Return to Video

Küresel yozlaşmanın gizli oyuncularıyla tanışın.

  • 0:00 - 0:03
    Yozlaşma hakkında konuştuğumuzda,
  • 0:03 - 0:06
    aklımıza gelen tipik insan türleri vardır.
  • 0:06 - 0:09
    Eski Sovyet megalomanları var.
  • 0:09 - 0:12
    Saparmurat Niyazov onlardan birisidir.
  • 0:12 - 0:14
    2006'daki ölümününe kadar,
  • 0:14 - 0:17
    Orta Asya'nın doğal gaz bakımından zengin bir ülkesi olan...
  • 0:17 - 0:21
    ...Türkmenistan'ın mutlak güce sahip lideriydi.
  • 0:21 - 0:25
    Başkanlık kararnameleri çıkarmayı gerçekten severdi.
  • 0:25 - 0:27
    Bir kararname ile ayların isimlerini kendisinin...
  • 0:27 - 0:30
    ...ve annesinin isimleriyle değiştirmişti.
  • 0:30 - 0:32
    Tuhaf bir kişi kültü yaratmak için...
  • 0:32 - 0:35
    ...milyonlarca dolar harcadı...
  • 0:35 - 0:37
    ...ve görkeminin doruk noktası...
  • 0:37 - 0:41
    ...başkentin ana meydanında gururla duran...
  • 0:41 - 0:44
    ...ve güneşi takip etmesi için döndürülen 12 metre yüksekliğinde...
  • 0:44 - 0:47
    ...altın kaplama heykelinin inşasıydı.
  • 0:47 - 0:50
    Biraz tuhaf bir adamdı.
  • 0:50 - 0:52
    Sonra şu klişe var:
  • 0:52 - 0:55
    Afrikalı diktatör, bakan ya da resmi görevli.
  • 0:55 - 0:58
    Teodorín Obiang var.
  • 0:58 - 1:03
    Babası, 1990'lardan beri milyarlarca dolar değerinde...
  • 1:03 - 1:06
    ...petrol ihraç eden, ancak...
  • 1:06 - 1:09
    ...dehşet verici insan hakları sicili olan...
  • 1:09 - 1:13
    ...Ekvator Ginesi'nin hayat boyu başkanıdır.
  • 1:13 - 1:15
    Kişi başına düşen gelir bakımından...
  • 1:15 - 1:18
    ...Portekiz'le eşit olmasına rağmen...
  • 1:18 - 1:20
    ...halkının büyük bir çoğunluğu...
  • 1:20 - 1:23
    ...gerçekten sefalet içinde yaşıyor.
  • 1:23 - 1:25
    Küçük Obiang ise kendisine California, Malibu'da...
  • 1:25 - 1:30
    ...30 milyon dolar değerinde bir malikane aldı.
  • 1:30 - 1:31
    Malikanenin ön kapılarını gördüm.
  • 1:31 - 1:34
    Muhteşem bir genişlikte olduğunu söyleyebilirim.
  • 1:34 - 1:38
    Önceden moda tasarımcısı Yves Saint Laurent'e ait olan...
  • 1:38 - 1:42
    ...18 milyon avroluk bir sanat koleksiyonu,
  • 1:42 - 1:43
    bazılarının her biri milyonlarca dolar eden...
  • 1:43 - 1:46
    ...bir yığın harika spor araba...
  • 1:46 - 1:48
    ...ve tabi bir de Gulfstream jet de aldı.
  • 1:48 - 1:50
    Şimdi şunu anlayın:
  • 1:50 - 1:54
    Yakın bir zamana kadar ayda 7,000 dolardan az...
  • 1:54 - 1:58
    ...bir resmi maaş kazanıyordu.
  • 1:58 - 2:00
    Ve Dan Etete var.
  • 2:00 - 2:03
    Başkan Abacha'nın döneminde Nijerya'nın...
  • 2:03 - 2:05
    ...eski petrol bakanıydı...
  • 2:05 - 2:08
    ...ve tesadüfe bakın ki o da hüküm giymiş bir kara para aklayıcısıdır.
  • 2:08 - 2:10
    İçinde bulunduğu bir milyar dolarlık...
