Return to Video

Birke Baehr: Gıda sistemimizin nesi var?

  • 0:01 - 0:03
    Merhaba. İsmim Birke Baehr,
  • 0:03 - 0:05
    ve 11 yaşındayım.
  • 0:05 - 0:08
    Bugün buraya gıda sistemimizde yanlış olanın ne olduğunu konuşmaya geldim.
  • 0:08 - 0:10
    İlk olarak çocukların,
  • 0:10 - 0:13
    televizyondaki, devlet okullarındaki ve hemen hemen baktığınız diğer her yerdeki
  • 0:13 - 0:15
    tüm bu pazarlama ve reklamlarla
  • 0:15 - 0:17
    nasıl da kolayca inandırıldıklarına
  • 0:17 - 0:19
    gerçekten hayret ettiğimi söylemek istiyorum.
  • 0:19 - 0:21
    Bana öyle geliyor ki; firmalar sürekli
  • 0:21 - 0:23
    benim gibi çocukların
  • 0:23 - 0:25
    gezegenimiz ve bizim için iyi olmayan şeyleri
  • 0:25 - 0:27
    ailelerine aldırtmalarını sağlamaya çalışıyorlar.
  • 0:27 - 0:29
    Küçük çocuklar, özellikle,
  • 0:29 - 0:31
    renkli paketler ve plastik oyuncaklardan
  • 0:31 - 0:33
    etkileniyorlar.
  • 0:33 - 0:36
    Kabul etmeliyim ki, ben de onlardan biriydim.
  • 0:36 - 0:38
    Hatta tüm yiyeceklerimizin,
  • 0:38 - 0:40
    domuzların çamurda yuvarlandığı ve ineklerin tüm gün çimenlerde otladığı
  • 0:40 - 0:43
    bu küçük mutlu çiftliklerden geldiğini düşünürdüm.
  • 0:43 - 0:46
    Keşfettiğim ise bunun doğru olmadığıydı.
  • 0:46 - 0:48
    Internette, kitaplarda, belgesellerde
  • 0:48 - 0:51
    ve ailemle yaptığım gezilerde
  • 0:51 - 0:53
    bu konuları incelemeye başladım.
  • 0:53 - 0:56
    Endüstriyel gıda sistemimizin karanlık yüzünü keşfettim.
  • 0:57 - 1:00
    Birincisi genetiği değiştirilen tohumlar ve organizmalar var.
  • 1:00 - 1:03
    Bu, doğasında olmayan bir şey yapması için
  • 1:03 - 1:05
    laboratuvarda bir tohumun üzerinde oynama yapılmasıdır --
  • 1:05 - 1:07
    mesela balığın DNA'sını çıkarıp
  • 1:07 - 1:10
    domatesin DNA'sının içine koymak -- iğrenç.
  • 1:10 - 1:13
    Beni yanlış anlamayın, balıkları ve domatesleri severim,
  • 1:13 - 1:15
    ama bu biraz tüyler ürpertici.
  • 1:15 - 1:17
    (Gülüşmeler)
  • 1:17 - 1:19
    Tohumlar daha sonra ekiliyor ve gelişiyor.
  • 1:19 - 1:21
    Ürettikleri gıdaların kanser ve diğer problemlere yol açtığı
  • 1:21 - 1:23
    laboratuvar hayvanlarında kanıtlandı.
  • 1:23 - 1:25
    İnsanlar bu şekilde üretilen gıdaları
  • 1:25 - 1:27
    1990'lardan beri tüketiyorlar.
  • 1:27 - 1:29
    Çoğu insan bunların varlığından bile haberdar değil.
  • 1:29 - 1:32
    Genetiği değiştirilmiş mısırları yiyen farelerin
  • 1:32 - 1:35
    karaciğer ve böbrek toksisite belirtileri gösterdiklerini biliyor muydunuz?
  • 1:35 - 1:38
    Bunlar böbrek iltihaplanmasını, lezyonları ve böbrek ağırlığının artmasını içeriyor.
  • 1:38 - 1:40
    Buna rağmen yediğimiz tüm mısırlar genetik olarak
