Return to Video

Problem "skapującej techonomii"

  • 0:02 - 0:04
    Jako programista i technik
  • 0:04 - 0:07
    pracowałem nad obywatelskimi
    projektami technicznymi
  • 0:07 - 0:08
    przez wiele lat.
  • 0:08 - 0:12
    Programy takie są czasem opisywane
    jako użycie techniki w zbożnym celu,
  • 0:12 - 0:16
    czyli do rozwiązywania
    problemów humanitarnych.
  • 0:16 - 0:18
    Tak było w 2010 roku w Ugandzie,
  • 0:18 - 0:21
    gdzie pracowałem nad rozwiązaniem
    pozwalającym mieszkańcom
  • 0:21 - 0:24
    na uniknięcie nadzoru rządu
    nad ich telefonami komórkowymi,
  • 0:24 - 0:26
    żeby mogli wyrażać swoje opinie.
  • 0:26 - 0:29
    Tę samą technikę
    wykorzystano też w Afryce Północnej
  • 0:29 - 0:33
    dla podobnych potrzeb - aby pozwolić
    opozycjonistom kontaktować się wtedy,
  • 0:33 - 0:36
    kiedy rządy celowo odcinały łączność
  • 0:36 - 0:40
    w celu kontroli społeczeństwa.
  • 0:40 - 0:43
    Ale kiedy przez lata myślałem
    nad tymi technikami
  • 0:43 - 0:45
    i rzeczami, nad którymi pracuję,
  • 0:45 - 0:48
    pojawiła się wątpliwość:
  • 0:48 - 0:51
    a może mylimy się co do cnót techniki
  • 0:51 - 0:56
    i czasem szkodzimy ludziom,
    którym chcemy pomóc?
  • 0:56 - 0:59
    Zaawansowany przemysł techniczny
    działa wszędzie w podobny sposób.
  • 0:59 - 1:02
    Zakłada, że tworzenie wielkich projektów
  • 1:02 - 1:04
    pomoże wszystkim ludziom.
  • 1:04 - 1:08
    Z czasem staną się
    dostępne dla wszystkich.
  • 1:08 - 1:10
    Ale to nie zawsze działa.
  • 1:10 - 1:15
    Takie bezkrytyczne promowanie techniki
    nazywam "ściekającą techonomią",
  • 1:15 - 1:18
    żeby wykorzystać slogan. (Śmiech)
  • 1:18 - 1:21
    Zdaje nam się, że jeśli stworzymy coś
    dla grupy wybrańców,
  • 1:21 - 1:23
    kiedyś w końcu dotrze do każdego,
  • 1:23 - 1:25
    ale to nie zawsze działa.
  • 1:25 - 1:30
    Technika i innowacje
    działają jak bogactwa i kapitał:
  • 1:30 - 1:33
    gromadzą się w rękach garstki osób
  • 1:33 - 1:36
    i tylko czasem trafiają do mas.
  • 1:36 - 1:41
    Większość z was nie walczy
    z reżimami w weekendy,
  • 1:41 - 1:46
    więc użyję przykładów,
    które mogą być wam bliższe.
  • 1:46 - 1:50
    W świecie szeroko dostępnej techniki,
    smartfonów i aplikacji
  • 1:50 - 1:53
    jest moda na śledzenie zdrowia
    za pomocą aplikacji
  • 1:53 - 1:56
    które liczą spalane kalorie,
  • 1:56 - 2:01
    albo czy za dużo siedzicie,
    czy za mało chodzicie.
  • 2:01 - 2:08
    Take aplikacje usprawniają diagnostykę
  • 2:08 - 2:11
    i ośrodki medyczne
  • 2:11 - 2:13
    zaczynają takich danych oczekiwać.
  • 2:13 - 2:17
    Kiedy te cyfrowe urządzenia
    dotrą do gabinetów lekarskich
  • 2:17 - 2:19
    i będą gotowe do użytku,
  • 2:19 - 2:21
    co stanie się z osobami,
    które nie mają do nich dostępu?
  • 2:21 - 2:23
    Jak będzie wyglądała ścieżka leczenia
  • 2:23 - 2:27
    dla kogoś, kto nie będzie miał
    urządzenia za tysiąc złotych,
  • 2:27 - 2:28
    śledzącego każdy jego ruch?
  • 2:28 - 2:31
    Czy stanie się on ciężarem
    dla systemu ochrony zdrowia?
  • 2:31 - 2:34
    Czy będą go inaczej traktować?
  • 2:34 - 2:37
    W świecie finansów, Bitcoina i kryptowalut
  • 2:37 - 2:40
    unowocześniliśmy sposób
    przelewania pieniędzy,
  • 2:40 - 2:45
    ale technikę nęka ograniczona dostępność.
  • 2:45 - 2:49
    Potrzebujesz dostępu do telefonów,
    różnych urządzeń, Internetu.
  • 2:49 - 2:52
    Nawet jeśli można skorzystać z pośrednika,
  • 2:52 - 2:57