  • 2:10 - 2:13
    --aynen öyle bir milyar dolar --
  • 2:13 - 2:14
    ...bir petrol anlaşmasını incelemek için...
  • 2:14 - 2:17
    ...çok fazla zaman harcadık...
  • 2:17 - 2:19
    ...ve bulduğumuz şey oldukça şok ediciydi,
  • 2:19 - 2:22
    bu konuda daha sonra konuşacağım.
  • 2:22 - 2:25
    Bizim kişisel olarak hakkında...
  • 2:25 - 2:27
    ...çok az şey bildiğimiz...
  • 2:27 - 2:30
    ...ve neler döndüğü konusunda gerçekten ilgisiz...
  • 2:30 - 2:32
    ...ve etkilenmemiş hissettiğimiz ülkelerde...
  • 2:32 - 2:35
    ...yozlaşmanın bir takım açgözlü despotlar ve kişiler tarafından...
  • 2:35 - 2:36
    ...oralarda bir yerlerde de yapıldığını...
  • 2:36 - 2:40
    ...ve bunun olduğunu düşünmek kolaydır.
  • 2:40 - 2:43
    Peki bu sadece orada bir yerde mi oluyor?
  • 2:43 - 2:46
    22 yaşındayken çok şanslıydım.
  • 2:46 - 2:49
    Üniversiteden sonraki ilk işim...
  • 2:49 - 2:53
    ...yasa dışı Afrika fil dişi ticaretini araştırmaktı.
  • 2:53 - 2:57
    Yozlaşmayla ilişkim aslında böyle başladı.
  • 2:57 - 3:00
    1993'te meslektaşım olan iki arkadaşım...
  • 3:00 - 3:03
    ...Simon Taylor ve Patrick Alley ile birlikte...
  • 3:03 - 3:07
    ...Küresel Şahit adında bir örgüt kurduk.
  • 3:07 - 3:10
    İlk mücadelemiz Kamboçya'daki savaşın finanse edilmesi...
  • 3:10 - 3:14
    ...için yapılan yasa dışı ağaç kesimini araştırmaktı.
  • 3:14 - 3:17
    Birkaç yıl sonra 1997'de...
  • 3:17 - 3:22
    ...gizli bir şekilde kanlı elmasları araştırmak için Angola'daydım.
  • 3:22 - 3:23
    Muhtemelen Leonardo DiCaprio'nun oynadığı...
  • 3:23 - 3:25
    ...Hollywood filmi "Kanlı Elmas"ı...
  • 3:25 - 3:27
    ...izlemişsinizdir.
  • 3:27 - 3:30
    Filmin bir bölümü bizim çalışmamızdan ortaya çıktı.
  • 3:30 - 3:33
    Luanda sokaklarda yaşam mücadelesi veren...
  • 3:33 - 3:35
    ...kara mayını kurbanlarıyla...
  • 3:35 - 3:38
    ...sokakların altında kanalizasyonlarda yaşayan savaş yetimleriyle...
  • 3:38 - 3:40
    ...ve Brezilya ve Portekiz’e alışveriş turları hakkında konuşan...
  • 3:40 - 3:43
    ...çok zengin küçük bir elit ile doluydu.
  • 3:43 - 3:46
    Biraz çılgın bir yerdi.
  • 3:46 - 3:50
    Ben sıcak ve çok havasız bir otel odasında...
  • 3:50 - 3:53
    ...tamamen şaşkına dönmüş bir şekilde oturuyorum.
  • 3:53 - 3:55
    Ama bunun kanlı elmaslarla ilgisi yoktu.
  • 3:55 - 3:58
    Çünkü farklı bir problemden bahseden...
  • 3:58 - 4:01
    ...bir sürü insanla konuşuyordum:
  • 4:01 - 4:04
    Küresel ölçekte büyük bir yozlaşma ağı
  • 4:04 - 4:07
    ve kaybolan milyonlarca petrol doları.
  • 4:07 - 4:10
    O zamanlar sadece birkaç kişiden oluşan çok...
  • 4:10 - 4:12
    ...küçük bir örgüt olarak bu meseleyi nasıl...
  • 4:12 - 4:15
    ...ele alacağımızı düşünmeye başlamaya çalışmak bile...
