Return to Video

Shakespeare có thực sự viết ra những vở kịch? - Natalya St. Clair và Aaron Williams

  • 0:07 - 0:09
    "Một số người sinh ra đã vĩ đại
  • 0:09 - 0:11
    một số người vươn tới sự vĩ đại
  • 0:11 - 0:16
    còn những người khác được hưởng sự vĩ đại"
    trích dẫn từ William Shakespeare
  • 0:16 - 0:17
    Có chắc ông đã viết vậy?
  • 0:17 - 0:22
    Một số người thắc mắc liệu Shakespeare có
    thật sự viết những tác phẩm mang tên ông,
  • 0:22 - 0:25
    hay thậm chí ông có thật hay không.
  • 0:25 - 0:29
    Họ suy đoán Shakespeare thực chất chỉ là
    bút danh của một nhà văn khác,
  • 0:29 - 0:30
    hoặc một nhóm các nhà văn.
  • 0:30 - 0:32
    Những người được cho là
    Shakespeare thật sự
  • 0:32 - 0:38
    gồm các nhà soạn kịch, các chính khách
    nổi tiếng và cả một số phụ nữ xuất chúng.
  • 0:38 - 0:41
    Có thể nào nhà văn vĩ đại nhất
    của ngôn ngữ tiếng Anh
  • 0:41 - 0:45
    lại hư cấu y như những vở kịch của ông ấy?
  • 0:45 - 0:48
    Hầu hết các nhà Shakespeare học
    bác bỏ những giả thuyết này
  • 0:48 - 0:51
    dựa trên chứng cớ lịch sử và tiểu sử.
  • 0:51 - 0:56
    Nhưng vẫn còn một cách khác để kiểm tra
    những dòng thơ nổi tiếng của Shakespeare
  • 0:56 - 0:58
    thực sự có do người khác viết hay không.
  • 0:58 - 1:01
    Ngôn ngữ học, ngành nghiên cứu về ngôn ngữ
  • 1:01 - 1:04
    có thể cho ta biết nhiều thứ về cách
    ta viết và nói
  • 1:04 - 1:10
    thông qua việc xem xét cú pháp, ngữ pháp,
    ngữ nghĩa và từ vựng.
  • 1:10 - 1:11
    Cuối thế kỷ 19
  • 1:11 - 1:15
    một nhà triết học người Ba Lan
    có tên là Wincenty Lutosławski
  • 1:15 - 1:18
    thiết lập một phương pháp có tên là
    xác định phong cách,
  • 1:18 - 1:23
    áp dụng phương pháp này để nghiên cứu
    vấn đề quyền tác giả trong văn học.
  • 1:23 - 1:25
    Vậy cụ thể phương pháp này như thế nào?
  • 1:25 - 1:29
    Ý tưởng chính là phong cách mỗi nhà văn
    có những đặc điểm nhất định
  • 1:29 - 1:34
    được thể hiện đồng nhất
    trong những tác phẩm của họ.
  • 1:34 - 1:37
    Có thể kể ra những đặc điểm như
    độ dài trung bình của câu,
  • 1:37 - 1:39
    cách sắp xếp từ ngữ,
  • 1:39 - 1:42
    và thậm chí là số lần lập lại
    của một từ cụ thể nào đó.
  • 1:42 - 1:48
    Hãy xem cách sử dụng từ "thee" và
    hình dung nó như một chiều, hoặc một trục
  • 1:48 - 1:51
    Có thể đặt mỗi tác phẩm của Shakespeare
    lên trục đó,
  • 1:51 - 1:55
    xem như một điểm dữ liệu,
    dựa theo số lần lập lại của từ đó.
  • 1:55 - 1:57
    Trong thống kê, mức cố định
    của những điểm này
  • 1:57 - 2:02
    cho ta cái gọi là sự khác nhau,
    một dãy số liệu bắt buộc phải có.
  • 2:02 - 2:08
    Nhưng, đây chỉ mới là một đặc tính
    trong một không gian rất đa chiều.
  • 2:08 - 2:11
    Nhờ vào một công cụ phân cụm
    là Phương pháp Phân tích Thành phần chính
  • 2:11 - 2:16
    ta có thể rút gọn không gian đa chiều
    thành những thành tố chính yếu đơn giản
