Return to Video

دانش شیر - جاناتان اُ سولیوان

  • 0:08 - 0:11
    انسانها چرا اینقدر زیاد شیر مینوشند؟
  • 0:11 - 0:13
    و با اینکه همهی پستانداران شیر میدهند،
  • 0:13 - 0:17
    چرا ما نوع معینی از شیر را
    بر بقیه ترجیح میدهیم؟
  • 0:17 - 0:19
    شیر اولین چیزی است که ما مینوشیم،
  • 0:19 - 0:22
    و به خاطر پیشرفت ها در تولید
    و تنوع محصولات لبنی،
  • 0:22 - 0:25
    میتواند در اقسام بی شماری،
  • 0:25 - 0:28
    در جهت سلامت غذایی
    و لذتمان مورد مصرف قرار گیرد.
  • 0:28 - 0:33
    کارکرد ابتدایی شیر این است
    که یک منبع غذایی کامل برای نوزادان است.
  • 0:33 - 0:37
    در حقیقت، از آنجا که تمام مواد مغذی حیاتی
    برای رشد و نمو را در خود دارد،
  • 0:37 - 0:38
    پروتئین ها،
  • 0:38 - 0:38
    کربوهیدرات ها،
  • 0:38 - 0:39
    چربی ها،
  • 0:39 - 0:41
    ویتامین ها و مواد معدنی،
  • 0:41 - 0:42
    و آب.
  • 0:42 - 0:45
    شیر تنها چیزی است که یک نوزاد
    در شش ماه ابتدایی زندگی خود،
  • 0:45 - 0:48
    حتی نیاز به هضم آن دارد.
  • 0:48 - 0:51
    ترکیب منحصر به فرد شیر
    میتواند بسته به فاکتورهایی مانند گونه،
  • 0:51 - 0:52
    رژیم غذایی،
  • 0:52 - 0:54
    و موقعیت مکانی تغییر کند.
  • 0:54 - 0:56
    برای مثال گوزن محدودهی قطب شمال
  • 0:56 - 0:59
    شیر پر انرژی که حدود ۲۰٪ چربی دارد
    تولید میکند،
  • 0:59 - 1:02
    در حدود ۵ برابر
    بیشتر از شیر انسان یا گاوها،
  • 1:02 - 1:06
    تا بدین وسیله به نوباوههای خود کمک کنند،
    که از هوای سرد و خشن جان سالم به در ببرند.
  • 1:06 - 1:08
    خب پس،
    شیر چطور درست میشود؟
  • 1:08 - 1:11
    در فرآیند منحصر به فرد
    تولید شیر پستانداران،
  • 1:11 - 1:15
    یک گروه خاص از سلولهای ترشح شیر
    که به ماموسیت ها معروفند
  • 1:15 - 1:20
    در یک لایهی اطراف حفرهای
    گلابی-شکل قرار گرفتهاند.
  • 1:20 - 1:23
    آن سلولها همه واحدهای سازندهی شیر را
    به خود جذب میکنند،
  • 1:23 - 1:26
    سپس قطرات ریز چربی را
  • 1:26 - 1:30
    در قالبهایی که بافت همبند و نرم اندوپلاسی
    نامیده میشوند میسازند.
  • 1:30 - 1:33
    قطرهها با یگدیگر
    و با دیگر مولکولها آمیخته میشوند
  • 1:33 - 1:38
    و بعد از آن خارج شده
    و در فضای بین سلولها ذخیره میشوند.
  • 1:38 - 1:42
    شیر موجود درغدههای پستانداران نهایتاً
    از طریق پستانها، غدد شیری
  • 1:42 - 1:47
    یا در موارد نادری از راه پاتایپوس،
    مجرایی در شکم، به بیرون ترشح میشود.
  • 1:47 - 1:50
    اگرچه این فرآیند معمولا
    در جنس مؤنث رخ میدهد،
  • 1:50 - 1:53
    در بعضی گونهها، مثل خفاش دایاک،
  • 1:53 - 1:54
    بزها،
  • 1:54 - 1:55
    وحتی گربهها،
  • 1:55 - 1:58
    مذکرها نیز میتوانند شیر بسازند.
  • 1:58 - 2:01
    شیرنوشان در سراسر دنیا
    لبنیات مصرف میکنند، از بوفالو گرفته،
  • 2:01 - 2:02
    تا بزها،
  • 2:02 - 2:02
    گوسفندان،
  • 2:02 - 2:03
    شترها،
  • 2:03 - 2:04
    گاومیشها،
  • 2:04 - 2:05
    اسبها،
  • 2:05 - 2:06
    و گاوها.
  • 2:06 - 2:09
    تقریباً همهی این گونهها
    پستاندار نشخوارکننده هستند،
  • 2:09 - 2:12
    یک نوعی از پستانداران
    که شکم های چهار تکه دارند
  • 2:12 - 2:15
    و مقائیر زیادی شیر در خود جای میدهند.
  • 2:15 - 2:18
    از آنها، گاوها راحت تر از همه اهلی شدند
  • 2:18 - 2:22
    و شیری تولید میکنند که به راحتی
    قابل جداسازی به خامه و مایع هستند
  • 2:22 - 2:25
    و مقادیر چربی آن مشابه شیر انسان است.
  • 2:25 - 2:27
    در محیط زیست طبیعی آنها،
  • 2:27 - 2:31
    پستانداران شیر را برای استفاده
    ضروری توله هایشان درست میکنند.
  • 2:31 - 2:34
    اما با تقاضای مصرف کنندگانی تشنه،
  • 2:34 - 2:38
    صنعت لبنیات روشهایی را
    برای افزایش تولید،
  • 2:38 - 2:39
    افزایش عمر مفید،