  • 4:15 - 4:17
    ...büyük bir zorluktu.
  • 4:17 - 4:18
    Benim ve bizim mücadele ettiğimiz...
  • 4:18 - 4:21
    ...ve araştırma yaptığımız yıllarda yozlaşmayı...
  • 4:21 - 4:23
    ...neyin mümkün olduğu kadar küresel, büyük...
  • 4:23 - 4:26
    ...bir ölçeğe getirdiğini defalarca gördüm.
  • 4:26 - 4:29
    Bu sadece açgözlülük ya da iktidarın kötüye kullanılması...
  • 4:29 - 4:31
    ...ya da şu belirsiz tabir “kötü yönetim” değildi.
  • 4:31 - 4:33
    Demek istediğim evet hepsi...
  • 4:33 - 4:36
    ...ama yozlaşma küresel aktörlerin eylemleri ile...
  • 4:36 - 4:40
    ...mümkün olmaktadır.
  • 4:40 - 4:43
    Daha önce bahsettiğim kişilere dönelim.
  • 4:43 - 4:45
    Hepsi bizim araştırdığımız kişiler...
  • 4:45 - 4:47
    ...ve hepsi yaptıkları şeyleri tek başına yapamayacak olan kişilerdir.
  • 4:47 - 4:50
    Küçük Obiang'ı ele alalım. Sosyete sanatına...
  • 4:50 - 4:54
    ...ve lüks evlere tek başına ulaşmadı.
  • 4:54 - 4:56
    Küresel bankalarla iş yaptı.
  • 4:56 - 5:00
    Paris'teki bir banka onun tarafından kontrol edilen şirketlerin hesaplarını tuttu,
  • 5:00 - 5:02
    bunlardan birisi sanat koleksiyonu satın alınırken kullanıldı...
  • 5:02 - 5:05
    ...ve Amerikan bankaları...
  • 5:05 - 5:08
    ...Birleşik Devletler'e 73 milyon dolar akıttı.
  • 5:08 - 5:12
    Bunun bir kısmı Kaliforniya'daki malikaneyi almakta kullanıldı.
  • 5:12 - 5:15
    Bunların tamamını kendi adına da yapmadı.
  • 5:15 - 5:16
    Paravan şirketleri kullandı.
  • 5:16 - 5:19
    Birisini mülk almak için kullandı ve başka...
  • 5:19 - 5:21
    ...birisinin adına olan diğerini de mekanı işletmek için...
  • 5:21 - 5:25
    ...mal olan yüksek faturaları ödemek için kullandı.
  • 5:25 - 5:27
    Sonra Dan Etete var.
  • 5:27 - 5:29
    Petrol bakanıyken,
  • 5:29 - 5:34
    şu an bir milyar dolardan fazla değerde parayı bir petrol şirketine verdi.
  • 5:34 - 5:37
    Tahmin edin bakalım, evet.
  • 5:37 - 5:40
    Kendisinin gizli sahibi olduğu bir şirkete.
  • 5:40 - 5:43
    Şirketi çok daha sonraları...
  • 5:43 - 5:45
    ...Nijerya hükumetinin nazik yardımı ile - -
  • 5:45 - 5:48
    burada ne söylediğim konusunda dikkatli olmalıyım - -
  • 5:48 - 5:52
    ...dünya çapındaki en büyük iki petrol şirketi olan...
  • 5:52 - 5:54
    ...Shell ve İtalyan Eni’nin iştirakleri ile ticaret yaptı.
  • 5:54 - 5:57
    Yani, gerçek yozlaşma motoru...
  • 5:57 - 5:59
    ...Ekvator Ginesi ya da Nijerya ya da Türkmenistan gibi...
  • 5:59 - 6:03
    ...ülkelerin sahillerinin çok ötesinde bulunmaktadır.
  • 6:03 - 6:05
    Bu motor;
  • 6:05 - 6:07
    uluslararası bankacılık sistemimiz,
  • 6:07 - 6:10
    anonim paravan şirketler problemi,
  • 6:10 - 6:12
    büyük petrol, gaz ve maden icraatlarına...
  • 6:12 - 6:15
    ...sağladığımız gizlilik...
