Return to Video

Cái nhìn rõ nét hơn về 12 con giáp.

  • 0:01 - 0:04
    Đã bao giờ bạn được
    một người bạn gốc Hoa hỏi,
  • 0:04 - 0:06
    "Bạn tuổi con gì?" chưa?
  • 0:06 - 0:08
    Đừng cho rằng họ đang chào hỏi xã giao.
  • 0:08 - 0:10
    Nếu bạn nói, "Tôi tuổi Thân,"
  • 0:10 - 0:12
    họ sẽ biết ngay
  • 0:12 - 0:15
    bạn 24, 36, 48 hoặc 60 tuổi.
  • 0:15 - 0:16
    (Cười lớn)
  • 0:16 - 0:20
    Hỏi con giáp của bạn chính là
    cách hỏi tuổi lịch sự của họ.
  • 0:20 - 0:25
    Khi bạn nói ra mình tuổi con gì,
    họ sẽ bắt đầu đánh giá bạn.
  • 0:25 - 0:29
    Họ sẽ đánh giá điềm may, rủi của bạn,
  • 0:29 - 0:31
    tính cách, con đường sự nghiệp
  • 0:31 - 0:33
    và vận hạn của bạn trong năm đó.
  • 0:33 - 0:36
    Khi bạn tiết lộ tuổi
    của bạn và bạn đời mình,
  • 0:36 - 0:40
    họ sẽ hình dung ra cả một bức tranh
    về đời sống cá nhân của bạn.
  • 0:41 - 0:43
    Có lẽ bạn không tin vào 12 con giáp.
  • 0:43 - 0:47
    Nhưng vì 1/4 dân số thế giới chịu
    ảnh hưởng từ nó,
  • 0:47 - 0:50
    sẽ tốt hơn nếu bạn hiểu chút ít về nó.
  • 0:50 - 0:53
    Vậy thật ra 12 con giáp là gì?
  • 0:54 - 0:57
    Hầu hết người phương Tây nghĩ tới
    các cung Hoàng đạo của Hy Lạp cổ đại,
  • 0:57 - 1:00
    gồm có 12 ký hiệu đại diện cho 12 tháng.
  • 1:00 - 1:02
    Hệ Can chi của Trung Hoa thì khác.
  • 1:02 - 1:05
    Nó là một chu kỳ 12 năm, mỗi năm
    có một loài vật đại diện,
  • 1:05 - 1:08
    bắt đầu bằng năm Tý (chuột)
    và kết thúc bằng năm Hợi (lợn),
  • 1:08 - 1:11
    và không hề có liên hệ gì
    với các chòm sao.
  • 1:12 - 1:17
    Ví dụ, nếu bạn sinh năm 1975,
    thì bạn cầm tinh con Thỏ (hoặc Mão).
  • 1:17 - 1:20
    Bạn thấy con vật đại diện
    cho năm sinh của mình chưa?
  • 1:20 - 1:25
    Tổ tiên người Hoa chúng tôi đã tạo ra
    một hệ thống vận hành rất công phu
  • 1:25 - 1:30
    dựa trên thuyết âm-dương, ngũ hành,
    và 12 con giáp.
  • 1:30 - 1:32
    Trải qua hàng ngàn năm,
  • 1:32 - 1:37
    nền văn hoá dân gian này có ảnh hưởng tới
    những quyết định hệ trọng của con người,
  • 1:37 - 1:42
    như đặt tên, cưới hỏi, sinh con,
    và cách đối đãi giữa người và người.
  • 1:42 - 1:45
    Và trong đó có một số các ẩn ý khá thú vị.
  • 1:46 - 1:51
    Người Hoa tin rằng có vài con giáp
    vượt trội hơn so với số còn lại.
  • 1:51 - 1:56
    Nên các bậc cha mẹ luôn chọn ra
    những năm thuận lợi để sinh con,
  • 1:56 - 2:01
    vì họ tin rằng sự kết hợp giữa
    các thành viên hợp tuổi nhau (Tam Hạp)
  • 2:01 - 2:03
    sẽ mang phúc tới cho cả gia đình.
  • 2:04 - 2:08
    Và ngay cả khi chọn người yêu,
