ตับมีหน้าที่อะไรบ้าง? - เอ็มมา ไบรซ์ (Emma Bryce)
-
0:07 - 0:11ในร่างกายของคุณมีโรงงานอยู่
มันมีน้ำหนักราวๆ 1.4 กิโลกรัม -
0:11 - 0:14และทำงานต่อเนื่องตลอด 24 ชั่วโมง
-
0:14 - 0:18นี่คือตับของคุณ
อวัยวะที่มีน้ำหนักมากที่สุด -
0:18 - 0:20และเป็นหนึ่งในอวัยวะที่สำคัญที่สุดด้วย
-
0:20 - 0:24โรงงานแห่งนี้ทำหน้าที่ทั้ง
เป็นโกดังเก็บสินค้า -
0:24 - 0:25เป็นศูนย์กลางการผลิต
-
0:25 - 0:28เป็นโรงงานแปรรูป
ในเวลาเดียวกัน -
0:28 - 0:31หน้าที่แต่ละอย่างนี้เกี่ยวข้องกับ
งานย่อยๆที่สำคัญอีกมากมาย -
0:31 - 0:35ถ้าไม่มีตับ ร่างกายเราก็จะหยุดทำงาน
-
0:35 - 0:39หน้าที่หลักอย่างนึงของตับ คือ
เป็นตัวกรองเลือดในร่างกาย -
0:39 - 0:42ซึ่งเลือดที่ว่านี้มาจาก 2 แหล่ง ได้แก่
-
0:42 - 0:46หลอดเลือดแดงตับ (Hepatic artery)
ที่นำเลือดส่งตรงมาจากหัวใจ -
0:46 - 0:49และ หลอดเลือดดำที่เข้าตับ (Hepatic portal vein)
ที่ลำเลียงเลือดมาจากลำไส้ -
0:49 - 0:52ระบบลำเลียงทั้งสองนี้
นำสารอาหารมาสู่ตับ -
0:52 - 0:55ซึ่งตับจะทำการคัดแยก แปรรูป และ จัดเก็บ
-
0:55 - 0:58ด้วยความช่วยเหลือจากโรงงานแปรรูปขนาดเล็ก
นับพันๆ หน่วยภายในตับ -
0:58 - 1:00ที่เรียกว่า กลีบย่อย (lobules)
-
1:00 - 1:04ระบบไหลเวียนเลือดนี้ยังนำออกซิเจนมาให้ด้วย
ซึ่งจำเป็นต่อการทำงานของตับ -
1:04 - 1:06เลือดที่มาจากลำไส้
-
1:06 - 1:08จะมีทั้ง คาร์โบไฮเดรต ไขมัน
-
1:08 - 1:11วิตามินและสารอาหารต่างๆ
ซึ่งจะถูกละลายอยู่ในเลือด -
1:11 - 1:13จากอาหารที่คุณได้รับประทานไป
-
1:13 - 1:15สารอาหารเหล่านี้จะถูกจัดการ
ด้วยกระบวนที่แตกต่างกันไป -
1:15 - 1:17ในกรณีของ คาร์โบไฮเดรต
-
1:17 - 1:20ตับจะย่อยมันแล้วเปลี่ยนให้เป็นน้ำตาล
-
1:20 - 1:24เพื่อเป็นแหล่งพลังงานสำหรับร่างกาย
เมื่อตับส่งเลือดกลับสู่ร่างกาย -
1:24 - 1:27ในบางครั้งถ้าเกิดร่างกายมีสารอาหารเหลือใช้
-
1:27 - 1:29ซึ่งยังไม่จำเป็นต้องใช้ในตอนนี้
-
1:29 - 1:31กรณีนี้ตับก็จะดึงสารอาหารบางส่วนกลับมา
-
1:31 - 1:34แล้วเก็บสะสมพวกมันเอาไว้ในตับ
-
1:34 - 1:36ซึ่งทำหน้าที่คล้ายเป็นตู้เสบียง
-
1:36 - 1:39สำหรับตอนที่ร่างกายอาจจำเป็น
ต้องใช้มันในอนาคต -
1:39 - 1:43แต่ว่าเลือดที่เข้าสู่ตับนี้
ไม่ได้มีแต่สารอาหารเท่านั้น -
1:43 - 1:48ยังมีสารพิษและผลผลิตพลอยได้ต่างๆ
ที่ร่างกายไม่สามารถนำมาใช้ได้ -
1:48 - 1:50ซึ่งตับจะมีการเฝ้าระวังพวกมันอย่างเข้มงวด
-
1:50 - 1:52เมื่อตับเจอสารที่เป็นพิษ
-
1:52 - 1:56มันอาจจะเปลี่ยนสารพิษนั้นไปเป็น
สารที่ไม่เป็นอันตรายต่อร่างกาย -
1:56 - 1:58หรือ แยกสารพิษนั้นออกมา
-
1:58 - 2:02แล้วขับออกผ่านทางไต และลำไส้
-
2:02 - 2:04แน่นอนว่า เราจะเรียกตับว่าเป็นโรงงานไม่ได้
-
2:04 - 2:07ถ้ามันไม่ได้มีการผลิตสิ่งต่างๆด้วย
-
2:07 - 2:10ตับสามารถสร้างทุกอย่าง
ตั้งแต่ โปรตีนในเลือด (blood plasma protein) -
2:10 - 2:13ที่ใช้ในการลำเลียงกรดไขมัน
และช่วยในการแข็งตัวของเลือด -
