Mijn dochter Malala

De Pakistaanse pedagoog Ziauddin Yousafzai herinnert de wereld aan een eenvoudige waarheid die velen niet willen horen: vrouwen en mannen verdienen gelijke mogelijkheden voor onderwijs, autonomie en een onafhankelijke identiteit. Hij vertelt verhalen over zijn eigen leven en het leven van zijn dochter, Malala, die in 2012 door de Taliban werd neergeschoten om het simpele feit dat ze naar school ging. "Waarom is mijn dochter zo sterk? vraagt Yousafzai zich af. "Omdat ik haar vleugels niet heb afgeknipt."

In veel patriarchale samenlevingen
en stammenmaatschappijen

kent men vaders meestal
vanwege hun zoons.

Maar ik ben een van de weinige vaders

die bekend is om zijn dochter.

Daar ben ik trots op.

(Applaus)

In 2007 begon Malala
met haar onderwijscampagne

en kwam ze op voor haar rechten.

Haar inspanningen
werden beloond in 2011.

Ze ontving de nationale jeugdprijs
voor de vrede

en ze werd een beroemd
en populair meisje in haar land.

Voor die tijd was ze mijn dochter,

nu ben ik haar vader.

Dames en heren,

als we terugkijken
op de geschiedenis van de mens,

is het verhaal over vrouwen

een verhaal over onrecht,

ongelijkheid, geweld en uitbuiting.

Weet je,

als in een patriarchale samenleving

een meisje wordt geboren,

wordt haar geboorte
niet eens gevierd.

Ze wordt niet verwelkomd,

noch door haar vader
noch door haar moeder.

De buren komen op bezoek

en hebben medelijden met de moeder

en niemand feliciteert de vader.

Een moeder voelt zich
erg ongemakkelijk

wanneer ze een meisje krijgt.

Als haar eerste kindje een meisje is,

de eerste dochter,
is ze erg verdrietig.

Als haar tweede kindje een meisje is,

is ze geschokt.

En als ze denkt dat
haar derde kindje een zoon zal zijn

en het blijkt een dochter te zijn,

voelt ze zich net zo schuldig
als een crimineel.

Niet alleen de moeder lijdt,

maar haar pasgeboren dochter

zal ook lijden als ze ouder wordt.

Op vijfjarige leeftijd

wanneer ze naar school
zou moeten gaan,

blijft ze thuis

terwijl haar broers wel worden
toegelaten op school.

Totdat ze twaalf is,

heeft ze op de een of andere manier
een goed leven.

Ze mag plezier hebben.

Ze mag met haar vriendinnen
op straat spelen

en ze kan zich daar vrij bewegen,

net als een vlinder.

Maar zodra ze een tiener is,

een meisje van 13,

wordt haar verboden
het huis te verlaten

zonder een mannelijke begeleider.

Ze is opgesloten tussen
de vier muren van haar huis.

Ze is niet langer een vrij individu.

Ze wordt de zogenaamde eer

van haar vader, haar broers

en van haar familie.

Als ze een overtreding begaat,

is er een zogenaamde erecode

waardoor ze zelfs gedood
zou kunnen worden.

Wat ook interessant is,
is dat deze zogenaamde erecode

niet alleen het leven
van het meisje beïnvloedt,

maar het beïnvloedt ook
de levens van de mannelijke familieleden.

Ik ken een gezin
met zeven zussen en een broer.

Die ene broer

is verhuisd naar de Golfstaten

om daar geld te verdienen

voor zijn zeven zussen
en zijn ouders,

want hij denkt
dat het vernederend is

als zijn zussen een vak zouden leren,
uit huis zouden gaan

en hun eigen brood zouden verdienen.

Deze broer offert
de geneugten van zijn leven op

en het geluk van zijn zusters

onder het mom van die zogenaamde eer.

Er is nog een norm
in de patriarchale samenlevingen:

gehoorzaamheid.

Een gehoorzaam meisje hoort

heel rustig, heel nederig

en heel onderdanig te zijn.

Dat zijn de criteria.

Het rolmodel voor een goed meisje
zou heel rustig moeten zijn.

Ze moet stil zijn

en er wordt verwacht
dat ze de beslissingen accepteert

van haar vader en moeder
en de beslissingen van de oudsten,

ook al is ze het er niet mee eens.

