Hoe je macht kunt begrijpen - Eric Liu

Bekijk de volledige les: http://ed.ted.com/lessons/how-to-understand-power-eric-liu

We bewegen ons elke dag in machtssystemen die andere mensen hebben opgezet. Maar we vinden het vaak onbehaaglijk om over macht te praten. Waarom? Eric Liu beschrijft de zes bronnen van macht en legt uit hoe een goed begrip van deze bronnen essentieel is om een goede burger te zijn.

Elke dag in je leven

beweeg jij je door machtsstructuren
gemaakt door anderen.

Voel jij ze?

Begrijp jij macht?

Besef jij waarom het ertoe doet?

Macht is een ongemakkelijk onderwerp.

Vooral als het gaat over hoe wij
samenleven in een maatschappij.

In een democratie zou de macht
bij het volk moeten liggen. Punt.

Als er gepraat wordt over
wie werkelijk de macht heeft,

voelt dat naar aan of zelfs slecht.

Maar 'macht' is niet inherent goed of
slecht, evenmin als als vuur of fysica.

Het bestaat gewoon.

Het bepaalt hoe elke
regeringsvorm werkt.

Het laat zien wie de regels
van het spel bepalen.

Dus begrijpen hoe macht werkt,
is essentieel om effectief te zijn,

om serieus genomen te worden,
en niet misbruikt te worden.

We zullen gaan kijken waar
macht vandaan komt,

hoe ze uitgeoefend wordt en
hoe jij machtiger kunt worden.

Laten we beginnen met een definitie.

Macht is de mogelijkheid om
anderen te laten doen wat jij wilt.

Dit heeft betrekking op allerlei
vlakken in het leven

zoals familie, werk of relaties.

In deze les ligt de focus
op de samenleving

waarbij de macht betekent
dat je een gemeenschap zover krijgt

dat ze de keuzes maakt
en de acties onderneemt die jij wilt.

Er zijn 6 bronnen
van burgerlijke macht.

Ten eerste is er lichamelijke dwang
en het vermogen om geweld te plegen.

Controle over geweld, of het nu
van de politie of van militia is,

is macht in haar meest primaire vorm.

Een tweede bron van macht is rijkdom.

Geld opent deuren om resultaten
en alle andere types van macht te kopen.

De derde machtsbron is
het handelen van de staat, de overheid:

het gebruik van wet en bureaucratie
om mensen te dwingen

om bepaalde zaken wel
of niet te doen.

In een democratie geeft theoretisch
gezien het volk macht aan de regering

door middel van verkiezingen.

In een dictatuur komt macht voort
uit de dreiging van geweld,

niet uit toestemming van de geregeerden.

De vierde macht zijn normen
of wat andere mensen goed vinden.

Normen hebben geen
gecentraliseerd overheidsapparaat.

Ze werken subtieler,
van gelijke to gelijke.

Ze kunnen het gedrag van mensen
en zelfs de wet veranderen.

Denk aan hoe normen over gelijke
huwelijksrechten aan het veranderen zijn.

De vijfde machtsvorm zijn ideeën.

Ideeën, zoals individuele vrijheid
of rassengelijkheid,

kunnen onuitputtelijke bronnen
van macht zijn

als ze genoeg mensen aanzetten
om hun denken en handelen aan te passen.

De zesde bron van macht zijn
aantallen ofwel veel mensen.

Een massa die haar stem laat horen,
genereert macht

door een gemeenschappelijk doel te uiten

en door zich legitimiteit toe te eigenen.

Denk aan de Arabische Lente of
de opkomst van de Tea Party.

Menigten doen ertoe.

Dit zijn de zes hoofdbronnen van
macht en wat macht is.

Laten we nu kijken
hoe macht werkt.

Er zijn drie wetten omtrent
macht die belangrijk zijn.

Wet nummer één:
macht is nooit statisch.

Ze is altijd ofwel aan het accumuleren
of aan het vervallen in een samenleving.

Dus als je niets doet,
wordt er wel iets met je gedaan.

Wet nummer twee:
macht is net als water.

Ze stroomt als een rivier
door het alledaagse leven.

Politiek is het leiden van
die stroom in de richting die jij wilt.

Beleidsmakers proberen een bepaalde
stroom te bevriezen en bestendigen.

Beleid is bevroren macht.

Wet nummer drie:
macht levert meer macht op.

Macht creeërt meer macht en
dat geldt ook voor machteloosheid.

Het enige dat wet nummer drie
ervan weerhoudt een situatie

te creeëren waarbij slechts één
persoon de macht heeft,

is hoe we wet één en twee toepassen.

Welke regels moeten we hanteren
zodat enkelen niet teveel macht krijgen

en hun privileges niet kunnen
vastleggen in beleid?

Dat is een kwestie van democratie.

Je kunt deze wetten in actie zien
in elk nieuwsitem.

Lageloonarbeiders organiseren zich
om meer te verdienen.

Oliebedrijven forceren
de goedkeuring van een pijpleiding.

Homoseksuele koppels streven
naar het recht om te huwen.

Ouders uit steden eisen studiebeurzen.

Je kan het er al dan niet mee eens zijn.

Of jij krijgt wat je wilt, hangt af
van hoe goed je met macht omgaat.

Dat brengt ons bij wat je kunt doen
om machtiger te worden in de samenleving.

Het is handig om te hierbij
te denken aan geletterdheid.

Jouw uitdaging is om te leren
hoe je macht leest en schrijft.

Macht lezen betekent aandacht besteden
aan zoveel mogelijk teksten over macht.

NIet alleen aan boeken.

Zie de samenleving als
een reeks teksten.

Bevalt de gang van zaken op school,
in je stad of land je niet?

Zoek uit wie welk soort
macht bezit in welk systeem.

Begrijp hoe dit tot stand is gekomen.

Wie het heeft gecreëerd en
wie het zo wilt behouden.

Bestudeer de strategieën
die anderen gebruikt hebben.

Directe aanvallen

of indirecte.

Coalities

of charismatisch gezag.

Lees zodat je kunt schrijven.

Macht kunnen schrijven vereist eerst
dat je gelooft dat je dit recht hebt,

om het heft in eigen handen te nemen.

Want dat heb je.

Net als met elke vorm van schrijven
leer je om jezelf uit te drukken.

Gebruik je authentieke stem.

Organiseer je ideeën
en organiseer daarna anderen.

Oefen in consensusopbouw.

Oefen in conflict.

Het is net als bij schrijven:
oefening baart kunst.

Je hebt elke dag de mogelijkheid
om te oefenen in je buurt en daarbuiten.

Stel doelen en daarna nog grotere doelen.

Kijk naar patronen en ontdek wat werkt.

Pas aan en herhaal.

Dit is burgerschap.

We hebben burgerlijke macht
besproken, waar ze vandaan komt,

hoe ze werkt en wat jij kunt doen
om ze te uit te oefenen.

Blijft er nog één vraag over:
het 'waarom' van macht.

Wil jij dat macht iedereen
ten goede komt, of alleen jezelf?

Zijn jouw doelen sociaal of antisociaal?

Deze vraag gaat niet om strategie,

maar over karakter

en dat is een andere reeks lessen.

Maar onthoud dit:

Macht plus karakter is gelijk aan
een goede burger.

En jij hebt de macht om
er één te zijn.