  • 2:39 - 2:43
    و تهیه محصولات متنوع لبنی ابداع کرد.
  • 2:43 - 2:47
    در صنعت شیر، سانتریفیوژها
    شیر را در سرعتهای بالا میچرخانند،
  • 2:47 - 2:52
    تا چربیهای با چگالی پایینتر
    از مایع جدا شده و در سطح شناور گردد.
  • 2:52 - 2:53
    بعد از اینکه کف گیری انجام شد،
  • 2:53 - 2:57
    این چربی که به عنوان کره شناخته میشود
    در تولیدات لبنی مورد استفاده قرار میگیرد
  • 2:57 - 2:58
    مثل کره،
  • 2:58 - 2:58
    کرم،
  • 2:58 - 3:00
    و پنیر.
  • 3:00 - 3:04
    یا میتواند بعداً دوباره در نسبت های مختلف
    به شیر اضافه گردد
  • 3:04 - 3:06
    تا شیرهایی با درصدهای
    متنوع چربی به دست آید.
  • 3:06 - 3:14
    شیر تمام چرب، که گاهی به شیر کامل معروف
    است، ۳.۲۵٪ کرهی چرب اضافه شده دارد.
  • 3:14 - 3:18
    در مقایسه با ۱-۲٪ برای شیر کم چرب
  • 3:18 - 3:21
    و کمتر از نیم درصد برای شیر ساده.
  • 3:21 - 3:25
    برای متوقف کردن جداشدن چربی
    از شیر یا آب
  • 3:25 - 3:30
    مخلوط تحت یک فرآیند فشار بالا
    هموژنیزه میشود.
  • 3:30 - 3:34
    قبل از اینکه شیر به قفسه فروشگاه برسد،
    معمولاً گرمادیده نیز میگردد
  • 3:34 - 3:36
    تا سطح میکروب آن کاهش یابد،
  • 3:36 - 3:38
    یک روند تحمیلی دولتی
  • 3:38 - 3:42
    که دوستداران شیر خام معتقدند
    ارزش غذایی آن را کاهش میدهد.
  • 3:42 - 3:46
    فاسد شدن شیر با میکروبها آغاز میشود،
  • 3:46 - 3:49
    که موجب زوال مواد مغذی شیر
    و کاهش آن میشود
  • 3:49 - 3:52
    این پروسه باعث میشود
    کرهی چرب شیر لخته گردد
  • 3:52 - 3:56
    که به یک محصول بد شکل منتهی میشود.
  • 3:56 - 3:58
    و محصولات جانبی زوال میکروبها
  • 3:58 - 4:02
    ترکیبات بد مزه و بد بو هستند.
  • 4:02 - 4:03
    اما مشکل بزرگتری هم هست.
  • 4:03 - 4:08
    شیر خام میتواند حامل میکروبهایی باشد
    که منشأ بیماریهای کشندهاند،
  • 4:08 - 4:12
    پس برای اینکه تا آنجا که ممکن است
    این میکروبها را بکشیم،
  • 4:12 - 4:13
    و شیر را مدت بیشتری تازه نگه داریم،
  • 4:13 - 4:17
    از تکنیکی استفاده میکنیم
    که پاستوریزه کردن نام دارد.
  • 4:17 - 4:19
    یک مدل ازین پروسه شامل قرار دادن شیر
  • 4:19 - 4:22
    در معرض حرارت بالا برای ۳۰ ثانیه است.
  • 4:22 - 4:26
    مدل دیگر،
    پروسه دمای فوق بالا نامیده میشود،
  • 4:26 - 4:27
    یا فوق پاستوریزه کردن،
  • 4:27 - 4:33
    شیر را برای چند ثانیه
    به دمای خیلی بالایی میرسانیم.
  • 4:33 - 4:36
    شیر فوق پاستوریزه شده
    عمر ماندگاری خیلی طولانیتری را داراست،
  • 4:36 - 4:39
    بیش از ۱۲ ماه بدون یخچال،
  • 4:39 - 4:42
    در مقایسه با دو هفتهی
    شیر پاستوریزه در یخچال.
  • 4:42 - 4:45
    به این خاطر که دمای بالاتر
    فوق پاستوریزه کردن،
  • 4:45 - 4:48
    میکروبهای بیشتری را از کار میاندازد.
  • 4:48 - 4:50
    ولی پروسههای دما بالاتر در عین حال
  • 4:50 - 4:55
    ممکن است روی ارزش غذایی
    و ویژگیهای مطبوع شیر اثر معکوس گذارد.
  • 4:55 - 4:58
    نهایتأ این به انتخاب
    مصرف کنندگان بر میگردد
  • 4:58 - 5:00
    و میزان نیازشان برای راحتی.
  • 5:00 - 5:02
    خوشبختانه گزینههای زیادی
    در دسترس است
  • 5:02 - 5:08
    در صنعتی که بیش از ۸۴۰ میلیون تن
    تولیدات سالانه دارد.
Title:
دانش شیر - جاناتان اُ سولیوان
Description:

درس کامل در : http://ed.ted.com/lessons/the-science-of-milk-jonathan-j-o-sullivan

صنعت تولید شیر بیش از ۸۴۰ میلیون تن تولیدات سالانه دارد. انسان‌ها چرا اینقدر شیر می‌نوشند؟ و با وجود آن همه شیر متنوع انواع پستانداران، چرا ما فقط به گونه‌های مشخصی از آنها علاقه مندیم؟ جاناتان اُ سولیوان توضیح می‌دهد که شیر چطور ساخته می‌شود.

تصویر سازی شده بوسیله TED-Ed.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
05:24

Persian subtitles

Revisions