  • 6:15 - 6:19
    ...ve hepsinden öte politikacılarımızın kendi retoriklerinin arkasından durmak...
  • 6:19 - 6:21
    ...ve bu meseleyi çözmek için gerçekten anlamlı ve sistematik bir şeyler yapmak...
  • 6:21 - 6:26
    ...konusundaki başarısızlıkları tarafından çalıştırılmaktadır.
  • 6:26 - 6:28
    Şimdi ilk önce bankaları ele alalım.
  • 6:28 - 6:30
    Bankaların kirli parayı kabul ettiklerini söylemek...
  • 6:30 - 6:35
    ...bana hiç de sürpriz olmayacak,
  • 6:35 - 6:39
    ama karlarını başka yıkıcı yönlerden de ön planda tutuyorlar.
  • 6:39 - 6:42
    Örneğin, Malezya, Sawarak'ta.
  • 6:42 - 6:46
    Şu anda bu bölgede ormanların sadece...
  • 6:46 - 6:51
    ...yüzde beşi dokunulmaz kaldı. Yüzde beş.
  • 6:51 - 6:53
    Peki bu nasıl oldu?
  • 6:53 - 6:56
    Çünkü, bir elit tabaka ve onun kolaylaştırıcıları...
  • 6:56 - 6:58
    ...endüstriyel ölçekte ağaç kesiminin...
  • 6:58 - 7:01
    ...desteklenmesinden uzun yıllardır milyonlarca dolar...
  • 7:01 - 7:04
    ...kazanmaktadırlar.
  • 7:04 - 7:06
    Bu yüzden yönetimdeki elit tabakanın üyeleri ile yapılan...
  • 7:06 - 7:10
    ...toplantıları gizlice kaydetmesi için gizli bir araştırmacı gönderdik...
  • 7:10 - 7:13
    ...ve elde edilen görüntü bazı kişileri fazla öfkelendirdi.
  • 7:13 - 7:15
    Bu görüntüyü Youtube'da izleyebilirsiniz.
  • 7:15 - 7:17
    Ama görüntü bizim uzun zamandır şüphelendiğimiz şeyleri ispatladı.
  • 7:17 - 7:21
    Çünkü eyaletin başbakanının,
  • 7:21 - 7:23
    daha sonraki yalanlamalarına rağmen,
  • 7:23 - 7:26
    kendisini ve ailesini zenginleştirmek için arazi ve orman lisansları üzerindeki kontrolünü...
  • 7:26 - 7:29
    ...kullandığını gösterdi.
  • 7:29 - 7:34
    Ve HSBC, HSBC'nin Sarawak ve başka yerlerde...
  • 7:34 - 7:36
    ...bu yıkımın bir kısmından sorumlu olan...
  • 7:36 - 7:38
    ...bölgenin en büyük kerestecilik şirketlerine...
  • 7:38 - 7:41
    ...parasal kaynak sağladığını biliyoruz.
  • 7:41 - 7:44
    Banka bu süreçte kendi sürdürülebilirlik politikalarını zedeledi.
  • 7:44 - 7:48
    Ama 130 milyon dolar civarında para kazandı.
  • 7:48 - 7:50
    Gizli işleri açığa vuran görüntümüzden kısa süre sonra,
  • 7:50 - 7:53
    bu yılın başındaki görüntümüzden hemen kısa süre sonra...
  • 7:53 - 7:56
    ...banka bu konuda politikasını gözden geçireceğini ilan etti.
  • 7:56 - 7:59
    Peki bu bir gelişme mi? Belki,
  • 7:59 - 8:01
    ama bu dosyayı yakından izlemeye...
  • 8:01 - 8:04
    ...devam edeceğiz.
  • 8:04 - 8:07
    Sonra anonim paravan şirketler problemi var.
  • 8:07 - 8:10
    Hepimiz bunların ne olduğunu duyduk sanırım...
  • 8:10 - 8:12
    ...ve hepimiz bunların topluma...
  • 8:12 - 8:15
    ...vergi olarak da bilinen ücretleri ödemekten...
  • 8:15 - 8:18
    ...kaçmaya çalışan insanlar ve şirketler tarafından epey...
