Πώς μια τυφλή αστρονόμος βρήκε τρόπο να ακούει τα αστέρια

Η Γουάντα Ντιαζ Μέρσεντ μελετά το φως που εκπέμπεται από εκλάμψεις ακτίνων Γάμμα, τα γεγονότα με την περισσότερη ενέργεια στο σύμπαν. Όταν έχασε την όρασή της και δεν είχε τρόπο να ασχοληθεί με την επιστήμη της, είχε μια ιδέα: οι καμπύλες φωτός που δεν μπορούσε πλέον να δει μπορούσαν να μεταφραστούν σε ήχο. Μέσω της ηχοποίησης, ανέλαβε τον έλεγχο της εργασίας της, και τώρα αγωνίζεται για μια πιο ανοιχτή επιστημονική κοινότητα. «Η επιστήμη είναι για όλους,» λέει. «Πρέπει να είναι διαθέσιμη για όλους, γιατί όλοι είμαστε εκ φύσεως εξερευνητές».

Κάποτε υπήρχε ένα αστέρι.

Όπως κάθε τι άλλο, γεννήθηκε,

μεγάλωσε ώσπου απέκτησε
περίπου 30 φορές τη μάζα του Ήλιου

και έζησε για πάρα πολύ καιρό.

Το πόσο πολύ έζησε,

δεν μπορεί να ειπωθεί με σιγουριά.

Όπως όλα τα πράγματα στη ζωή,

έτσι και αυτό έφτασε στο τέλος
των ημερών του ως αστέρι

όταν η καρδιά του, ο πυρήνας της ζωής του,

εξάντλησε την καύσιμη ύλη του.

Αλλά αυτό δεν ήταν το τέλος.

Μεταμορφώθηκε σε σουπερνόβα,
και κατά τη διαδικασία

απελευθέρωσε τεράστια ποσά ενέργειας,

ξεπερνώντας σε λάμψη τον υπόλοιπο γαλαξία

και εξέπεμψε, σε ένα δευτερόλεπτο,

το ίδιο ποσό ενέργειας
που εκπέμπει ο Ήλιος μας σε 10 μέρες.

Και πήρε έναν διαφορετικό ρόλο
στον γαλαξία μας.

Οι εκρήξεις σουπερνόβα
είναι πάρα πολύ ισχυρές.

Αλλά αυτές που εκπέμπουν ακτίνες γάμμα
είναι ακόμα πιο ισχυρές.

Κατά τη δημιουργία ενός σουπερνόβα,

το εσωτερικό του αστεριού
καταρρέει υπό το ίδιο του το βάρος

και αρχίζει να περιστρέφεται
όλο και πιο γρήγορα,

όπως ο παγοδρόμος όταν μαζεύει
τα χέρια του κοντά στο σώμα του.

Με τον τρόπο αυτό, αρχίζει
να περιστρέφεται πολύ γρήγορα

και αυξάνει δυναμικά
το μαγνητικό του πεδίο.

Η ύλη γύρω από το αστέρι παρασύρεται,

και ένα ποσό από την ενέργεια
της περιστροφής μεταφέρεται σε αυτήν

και το μαγνητικό πεδίο αυξάνεται
ακόμα περισσότερο.

Έτσι το αστέρι μας είχε επιπλέον ενέργεια
ώστε να επισκιάσει τον υπόλοιπο γαλαξία

σε φωτεινότητα και ακτινοβολία γάμμα.

Το αστέρι μου, αυτό της ιστορίας μου,

έγινε αυτό που ονομάζουμε μάγναστρο.

Και απλά για να ξέρετε,

το μαγνητικό πεδίο ενός μάγναστρου
είναι 1.000 τρισεκατομμύρια φορές

το μαγνητικό πεδίο της Γης.

Τα πιο ενεργητικά γεγονότα που έχουν
ποτέ παρατηρηθεί από αστρονόμους

ονομάζονται εκλάμψεις ακτίνων γάμμα

επειδή τα παρατηρούμε
σαν εκλάμψεις ή εκρήξεις,

τα οποία μετρώνται
ως έντονη ακτινοβολία γάμμα.

Το αστέρι μας, όπως αυτό της ιστορίας
που έγινε μάγναστρο,

ανιχνεύθηκε σαν μια έκλαμψη ακτίνων γάμμα

κατά τη διάρκεια της ενεργητικότερης
φάσης της έκρηξης.

