Πώς ανακαλύψαμε τον Σπινόσαυρο

Σαρκοφάγος με μέγεθος σχεδόν 15 μέτρα, που κυνηγούσε την τροφή του στα ποτάμια 97 εκατομμύρια χρόνια πριν, ο Σπινόσαυρος είναι ένας «δράκος από το μακρινό παρελθόν». Ο παλαιοντολόγος Νίζαρ Ιμπραχίμ κι η ομάδα του βρήκαν καινούρια απολιθώματα, τα οποία ήταν κρυμμένα στους λόφους της ερήμου Σαχάρας στο Μαρόκο, και τα οποία μας βοηθάνε να μάθουμε περισσότερα για τον πρώτο υδρόβιο δεινόσαυρο ― ο οποίος μάλιστα ίσως και να είναι ο μεγαλύτερος σαρκοφάγος δεινόσαυρος όλων των εποχών.

Αυτοί οι δράκοι από το μακρινό παρελθόν
είναι εξαιρετικά πλάσματα.

Είναι παράξενοι,

είναι όμορφοι

και ξέρουμε πολύ λίγα γι' αυτούς.

Αυτές οι σκέψεις περνούσαν
από το μυαλό μου

όταν κοίταξα τις σελίδες του πρώτου μου
βιβλίου για δεινόσαυρους.

Ήμουν περίπου πέντε χρονών τότε

κι αποφάσισα ακριβώς εκείνη τη στιγμή

ότι θα γινόμουν παλαιοντολόγος.

Η παλαιοντολογία μου επέτρεψε
να συνδυάσω την αγάπη μου για τα ζώα

με την επιθυμία μου να ταξιδέψω
σε μακρινές γωνιές του κόσμου.

Τώρα, μερικά χρόνια αργότερα, έχω
υπάρξει επικεφαλής αρκετών αποστολών

σ' ένα από τα πιο απομακρυσμένα μέρη
του πλανήτη, τη Σαχάρα.

Δούλεψα στη Σαχάρα διότι αναζητούσα

νέα απομεινάρια από έναν παράξενο
και τεράστιο αρπακτικό δεινόσαυρο

που ονομάζεται Σπινόσαυρος.

Μερικά από τα οστά
αυτού του ζώου έχουν βρεθεί

στις ερήμους της Αιγύπτου

τα οποία είχε περιγράψει 100 χρόνια πριν
ένας Γερμανός παλαιοντολόγος.

Δυστυχώς, όλα εκείνα τα οστά καταστράφηκαν
κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.

Οπότε μας έχουν απομείνει μονάχα
μερικές ζωγραφιές και σημειώσεις.

Απ' αυτές τις ζωγραφιές,

γνωρίζουμε ότι το πλάσμα αυτό,
που έζησε 100 εκατομμύρια χρόνια πριν,

ήταν πολύ μεγάλο,

η σπονδυλική του στήλη ήταν ψηλή
σχηματίζοντας ένα μεγαλοπρεπές πτερύγιο

κι είχε μακριά και λεπτά σαγόνια,
περίπου όπως ο κροκόδειλος,

με κωνικά δόντια,

τα οποία ίσως χρησιμοποιούσε για
να πιάσει γλιστερές τροφές, όπως ψάρια.

Αυτά όμως μόνο ξέραμε

σχετικά με αυτό το ζώο
για τα επόμενα 100 χρόνια.

Η έρευνά μου με πήγε στα σύνορα
μεταξύ Μαρόκου και Αλγερίας,

σ' ένα μέρος που λέγεται Κεμ Κεμ.

Είναι δύσκολο μέρος για δουλειά.

Έχετε να αντιμετωπίσετε
αμμοθύελλες, φίδια και σκορπιούς,

κι είναι πολύ δύσκολο
να βρείτε εκεί καλά απολιθώματα.

Όμως η σκληρή μας δουλειά ανταμείφθηκε.

Ανακαλύψαμε πολλά υπέροχα δείγματα.

Είναι το μεγαλύτερο οστό δεινοσαύρου

που βρέθηκε ποτέ σ' αυτό
το τμήμα της Σαχάρας.

Βρήκαμε απομεινάρια τεράστιων
αρπακτικών δεινοσαύρων,

μεσαίου μεγέθους αρπακτικών δεινοσαύρων,

κι εφτά ή οχτώ διαφορετικά είδη
κυνηγών παρόμοιους με κροκόδειλους.

Τα απολιθώματα αυτά τα βρήκαμε
σ' ένα ποτάμιο σύστημα.

Στο ίδιο μέρος ζούσαν επίσης
ένας υπερμεγέθης κοιλάκανθος

ένα τερατώδες πριονόψαρο,

ενώ ο ουρανός πάνω από το ποτάμιο
σύστημα ήταν γεμάτος με πτερόσαυρους,

ιπτάμενα ερπετά.

Ήταν ένα επικίνδυνο μέρος,

ένα μέρος που θα αποφεύγατε
να ταξιδέψετε αν είχατε μια μηχανή χρόνου.