    chúng tôi cũng để tâm đến con giáp.
  • 2:09 - 2:14
    Tôi tuổi Hợi; tôi sẽ rất hợp với ai
    tuổi Dần, Mùi và Mão.
  • 2:15 - 2:19
    Người Hoa tin rằng có vài loài vật
    vốn là kẻ thù không đội trời chung.
  • 2:20 - 2:23
    Vì tôi tuổi Hợi, tôi phải
    cẩn trọng với người tuổi Tỵ.
  • 2:23 - 2:25
    Giơ tay lên nếu bạn tuổi Tỵ nào.
  • 2:26 - 2:27
    Chút nữa chúng ta gặp riêng nhé.
  • 2:27 - 2:29
    (Cười lớn)
  • 2:29 - 2:32
    Chúng tôi tin rằng có những con giáp
    may mắn hơn những con còn lại,
  • 2:32 - 2:34
    chẳng hạn như Rồng (tuổi Thìn).
  • 2:34 - 2:36
    Khác với văn hoá phương Tây,
  • 2:36 - 2:40
    người Hoa xem rồng là biểu tượng của
    quyền lực, sức mạnh, thịnh vượng.
  • 2:40 - 2:43
    Ai cũng mong muốn có được
    một đứa con tuổi Rồng.
  • 2:43 - 2:46
    Ba mẹ của Jack Ma hẳn rất tự hào.
  • 2:46 - 2:48
    Và không chỉ mình họ sinh
    được con tuổi Rồng.
  • 2:48 - 2:51
    Năm 2012 là năm con Rồng,
  • 2:51 - 2:53
    tỉ lệ sinh ở Trung Quốc,
    Hồng Kông và Đài Loan
  • 2:53 - 2:55
    tăng 5%.
  • 2:56 - 2:59
    Có nghĩa là có thêm 1 triệu em bé ra đời.
  • 3:00 - 3:03
    Với niềm tin cố hữu
    muốn sinh quý tử,
  • 3:03 - 3:08
    tỉ lệ bé trai - bé gái vào năm đó
    là 120 - 100.
  • 3:08 - 3:10
    Khi những cậu bé tuổi Rồng lớn lên,
  • 3:10 - 3:15
    chúng sẽ phải cạnh tranh quyết liệt
    trên đường sự nghiệp lẫn tình duyên.
  • 3:16 - 3:20
    Theo thông cáo báo chí
    của đài BBC và chính phủ Trung Quốc,
  • 3:20 - 3:25
    tháng 1/2015, số ca sinh mổ
    chạm mốc cao nhất.
  • 3:25 - 3:26
    Tại sao vậy?
  • 3:27 - 3:30
    Vì đó là tháng cuối cùng của năm Ngọ
    tính theo Âm Lịch.
  • 3:30 - 3:33
    Không phải vì họ thèm khát có
    đứa con tuổi Ngọ đâu,
  • 3:33 - 3:36
    mà vì họ không muốn sinh con tuổi Mùi,
    vốn là một con giáp xui xẻo.
  • 3:36 - 3:37
    (Cười lớn)
  • 3:37 - 3:40
    Nếu bạn tuổi Mùi, đừng tủi thân nhé.
  • 3:40 - 3:42
    Đây là những nhân vật sinh năm Mùi.
  • 3:42 - 3:44
    Tôi chẳng thấy họ thất bại chỗ nào cả.
  • 3:44 - 3:45
    (Cười lớn)
  • 3:45 - 3:48
    Tuổi Dần cũng không được yêu thích,
  • 3:48 - 3:50
    vì loài cọp có tính khí thất thường.
  • 3:50 - 3:54
    Tỉ lệ sinh ở nhiều vùng
    của Trung Quốc giảm mạnh
  • 3:54 - 3:55
    trong những năm Dần.
  • 3:56 - 4:00
    Có lẽ ta nên xem xét hệ 12 con giáp
    theo hướng ngược lại,
  • 4:00 - 4:04
    vì những ai tuổi Dần và Mùi
    sẽ ít gặp cạnh tranh hơn.
  • 4:04 - 4:06
    Có lẽ họ mới là người may mắn.
  • 4:08 - 4:13
    Tôi đã xem qua top 300 nhân vật
