Dlaczego niektórzy łysieją? - Sarthak Sinha

Zobacz całą lekcję: http://ed.ted.com/lessons/why-do-some-people-go-bald-sarthak-sinha

Co łączy Charlesa Darwina, Michaela Jordana i Yodę? Podobnie jak wiele innych historycznych i fikcyjnych postaci - są łysi. Naukowcy od dawna głowią się, dlaczego niektórzy tracą swoje włosy i w jaki sposób można je odzyskać. Sarthak Sinha bada przyczyny łysienia.

Lekcja: Sarthak Sinha, animacja: Brett Underhill.

Co łączy Charlesa Darwina,
Michaela Jordana i Yodę?

Tak jak inne historyczne
i fikcyjne postacie są łysi,

w niektórych przypadkach
z własnego wyboru.

Od stuleci świecące się sklepienie
jest symbolem inteligencji,

mimo to, wiele łysiejących
wciąż pragnie, aby ich włosy odrosły.

Naukowcy od dłuższego czasu głowią się:

"Dlaczego niektórym wypadają włosy
i jak można ten proces odwrócić?".

Ci z burzą włosów mają ich
od 100 do 150 tysięcy na głowie,

naukowcy odkryli dwie rzeczy
o tej gęstwinie.

Po pierwsze, widoczne, kiełkujące włosy
są głównie zbudowane z keratyny,

pozostałości białka z martwych komórek,
które wypychane są ku górze,

ustępując miejsca nowym komórkom.

Po drugie, struktury,
które napędzają wzrost włosa,

mieszki włosowe,

sieć złożonych narządów
ukształtowanych przed narodzeniem,

produkują włosy w nieustannym cyklu.

Ten cykl ma trzy główne fazy.

Pierwsza z nich to anagen - faza wzrostu,

której doświadcza w tym momencie
nawet 90% twoich mieszków włosowych,

powodując wzrost włosa w tempie
jednego centymetra na miesiąc.

Anagen może trwać od dwóch do siedmiu lat,
w zależności od twoich genów.

Po tym wydajnym okresie,

sygnały ze skóry informują niektóre
mieszki o rozpoczęciu nowej fazy,

znanej jako katagen lub faza przejściowa,

powodując skurczenie mieszków
do małej cząstki ich pierwotnej długości.

Katagen trwa od dwóch do trzech tygodni

i odcina dopływ krwi do mieszka,
tworząc włos spoczynkowy,

czyli gotowy do wypadnięcia.

Wreszcie, włosy wstępują
w fazę telogenu, fazę spoczynku,

która trwa od dziesięciu
do dwunastu tygodni

i dotyka około 5-15%
mieszków na skórze głowy.

Podczas telogenu wypada
do 200 włosów spoczynkowych dziennie,

co jest całkiem normalne.

Następnie cykl wzrostu
zaczyna się od nowa.

Jednak nie wszystkie głowy
są pokryte włosami,

część włosów coraz bardziej
przerzedza się z biegiem czasu,

co wiąże się ze zmianami w organizmie.

95% łysienia u mężczyzn można
przypisać łysieniu typu męskiego.

Łysienie jest dziedziczne,

a wśród osób borykających się z nim,

mieszki stają się niezwykle wrażliwe
na wpływ dihydrotestosteronu,

produktu hormonalnego
powstałego z testosteronu.

DHT powoduje kurczenie się
tych nadwrażliwych mieszków,

sprawiając, że włosy stają się
krótsze i cieńsze.

Włosy nie wypadają nagle,

następuje to stopniowo, według
tak zwanej skali Norwooda,

określającej stopień
zaawansowania łysienia.

Najpierw powstają zakola,

następnie przerzedzają się włosy
na koronie głowy, tworząc łysy placek.

W najwyższym stopniu
zaawansowania tej skali

te obszary stykają się
i znacząco powiększają,

pozostawiając tylko obwódkę
przerzedzonych włosów wokół skroni

i z tyłu głowy.

Nie tylko geny powodują wypadanie włosów.

Przewlekły stres może wysłać sygnały
paraliżujące mieszki

i powodować ich przedwczesne
wejście w fazę spoczynku.

Niektóre kobiety
doświadczają tego po porodzie.

Mieszki mogą również stracić zdolność
wejścia w anagen - fazę wzrostu.

Pacjenci poddani chemioterapii
doświadczają czasowej utraty włosów.

Choć łysienie wydaje się być trwałe,

badania naukowe wykazały
coś wręcz przeciwnego.

Pod powierzchnią skóry

korzenie włosa pozostają żywe.

Wykorzystując tę wiedzę,

naukowcy opracowali leki,
które skracają fazę spoczynku

i wymuszają mieszki do wejścia w anagen.

Inne leki zwalczają łysienie typu męskiego

przez blokadę procesu
przetwarzania testosteronu w DHT,

by nie wpływało to na wrażliwe mieszki.

Komórki macierzyste także odgrywają rolę
w regulacji cyklu wzrostu,

naukowcy badają możliwość
manipulacji ich aktywności,

by pobudzić mieszki
do ponownej produkcji włosów.

A w międzyczasie,

gdy naukowcy udoskonalają
metody odradzania włosów,

każdy, kto zaczyna łysieć,
lub rozważa posiadanie łysiny,

niech pamięta, że jest
w świetnym towarzystwie.