Όμως, παρόλο που οι εκλάμψεις αυτές
είναι τα εντονότερα φαινόμενα

που έχουν παρατηρηθεί ποτέ
από αστρονόμους,

δεν μπορούμε να τις δούμε
δια γυμνού οφθαλμού.

Εξαρτώμαστε και στηριζόμαστε
σε άλλες μεθόδους

ώστε να μελετήσουμε
αυτήν την ακτινοβολία γάμμα.

Δεν γίνεται να τις δούμε με γυμνό μάτι.

Μπορούμε να δούμε μόνο
ένα πολύ πολύ μικρό μέρος

του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος,
το οποίο αποκαλούμε ορατό φως.

Και πέρα από αυτό,
χρησιμοποιούμε άλλες μεθόδους.

Σαν αστρονόμοι όμως, μελετούμε
ένα ευρύτερο φάσμα του φωτός

και εξαρτώμαστε από άλλους τρόπους
για να το κάνουμε αυτό.

Στην οθόνη, μπορεί να μοιάζει με αυτό.

Βλέπετε ένα διάγραμμα.

Αυτή είναι μια καμπύλη φωτός.

Είναι ένα διάγραμμα της έντασης του φωτός
ως προς τον χρόνο.

Είναι μια καμπύλη ακτίνων γάμμα.

Αστρονόμοι που έχουν την όραση τους,
στηρίζονται σε τέτοια διαγράμματα

ώστε να ερμηνεύσουν πώς μεταβάλλεται
η ένταση του φωτός στον χρόνο.

Στα αριστερά βλέπετε την ένταση
του φωτός χωρίς την έκλαμψη,

και στα δεξιά βλέπετε
την ένταση του φωτός με την έκλαμψη.

Στην αρχή της καριέρας μου, μπορούσα
και εγώ να δω τέτοια διαγράμματα.

Αλλά μετά, έχασα την όρασή μου.

Έχασα εντελώς την όραση μου
λόγω παρατεταμένης ασθένειας,

και μαζί της έχασα την ευκαιρία
να δω αυτό το διάγραμμα

και την ευκαιρία να ασχοληθώ
με τη Φυσική μου.

Ήταν μια πολύ ισχυρή μετάβαση για μένα
σε πολλούς τομείς.

Και επαγγελματικά με άφησε χωρίς να έχω
τρόπο να ασχοληθώ με την επιστήμη μου.

Λαχταρούσα να έχω πρόσβαση και να ερευνήσω
εξονυχιστικά αυτό το ενεργητικό φως

και να καταλάβω την αστροφυσική αιτία.

Ήθελα να ζήσω την ευρεία αναζήτηση,
τον ενθουσιασμό,

τη χαρά που φέρνει η ανίχνευση ενός
τιτάνιου αστρικού γεγονότος όπως αυτό.

Το σκέφτηκα πάρα πολύ,

ώσπου ξαφνικά συνειδητοποίησα
ότι η καμπύλη φωτός,

είναι απλά ένας πίνακας αριθμών που
έχει μετατραπεί σε ένα οπτικό διάγραμμα.

Έτσι, μαζί με τους συνεργάτες μου,

δουλέψαμε πολύ σκληρά
και μεταφράσαμε τους αριθμούς σε ήχο.

Κατάφερα να έχω πρόσβαση στα δεδομένα,

και σήμερα μπορώ να ασκώ τη φυσική
στο επίπεδο του καλύτερου αστρονόμου,

χρησιμοποιώντας ήχο.

Και αυτό που μπορούσαν
οι άνθρωποι να κάνουν,

κυρίως οπτικά,

για εκατοντάδες χρόνια,

εγώ το κάνω τώρα χρησιμοποιώντας ήχο.

(Χειροκρότημα)

Ακούγοντας την έκλαμψη ακτίνων γάμμα

που βλέπετε στην -
(Το χειροκρότημα συνεχίζει)

Ευχαριστώ.

Η ακρόαση αυτής της έκλαμψης
που βλέπετε στην οθόνη

έφερε στα αυτιά μου κάτι
πέρα από την προφανή έκλαμψη.

Θα σας παίξω την έκλαμψη τώρα.

Δεν είναι μουσική, είναι ήχος.

(Ψηφιακοί ήχοι)

Αυτό είναι επιστημονικά δεδομένα
που έχουν μετατραπεί σε ήχο,

χαρτογραφημένα τονικά.

Αυτή η διαδικασία ονομάζεται ηχοποίηση.

Η ακρόαση λοιπόν έφερε
κάτι διαφορετικό στο αυτί μου

εκτός της προφανούς έκλαμψης.