    wymaga to pewnego kapitału.
  • 2:57 - 3:00
    Zadałem sobie pytanie:
  • 3:00 - 3:03
    "Co stanie się z pokoleniem
    używającym banknotów,
  • 3:03 - 3:06
    kiedy świat przejdzie na walutę cyfrową?".
  • 3:08 - 3:11
    Inny przykład pochodzi z Filadelfii:
  • 3:11 - 3:13
    biblioteki publiczne stoją w obliczu
  • 3:13 - 3:16
    finansowego kryzysu.
  • 3:16 - 3:17
    Publiczne fundusze maleją.
  • 3:17 - 3:20
    Biblioteka musiała
    wprowadzić ograniczenia,
  • 3:20 - 3:23
    żeby przetrwać i nie odejść do lamusa.
  • 3:23 - 3:25
    Jedną z metod było
    zdigitalizowanie książek
  • 3:25 - 3:28
    i przeniesienie ich do Internetu.
  • 3:28 - 3:30
    To świetna rzecz dla dzieci, prawda?
  • 3:30 - 3:32
    Możesz wypożyczać książki z domu,
  • 3:32 - 3:35
    możesz ją czytać w drodze
    do albo ze szkoły,
  • 3:35 - 3:37
    ale mamy tu dwa pochopne założenia.
  • 3:37 - 3:40
    Pierwsze, że masz w domu
    dostęp do Internetu,
  • 3:40 - 3:42
    a drugie, że masz dostęp do smartfona,
  • 3:42 - 3:45
    a w Filadelfii wiele dzieci ich nie ma.
  • 3:45 - 3:48
    Jak więc będzie wyglądała ich edukacja,
  • 3:48 - 3:51
    kiedy wprowadzimy chmurowe biblioteki,
  • 3:51 - 3:55
    które dotąd były
    podstawowym elementem edukacji?
  • 3:55 - 3:57
    Jak dotrzymają kroku innym?
  • 3:58 - 4:01
    Ostatnim przykładem ze świata
    jest Afryka Wschodnia,
  • 4:01 - 4:08
    gdzie naciskano na cyfryzację
    aktów własności gruntów.
  • 4:08 - 4:11
    Społeczności imigranckie,
    wymierające starsze pokolenie
  • 4:11 - 4:14
    i źle prowadzone rejestry
  • 4:14 - 4:17
    prowadzą do sporów o własność.
  • 4:17 - 4:21
    Wiele osób żądało wrzucenia
    danych do Internetu,
  • 4:21 - 4:25
    żeby śledzić prawa własności gruntów,
  • 4:25 - 4:28
    umieścić je na serwerze
    i dać ogólny dostęp.
  • 4:28 - 4:31
    Faktyczny, choć niezamierzony
    wynik wyglądał tak,
  • 4:31 - 4:35
    że wkroczyli inwestorzy i deweloperzy
  • 4:35 - 4:38
    i zaczęli skupować działki
  • 4:38 - 4:41
    sprzed nosa miejscowych,
  • 4:41 - 4:43
    bo mieli dostęp do techniki
  • 4:43 - 4:46
    i łączność, która ją umożliwiła.
  • 4:46 - 4:49
    To jest wspólny mianownik
    dla tych wszystkich przykładów,
  • 4:49 - 4:53
    niezamierzone działanie narzędzi
    i technik, które stworzyliśmy.
  • 4:53 - 4:55
    Jako inżynierowie, technicy,
  • 4:55 - 4:59
    czasem przedkładamy
    efektywność nad skuteczność.
  • 4:59 - 5:03
    Myślimy raczej o robieniu rzeczy,
    niż o tym, co z nich wyniknie.
  • 5:03 - 5:05
    To musi się zmienić.
  • 5:05 - 5:08
    Mamy obowiązek myśleć o tym,
  • 5:08 - 5:10
    co wyniknie z technik, które tworzymy,
  • 5:10 - 5:13
    zwłaszcza, że coraz bardziej
    kontrolują nasz świat.
  • 5:13 - 5:14
    Pod koniec lat 90.
  • 5:14 - 5:18
    kładziono duży nacisk na etykę
    w świecie inwestycji i banków.
  • 5:18 - 5:22
    Myślę, że teraz jesteśmy mocno opóźnieni
    w tworzeniu podobnego ruchu
  • 5:22 - 5:26
    w dziale techniki i technologii.
  • 5:27 - 5:31
    Myśląc o kolejnym wielkim projekcie,
  • 5:31 - 5:36
    jako przedsiębiorcy, dyrektorzy,
    inżynierowie czy twórcy,
  • 5:36 - 5:40
    pomyślcie też
    o niezamierzonych konsekwencjach
  • 5:40 - 5:41
    tego, co tworzycie.
  • 5:42 - 5:44
    Prawdziwą innowacją jest bowiem
    znalezienie sposobu,
  • 5:44 - 5:45
    żeby dotrzeć do wszystkich.
  • 5:45 - 5:46
    Dziękuję.
  • 5:46 - 5:50
    (Brawa)
Title:
Problem "skapującej techonomii"
Speaker:
Jon Gosier
Description:

