"Teknolojik Süzülme" Problemi

Yaşasın teknoloji! Herkes için her şeyi daha iyi yapar!! Değil mi? Peki, hayır. Bazı insanların kullanımına sunulan e-kitap ya da sağlık takipçisi gibi yeni bir teknoloji çıktığında, hepimiz için bazı istenmeyen sonuçlar doğurabilir. TED Burslusu ve bir teknoloji yatırımcısı olan Jon Gaister, buna "teknoloji süzülmesi" diyor ve eğer eşitlik ilkesi yoksa yeni teknolojinin nasıl işleri daha kötü hâle getirilebildiğinin güçlü örneklerini paylaşıyor. Onun dediği gibi; "Gerçek bir yenilik herkesi içine alacak yollar bulandır."

Bir yazılımcı ve teknoloji uzmanı olarak,

yıllar boyunca sayısız kentsel teknoloji

projesinde çalıştım.

Kentsel teknoloji, insanlık
problemlerini çözmek

için kullanıldığından yararlı
teknoloji olarak da adlandırılır.

2010 yılında Uganda'da

devletin, lokal nüfusun cep telefonlarını

görüş ayrılığı yüzünden denetlemesine
karşı çıkılması üzerine

bu sorunla ilgili çalışıldı.

Aynı teknoloji daha sonra Kuzey Afrika'da,

benzer bir amaç için;
nüfusu kontrol etmek için

devlet bilerek bağlantıyı kestiğinde,
aktivistlerin bağlı kalmasına

yardımcı olmak amacıyla kullanıldı.

Ama yıllar geçtikçe, bütün bu teknolojiler

ve çalıştığım işler üzerine düşündüğümde,

zihnimi kurcalayan bir soru oluştu.

Ya teknolojinin erdemleri
konusunda yanılıyorsak

ve biz yardım etmeye çalışırken,

aslında bazen toplumlara gerçek
anlamda zarar veriyorsa?

Dünyanın dört bir yanındaki teknoloji
endüstrileri, herkesi olumlu yönde

etkileyecek büyük bir şey yapma

varsayımıyla hareket ederler.

Nihayetinde, bu inovasyonlar dışarıya
açılacak ve herkese ulaşacak.

Ama bu durum her zaman geçerli değil.

Ben teknolojinin bu kör savunmasına
bir cümleyi kopyalayarak,

"teknolojik süzülme" diyorum.

(Gülüşmeler)

Eğer seçkin şeyler tasarlarsak
er ya da geç bu teknolojilerin

herkese ulaşacağını sanma eğilimindeyiz,

ama her zaman böyle olmuyor.

Teknoloji ve inovasyon daha çok para
ve zenginlik gibi hareket eder.

Birkaç kişinin elinde bulunma
eğiliminde olurlar

ve bazen birçok kişinin eline geçme
imkânı bulurlar.

Çoğunuz hafta sonlarında baskı
rejimiyle mücadele etmediğinizden,

biraz daha ilişkilendirebilmek için
birkaç örnek düşünmenizi istedim.

Giyilebilir teknoloji, akıllı telefonlar
ve uygulamaların dünyasında,

kişisel sağlığınızı takip edebildiğiniz
büyük bir akım var.

Ne kadar kalori yaktığınızı
takip edebileceğiniz,

fazla mı oturduğunuzu ya da yürüyüşünüzün
yeterli mi olduğunu gösteren programlar.

Bu teknolojiler, tıbbi tesislerde hasta
alımını çok daha etkili hâle getiriyor

ve sonrasında bu tıbbi tesisler

bu verimlilik türlerini
beklemeye başlıyorlar.

Peki, bu dijital araçlar tıbbi
odalara girip

dijital açıdan hazır olduktan sonra,

dijital görünümlü olamayana ne oluyor?

Hareketlerinin kaydını tutacak

400$'lık bir telefonu ya da
saati olmayanın

tıbbi deneyimi nasıl olacak?

Tıbbi sistemin omzuna yüklenmiş bir
yük mü olacaklar?