Όταν εξετάζω τις πολύ ισχυρές
περιοχές χαμηλής συχνότητας,

ή στη μπασογραμμή -
τώρα κάνω ζουμ στην μπασογραμμή.

Παρατηρήσαμε αντηχήσεις χαρακτηριστικές
σε ηλεκτρικά φορτισμένα αέρια,

όπως είναι ο ηλιακός άνεμος.

Και θέλω να ακούσετε αυτό που άκουσα εγώ.

Θα το ακούσετε σαν μια πολύ απότομη
μείωση στην ένταση του ήχου.

Και επειδή μπορείτε να δείτε,
σας δίνω μια κόκκινη γραμμή

που σηματοδοτεί ποιο σημείο
της έντασης του φωτός μετατρέπεται σε ήχο.

(Ψηφιακό βουητό και ήχος σφυρίγματος)

Το (σφύριγμα) είναι βάτραχοι
στο σπίτι μου, μη δίνετε σημασία.

(Γέλια)

(Ψηφιακό βουητό και ήχος σφυρίγματος)

Νομίζω ότι το ακούσατε, έτσι δεν είναι;

Αυτό που βρήκαμε λοιπόν

είναι ότι οι εκλάμψεις διαρκούν τόσο
ώστε να συντηρούν κυματικές αντηχήσεις,

οι οποίες δημιουργούνται λόγω
της ανταλλαγής ενέργειας μεταξύ σωματιδίων

που ίσως είναι διεγερμένα,

και εξαρτώνται από τον όγκο.

Θα θυμάστε ίσως αυτό που είπα
ότι η ύλη γύρω από το αστέρι

συμπαρασύρεται;

Εκπέμπει ενέργεια με συχνότητα
και κατανομή πεδίου

που καθορίζεται από τις διαστάσεις.

Ίσως να θυμάστε ότι μιλούσαμε
για ένα υπερμέγεθες άστρο

το οποίο έγινε ένα μάγναστρο
με πολύ ισχυρό μαγνητικό πεδίο.

Αν ισχύει αυτό, οι εκροές
από το αστέρι που εκρήγνυται

ίσως να σχετίζονται
με αυτή την έκλαμψη ακτίνων γάμμα.

Τι σημαίνει αυτό;

O σχηματισμός του αστεριού είναι
ίσως ένα πολύ σημαντικό μέρος

αυτών των εκρήξεων σουπερνόβα.

Η ακρόαση αυτής της συγκεκριμένης έκλαμψης
ακτίνων γάμμα μας έφερε κοντά με την ιδέα

ότι η χρήση ήχου σαν συμπληρωματική
οπτική απεικόνιση

ίσως βοηθήσει και τους αστρονόμους
που βλέπουν

στην αναζήτηση για περισσότερες
πληροφορίες στα δεδομένα.

Ταυτόχρονα, εργάστηκα πάνω στην ανάλυση
μετρήσεων από άλλα τηλεσκόπια,

και τα πειράματά μου έδειξαν

ότι όταν χρησιμοποιείται ο ήχος
ως συμπληρωματική οπτική απεικόνιση,

οι αστρονόμοι μπορούν να βρουν
περισσότερες πληροφορίες

σε αυτό το πλέον πιο προσβάσιμο
σύνολο δεδομένων.

Η ικανότητα να μετατρέπονται
τα δεδομένα σε ήχο

δίνει στην αστρονομία
μια τεράστια δύναμη μεταμόρφωσης.

Και το γεγονός ότι ένα επιστημονικό πεδίο
που είναι τόσο οπτικό μπορεί να βελτιωθεί

ώστε να συμπεριλάβει οποιονδήποτε
θέλει να κατανοήσει τι υπάρχει στον ουρανό

είναι πολύ ενθαρρυντικό.

Όταν έχασα την όρασή μου,

διαπίστωσα ότι δεν είχα πρόσβαση

στην ίδια ποσότητα
και ποιότητα πληροφοριών

με αστρονόμους που βλέπουν.

Μόνο όταν καινοτομήσαμε
με την διαδικασία ηχοποίησης

επανήλθε η ελπίδα οτι μπορώ να είμαι
δημιουργικό μέλος του επιστημονικού πεδίου

για το οποίο είχα δουλέψει
σκληρά ώστε να ανήκω σε αυτό.

Η πρόσβαση στις πληροφορία δεν είναι
όμως ο μόνος τομέας στην αστρονομία

όπου αυτό είναι σημαντικό.

