Làm cách nào để sống sót qua những chuyến du hành vũ trụ kéo dài?
-
0:08 - 0:12Những chuyến du hành không gian kéo dài
rất nguy hiểm đối với cơ thể con người -
0:12 - 0:16Môi trường không trọng lực phá hủy các cơ
và sự phát triển của xương -
0:16 - 0:20cường độ bức xạ cao gây ra những đột biến
không thể chữa được -
0:20 - 0:24Vì nhân loại cân nhắc nghiêm túc về việc
con người sẽ du hành trong vũ trụ -
0:24 - 0:26thế nên vẫn tồn tại một câu hỏi lớn
-
0:26 - 0:29Nếu chúng ta thoát ra khỏi quỹ đạo
của trái đất -
0:29 - 0:32và dấn thân vào một hành trình dài
giữa những vì sao -
0:32 - 0:35liệu ta có thích nghi được với môi trường
khắc nghiệt trong không gian? -
0:35 - 0:39Đây không phải lần đầu tiên con người
phải thích ứng với môi trường khắc nghiệt -
0:39 - 0:42và phát triển những khả năng siêu phàm
-
0:42 - 0:45Không phải những năng lực ảo diệu như
tầm nhìn laze hay khả năng tàng hình -
0:45 - 0:50mà là những sự thích ứng về mặt sinh lí
để tồn tại trong hoàn cảnh khắc nghiệt -
0:50 - 0:53Ví dụ, trên dãy Himalaya,
-
0:53 - 0:57điểm cao nhất là 9 km trên mực nước biển,
-
0:57 - 1:01một người từ vùng đất thấp chưa quen với
khí hậu sẽ gặp phải triệu chứng thiếu oxy -
1:01 - 1:04thường được biết đến với tên sốc độ cao
-
1:04 - 1:08Ở những độ cao như thế này, cơ thể thường
sản xuất ra những tế bào hồng cầu thừa -
1:08 - 1:10làm máu đặc hơn và cản trở
dòng chảy của nó -
1:10 - 1:14Nhưng những người dân Himalaya
sống ở dãy núi này trong hàng nghìn năm -
1:14 - 1:18đã hình thành một cơ chế làm phá hỏng
quá trình này -
1:18 - 1:20và duy trì luồng máu bình thường
-
1:20 - 1:25Trường hợp này cho thấy con người có thể
phát triển các đặc tính sinh tồn cố định -
1:25 - 1:28nhưng quá trình thích ứng tự nhiên
cho cả loài người -
1:28 - 1:31sẽ mất đến cả chục nghìn năm.
-
1:31 - 1:35Tiến bộ khoa học gần đây có thể đẩy nhanh
quá trình thích nghi của con người -
1:35 - 1:37chỉ trong vòng một thế hệ.
-
1:37 - 1:40Để vươn lên như một giống loài
-
1:40 - 1:42chúng ta có thể phát triển
những phương pháp -
1:42 - 1:46để nhanh chóng điều chỉnh những
khả năng bảo vệ cho chính mình -
1:46 - 1:49Phiên bản beta của những phương pháp này
chính là liệu pháp gen -
1:49 - 1:53- thứ thường được dùng để chỉnh sửa
những gen gây bệnh -
1:53 - 1:56Công nghệ điều chỉnh gen được cải tiến
nhanh chóng -
1:56 - 2:00cho phép con người trực tiếp
chỉnh sửa bộ gen người -
2:00 - 2:04để tránh những quá trình không mong muốn
hoặc tạo ra những chất có lợi. -
2:04 - 2:07Một ví dụ cho quá trình
không được mong đợi này -
2:07 - 2:11là những gì xảy ra khi cơ thể chúng ta
tiếp xúc với bức xạ ion hóa -
2:11 - 2:15Không có rào cản khí quyển hay từ trường
như ở trái đất -
2:15 - 2:20phần lớn các hành tinh và vệ tinh
phải chịu sự tấn công các hạt hạ nguyên tử -
2:20 - 2:22Chúng có thể xuyên qua hầu như mọi thứ
-
2:22 - 2:27và gây ra tổn thương có nguy dẫn đến
ung thư trong DNA các nhà du hành vũ trụ -
2:27 - 2:30Nhưng nếu chúng ta có thể lật lại tình thế
đối với bức xạ? -
2:30 - 2:32Da người sản sinh ra một loại sắc tố
tên là melanin -
2:32 - 2:35bảo vệ chúng ta khỏi những bức xạ
xuyên qua trái đất -
2:35 - 2:39Melanin tồn tại dưới nhiều dạng
qua mỗi loài -
2:39 - 2:41và một số loài nấm có dấu hiện của melanin
-
2:41 - 2:46dùng sắc tố da để chuyển hóa bức xạ
thành năng lượng hóa học -
2:46 - 2:48Thay vì cố gắng che chắn cho cơ thể
con người -
2:48 - 2:50hay nhanh chóng làm lành vết thương
-
2:50 - 2:52chúng ta hoàn toàn có thể
điều chỉnh con người -
2:52 - 2:58để tiếp nhận và áp dụng hệ thống thu thập
năng lượng bằng melanin của nấm. -
2:58 - 3:02Sau đó họ sẽ biến bức xạ thành năng lượng
có ích trong khi vẫn bảo vệ được DNA. -
