Γιατί πρέπει να ακούσετε τις «Τέσσερις εποχές» του Βιβάλντι. - Μπέτσυ Σουόρμ

Για να δείτε ολόκληρο το μάθημα πατήστε εδώ: http://ed.ted.com/lessons/why-should-you-listen-to-vivaldi-s-four-seasons-betsy-schwarm

Ανάλαφρο, λαμπερό και χαρούμενο, το έργο «Τέσσερις εποχές» του Αντόνιο Βιβάλντι ανήκει στις πιο γνωστές μουσικές των αρχών του 18ου αιώνα κι έχει ακουστεί σε πολλές ταινίες και τηλεοπτικές διαφημίσεις. Ποια είναι όμως η σημασία του και γιατί ακούγεται έτσι; Η Μπέτσυ Σουόρμ ξεσκεπάζει την υποβόσκουσα διήγηση αυτούς του μουσικού αριστουργήματος.

Μάθημα από την Μπέτσυ Σουόρμ, κινούμενες εικόνες από την Compote Collective.

Ανάλαφρο, λαμπερό και χαρούμενο.

Από τα γνωστότερα μουσικά έργα
της αρχής του 18ου αιώνα.

Το ακούμε σε πολλαπλές ταινίες
και διαφημίσεις.

Περί τίνος πρόκειται
και γιατί ακούγεται έτσι;

Αυτή είναι η εισαγωγή της «Άνοιξης»
από τις «Τέσσερις Εποχές»,

του Ιταλού συνθέτη Αντόνιο Βιβάλντι.

Το έργο «Οι Τέσσερις Εποχές» έγινε γνωστό
κυρίως για τις θεσπέσιες μελωδίες του.

Ακόμα πιο σημαντικό

είναι το γεγονός ότι
το έργο διηγείται διάφορες ιστορίες.

Όταν εκδόθηκε στο Άμστερνταμ το 1725,

τo συνόδευαν ποιήματα

που περιέγραφαν το χαρακτηριστικό
της κάθε εποχής

που ο Βιβάλντι απεικόνιζε
μέσα από τη μουσική του.

Βάζοντας σενάριο στην
ορχηστική μουσική του,

ο Βιβάλντι ήταν γενιές μπροστά.

Όταν διαβάσει κανείς τα ποιήματα
ακούγοντας ταυτόχρονα τη μουσική,

ανακαλύπτει ότι οι ποιητικές σκηνές

εναρμονίζονται τέλεια
με τη μουσική απεικόνιση.

Μιλάει για τα πουλιά
που καλωσορίζουν την άνοιξη

τιτιβίζοντας χαρούμενα

και ταυτόχρονα τα ακούμε να το κάνουν.

Σύντομα όμως ξεσπά καταιγίδα.

Δεν είναι μόνο οι μουσικές βροντές
και αστραπές,

αλλά και άλλα πουλιά,

βρεγμένα, φοβισμένα και δυστυχισμένα.

Στο «Καλοκαίρι» το περιστέρι τραγουδά
το όνομά του στα Ιταλικά, «τορτορέλλα»,

προτού το χαλάζι
μαστιγώσει τα χωράφια.

Το «Φθινόπωρο» φέρνει κυνηγούς
να καταδιώκουν το θήραμά τους.

Ο «Χειμώνας» αρχίζει με δόντια
να χτυπάνε από το κρύο

και μετά βρίσκουμε καταφύγιο
σε μια δυνατή φωτιά.

Και πίσω στην καταιγίδα,

όπου γλιστράμε και πέφτουμε στον πάγο.

Τις πρώτες βδομάδες του χειμώνα,
ο παλιός χρόνος τελειώνει,

όπως και η εξερεύνηση
του Βιβάλντι στις εποχές.

Στις αρχές του 19ου αιώνα

αυτό το είδος εκφραστικής
προγραμματικής μουσικής,

όπως ήταν γνωστή,
έγινε δημοφιλής.

Μέχρι τότε υπερίσχυαν μεγαλύτερα
και πιο ποικίλα κομμάτια,

όπου ξύλινα πνευστά, χάλκινα πνευστά
και κρουστά διηγούνταν μια ιστορία.

Ο Βιβάλντι όμως το πέτυχε
με ένα βιολί, έγχορδα και τσέμπαλο.

Σε αντίθεση με τον
σύγχρονό του τον Μπαχ,

ο Βιβάλντι δεν συνέθετε
πολύπλοκες φούγκες.

Προτιμούσε να προσφέρει
προσβάσιμη ψυχαγωγία στο κοινό του,

με μελωδίες που επαναλαμβάνονται
αργότερα στο έργο

υπενθυμίζοντάς μας ό,τι προηγήθηκε.

Η πρώτη κίνηση της «Άνοιξης» λοιπόν
αρχίζει με το θέμα της Άνοιξης

και τελειώνει επίσης με αυτό,
λίγο διαφορετικό από την προηγούμενη φορά.

[μουσική - «Άνοιξη»]

Ήταν ένας εμπνευσμένος τρόπος
να προσελκύσει το κοινό

και ο Βιβάλντι

που θεωρείτο από τους μαγευτικότερους
βιολιστές της αρχής του 18ου αιώνα,

καταλάβαινε την αξία
του να προσελκύει το κοινό.

Σε μερικές από τις συναυλίες του
λάμβανε μέρος σαν βιρτουόζος βιολιστής.

Σε άλλες εμφανίζονταν
νέοι μουσικοί του Πιετά,

του Βενετικού σχολείου θηλέων,
όπου ο Βιβάλντι ήταν Μουσικός Διευθυντής.

Τα περισσότερα παιδιά ήταν ορφανά.

Η μουσική δεν ήταν απλά
μια κοινωνική δεξιότητα για τις μαθήτριες,

αλλά και μια πιθανή καριέρα

για όσες δε θα κατάφερναν
να κάνουν πετυχημένους γάμους.

Ακόμα και στην εποχή του συνθέτη,

η μουσική του Βιβάλντι
προοριζόταν για το ευρύ κοινό

όχι μόνο για τους πλούσιους αριστοκράτες.

Τριακόσια χρόνια αργότερα,
η προσέγγιση αυτή ισχύει ακόμα.

Η μουσική του Βιβάλντι ακούγεται
ακόμα σαν άλογα που καλπάζουν ελεύθερα.