ตาที่บอดสามารถฟื้นฟูใหม่ได้หรือไม่ - เดวิด ดาวิลา (David Davila)
-
0:06 - 0:08ลองนึกถึงว่าแต่ละวัน
-
0:08 - 0:11เขตการมองเห็นของคุณเล็กลงทีละน้อย
-
0:11 - 0:13แคบลงและมืดลง
-
0:13 - 0:16จนกระทั่งคุณตาบอดสนิท
-
0:16 - 0:19เรามักคิดว่าอาการตาบอดนั้นเป็นมาแต่กำเนิด
-
0:19 - 0:23แต่อันที่จริง ด้วยโรคทางพันธุกรรมบางอย่าง
เช่น เรตินิทิส พิมเมนโทซา -
0:23 - 0:25และอัชเชอร์ซินโดรม
-
0:25 - 0:27อาการตาบอดสามารถเกิดขึ้นได้
เมื่อคุณเป็นเด็ก -
0:27 - 0:30หรือแม้แต่เมื่อคุณเป็นผู้ใหญ่
-
0:30 - 0:33โรคทางพันธุกรรมที่หายากทั้งสองนี้
ส่งผลต่อจอตา -
0:33 - 0:38จอภาพที่อยู่ด้านหลังดวงตา
ที่รับแสงและช่วยให้เรามองเห็น -
0:38 - 0:42ตอนนี้ลองนึกดูว่าจะเป็นอย่างไร
ถ้าตาสามารถฟื้นฟูใหม่ได้ -
0:42 - 0:45แล้วคนที่ตาบอดสามารถมองเห็นได้อีกครั้ง
-
0:45 - 0:49เพื่อที่จะทำความเข้าใจว่านั่นเป็นไปได้หรือไม่
เราต้องมาดูว่าจอตาทำงานอย่างไร -
0:49 - 0:53และมันเกี่ยวข้องอย่างไร
กับสิ่งมีชีวิตหลากความสามารถ -
0:53 - 0:55ที่มีชื่อว่าปลาม้าลาย
-
0:55 - 0:58จอตาของมนุษย์ประกอบด้วยชั้นต่าง ๆ ของเซลล์
-
0:58 - 1:01ที่มีเซลล์ประสาทพิเศษ
ที่อยู่ทางด้านหลังดวงตา -
1:01 - 1:05เรียกว่า เซลล์รับแสงแบบแท่งและแบบโคน
-
1:05 - 1:08เซลล์รับแสงเปลี่ยนแสงที่เข้ามาในตา
-
1:08 - 1:12เป็นสัญญาณที่สมองใช้เพื่อสร้างเป็นภาพ
-
1:12 - 1:15คนที่เป็นอัชเชอร์ซินโดรม
และเรตินา พิกเมนโทซา -
1:15 - 1:19จะสูญเสียเซลล์รับแสงเหล่านี้
-
1:19 - 1:23จนกระทั่งในที่สุดจอตา
จะไม่สามารถรับแสงได้อีกต่อไป -
1:23 - 1:26หรือไม่สามารถส่งภาพไปยังสมองได้อีก
-
1:26 - 1:31ไม่เหมือนกับเซลล์ส่วนใหญ่ของร่างกาย
ที่เซลล์รับแสงไม่สามารถแบ่งตัวและเพิ่มจำนวนได้ -
1:31 - 1:35เราทุกคนเกิดมาพร้อมกับ
เซลล์รับแสงที่เราจะมี -
1:35 - 1:38ซึ่งนั่นเป็นเหตุผลว่าทำไมเด็กทารก
ถึงมีดวงตาที่ใหญ่เมื่อเทียบกับหน้า -
1:38 - 1:40และเป็นส่วนหนึ่งของเหตุผล
ว่าทำไมเด็กถึงดูน่ารักน่าชัง -
1:40 - 1:43แต่มันไม่ได้เป็นอย่างนั้นในสัตว์ทุกชนิด
-
1:43 - 1:47ลองดูปลาม้าลาย นักฟื้นฟูตัวฉกาจ
-
1:47 - 1:53มันสามารถฟื้นฟูผิวหนัง กระดูก หัวใจ
และจอตากลับมาใหม่ได้หลังจากที่เสียหาย -
1:53 - 1:57ถ้าเซลล์รับแสดงในจอตาของปลาม้าลาย
ถูกกำจัดออกไปหรือถูกทำลายด้วยสารพิษ -
1:57 - 2:03พวกมันก็แค่ฟื้นฟูและย้อนตัวเอง
กลับไปยังสมองเพื่อทำให้มองเห็นได้อีกครั้ง -
2:03 - 2:06นักวิทยาศาสตร์ได้ทำการศึกษาพลังพิเศษนี้
-
2:06 - 2:11เพราะว่าจอตาของปลาม้าลายยังมีโครงสร้าง
ที่คล้ายกับจอตาของมนุษย์ -
2:11 - 2:15นักวิทยาศาสตร์ยังสามารถเลียนแบบผล
ของอาการผิดปกติอย่างอัชเชอร์ซินโดรม -
2:15 - 2:19หรือเรตินา พิกเมนโทซา
บนตาของปลาม้าลาย -
2:19 - 2:23นั่นทำให้พวกเขาเห็นว่าปลาม้าลาย
ซ่อมจอตาของมันได้อย่างไร -
2:23 - 2:27เพื่อที่พวกเขาจะใช้เทคนิคเดียวกัน
ในการซ่อมตาของมนุษย์ในสักวันหนึ่ง -
2:27 - 2:30แล้วอะไรที่อยู่เบื้องหลังพลังพิเศษของปลาม้าลายนี้
-