Η κατάσταση είναι συστημική

και τα επιστημονικά πεδία δεν ακολουθούν.

Το σώμα είναι κάτι που μπορεί να αλλάξει -

ο οποιοσδήποτε μπορεί κάποια στιγμή
να παρουσιάσει μια αναπηρία.

Ας σκεφτούμε για παράδειγμα,

επιστήμονες που είναι ήδη
στην κορυφή της καριέρας τους.

Τι θα γίνει με αυτούς
αν παρουσιάσουν μια αναπηρία;

Θα νιώσουν αφορισμένοι όπως εγώ;

Η πρόσβαση στην πληροφορία
μας ενδυναμώνει ώστε να διαπρέψουμε.

Μας δίνει ίσες ευκαιρίες
να δείξουμε τα ταλέντα μας

και να διαλέξουμε τι θέλουμε
να κάνουμε στις ζωές μας,

σύμφωνα με τα ενδιαφέροντά μας
και όχι σύμφωνα με τα πιθανά εμπόδια.

Όταν δίνουμε στους ανθρώπους
τη δυνατότητα να πετύχουν χωρίς όρια,

αυτό θα οδηγήσει σε προσωπική
ολοκλήρωση και ευημερία στη ζωή.

Και πιστεύω ότι η χρήση
του ήχου στην αστρονομία

μας βοηθάει να το επιτύχουμε αυτό
και να συνεισφέρουμε στην επιστήμη.

Ενώ άλλες χώρες μου είπαν
ότι η μελέτη των τεχνικών αντίληψης,

ώστε να μελετηθούν αστρονομικά δεδομένα,
δεν είναι σχετική με την αστρονομία

επειδή δεν υπάρχουν
τυφλοί αστρονόμοι στον χώρο.

Η Νότια Αφρική μου είπε:
«Θέλουμε ανθρώπους με αναπηρίες

να συνεισφέρουν στο πεδίο».

Αυτή τη στιγμή εργάζομαι

στο Αστεροσκοπείο Νοτίου Αφρικής,

στην Υπηρεσία της Αστρονομίας
για την Ανάπτυξη.

Εκεί δουλεύουμε πάνω σε τεχνικές
ηχοποίησης και μεθόδους ανάλυσης

που θα βοηθήσουν τους σπουδαστές
της Σχολής Athlone για Τυφλούς.

Οι σπουδαστές αυτοί
θα μάθουν ραδιοαστρονομία,

και θα διδαχτούν τις μεθόδους ηχοποίησης
ώστε να μελετήσουν αστρονομικά γεγονότα,

όπως μεγάλες εκπομπές
ενέργειας από τον ήλιο,

γνωστές ως στεμματικές εκπομπές μάζας.

Ό,τι μαθαίνουμε με τους σπουδαστές -

οι σπουδαστές αυτοί έχουν πολλαπλές
αναπηρίες και στρατηγικές αντιμετώπισης

που λαμβάνονται υπ' όψιν -

αυτά που μαθαίνουμε με τους σπουδαστές
θα επιδράσουν ευθέως

στον τρόπο που γίνονται τα πράγματα
και σε επαγγελματικό επίπεδο.

Αυτό το αποκαλώ ταπεινά πρόοδο.

Και συμβαίνει αυτή τη στιγμή.

Πιστεύω ότι η επιστήμη είναι για όλους.

Ανήκει στον κόσμο,

και πρέπει να είναι διαθέσιμη σε όλους,

γιατί εκ φύσεως όλοι είμαστε εξερευνητές.

Θεωρώ ότι αν περιορίσουμε
τους ανθρώπους με αναπηρίες

από το να πάρουν μέρος στην επιστήμη,

θα διακόψουμε τους δεσμούς μας
με την ιστορία και την κοινωνία.

Ονειρεύομαι ένα επιστημονικό πεδίο
με ίσες ευκαιρίες,

όπου οι άνθρωποι ενθαρρύνουν τον σεβασμό
και σέβονται ο ένας τον άλλον,

όπου οι άνθρωποι ανταλλάσσουν στρατηγικές
και ανακαλύπτουν μαζί.

Αν δεχθούμε στο επιστημονικό πεδίο
τους ανθρώπους με αναπηρίες

θα συμβεί μια έκρηξη,
μια τιτάνια έκλαμψη γνώσης.

Είμαι σίγουρη.

(Ψηφιακοί ήχοι)

Αυτή είναι η τεράστια έκλαμψη.

Ευχαριστώ.

Ευχαριστώ.

(Χειροκρότημα)