3:02 - 3:04Điều này nghe như câu chuyện viễn tưởng
-
3:04 - 3:08nhưng vẫn có thể thực hiện được
với những công nghệ hiện thời -
3:08 - 3:10Nhưng công nghệ không phải là
cản trở duy nhất -
3:10 - 3:12Những tranh cãi vẫn diễn ra
về những hậu quả -
3:12 - 3:17và về vấn đề đạo đức của những biến đổi
tận gốc trong sợi di truyền của chúng ta -
3:17 - 3:19Bên cạnh đó
-
3:19 - 3:24Lực hấp dẫn thay đổi cũng là một thử thách
đối với những nhà du hành vũ trụ -
3:24 - 3:28Cho đến khi khi chúng ta tạo ra trọng lực
nhân tạo ở tàu vũ trụ hoặc hành tinh khác -
3:28 - 3:30chúng ta nên giả sử việc nhà du hành vũ trụ sẽ
sống một thời gian ở môi trường không trọng lượng. -
3:32 - 3:35Trên trái đất, xương và tế bào cơ
của người -
3:35 - 3:39phản ứng lại với sự hút lại không ngừng
của trọng lực -
3:39 - 3:44bằng cách làm mới những tế bào đã cũ bằng
quá trình tu sửa và tái tạo. -
3:44 - 3:46Nhưng ở trong môi trường không trọng lực
như sao Hỏa -
3:46 - 3:49Xương người và tế bào cơ sẽ không nhận ra
những tín hiệu đó -
3:49 - 3:53Điều này gây ra chứng loãng xương
và teo cơ -
3:53 - 3:56Làm sao chúng ta có thể cung cấp
những tín hiệu nhân tạo cho các tế bào -
3:56 - 3:59và chống lại những tổn hại cho xương và cơ
-
3:59 - 4:01Lần này cũng chỉ mang tính chất suy đoán,
-
4:01 - 4:05vi khuẩn được biến đổi hóa sinh
trong cơ thể chúng ta -
4:05 - 4:09có thể tác động đến những nhân tố
điều chỉnh tín hiệu trong xương và cơ -
4:09 - 4:11Hoặc con người có thể biến đổi gen
-
4:11 - 4:15để tạo ra nhiều những tín hiệu này hơn
trong môi trường không trọng lực -
4:15 - 4:19Sự tiếp xúc với bức xạ, môi trường không
trọng lực là hai trong nhiều thử thách -
4:19 - 4:22mà chúng ta phải đối mặt trong môi trường
khắc nghiệt ở ngoài vũ trụ -
4:22 - 4:25Nhưng nếu chúng ta thông suốt về mặt
đạo đức trong việc ứng dụng chúng, -
4:25 - 4:29điều chỉnh gen và kĩ thuật vi sinh
là hai công cụ linh hoạt -
4:29 - 4:32có thể áp dụng trong nhiều tình huống
-
4:32 - 4:35Trong tương lai gần, chúng ta có thể
sẽ quyết định phát triển thêm -
4:35 - 4:40và điều chỉnh những công cụ gen để phù hợp
với điều kiện khắc nghiệt trong vũ trụ
- Title:
- Làm cách nào để sống sót qua những chuyến du hành vũ trụ kéo dài?
- Description:
-
Những chuyến du hành vũ trụ kéo dài có tác động vô cùng lớn tới cơ thể con người: môi trường không trọng lượng làm suy yếu sự phát triển của cơ và xương, cường độ bức xạ cao dẫn đến những đột biến không thể chữa được. Trong khi chúng ta nghiêm túc tính đến việc đưa con người vào vũ trụ, có một câu hỏi quan trọng vẫn chưa được giải quyết: Nếu chúng ta thực sự có thể bứt phá ra khỏi quỹ đạo Trái Đất, liệu con người có thể thích nghi với môi trường khắc nghiệt ngoài vũ trụ được hay không? Lisa Nip sẽ xem xét những trở ngại này.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 04:56
TED Translators admin approved Vietnamese subtitles for Could we survive prolonged space travel? - Lisa Nip | ||
Trang Phan accepted Vietnamese subtitles for Could we survive prolonged space travel? - Lisa Nip | ||
Trang Phan edited Vietnamese subtitles for Could we survive prolonged space travel? - Lisa Nip | ||
Nguyen Bich edited Vietnamese subtitles for Could we survive prolonged space travel? - Lisa Nip | ||
Nguyen Bich edited Vietnamese subtitles for Could we survive prolonged space travel? - Lisa Nip | ||
Nguyen Bich edited Vietnamese subtitles for Could we survive prolonged space travel? - Lisa Nip | ||
Nguyen Bich edited Vietnamese subtitles for Could we survive prolonged space travel? - Lisa Nip | ||
Nguyen Bich edited Vietnamese subtitles for Could we survive prolonged space travel? - Lisa Nip |