2:30 - 2:35ผู้ที่มีบทบาทสำคัญคือกลุ่มของเซลล์ยาว ๆ
ที่ทอดตัวไปตามจอตา -
2:35 - 2:37ซึ่งเรียกว่า มุลเลอร์ เกลีย
-
2:37 - 2:40เมื่อเซลล์รับแสงถูกทำลาย
เซลล์เหล่านี้เปลี่ยนไป -
2:40 - 2:42และรับบทบาทหน้าที่ใหม่
-
2:42 - 2:46พวกมันมีหน้าตาคล้ายมุลเลอร์เซลล์น้อยลง
และเหมือนเซลล์ต้นกำเนิดมากขึ้น -
2:46 - 2:49ซึ่งสามารถเปลี่ยนไปเป็นเซลล์ใดก็ได้
-
2:49 - 2:50จากนั้นเซลล์ยาว ๆ เหล่านี้แบ่งตัว
-
2:50 - 2:54ผลิตเซลล์ที่ภายหลังจะเติบโต
ไปเป็นเซลล์รับแสงใหม่ -
2:54 - 2:59เดินทางกลับไปยังตา
และย้อนตัวมันเองเข้าไปในสมอง -
2:59 - 3:03และตอนนี้นักวิจัยบางรายยังคิดว่า
พวกเขาพบกับกุญแจสำคัญว่ามันทำงานอย่างไร -
3:03 - 3:06ด้วยความช่วยเหลือจากหนึ่งในสองสารเคมี
ที่ทำให้เกิดปฏิกิริยาในสมอง -
3:06 - 3:09เรียกว่า กลูตาเมต และ อะมิโนอดิเพต
-
3:09 - 3:11ในตาของหนู
-
3:11 - 3:15มันทำให้มุลเลอร์ เกลีย แบ่งตัว
และเปลี่ยนรูปไปเป็นเซลล์รับแสง -
3:15 - 3:17ซึ่งจากนั้นจะเดินทางกลับไปยังจอตา
-
3:17 - 3:21เหมือนกับเสริมกองทัพทหารที่กำลังพ่ายแพ้
ด้วยทหารใหม่ -
3:21 - 3:24แต่จำไว้ว่า เหตุการณ์นี้
ยังไม่เกิดขึ้นในจอตาของเรา -
3:24 - 3:28ฉะนั้น คำถามก็คือ เราจะกระตุ้น
การเปลี่ยนแปลงของมุลเลอร์ เกลีย นี้อย่างไร -
3:28 - 3:30ในตาของมนุษย์
-
3:30 - 3:33เราจะควบคุณกระบวนการนี้ทั้งหมดได้อย่างไร
-
3:33 - 3:36เซลล์รับแสงจะย้อนตัวมันเอง
กลับไปยังจอตาได้อย่างไร -
3:36 - 3:39และมันจะเป็นไปได้ไหมที่จะกระตุ้นสิ่งนี้
ให้เกิดขึ้นในมนุษย์ -
3:39 - 3:43หรือกลไกนี้ได้สูญหายไปแล้ว
ระหว่างวิวัฒนาการ -
3:43 - 3:45จนกระทั่งเราได้แยกส่วนอวัยวะ
ที่มีคุณสมบัตินี้ -
3:45 - 3:49การฟื้นฟูจอตาขึ้นมาใหม่ก็ยังคง
เป็นพลังพิเศษที่ยังเป็นปริศนา -
3:49 - 3:51ของปลาม้าลายธรรมดา ๆ อยู่นั่นเอง
- Title:
- ตาที่บอดสามารถฟื้นฟูใหม่ได้หรือไม่ - เดวิด ดาวิลา (David Davila)
- Description:
-
ชมบทเรียนเต็มได้ที่: http://ed.ted.com/lessons/could-a-blind-eye-regenerate-david-davila
เรามักคิดว่าอาการตาบอดนั้นเป็นมาแต่กำเนิด แต่ด้วยโรคทางพันธุกรรมบางอย่าง มันสามารถเกิดขึ้นได้เมื่อคุณเป็นเด็ก หรือแม้แต่เมื่อคุณเป็นผู้ใหญ่ แต่ตาที่บอดอาจฟื้นฟูได้หรือไม่ เดวิด ดาวิลา อธิบายว่าจอตาของปลาม้าลายฟื้นฟูขึ้นมาใหม่อย่างอัศจรรย์ทำให้นักวิทยาศาสตร์สำรวจคำถามนั้นได้อย่างไร
บทเรียนโดย David Davila, แอนิเมชันโดย Eli Enigenburg
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 04:07
Kelwalin Dhanasarnsombut approved Thai subtitles for Could a blind eye regenerate? - David Davila | ||
Rawee Ma accepted Thai subtitles for Could a blind eye regenerate? - David Davila | ||
Rawee Ma declined Thai subtitles for Could a blind eye regenerate? - David Davila | ||
Rawee Ma edited Thai subtitles for Could a blind eye regenerate? - David Davila | ||
Kelwalin Dhanasarnsombut edited Thai subtitles for Could a blind eye regenerate? - David Davila |