  • 1:40 - 1:42
    bir şekilde değiştiriliyor.
  • 1:42 - 1:44
    Ve söylememe izin verin,
  • 1:44 - 1:46
    mısır her şeyde var.
  • 1:46 - 1:48
    Ve beni CAFOS olarak adledilen tutsak hayvanları besleme
  • 1:48 - 1:50
    işlemleri üzerine konuşturmayın bile.
  • 1:50 - 1:52
    (Gülüşmeler)
  • 1:52 - 1:54
    Geleneksel çiftçiler ekinlerin büyümesini sağlamak için pislikle karıştırdıkları
  • 1:54 - 1:56
    fosil yakıtlarından yapılan
  • 1:56 - 1:58
    kimyasal gübreleri kullanıyorlar.
  • 1:58 - 2:01
    Bunu yapıyorlar; çünkü aynı ekini tekrar tekrar yetiştirdikleri için
  • 2:01 - 2:04
    toprağın tüm besinlerini yok ettiler.
  • 2:04 - 2:07
    Sonra, zararlı ot ve böcekleri öldürmek için
  • 2:07 - 2:09
    ot kırıcılar ve böcek öldürücüler gibi daha da zararlı kimyasallar
  • 2:09 - 2:11
    meyve ve sebzelerin üzerine sıkılıyor.
  • 2:11 - 2:14
    Yağmur yağdığında, bu kimyasallar toprağa sızıyor,
  • 2:14 - 2:16
    veya sularımızı da zehirlemek üzere
  • 2:16 - 2:18
    su yollarımıza akıyor.
  • 2:18 - 2:21
    Sonra gıdalarımızı daha uzun süre dayanmaları için ışınlıyorlar,
  • 2:21 - 2:23
    bu sayede gıdalarımız büyüdükleri yerden binlerce mil uzaklıktaki
  • 2:23 - 2:26
    süpermarketlere gidebiliyor.
  • 2:26 - 2:28
    Bu yüzden kendime soruyorum,
  • 2:28 - 2:30
    nasıl değiştirebilirim? Bu şeyleri nasıl değiştirebilirim?
  • 2:30 - 2:32
    Bulduğum şey şu.
  • 2:32 - 2:35
    Daha iyi bir yola doğru bir yönelme olduğunu keşfettim.
  • 2:35 - 2:37
    Şimdi, daha evvel,
  • 2:37 - 2:39
    Ulusal Futbol Ligi oyuncusu olmak isterdim.
  • 2:39 - 2:42
    Bunun yerine organik çiftçi olmaya karar verdim.
  • 2:42 - 2:51
    (Alkış)
  • 2:51 - 2:53
    Teşekkür ederim.
  • 2:53 - 2:56
    Ve bu yolla dünyada daha fazla etkim olabilir.
  • 2:56 - 2:59
    Bu adam, Joel Salatin, ona çılgın çiftçi diyorlar
  • 2:59 - 3:01
    çünkü sisteme karşı "yetiştiriyor".
  • 3:01 - 3:03
    Evde öğrenim gördüğümden dolayı,
  • 3:03 - 3:05
    bir gün onun konuşmasını dinlemeye gittim.
  • 3:05 - 3:07
    Bu adam, bu çılgın çiftçi,
  • 3:07 - 3:09
    hiçbir zararlı böcek ilacı, ot kırıcı ilaç ya da
  • 3:09 - 3:12
    genetiği değiştirilmiş tohum kullanmıyor.
  • 3:12 - 3:15
    Bu nedenle, sistem tarafından deli olarak adlandırılıyor.
  • 3:15 - 3:18
    Farklı seçimler yaparak,
  • 3:18 - 3:20
    gıdalarımızı yerel üreticilerden ya da
  • 3:20 - 3:22
    doğrudan hayatımız boyunca tanıdığımız komşularımızdan alarak
  • 3:22 - 3:24
    hepimizin fark yaratabileceğini bilmenizi istiyorum.
  • 3:24 - 3:26
    Bazıları organik ya da yerel gıdaların daha pahalı olduğunu söylüyor,
  • 3:26 - 3:28
    peki gerçekten öyle mi?
  • 3:28 - 3:31
    Gıda sistemi hakkında öğrendiğim tüm bu şeylerle,