  • 2:16 - 2:20
    giúp đo sự khác nhau một cách toàn diện
    trong tác phẩm Shakespeare.
  • 2:20 - 2:22
    Lúc này ta kiểm tra tác phẩm
    của các đối tượng khác
  • 2:22 - 2:25
    dựa vào những thành tố chính yếu đó.
  • 2:25 - 2:26
    Ví dụ như,
  • 2:26 - 2:30
    nếu toàn bộ tác phẩm của Francis Bacon
    rơi vào khác nhau của Shakespeare
  • 2:30 - 2:32
    thì đó là bằng chứng khá thuyết phục
  • 2:32 - 2:37
    cho thấy Francis Bacon và Shakespeare
    thực chất chỉ là một người mà thôi.
  • 2:37 - 2:39
    Vậy kết quả cho ta thấy điều gì?
  • 2:39 - 2:42
    Sau khi tiến hành nghiên cứu,
    các chuyên gia đã đi đến kết luận
  • 2:42 - 2:47
    rằng Shakespeare thực chất
    không ai khác hơn là Shakespeare.
  • 2:47 - 2:49
    Ông đích thực là thi sĩ vùng Avon.
  • 2:49 - 2:54
    Tác phẩm của kẻ giả mạo
    không khớp với phong cách riêng của ông.
  • 2:54 - 2:58
    Tuy nhiên, các nhà thống kê can đảm
    lại phát hiện ra
  • 2:58 - 3:01
    các bằng chứng rõ nét về sự hợp tác ở đây.
  • 3:01 - 3:03
    Ví dụ, một nghiên cứu gần đây cho thấy
  • 3:03 - 3:08
    Shakespeare đã hợp tác với nhà soạn kịch
    Christopher Marlowe để viết "Henry VI,"
  • 3:08 - 3:11
    phần một và phần hai.
  • 3:11 - 3:16
    Phương pháp này không chỉ giải quyết
    mỗi vấn đề tìm ra bản sắc Shakespeare.
  • 3:16 - 3:18
    Nó còn giúp xác định thời gian
    1 tác phẩm được viết ra,
  • 3:18 - 3:21
    liệu văn bản cổ nào đó chỉ là đồ giả mạo,
  • 3:21 - 3:24
    liệu sinh viên nào đó có đạo văn không,
  • 3:24 - 3:29
    hoặc e-mail bạn vừa nhận được
    là tối quan trọng hay chỉ là thư rác.
  • 3:29 - 3:32
    Và phải chăng những áng thơ bất tử
    của Shakespeare
  • 3:32 - 3:34
    rốt cuộc chỉ là những con số và thống kê?
  • 3:34 - 3:36
    Không hẳn là vậy.
  • 3:36 - 3:41
    Việc phân tích này giúp nhận dạng
    cấu trúc đặc trưng trong tác phẩm của ông,
  • 3:41 - 3:46
    nhưng không thể nắm bắt vẻ đẹp tác phẩm
    thể hiện qua cảm xúc và tình cảm,
  • 3:46 - 3:49
    hoặc tại sao các tác phẩm này
    ảnh hưởng sâu sắc đến chúng ta
  • 3:49 - 3:51
    Ít ra, tới giờ này là chưa thể làm được.
Title:
Shakespeare có thực sự viết ra những vở kịch? - Natalya St. Clair và Aaron Williams
Description:

Hãy xem toàn bộ bài học ở đây: http://ed.ted.com/lessons/did-shakespeare-write-his-plays-natalya-st-clair-and-aaron-williams

Một số người nghi ngờ liệu Shakespeare có thực sự viết những tác phẩm mang tên mình hay không - hoặc là ông ấy có thật hay không. Có lẽ nào nhà văn vĩ đại nhất trong ngôn ngữ tiếng Anh lại hư cấu y như những vở kịch của ông ấy? Natalya St. Clair và Aaron Williams chỉ ra cho chúng ta thấy cách sử dụng một công cụ ngôn ngữ gọi là xác định phương pháp giúp làm sáng tỏ câu trả lời cho vấn đề này.

Nội dung bài học do Natalya St. Clair và Aaron Williams thực hiện, hình minh họa do Pink Kong Studios thực hiện.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:07

Vietnamese subtitles

Revisions