Als ze getrouwd is met een man
van wie ze niet houdt

of als ze getrouwd is
met een oudere man,

moet ze alles accepteren,

want ze wil niet dat men denkt

dat ze ongehoorzaam is.

Als ze op jonge leeftijd trouwt,
moet ze alles accepteren.

Anders wordt ze als ongehoorzaam gezien.

Wat gebeurt er dan met haar?

In de woorden van een dichteres

is ze gehuwd en in bed gelegd.

Dan geeft ze het leven aan
meer zoons en dochters.

De ironie van deze hele situatie is
dat deze moeder

dezelfde lessen over gehoorzaamheid
aan haar dochters zal leren

en dezelfde les over eer aan haar zoons.

En zo gaat die vicieuze cirkel maar door.

Dames en heren,

deze toestand waarin
miljoenen vrouwen zich bevinden

kan worden veranderd.

Als we anders gaan denken,

als vrouwen en mannen
anders gaan denken,

als mannen en vrouwen
in stammengemeenschappen,

patriarchale samenlevingen
en in ontwikkelingslanden

een paar regels zouden breken
in hun families en gemeenschap,

als ze de discriminerende wetten

zouden afschaffen in hun staten

die tegen de fundamentele mensenrechten
en tegen de rechten van vrouwen indruisen.

Beste broers en zussen,
toen Malala werd geboren

keek ik voor de eerste keer,

en geloof me

als ik eerlijk zeg dat ik
pasgeboren baby's niet mooi vind,

-- (Gelach) --

maar toen ik voor de eerste keer
in haar ogen keek,

geloof me,

voelde ik me buitengewoon vereerd.

Lang voordat ze geboren was,

dacht ik aan een naam voor haar

en ik was gefascineerd
door een heroïsche,

legendarische vrijheidsstrijdster
in Afghanistan.

Haar naam was Malalai van Maiwand.

Ik heb mijn dochter naar haar vernoemd.

Een paar dagen na de geboorte
van mijn dochter Malala,

kwam mijn neef op bezoek.

Het was toeval
dat hij bij mij langskwam.

Hij nam de stamboom mee
van onze familie,

de stamboom van de familie Yousafzai.

Toen ik de stamboom bekeek,

zag ik dat deze 300 jaar
terugging in de tijd.

Ik zag alleen maar namen van mannen.

En ik pakte mijn pen

en trok een lijn vanaf mijn naam
en schreef: 'Malala'.

Ze werd ouder.

Toen ze vier en een half jaar oud was,

liet ik haar toe op mijn school.

Nu vraag je je vast af
waarom ik vertel

dat ik een meisje toelaat op mijn school.

Ja, dat moet ik vermelden.

Dat mag dan al
vanzelfsprekend zijn in Canada,

in Amerika en in veel ontwikkelde landen,

maar in arme landen,

in stammengemeenschappen
en patriarchale samenlevingen,

is dat een enorme gebeurtenis
in het leven van een meisje.

Registratie op een school betekent

erkenning van haar identiteit
en van haar naam.

Toelating tot een school betekent

dat ze een wereld is binnengetreden
van dromen en ambities,

een plek waar ze mogelijkheden
kan ontdekken

voor haar toekomst.

Ik heb vijf zussen

en geen van hen had de mogelijkheid
om naar school te gaan.

Je zult verbaasd zijn
dat ik twee weken geleden,

toen ik de papieren
voor de Canadese visumaanvraag invulde,

ik in het 'familie-gedeelte'
van het formulier

de namen van een paar
van mijn zussen

me niet meer kon herinneren.

En de reden daarvan was
dat ik de namen van mijn zussen

nog nooit in een geschreven
document heb gezien.

Dat was de reden
dat ik mijn dochter waardeerde.

Wat mijn vader nooit aan mijn zussen,
zijn dochters, had kunnen geven,

dat moest ik kunnen veranderen.

Ik had altijd al waardering voor de intelligentie

en de briljante geest van mijn dochter.

Ik moedigde haar aan om met mij

bij gesprekken met mijn vrienden te zijn.

Ik moedigde haar aan
om met mij mee te gaan naar vergaderingen.

Ik probeerde deze belangrijke dingen

in haar persoonlijkheid in te prenten.

En ik deed dit niet alleen voor Malala.