  • 8:18 - 8:20
    ...kullanıldıklarını biliyoruz.
  • 8:20 - 8:23
    Ama genellikle açığa çıkmayan şey...
  • 8:23 - 8:27
    ...paravan şirketlerin, yoksul ülkelerden...
  • 8:27 - 8:31
    ...büyük miktarlarda parayı, dönüşümsel büyük miktarlarda parayı...
  • 8:31 - 8:33
    ...çalmak için nasıl kullanıldıkları.
  • 8:33 - 8:36
    Araştırdığımız hemen hemen her yozlaşma dosyasında...
  • 8:36 - 8:38
    ...paravan şirketler vardı...
  • 8:38 - 8:41
    ...ve bazen anlaşmaya aslında kimin...
  • 8:41 - 8:44
    ...dahil olduğunu bulmak imkansızdı.
  • 8:44 - 8:47
    Dünya Bankası'nın yeni bir araştırması...
  • 8:47 - 8:50
    ...200 yozlaşma dosyasını inceledi.
  • 8:50 - 8:53
    Araştırma bu dosyaların yüzde 70'ten fazlasının...
  • 8:53 - 8:56
    ...toplamda hemen hemen 56 milyar dolarlık...
  • 8:56 - 8:59
    ...anonim paravan şirketleri kullandığını ortaya çıkardı.
  • 8:59 - 9:01
    Bu şirketlerin çoğu Amerika...
  • 9:01 - 9:03
    ...ya da Birleşik Krallık'ta,
  • 9:03 - 9:05
    denizaşırı topraklarında ve kraliyete bağlı topraklardaydı.
  • 9:05 - 9:07
    Yani bu sadece bir off-shore sorunu değil,
  • 9:07 - 9:10
    aynı zamanda bir on-shore sorunudur.
  • 9:10 - 9:12
    Görüyorsunuz paravan şirketler...
  • 9:12 - 9:15
    ...sıradan vatandaşlardan ziyade zengin elitlerin yararına olan...
  • 9:15 - 9:18
    ...gizli anlaşmaların merkezindeler.
  • 9:18 - 9:21
    Araştırdığımız yeni bir çarpıcı dosya...
  • 9:21 - 9:24
    ...Demokratik Kongo Cumhuriyeti'ndeki hükumetin...
  • 9:24 - 9:29
    ...bir dizi değerli, devlete ait maden varlıklarını...
  • 9:29 - 9:32
    ...Britanya Virjin Adaları'ndaki paravan şirketlere nasıl sattığı ile ilgli.
  • 9:32 - 9:34
    Anlaşmanın gerçek fotoğrafını bir araya getirmek için...
  • 9:34 - 9:37
    ...ülkedeki kaynaklarla konuştuk, şirket belgelerini...
  • 9:37 - 9:41
    ...ve diğer bilgileri ağla balık tutar gibi topladık.
  • 9:41 - 9:44
    Bu paravan şirketlerin, varlıkların çoğunu...
  • 9:44 - 9:47
    ...Londra'da listelenen büyük uluslararası maden şirketlerine...
  • 9:47 - 9:51
    ...büyük kar elde etmek için hızlıca sattıklarını öğrendiğimizde...
  • 9:51 - 9:53
    ...çok endişelendik.
  • 9:53 - 9:56
    Kofi Annan tarafından yönetilen Afrika Gelişim Paneli...
  • 9:56 - 9:59
    ...Kongo'nun bu anlaşmalardan 1.3 milyar dolar...
  • 9:59 - 10:04
    ...kaybetmiş olabileceğini hesapladı.
  • 10:04 - 10:07
    Bu toplamda hemen hemen ülkenin...
  • 10:07 - 10:12
    ...yıllık sağlık ve eğitim bütçesinin iki katı.
  • 10:12 - 10:15
    Peki Kongo halkı paralarını hiç geri alabilecekler mi?
  • 10:15 - 10:17
    Bu konuda hepimiz eğer bir şeyler yapmazsak,
  • 10:17 - 10:19
    bu sorunun cevabı, kimlerin dahil olduğu ve...
  • 10:19 - 10:21
    ...aslında ne olduğu muhtemelen...
