Return to Video

Shakespeare oyunlarını yazdı mı? - Natalya St. Clair and Aaron Williams

  • 0:07 - 0:09
    "Bazıları büyük doğar,
  • 0:09 - 0:11
    bazıları büyüklüğe erişir,
  • 0:11 - 0:16
    bazılarının ise büyüklük başına konar."
    dedi William Shakespeare
  • 0:16 - 0:17
    ya da demedi mi ?
  • 0:17 - 0:22
    Bazıları Shakespeare'ın eserlerinin
    onun olup olmadığını
  • 0:22 - 0:25
    veya tümünün var olup
    olmadığını sorguluyor.
  • 0:25 - 0:29
    Başka bir yazarın veya bir grup
    yazarın Shakespeare rumuzunu
  • 0:29 - 0:30
    kullandığını düşünüyorlar.
  • 0:30 - 0:32
    Ünlü bir oyun yazarı, politikacı ve
  • 0:32 - 0:38
    hatta meşhur kadınlar gerçek Shakespeare
    için önerilen adaylar arasında.
  • 0:38 - 0:41
    İngiliz dilindeki en iyi yazarın,
    oyunları gibi kurmaca
  • 0:41 - 0:45
    olduğu doğru mudur ?
  • 0:45 - 0:48
    Çoğu Shakespeare öğrencisi
    tarihsel ve biyografik
  • 0:48 - 0:51
    kanıtlardan yola çıkılan
    bu teorileri reddediyor.
  • 0:51 - 0:56
    Fakat Shakespeare'ın başka
    biri olup olmadığını
  • 0:56 - 0:58
    test etmenin diğer bir yolu var.
  • 0:58 - 1:01
    Dilbilim bize
  • 1:01 - 1:04
    yazmamız ve konuşmamız hakkında güzel bir
    yol söylüyor;
  • 1:04 - 1:10
    söz dizilimini, dil bilgisini, anlamı ve
    kelimeyi inceleyerek.
  • 1:10 - 1:11
    1800'lerin sonlarında,
  • 1:11 - 1:15
    Wincenty Lutoslawski adındaki lehçe
    filozofu
  • 1:15 - 1:18
    Stylometry (Yazı analizi) olarak bilinen
    bir yöntem belirledi,
  • 1:18 - 1:23
    bu bilgiyi uygulayarak edebi yazarlıkla
    İlgili sorular geliştirdi.
  • 1:23 - 1:25
    Peki analizler nasıl işliyor?
  • 1:25 - 1:29
    Buradaki fikir şu ki her bir yazarın
    belirli yazma stilleri var
  • 1:29 - 1:34
    ki bireysel çalışmalar içinde oldukça
    düzgün kalır.
  • 1:34 - 1:37
    Örneğin stil özellikleri ortalama cümle
    uzunluğunu,
  • 1:37 - 1:39
    kelime düzenlemesini,
  • 1:39 - 1:42
    ve hatta belirli bir kelimenin bulunma
    sayısını içerir.
  • 1:42 - 1:45
    Hadi, sen kelimesinin kullanımına ve bunu
  • 1:45 - 1:48
    bir boyut ya da eksen olarak
    görselleştirmeye bakalım.
  • 1:48 - 1:51
    Shakespeare'nin her bir çalışması bu eksen
    üzerine yerleştirilebilir,
  • 1:51 - 1:55
    bu dünyanın oluşumundaki numaralara
    dayanan veri noktası gibi.
  • 1:55 - 1:57
    İstatistiklerde, bu noktaların sıkılığı
  • 1:57 - 2:02
    bize neyin değişiklik olarak bilindiğini,
    beklenen veri aralığını verir.
  • 2:02 - 2:08
    Ama bu sadece yüksek boyutlu bir
    boşluktaki tek bir özelliktir.
  • 2:08 - 2:11
    Toplama aracıyla birlikte temel bileşen
    analizi olarak çağırılır.
  • 2:11 - 2:16
    Çok boyutlu boşluğu basit temel
    bileşenlere dönüştürerek azaltabiliriz ki
  • 2:16 - 2:20
    Shakespeare'nin çalışmalarındaki