  • 3:31 - 3:34
    bana öyle geliyor ki ya çiftçilere öderiz
  • 3:34 - 3:36
    ya da hastaneye.
  • 3:36 - 3:43
    (Alkış)
  • 3:43 - 3:45
    Neyi seçeceğimi kesinlikle şimdi daha iyi biliyorum.
  • 3:45 - 3:47
    Bill Keener'in Tennessee'deki Sequachie Cove Çiftliği gibi-
  • 3:47 - 3:50
    ineklerinin otladığı ve domuzlarının çamurda yuvarlandığı
  • 3:50 - 3:52
    tıpkı düşündüğüm gibi çiftliklerin
  • 3:52 - 3:54
    orada olduklarını bilmenizi istiyorum.
  • 3:54 - 3:56
    Bill'in çiftliğine bazen gönüllü olarak gidiyorum,
  • 3:56 - 3:58
    bu sayede yediğim etin nereden geldiğini
  • 3:58 - 4:00
    yakından kendi gözlerimle görebiliyorum.
  • 4:00 - 4:02
    Çocukların, ancak yedikleri hakkında daha fazla şey bilirler
  • 4:02 - 4:04
    ve yediklerinin gerçekten nereden geldiğini öğrenirlerse
  • 4:04 - 4:07
    taze meyve sebzeler ve iyi gıdaları yiyeceklerine inandığımı bilmenizi istiyorum.
  • 4:07 - 4:09
    Her bölgede çiftçilerin marketlerinin olduğunu,
  • 4:09 - 4:11
    açılmaya devam ettiklerini bilmenizi istiyorum.
  • 4:11 - 4:13
    Benim, abimin ve kız kardeşimin gerçekten de
  • 4:13 - 4:15
    fırında pişmiş lahana yemeği sevdiğimizi bilmenizi istiyorum.
  • 4:15 - 4:18
    Bunu gittiğim her yerde paylaşmaya çalışıyorum.
  • 4:18 - 4:20
    Çok uzun zaman önce değildi,
  • 4:20 - 4:23
    amcam 6 yaşındaki kuzenime mısır gevreği vermeye kalkmış.
  • 4:23 - 4:25
    Organik Toasted O's dan mı yoksa
  • 4:25 - 4:27
    şekerle kaplanmış parçalardan mı istediğini sormuş --
  • 4:27 - 4:30
    bilirsiniz, hani şu önünde büyük çizgili çizgi film karakteri olan.
  • 4:31 - 4:33
    Küçük kuzenim, babasına
  • 4:33 - 4:35
    organik Toasted O'nun mısır gevreğini tercih ettiğini söylemiş,
  • 4:35 - 4:38
    çünkü Birke'ün dediğine göre, janjanlı mısır gevreğinden yememeliymiş.
  • 4:39 - 4:41
    İşte bu, dostlarım, her seferinde bir çocukla
  • 4:41 - 4:43
    nasıl değişiklik yaratabileceğimizdir.
  • 4:43 - 4:46
    Bu yüzden bir sonraki sefer bakkala gittiğinizde, yerel düşünün,
  • 4:46 - 4:48
    organik seçin, gıdanızı ve çiftçinizi bilin.
  • 4:48 - 4:50
    Teşekkür ederim.
  • 4:50 - 4:53
    (Alkış)
Title:
Birke Baehr: Gıda sistemimizin nesi var?
Speaker:
Birke Baehr
Description:

11 yaşındaki Birke Baehr, gıdalarımızın temel kaynağınına dair araştırmasını sunuyor — uzak ve resmedilmeye değmeyen endüstriyel çiftlikler hakkındaki. Yeşil olmanın ve gıda üretimini yerelleştirmenin çerçevesini çizerken; çiftliklerin gözlerden uzakta tutulmalarının, tozpembe ve gerçekçi olmayan toptancı tarımı teşvik etmesini eleştiriyor.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
04:53
Sancak Gülgen added a translation

Turkish subtitles

Revisions