  • 10:21 - 10:24
    ...Britanya Virjin Adaları'nın gizli şirket kayıtlarında...
  • 10:24 - 10:29
    ...ve başka yerlerde kilitli kalacak.
  • 10:29 - 10:32
    Peki ya petrol, doğal gaz ve maden şirketleri?
  • 10:32 - 10:35
    Tamam, belki bunlar hakkında konuşmak biraz klişe olabilir.
  • 10:35 - 10:37
    Bu sektördeki yozlaşma hiç de sürpriz değil.
  • 10:37 - 10:41
    Her yerde yozlaşma var, öyleyse neden bu sektöre odaklanalım?
  • 10:41 - 10:43
    Çünkü, burada kaybedecek çok şey var.
  • 10:43 - 10:48
    2011'de, Afrika, Asya ve Latin Amerika'da...
  • 10:48 - 10:51
    ...doğal kaynak ihracatı yardım akışlarını 19'a 1...
  • 10:51 - 10:55
    ...geçti. On dokuza bir.
  • 10:55 - 10:59
    Bu hiçbiri gerçekleştirilmemiş ve asla gerçekleştirilmeyecek...
  • 10:59 - 11:01
    ...çok fazla miktarda okul, üniversite,
  • 11:01 - 11:03
    hastane, iş sahası demek.
  • 11:03 - 11:08
    Çünkü bu paranın bir kısmı, basitçe söylemek gerekirse çalındı.
  • 11:08 - 11:10
    Şimdi petrol ve maden şirketlerine...
  • 11:10 - 11:13
    ...ve Dan Etete ve şu 1 milyar dolara geri dönelim.
  • 11:13 - 11:16
    Beni bağışlayın, diğer kısmı size okuyacağım.
  • 11:16 - 11:19
    Çünkü bu çok taze bir olay ve avukatlarımız...
  • 11:19 - 11:21
    ...biraz detaylı bir şekilde bunu bitirdiler...
  • 11:21 - 11:24
    ...ve benden bunu tam istenilen şekilde yapmamı istiyorlar.
  • 11:24 - 11:28
    Şimdi, görünürde, anlaşma açık gözüktü.
  • 11:28 - 11:31
    Shell ve Eni'nin iştirakleri...
  • 11:31 - 11:34
    ...arsalar için Nijerya hükumetine ödeme yaptılar.
  • 11:34 - 11:36
    Nijerya hükumeti...
  • 11:36 - 11:39
    ...eksiksiz bir şekilde aynı miktarı, son kuruşuna kadar...
  • 11:39 - 11:43
    ...Etete'nin gizli sahibi olduğu bir paravan şirkete...
  • 11:43 - 11:45
    ...ait bir hesaba transfer etti.
  • 11:45 - 11:49
    Şimdi, bu hüküm giymiş bir kara para aklayıcısı için kötü bir şey değil.
  • 11:49 - 11:50
    Şu var tabi.
  • 11:50 - 11:52
    Aylar süren incelemeden ve yüzlerce sayfa...
  • 11:52 - 11:56
    ...mahkeme belgelerini okuduktan sonra...
  • 11:56 - 11:57
    ...şu kanıtı bulduk: Aslında,
  • 11:57 - 12:01
    Shell ve Eni paranın paravan şirketlere...
  • 12:01 - 12:04
    ...transfer edileceğini biliyordu...
  • 12:04 - 12:08
    ...ve dürüst olmak gerekirse onların kimlerle anlaşma...
  • 12:08 - 12:11
    ...yaptıklarını bilmediklerine inanmak zor.
  • 12:11 - 12:14
    Bu tür anlaşmalarla paranın nereye gittiğini bulmak...
  • 12:14 - 12:17
    ...sadece bu tür çabalarla olmamalı.
  • 12:17 - 12:18
    Yani, bunlar devlete ait mallar.
  • 12:18 - 12:20
    Bunların ülkedeki insanların yararına...
  • 12:20 - 12:21
    ...kullanılması gerekiyor.
  • 12:21 - 12:25
    Ama bazı ülkelerde bu tür haberleri meydana çıkarmak...
  • 12:25 - 12:27
    ...isteyen vatandaşlar ve gazeteciler...