Deneyimleri değişecek mi?

Finans dünyasında,
sanal para ve kripto paralar

dünya çapında para transferinde
köklü değişiklikler getiriyor,

ama bu teknolojilerle gelen

giriş güvenliği inanılmaz
derecede zor, değil mi?

Aynı bağlantılara, telefona, cihazlara
ulaşabilmeniz gerekiyor.

Ulaşamadığınız durumlarda ise
genelde belli miktarda nakit isteyen

bir veri yüklenicisi bulabilirsiniz.

Bu noktada kendime sorduğum bir soru;
dünyanın geri kalanı

dijital paraya geçerken, kâğıt para
kullanan son topluma ne olur?

Kendi memleketim olan
Philadelphia'dan bir örnek;

geçenlerde, orada halk
kütüphanesine gittiğimde

varlıksal bir kriz yaşıyorlardı.

Kamu fonu küçülüyordu,

açık kalıp amaçlarına hizmet etmeleri
için alanlarını daraltmaları gerekliydi

ve bunun için buldukları yol;
birçok kitabı

dijital ortama aktarmak
ve buluta taşımaktı.

Birçok çocuk için bu harikadır, değil mi?

Kitapları evden kiralayabilirsiniz,

okula giderken veya okuldan
araştırma yapabilirsiniz,

ama bunlar için iki büyük şart var.

Birincisi, evde bağlantın olması gerekir,

ikincisi ise, bir cep telefonuna
erişimin gereklidir.

Philadelphia'da birçok çocuğun
böyle bir imkânı yoktur.

Basit bir eğitim sistemine
alışmışlarken,

tamamen bulut tabanlı
bir kütüphaneye geçiş

eğitim deneyimlerini nasıl etkileyecek?

Rekabetçi kalmayı nasıl başaracaklar?

Dünyanın diğer köşesindeki
Doğu Afrika'dan son bir örnek daha:

Toprak mülkiyet haklarını pek çok
sebepten dolayı dijital ortama

geçirmek için büyük bir hareket vardı.

Göçmen topluluklar ve
art arda ölen yaşlılar

sonucunda ortaya çıkan zayıf arşiv

kimin neye sahip olduğu
konusunda karışıklık yaratıyordu.

Sonucunda, bütün bilgileri dijital
ortama aktarma,

mülk sahiplerinin kayıtlarının
tutulması, buluta aktarılması

ve toplumla paylaşılması gibi
büyük bir değişim vardı.

Ancak, istenmeden doğan bir sonuç;

risk sermayedarları, yatırımcılar
ve emlak müteahhitleri

teknolojiye erişimleri

ve bunu mümkün kılan
bağlantıları olduğundan

bu toplumlara dadandılar
ve bu toplumlardaki

arazileri satın almaya başladılar.

Bu örnekleri birbirine bağlayan
ortak payda,

bizim yaptığımız teknoloji araçlarının
istenmeyen sonuçlarıdır.

Mühendisler, teknoloji uzmanları olarak

bazen verimliliği, faydaya
tercih edebiliyoruz.

Sonuçlardan daha çok bir şeyler yapma
konusunda düşünüyoruz.

Bunun değişmesi gerekiyor.

İnşa ettiğimiz ve giderek yaşadığımız
dünyayı kontrol altına alan teknolojinin

sonuçları hakkında düşünme
sorumluluğumuz var.

90'ların sonlarında,

dünya yatırım ve banka sisteminde, etik
açıdan büyük bir baskı vardı.

2014 yılında,
teknik ve teknoloji alanında

benzer bir hareket için gecikmiş
olduğumuzu düşünüyorum.

Girişimci, genel müdür, mühendis
ve yapıcı olan sizleri,

yapacağınız bir sonraki büyük
şeyi düşünürken,

yaptığınız şeyin istenmeyen sonuçlarını

düşünmeniz konusunda destekliyorum.

Çünkü gerçek inovasyon,
herkesi kapsayan yollar bulmaktır.

Teşekkür ederim.

(Alkış)