    değişiklikleri topluca ölçebilelim.
  • 2:20 - 2:22
    Sonra bu temel bileşenlere karşı olan
    adaylarımızın
  • 2:22 - 2:25
    çalışmalarını test edebiliriz.
  • 2:25 - 2:26
    Örneğin,
  • 2:26 - 2:27
    Eğer Francis Bacon'un yeterli çalışması
  • 2:27 - 2:30
    Shakespearean'ın değişikliklerinde yer
    alıyorsa
  • 2:30 - 2:32
    çok güçlü bir kanıt olabilir
  • 2:32 - 2:37
    ki, Francis Bacon ve Shakespeare'nin
    aslında aynı kişidir.
  • 2:37 - 2:39
    Sonuçlar neyi gösterdi?
  • 2:39 - 2:42
    Bunu yürüten analizciler
  • 2:42 - 2:47
    Shakespeare Shakespeare'den başkası değil
    sonucuna vardı.
  • 2:47 - 2:49
    Şair şairdir.
  • 2:49 - 2:54
    Taliplerin çalışmaları Shakespeare'nin
    stili ile uyuşmuyor.
  • 2:54 - 2:58
    Ama bizim cesur istatistikçilerimiz
  • 2:58 - 3:01
    bazı işbirliklerini zorlayıcı kanıtlar
    buldular.
  • 3:01 - 3:03
    Örneğin, son bir araştırma sonuçlandı ki,
  • 3:03 - 3:08
    Shakespeare ''Henry VI,'' üzerinde oyun
    yazarı Christopher Marlowe ile çalıştı,
  • 3:08 - 3:11
    birinci ve ikinci kısımlarda.
  • 3:11 - 3:16
    Shakespeare'nin kimliği analizlerin
    çözebileceği pek çok problemden sadece biri.
  • 3:16 - 3:18
    Bu bize çalışmaların ne zaman yazıldığının
  • 3:18 - 3:21
    eski metinin sahte olup olmadığının,
  • 3:21 - 3:24
    bir öğrencinin intihal suçu işleyip
    işlemediğinın
  • 3:24 - 3:26
    ya da aldığınız emailin çok önemli
  • 3:26 - 3:29
    veya gereksiz olup olmadığının
    belirlenmesinde yardım ediyor.
  • 3:29 - 3:32
    Shakespeare'nin satırlarının sonsuz
    şiirleri
  • 3:32 - 3:34
    sadece sayılarla ve istatistiklerle
    özetlenir mi?
  • 3:34 - 3:36
    Tam olarak değil.
  • 3:36 - 3:38
    Analizler Shakespeare'nin çalışmalarının
  • 3:38 - 3:41
    yapısal olarak farkını neyin yaptığını ortaya
    çıkarabilir
  • 3:41 - 3:46
    ama duyguların güzelliğini ve aktardığı
    duyguları
  • 3:46 - 3:49
    veya niye bizi bu yolla etkilediğini
    yakalayamaz.
  • 3:49 - 3:55
    En azından, henüz değil.
Title:
Shakespeare oyunlarını yazdı mı? - Natalya St. Clair and Aaron Williams
Description:

Tüm dersi izlemek için: http://ed.ted.com/lessons/did-shakespeare-write-his-plays-natalya-st-clair-and-aaron-williams

Bazıları Shakespeare'in gerçekten de ismini taşıdığı oyunları yazıp yazmadığını sorguluyor, veya var olup olmadığını. İngiliz edebiyatının en büyük yazarının oyunlarında hayali olabileceği doğru olabilir mi? Natalya St. Clair ve Aaron Williams dilbilimi araçlarından stylometry'nin (yazı analizini) nasıl cevaba ışık tuttuğunu gösteriyor.

Ders Natalya St. Clair ve Aaron Williams, animasyon Pink Kong Studios tarafından hazırlandı.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:07

Turkish subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.