    giàu nhất thế giới của tạp chí Forbes,
  • 4:13 - 4:15
    và thấy khá thú vị
  • 4:15 - 4:18
    vì những nhân vật mang hai con giáp
    ít được yêu thích nhất là Dần và Mùi
  • 4:18 - 4:20
    đều ở vị trí cao nhất của bảng xếp hạng,
  • 4:21 - 4:22
    thậm chí còn cao hơn tuổi Rồng.
  • 4:22 - 4:24
    Cho nên, có lẽ ta nên cân nhắc,
  • 4:24 - 4:28
    cạnh tranh ít hơn sẽ tốt hơn nhiều.
  • 4:28 - 4:30
    Một điều cuối cùng thú vị khác nữa:
  • 4:30 - 4:33
    nhiều quyết định đầu tư của người Hoa
  • 4:33 - 4:36
    dựa trên niềm tin vào
    bảng thống kê 12 con giáp.
  • 4:37 - 4:40
    Dù cho niềm tin và truyền thống
    của hệ Can Chi
  • 4:40 - 4:42
    đã tồn tại suốt hàng ngàn năm,
  • 4:43 - 4:46
    xu hướng áp dụng nó
    để quyết định những chuyện trọng đại
  • 4:46 - 4:50
    chỉ thực sự nổ ra cách đây vài thập kỷ.
  • 4:50 - 4:54
    Tổ tiên của chúng tôi ngày trước
    bận chống nghèo, chống hạn hán,
  • 4:54 - 4:58
    cũng như nạn đói, bạo loạn,
    bệnh dịch và nội chiến.
  • 4:58 - 5:04
    Và cuối cùng người Trung Hoa mới có
    thời gian, tiền bạc và công nghệ
  • 5:04 - 5:07
    để tạo ra một cuộc sống lý tưởng
    mà họ hằng ước ao.
  • 5:08 - 5:11
    Chính quyết định của một tập thể
    gồm 1.3 tỷ người
  • 5:11 - 5:16
    đã gây ra biến động kinh tế và nhu cầu
    trong mọi phương diện,
  • 5:16 - 5:20
    từ dịch vụ y tế và giáo dục
    đến tài sản và tiêu thụ hàng hoá.
  • 5:21 - 5:26
    Vì Trung Quốc giữ vai trò quan trọng với
    kinh tế toàn cầu và địa chính trị,
  • 5:26 - 5:30
    quyết định của họ khi coi trọng
    12 con giáp và những truyền thống khác
  • 5:30 - 5:34
    rốt cuộc lại ảnh hưởng tới
    mọi người trên toàn thế giới.
  • 5:35 - 5:37
    Có ai ở đây tuổi Thân không?
  • 5:38 - 5:41
    Năm 2016 là năm con Khỉ.
  • 5:41 - 5:47
    Khỉ là loài thông minh, hay tò mò,
    sáng tạo và nghịch ngợm.
  • 5:47 - 5:48
    Xin cám ơn.
  • 5:48 - 5:50
    (Vỗ tay)
Title:
Cái nhìn rõ nét hơn về 12 con giáp.
Speaker:
ShaoLan Hsueh
Description:

Kĩ sư công nghệ kiêm nhà doanh nghiệp ShaoLan Hseuh đã nói: 25% dân số thế giới rất quan tâm đến hệ Can Chi để tính tuổi của văn hoá Á Đông. Dù bạn có không tin đi nữa, cũng tốt hơn nếu bạn biết quy luật vận hành của nó. Trong bài nói chuyện thú vị và bổ ích này, Shaolan sẽ chia sẻ vài mẹo giúp ta hiểu thêm về truyền thống cổ đại và chỉ ra làm thế nào mà hệ thống này ảnh hưởng đến tính cách, sự nghiệp, tình duyên và thời vận của bạn trong một năm. Con giáp của bạn nói gì về bạn?

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
06:04

Vietnamese subtitles

Revisions