Hurra dla techniki! To ona poprawia nam wszystkim życie!! Prawda?
Niestety nie.
Nowa technika, taka jak e-booki albo urządzenia do rejestracji stanu zdrowia, jest dostępna tylko dla niektórych, co ma niezamierzone konsekwencje dla wszystkich. Jon Gossier, stypendysta TED i inwestor w sektorze technicznym, poddaje krytycznej analizie ideę "skapującej techonomii" i pokazuje mocne przykłady tego, jak nowa technika może nawet pogorszyć sytuację, jeśli nie jest ogólnie dostępna. Jak mówi: „prawdziwa innowacja to znalezienie sposobu na dotarcie do wszystkich”.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
06:04
  • Inne uwagi:
    Biernikowe „tą”
    (weź tą piłkę) jest akceptowalne tylko w języku potocznym i nie wszyscy go używają, przez co jest raczej nacechowane. W napisach damy wersję standardową, "weź tę piłkę", chyba że specjalnie chcemy oddać, że prelegent mówi niedbale lub gwarą. http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=6217
    ===
    Niewłaściwe dzielenie /kończenie linijek/napisów.

    Na końcu napisu/linijki należy zostawiać w razie możliwości językową "całość". To stosunkowo istotna kwestia. Czasami ostatnie słowo lub wyrażenie trzeba przenieść do napisu następnego, żeby umożliwić zakończenie napisu na językową całość - nawet jeśli odpowiednik w oryginale jest na końcu danego napisu.

    Przykłady:
    1. Nie należy zostawiać na końcu linijki przyimków (w, po, z, o), zaimków względnych (który, że, gdy, gdzie).

    2. "Tak więc zacznę od tego, że jeśli" – trzeba zakończyć po "tego,"; w następnym napisie byłoby zdanie podrzędne.

    3. W zdaniu „Można nawet symulować te zachowania w przeglądarce” nie można rozbić „te” i „zachowania”.

    Wyjątkiem jest sytuacja, w której napisy muszą być bardzo zsynchronizowane z tym, co się dzieje na
    ekranie - na przykład ostatnie słowo odnosi się do jakiejś zmiany w pokazywanej właśnie animacji.

    Więcej informacji w poradniku pod adresem http://translations.ted.org/wiki/How_to_break_lines
    ===
    1:30 nie bardzo można dać łapy zamiast ręce, bo jest silnie nacechowane, czego w oryginale nie widać. To tak jakbyś dodawał swoją opinię do słów prelegenta.
    ===
    Rejestr jest zanadto formalny.

    Napisy udają zapis mowy, więc raczej nie stosujemy w nich słów charakterystycznych dla rejestru języka pisanego. Np. jeśli to możliwe, zamiast "by", "aby", "ażeby" lepiej użyć "żeby", zamiast "iż"  "że", „gdyż”  „bo” itd. Bardziej formalnego rejestru możemy używać wtedy, kiedy chcemy stylizować prelekcję na bardzo formalną, ale to prawie nigdy nie jest konieczne (wyjątkiem byłaby sytuacja, w której prelegentka specjalnie mówi językiem sztywnym i oficjalnym, żeby na przykład później odnieść się do tego i skontrastować z bardziej potocznym językiem).
    ===
    Zwroty grzecznościowe.
    w korespondencji piszemy z wielkiej litery (Wy, Państwo, Ty). W napisach nie: wy, państwo, ty.

  • Finished review.

    Uwaga na niedociągnięcia merytoryczne, które wypaczają sens wypowiedzi.

    medical facilities - ośrodki medyczne, patient intake - rejestracja (w szpitalu).
    Expect to oczekiwać, nie przewidywać. Założę się, że nie umiałbyś wytłumaczyć, co miałoby znaczyć zdanie "i wygląda na to, że te usługi zaczyna przewidywać te typy wydajności." W takim wypadku najczęściej chodzi o to, że nie do końca rozumiesz oryginał. Trzeba wtedy szukać innych znaczeń słów i pytać na forum.
    assumptions to nie wymagania http://en.bab.la/dictionary/english-polish/assumptions
    connectivity to nie kontakty, tylko łączność
    ===
    champion - to nie konkurencja tylko wspieranie, promowanie, orędowanie.
    czyli 1:10 to nie "ślepa rywalizacja" tylko "bezkrytyczne promowanie"
    ===
    because the real innovation
    is in finding ways to include everyone. - chodzi o sposób ŻEBY dotrzeć do wszystkich, więc nie można dać "Prawdziwą innowacją jest bowiem znalezienie sposobu, który dotrze do wszystkich."

Polish subtitles

Revisions Compare revisions