Bệnh trầm cảm là gì? - Helen M. Farrell

Xem bài học đầy đủ tại: http://ed.ted.com/lessons/what-is-depression-helen-m-farrell

Bệnh trầm cảm là nguyên nhân gây ra khuyết tật hàng đầu trên thế giới; ở Mỹ có khoảng gần 10 phần trăm người lớn đang vật lộn với căn bệnh này. Nhưng do đây là một dạng bệnh tâm thần, nên khó hiểu hơn nhiều nếu so với những thứ như mức cholesterol cao. Helen M. Farrell nghiên cứu về triệu chứng và cách điều trị cho căn bệnh này, đồng thời cũng đưa ra các bí quyết để bạn có thể giúp một người bạn nào đó đang bị mắc bệnh này.

Trầm cảm là nguyên nhân
gây khuyết tật hàng đầu trên thế giới.

Ở Mỹ

gần 10% người trường thành đang
vật lộn với chứng trầm cảm.

Vì là bệnh tâm thần

nên nó khó hiểu hơn nhiều
so với mấy thứ như mức cholesterol cao.

Một nguyên nhân chính gây ra nhầm lẫn
là sự khác biệt giữa trầm cảm

và cảm giác chán nản.

Hầu hết mọi người
đều có lúc cảm thấy chán nản.

Bị điểm kém,

mất việc,

cãi vã với ai đó,

thậm chí là một ngày mưa
cũng làm người ta thấy buồn buồn.

Đôi khi không có gì tác động hết.

Nó chỉ tự dưng xuất hiện.

Rồi khi hoàn cảnh thay đổi

những cảm xúc buồn chán đó biến mất.

Trầm cảm lâm sàng lại là một vấn đề khác.

Đó là rối loạn y học,

và nó sẽ không biến mất
như ý muốn của bạn.

Nó kéo dài
ít nhất trong 2 tuần liên tiếp,

và ảnh hưởng lớn đến
khả năng làm việc,

vui chơi,

hay yêu đương

Trầm cảm có rất nhiều triệu chứng
khác nhau:

tâm trạng đi xuống,

không còn hứng thú với một số việc
bạn thường quan tâm,

khẩu vị thay đổi

cảm thấy vô dụng
hay cảm giác tội lỗi quá mức,

ngủ quá nhiều hoặc quá ít,

khả năng tập trung kém,

bồn chồn hoặc chậm chạp,

mất năng lượng,

hay thường xuyên nghĩ đến hành vi tự sát.

Nếu bạn có ít nhất 5 triệu chứng trên,

thì theo hướng dẫn về tâm thần học,

bạn có đủ điều kiện
để được chẩn đoán trầm cảm.

Không chỉ có các triệu chứng hành vi,

Trầm cảm còn có những biểu hiện thể chất
bên trong não bộ

Đầu tiên,

có những thay đổi có thể nhìn
thấy bằng mắt thường

và qua X-quang.

Sự thay đổi này bao gồm phần thùy trán
và khối lượng vùng đồi thị nhỏ lại.

Trong phạm vi vi mô,

trầm cảm liên quan đến một vài thứ,
chẳng hạn như:

sự dẫn truyền bất thường hay sự cạn kiệt
các chất dẫn truyền thần kinh nào đó,

đặc biệt là serotonin, norepinephrine
và dopamine,

rối loạn nhịp sinh học

hay những thay đổi cụ thể ở REM
và những phần sóng chậm của chu kỳ ngủ,

và những sự bất thường ở hormone

như là cortisol cao và
rối loạn hormone tuyến giáp.

Nhưng các nhà thần kinh học vẫn chưa có
bức tranh tổng thể

về nguyên nhân gây ra sự trầm cảm

Nó có vẻ liên quan đến sự tương tác
phức tạp giữa gene và môi trường,

nhưng không có công cụ
chẩn đoán nào

có thể dự đoán chính xác
căn bệnh này xuất hiện ở đâu và khi nào.

Bởi vì các triệu chứng trầm cảm
không thể nhìn thấy,

nên khó nhận ra ai đó trông có vẻ ổn
nhưng thực ra đang mắc bệnh.

Theo Viện Sức Khỏe Tâm Thần Quốc Gia,

một người bình thường
bị mắc một chứng bệnh tâm thần nào đó

phải mất hơn 10 năm
để lên tiếng nhờ giúp đỡ.

Nhưng có các cách điều trị rất hiệu quả.

Thuốc men và liệu pháp bổ sung lẫn nhau
để tăng những phản ứng của não bộ.

Trong các trường hợp nặng hơn,
thì trị liệu co dãn,

giống như kiểm soát cơn động
kinh trong não bộ của người bệnh,

cũng rất có ích.

Các cách điều trị triển vọng khác,

như kích thích từ xuyên sọ,

cũng đang được nghiên cứu.

Nên nếu bạn biết ai đó
đang bị trầm cảm,

hãy động viên họ, một cách nhẹ nhàng, để
tìm đến các biện pháp này.

Bạn có thể đề nghị giúp họ
làm một số việc cụ thể,

như tìm kiếm các nhà trị liệu
tại khu vực,

hay lập ra một danh sách câu hỏi
để hỏi bác sĩ.

Với những người bị trầm cảm,

các bước đầu tiên này
có thể rất khó thực hiện.

Nếu họ cảm thấy tội lỗi hay xấu hổ,

hãy chỉ ra rằng
trầm cảm chỉ là một căn bệnh,

cũng giống như hen suyễn hay tiểu đường.

Đó không phải là sự yếu đuối
hay tính cách cá nhân,

và họ không nên mong đợi bản thân vượt
qua được điều đó

như là việc mong muốn
bình phục sau chuyện gãy tay.

Nếu bản thân bạn trước đây
chưa từng bị trầm cảm,

thì nên tránh so sánh căn bệnh này
với những thời gian mà bạn gục ngã.

So sánh với những gì họ đang trải qua
với cảm giác buồn bã bình thường, tạm thời

có thể khiến họ cảm thấy tội lỗi.

Thậm chí là chỉ nói chuyện cởi mở
về trầm cảm cũng có ích.

Ví dụ, một nghiên cứu chỉ ra rằng việc
hỏi ai đó về những ý nghĩ tự tử

thực sự làm giảm nguy cơ tự tử của họ.

Những cuộc trò chuyện cởi mở
về bệnh tâm thần làm giảm đi sự kì thị

và khiến cho mọi người dễ dàng
tìm kiếm sự giúp đỡ hơn.

và càng nhiều bệnh nhân được trị liệu

thì các nhà khoa học càng biết nhiều hơn
về căn bệnh này,

và họ sẽ tìm ra nhiều cách chữa tốt hơn.