Ik bracht deze belangrijke waarden
naar mijn school,

voor de meisjes
maar ook voor de jongens.

Ik gebruikte onderwijs voor emancipatie.

Ik onderwees de meisjes,

ik leerde de meisjes

om de les over gehoorzaamheid
af te leren.

Ik leerde de jongens

om de les over die zogenaamde
pseudo-eer af te leren.

Beste broers en zussen,

we streefden naar
meer rechten voor vrouwen

en we vochten om er meer te krijgen,

meer ruimte voor vrouwen
in de maatschappij.

Maar we stuitten op een nieuw fenomeen.

Het was dodelijk voor de mensenrechten

en vooral voor de rechten van de vrouw.

Het werd Talibalisering genoemd.

Het betekent een complete weigering

van vrouwelijke deelname

aan alle politieke, economische
en sociale activiteiten.

Honderden scholen gingen verloren.

Meisjes werden niet langer
op scholen toegelaten.

Vrouwen werden gedwongen
sluiers te dragen

en ze mochten niet meer naar de markt.

Muzikanten werden tot stilte gebracht.

Meisjes werden gegeseld

en zangers werden vermoord.

Miljoenen mensen leden,
weinigen zeiden er iets van.

Het was zo ongelooflijk eng

zulke mensen in je omgeving te hebben

die moorden en geselen
en dat jij dan opkomt voor je rechten.

Dat is echt het allerengste
wat er bestaat.

Op tienjarige leeftijd

stond Malala op

voor het recht op onderwijs.

Ze schreef een dagboek
voor een blog van de BBC.

Ze was vrijwilliger
voor New York Times' documentaires

en ze sprak op welk podium dan ook.

Haar stem was de meest krachtige stem.

Haar stem verspreidde zich
als een crescendo over de wereld.

Dat was de reden voor de Taliban
om haar campagne niet te tolereren.

Op 9 oktober 2012

werd ze van kortbij
door haar hoofd geschoten.

Dat was de dag des oordeels
voor mijn familie.

De wereld veranderde
in een groot zwart gat.

Toen mijn dochter

op het randje stond
van leven en dood,

fluisterde ik in het oor van mijn vrouw:

"Ben ik schuldig aan
wat onze dochter is overkomen?"

En ze zei direct tegen me:

"Geef jezelf alsjeblieft niet de schuld.

Je hebt voor het goede gestreden.

Je hebt je leven op het spel gezet
om voor de waarheid te vechten,

voor de zaak van de vrede,
en voor het onderwijs.

Je inspireerde je dochter

en ze heeft met jou gestreden.

Jullie waren beiden op het juiste pad

en God zal haar beschermen."

Deze paar woorden betekenden
zoveel voor mij

en ik stelde deze vraag nooit weer.

Toen Malala in het ziekenhuis lag,

had ze verschrikkelijk veel pijn.

Ze had vreselijke hoofdpijn

omdat haar gezichtszenuw open lag.

Ik zag regelmatig een donkere schaduw

over het gezicht van mijn vrouw.

Maar mijn dochter klaagde nooit.

Ze zei tegen ons: "Het maakt me niet uit
dat ik een scheve glimlach heb

en dat mijn gezicht verdoofd aanvoelt.

Het komt goed.
Maken jullie je geen zorgen."

Ze troostte ons

en verlichtte onze pijn.

Beste broers en zussen,

wij leerden van haar
wat het betekent

om veerkrachtig te zijn
op de moeilijkste momenten.

Ik ben blij dat ik met jullie kan delen

dat ze, ondanks dat ze een icoon is

voor de rechten van kinderen en vrouwen,

nog steeds een typisch 16-jarig meisje is.

Ze huilt als ze
haar huiswerk niet af heeft.

Ze ruziet met haar broers

en daar ben ik blij om.

Mensen vragen me

wat er toch zo bijzonder is
aan mijn mentorschap,

dat Malala zo dapper is

en zo moedig en mondig
en gebalanceerd.

En ik zeg tegen hen:
vraag me niet wat ik heb gedaan.

Vraag me wat ik niet heb gedaan.

Ik heb haar vleugels
er niet afgeknipt, dat is alles.

Hartelijk dank.

(Applaus)

Dank u wel. Dank u wel. (Applaus)