2:13 - 2:16ไปจนถึงคลอเรสเตอรอล
ที่ช่วยร่างกายในการสร้างฮอร์โมน -
2:16 - 2:20มันยังสร้างวิตามินดีอีกด้วย
และสารที่ช่วยในกระบวนการย่อยอาหาร -
2:20 - 2:23แต่ผลิตภัณฑ์นึงที่สำคัญที่สุด
ก็คือ น้ำดี -
2:23 - 2:25เหมือนดั่งโรงบำบัดของเสีย
ที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม -
2:25 - 2:27ตับใช้เซลล์ตับ (hepatocytes)
-
2:27 - 2:32ในการเปลี่ยนของเสียจากการผลิต
ไปเป็นของเหลวสีเขียวรสขม -
2:32 - 2:36ซึ่งจะไหลไปยังที่กักเก็บบริเวณใต้ตับ
-
2:36 - 2:38เรียกว่า ถุงน้ำดี
-
2:38 - 2:40ก่อนที่จะค่อยๆไหลออกไปยังลำไส้
-
2:40 - 2:45เพื่อช่วยในการย่อยสลายไขมัน ฆ่าเชื้อจุลชีพ
และจัดการกับกรดส่วนเกินจากกระเพาะอาหาร -
2:45 - 2:49น้ำดียังช่วยในการพาสารพิษ
และผลผลิตพลอยได้ต่างๆจากตับ -
2:49 - 2:50ขับออกนอกร่างกาย
-
2:50 - 2:51อย่างที่คุณได้เห็นไป
-
2:51 - 2:54ตับเป็นโรงงานที่ทรงประสิทธิภาพ
-
2:54 - 2:57ทำหน้าที่หลากหลายซึ่งเกื้อหนุนกันและกัน
-
2:57 - 3:00แต่ระบบที่ซับซ้อนเช่นนี้
จำเป็นต้องรักษาการทำงานให้ราบรื่น -
3:00 - 3:01ด้วยการรักษาตับให้มีสภาพแข็งแรง
-
3:01 - 3:04ไม่ให้ทำงานหนักจนเกินไป
จากการกำจัดสารพิษจนเกินขีดความสามารถ -
3:04 - 3:08นี่เป็นโรงงานที่เราจะไม่สามารถ
หามาทดแทนได้ถ้ามันเกิดพังขึ้นมา
- Title:
- ตับมีหน้าที่อะไรบ้าง? - เอ็มมา ไบรซ์ (Emma Bryce)
- Description:
-
more » « less
ชมบทเรียนเต็มได้ที่: http://ed.ted.com/lessons/what-does-the-liver-do-emma-bryce
ในร่างกายคุณมีโรงงานซึ่งหนักประมาณ 1.4 กิโลกรัมและทำงานตลอด 24 ชั่วโมงอยู่ ซึ่งมันก็คือตับนั่นเอง นอกจากจะเป็นอวัยวะที่หนักที่สุดในร่างกายแล้ว มันยังทำหน้าที่ทั้งเป็น โกดังเก็บของ ศูนย์กลางการผลิต และ โรงงานแปรรูป ในเวลาเดียวกัน
เอ็มมา ไบรซ์ เล่าบทเรียนสั้นๆเกี่ยวกับตับและความสำคัญของมันต่อร่างกายเราบทเรียนโดย เอ็มมา ไบรซ์
ภาพประกอบโดย แอนดรูว ซิมเบอร์แมน (Andrew Zimbelman) - Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 03:25
|
Kelwalin Dhanasarnsombut edited Thai subtitles for What does the liver do? - Emma Bryce | |
|
|
Kelwalin Dhanasarnsombut edited Thai subtitles for What does the liver do? - Emma Bryce | |
|
|
Kelwalin Dhanasarnsombut edited Thai subtitles for What does the liver do? - Emma Bryce | |
|
|
Kelwalin Dhanasarnsombut approved Thai subtitles for What does the liver do? - Emma Bryce | |
|
Pattapon Kasemtanakul accepted Thai subtitles for What does the liver do? - Emma Bryce | |
|
|
Pattapon Kasemtanakul edited Thai subtitles for What does the liver do? - Emma Bryce | |
|
|
Pattapon Kasemtanakul edited Thai subtitles for What does the liver do? - Emma Bryce | |
|
Pongsakorn Puavaranukroh edited Thai subtitles for What does the liver do? - Emma Bryce |