυναίκες κατέκτησαν το 17,5% των θέσεων στο Εθνικό Κογκρέσο

στις πρώτες εκλογές μετά από 52 χρόνια.

(Χειροκρότημα)

Ωστόσο, σιγά σιγά, η ευφορία από τις εκλογές

αλλά και από την επανάσταση συνολικά,

άρχισε να ξεθωριάζει--

καθώς κάθε μέρα ξυπνούσαμε στο άκουσμα επεισοδίων βίας.

Μια μέρα ξυπνήσαμε με την είδηση

της βεβήλωσης αρχαίων τεμενών και των τάφων των Σούφι.

Μια άλλη μέρα ξυπνήσαμε στο άκουσμα

της δολοφονίας του Αμερικανού πρέσβη καθώς και της επίθεσης στην πρεσβεία.

Κάποια άλλη μέρα μάθαμε

για τη δολοφονία αξιωματικών του στρατού.

Και κάθε μέρα, κάθε μέρα, ξυπνούσαμε υπό τη διοίκηση της εθνοφρουράς,

τη συνεχή παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των φυλακισμένων

καθώς και την έλλειψη σεβασμού της εθνοφρουράς έναντι του νόμου.

Η κοινωνία μας, διαμορφωμένη από μια επαναστατική νοοτροπία,

έγινε ακόμη πιο πολωμένη

και έχει απομακρυνθεί από τα ιδανικά και τις αρχές--

ελευθερία, αξιοπρέπεια, κοινωνική δικαιοσύνη--

με τα οποία ξεκίνησε.

Έλλειψη ανεκτικότητας, αποκλεισμός και εκδίκηση

έγιναν τα χαρακτηριστικά της κατάστασης την επαύριο της επανάστασης.

Δεν βρίσκομαι σήμερα εδώ για να σας ενθαρρύνω

με τις επιτυχίες μας, τη συμμετοχή των γυναικών στις εκλογικές λίστες.

Βρίσκομαι εδώ για να ομολογήσω

ότι εμείς, ως έθνος, κάναμε λάθος επιλογές, πήραμε λάθος αποφάσεις.

Δεν θέσαμε τις προτεραιότητές μας.

Διότι, οι εκλογές δεν έφεραν την ειρήνη και τη σταθερότητα στη Λιβύη.

Μήπως η λίστα και η εναλλαγή αντρών και γυναικών υποψηφίων

έφερε την ειρήνη και την εθνική συμφιλίωση;

Όχι, δεν τις έφεραν.

Τι συμβαίνει, λοιπόν;

Για ποιο λόγο η κοινωνία μας συνεχίζει να ζει διαιρεμένη και υπό τον έλεγχο

εγωιστών πολιτικών, αντρών και γυναικών, που ευνοούν την ανελευθερία και τον αποκλεισμό;

Ίσως αυτό που έλειπε δεν ήταν απλά οι γυναίκες,

αλλά οι γυναικείες αξίες της συμπόνιας, της ευσπλαχνίας και της συμμετοχής.

Η κοινωνία μας έχει ανάγκη το διάλογο και τη συναίνεση

περισσότερο και από τις εκλογές,

που απλώς ενίσχυσαν το διχασμό και τη διαίρεση.

Η κοινωνία μας χρειάζεται περισσότερο την ποιοτική συμμετοχή των γυναικών

παρά την αριθμητική και ποσοτική συμμετοχή τους.

Πρέπει να σταματήσουμε να λειτουργούμε ως φορείς οργής και να καλούμε σε συγκεντρώσεις μίσους.

Χρειάζεται να αρχίσουμε να λειτουργούμε ως παράγοντες συμπόνιας και ευσπλαχνίας.

Πρέπει να ανοίξουμε έναν γυναικείο διάλογο

που όχι μόνο θα τιμά αλλά και θα εφαρμόζει

την καλοσύνη έναντι της εκδίκησης, τη συνεργασία έναντι του ανταγωνισμού,

την ενσωμάτωση έναντι του αποκλεισμού.

Αυτά είναι τα ιδανικά που η ρημαγμένη από τον πόλεμο Λιβύη

χρειάζεται απεγνωσμένα για να ζήσει ειρηνικά.

Διότι η ειρήνη είναι ένας μαγικός συνδυασμός.

μία αλχημεία, η συνύπαρξη και η εναλλαγή

των γυναικείων και των αντρικών επιδιώξεων.

Αυτή είναι η πραγματική λίστα zipper.

Και πρέπει αυτή η αντίληψη να γίνει πρώτα κτήμα μας

πριν εφαρμοστεί στην κοινωνία και στην πολιτική.

Σύμφωνα με ένα στίχο από το Κοράνι

''Salam" --ειρήνη-- «είναι η λέξη του πανάγαθου Θεού, του Ραχίμ».

Από την άλλη, η λέξη "raheem" που είναι γνωστή στη χριστιανική θρησκευτική παράδοση,

έχει την ίδια ρίζα στην αραβική γλώσσα όπως και η λέξη "rahem"--μήτρα--

συμβολίζοντας τη θηλυκή μητρότητα που αγκαλιάζει ολόκληρη την ανθρωπότητα

από την οποία όλα τα αρσενικά και θηλυκά,

από την οποία όλες οι φυλές, όλοι οι άνθρωποι προέρχονται.

Και όπως η μήτρα τυλίγει το έμβρυο που μεγαλώνει μέσα της,

η θεϊκή μήτρα της συμπόνιας θρέφει κάθε ύπαρξη.

Για αυτό έχουμε μάθει ότι «Η ευσπλαχνία μου περικλείει τα πάντα».

Για αυτό έχουμε μάθει ότι «Η ευσπλαχνία μου νικάει το θυμό μου».

Είθε όλοι μας να έχουμε την ευλογία της ευσπλαχνίας.

(Χειροκρότημα)

Σας ευχαριστώ.

(Χειροκρότημα)