  • 12:27 - 12:28
    ...taciz ediliyor ve tutuklanıyor...
  • 12:28 - 12:33
    ...ve bazıları bunu yapabilmek için hayatlarını riske atıyorlar.
  • 12:33 - 12:36
    Sonuç olarak, yozlaşmanın önlenemez...
  • 12:36 - 12:39
    ...olduğuna inanan kişiler de var.
  • 12:39 - 12:41
    Bu bazı işlerin nasıl yürüdüğünü gösteriyor.
  • 12:41 - 12:43
    Bunu değiştirmek çok karmaşık ve zordur.
  • 12:43 - 12:46
    Öylseyse gerçekte ne olacak? Bunu sadece kabulleniyoruz.
  • 12:46 - 12:49
    Ama, bir mücadeleci ve araştırmacı olarak,
  • 12:49 - 12:50
    benim farklı bir bakış açım var.
  • 12:50 - 12:52
    Çünkü bir düşünce ivme kazandığında...
  • 12:52 - 12:54
    ...nelerin olabileceğini gördüm.
  • 12:54 - 12:57
    Örneğin; şu anda, petrol ve maden sektöründe...
  • 12:57 - 12:58
    ...bu problemlerin bazılarının üstesinden gelecek...
  • 12:58 - 13:02
    ...tamamen dünya çapında bir şeffaflık standardının...
  • 13:02 - 13:05
    ...başlangıcı bulunmaktadır.
  • 13:05 - 13:07
    1999'da, Küresel Şahit petrol şirketlerine...
  • 13:07 - 13:11
    ...anlaşmalardaki ödemeleri şeffaf bir şekilde yapma çağrısı yaptığında,
  • 13:11 - 13:14
    bu küçük düşünceye aşırı bir toylukla...
  • 13:14 - 13:16
    ...güldüler.
  • 13:16 - 13:20
    Ama, dünya çapında abartısız yüzlerce sivil toplum örgütü...
  • 13:20 - 13:22
    ...şeffaflık konusunda mücadele için...
  • 13:22 - 13:23
    ...bir araya geldiler...
  • 13:23 - 13:27
    ...ve bu hızlı bir şekilde norm ve kanun haline geliyor.
  • 13:27 - 13:29
    Dünya petrol ve maden...
  • 13:29 - 13:32
    ...şirketlerinin üçte ikisi şu anda...
  • 13:32 - 13:36
    ...şeffaflık kanunları kapsamındadır. Üçte ikisi.
  • 13:36 - 13:37
    Yani bu olan bir değişimdir.
  • 13:37 - 13:39
    Bu bir ilerlemedir.
  • 13:39 - 13:42
    Ama henüz olmamız gerek yerin açık ara uzağındayız.
  • 13:42 - 13:44
    Çünkü, bu aslında orada bir yerde olan...
  • 13:44 - 13:46
    ...yozlaşmayla ilgili değil, değil mi?
  • 13:46 - 13:49
    Küreselleşmiş bir dünyada yozlaşma...
  • 13:49 - 13:51
    ...kelimenin tam anlamıyla kürsel bir iştir...
  • 13:51 - 13:53
    ...ve bunun küresel vatandaşlar olarak...
  • 13:53 - 13:57
    ...hepimizin desteklediği ve ittiği küresel çözümlere...
  • 13:57 - 13:58
    ...ihtiyacı vardır.
  • 13:58 - 13:59
    Teşekkürler.
  • 13:59 - 14:06
    (Alkış)
Title:
Küresel yozlaşmanın gizli oyuncularıyla tanışın.
Speaker:
Charmian Gooch
Description:

Çok yoksul bir ülkenin başkanının oğlu aylık 7,000 dolar resmi bir maaşla malikaneler ve spor arabalar almaya başladığında, Chairman Gooch yozlaşmanın resimde bir yerde muhtemelen olduğunu ileri sürüyor. Etkileyici ve gözleri açan konuşmasında (bir çok belirli örnekle) küresel yozlaşma takipçilerinin parayı nasıl izlediklerini ve işin şaşırtıcı bir şekilde bazı tanıdık yüzlere nasıl ulaştığını detaylı bir şekilde anlatıyor.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
14:27

Turkish subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.