Vivaldi'nin "Dört Mevsimi"'ni neden dinlemelisiniz? - Betsy Schwarm

Dersin tamamı için: http://ed.ted.com/lessons/why-should-you-listen-to-vivaldi-s-four-seasons-betsy-schwarm

Rahatlatıcı, ışıltılı ve neşeli, Antonio Vivaldi'nin "Dört Mevsim"'i erken 18. yy. müziğinin en bilinen örneklerinden biridir, sayısız film ve TV reklamında gösterilmiştir. Fakat asıl önemi nedir ve neden bu şekilde işitilir? Betsy Schwarm, bu şaheserin hikâyesini bizlerle paylaşıyor.

Dersi veren Betsy Schwarm, animasyonu yapan Compote Collective.

Rahatlatıcı, ışıltılı ve neşeli.

18. yy. müziğinin en bilinen
örneklerinden biridir.

Sayısız film ve TV reklamında
yer almıştır

fakat sırrı nedir
ve neden bu şekilde işitilir?

Bu, "Dört Mevsim"'in "İlkbahar" bölümü,

İtalyan besteci,
Antonio Vivaldi'nin eseridir.

''Dört Mevsim'' kulağa çok hoş
geldiği için bu kadar ünlüdür.

Buna rağmen, asıl dikkat çeken yönü

söyleyecek hikâyeleri olmasıdır.

Yayımlandıkları zamanda,
1725'te Amsterdam'da,

bu bestelere Vivaldi'nin

mevsimin özelliğini müzikle
tanımlamayı amaçladığı

şiirler eşlik etmiştir.

Enstrümantel müziğe katkı
sağlama anlamında,

Vivaldi zamanının çok ötesindeydi.

Eğer biri müziği dinlediği esnada
şiirleri okursa,

müzikal görüntülerle senkronize olan

şiirsel sahneler görebilirdi.

Bize kuşların baharı
şarkılarla karşıladığı anlatılırdı,

burada da aynen bu şekilde karşılıyorlar.

Kısa sürede, buna rağmen
bir fırtına kopar.

Sadece müzikal bir fırtına
ve yıldırım da değil,

ayrıca ıslak, korkmuş ve mutsuz olan

daha çok kuş vardır.

"Yazın", üveyik ismi olan,
"tortorella"'yı İtalyanca söyler.

Dolu fırtınası tarlaları vurmadan önce,

"Güz" aceleyle avlarının
peşinde koşan hevesli avcıları getirir.

''Kış'' konçertosu,
soğuktan takırdayan dişlerle başlar,

biri çatırdayan bir ateşe sığınmadan önce.

Daha sonra tekrar fırtına kopmadan önce

buzda kayma ve düşmelere dönüşür.

Kışın bu ilk haftalarında,
eski yıl sonlanır,

tıpkı Vivaldi'nin mevsimleri
müzikle anlatışı gibi.

19. yy.'ın başlarına dek,

bu kadar etkileyici enstrümantel müzik

popüler olamamıştır.

Sonrasında, nefesli çalgılar,
vurmalı çalgılardan oluşan daha

geniş ve çeşitli korolar
oluşturmak kural hâline geldi.

Ama Vivaldi sadece bir viyolin, yaylılar
ve klavsen (piyano) ile bu kuralı yıktı.

Çağdaşı Bach'ın aksine,

Vivaldi, karmaşık füglerle
(Besteleme tekniği) ilgilenmedi.

Müzikseverlere, nerede olduğumuzu
hatırlatmayı amaçlayan

ve sonradan aniden tekrar
ortaya çıkan melodilerle

kolayca ulaşılabilir bir
eğlence imkânı sağlamayı tercih etti.

Bu yüzden, "Bahar Konçertosu"
bahar temasıyla başlar

ve nispeten son duyulduğundan daha
az çeşitlilik içererek onunla da biter.

Bu, dinleyicileri cezbetmenin
ilham verici bir yoluydu

ve Vivaldi,

18. yy.'ın en heyecan verici
kemancılarından birisi kabul edilmiş

ve izleyicileri cezbetmenin
değerini anlamıştır.

Böyle konserler ona
baş viyolonist olarak yer verirdi.

Diğerlerinde ise Vivaldi'nin
müzik direktörlüğü yaptığı

Venedik'te bir kız okulu olan Pietà'nın

genç müzisyenleri ona eşlik etmiştir.

Çoğu öğrenci yetimdi.

Müzik eğitimiyle, sadece
iyi bir evlilik yapamamış genç kızlara

bir sosyal beceri
kazandırmak amaçlanmıyordu,

ayrıca onlara bir kariyer
sunma imkânı da oluşuyordu.

Bestecinin kendi zamanında bile,

Vivaldi'nin müziği sadece
zengin aristokratlar için değil,

herkes için bir eğlence imkânı sağlamıştı.

300 yıl sonra,
hâlâ çalışan bir yaklaşımdır

ve Vivaldi'nin müziği kulağa
hâlâ koşan atlar gibi gelir.