Έτσι βρήκαμε όλα αυτά
τα απίστευτα απολιθώματα ζώων

τα οποία έζησαν παράλληλα
με τον Σπινόσαυρο,

για τον ίδιο τον Σπινόσαυρο
όμως τα στοιχεία ήταν μηδαμινά.

Βρίσκαμε απλώς ορισμένα κομματάκια

ενώ ήλπιζα ότι σε κάποιο σημείο
θα βρίσκαμε ένα μέρος του σκελετού.

Τελικά, πολύ πρόσφατα,

καταφέραμε να εντοπίσουμε
μια ανασκαμμένη τοποθεσία

όπου ένας ντόπιος κυνηγός
απολιθωμάτων ανακάλυψε

αρκετά οστά του Σπινόσαυρου.

Επιστρέψαμε στο σημείο
και συλλέξαμε περισσότερα οστά.

Έτσι, 100 χρόνια μετά είχαμε επιτέλους
ένα ακόμη μέρος του σκελετού

του παράξενου αυτού πλάσματος.

Καταφέραμε να το αναπλάσουμε.

Ξέρουμε τώρα ότι ο Σπινόσαυρος

είχε ένα κεφάλι παρόμοιο
με κεφάλι κροκόδειλου,

πολύ διαφορετικό από άλλους
αρπακτικούς δεινοσαύρους,

πολύ διαφορετικό απο εκείνο του Τ-Ρεξ.

Οι σημαντικότερες όμως ανακαλύψεις
ήρθαν από τον υπόλοιπο σκελετό.

Βρήκαμε την ψηλή σπονδυλική στύλη,

που σχημάτιζε το μεγάλο πτερύγιο.

Βρήκαμε οστά από τα πόδια, από το κρανίο,

βρήκαμε πλατιά πέλματα σε σχήμα κουπιού --

επίσης παράξενο, κανείς άλλος
δεινόσαυρος δεν έχει τέτοια πέλματα --

και πιστεύουμε ότι ίσως του χρησίμευαν
για να περπατάει σε μαλακό έδαφος

ή για να κολυμπάει στο νερό.

Εξετάσαμε επίσης την εκλεπτυσμένη
μικροδομή του οστού,

την εσωτερική διάρθρωση των οστών του

και φαίνεται ότι ήταν πολύ
πυκνά και συμπαγή.

Αυτό είναι κάτι που συναντάμε σε ζώα
που περνούν πολύ χρόνο στο νερό,

είναι χρήσιμο για την άνωση.

Βάλαμε όλα τα οστά σε αξονικό
τομογράφο και δημιουργήσαμε

έναν ψηφιακό σκελετό του Σπινόσαυρου.

Όταν κοιτάξαμε τον ψηφιακό σκελετό,
συνειδητοποιήσαμε ότι όντως αυτός

ο δεινόσαυρος αυτός
δεν μοιάζει με κανέναν άλλον.

Είναι μεγαλύτερος του Τ-Ρεξ και
το κεφάλι έδειχνε ότι τρεφόταν με ψάρια

όμως ολόκληρος ο σκελετός έδειχνε
τεράστια αγάπη για το νερό --

συμπαγή οστά, πέλματα σαν κουπιά
και τα πίσω πόδια σχετικά μικρά,

κάτι που επίσης συναντάμε σε ζώα

που περνούν αρκετό χρόνο μέσα στο νερό.

Καθώς λοιπόν βάζαμε δέρμα
στον Σπινόσαυρο --

κοιτώντας τους μυϊκούς συνδέσμους
και προσθέτοντας το δέρμα του --

συνειδητοποιήσαμε ότι έχουμε
να κάνουμε μ' ένα ποτάμιο τέρας,

έναν αρπακτικό δεινόσαυρο
μεγαλύτερο του Τ-Ρεξ,

τον βασιλιά αυτού του αρχαίου
ποταμού γιγαντιαίων πλασμάτων,

που τρεφόταν με τα πολλά υδρόβια
ζώα που σας έδειξα νωρίτερα.

Γι' αυτό λοιπόν αυτή
η ανακάλυψη είναι ξεχωριστή.

Είναι ένας ξεχωριστός δεινόσαυρος.

Ορισμένοι μου είπαν:
«Πρόκειται για μια ανακάλυψη ζωής.

Δεν υπάρχουν πλέον πολλά πράγματα
προς ανακάλυψη στον κόσμο».

Όμως πιστεύω ότι η αλήθεια
είναι ακριβώς το αντίθετο.

Νομίζω ότι η Σαχάρα
είναι γεμάτη από θησαυρούς

κι όταν μου λένε ότι πλέον
δεν υπάρχουν μέρη για εξερεύνηση,

απαντώ με τη φράση του
διάσημου κυνηγού δεινοσαύρων

Ρόι Τσάπμαν Άντριους,

ο οποίος είπε «Υπάρχει πάντα
μια περιπέτεια που περιμένει στη γωνιά

κι ο κόσμος είναι ακόμη
γεμάτος με γωνιές».

Αυτό ήταν αλήθεια πολλές δεκαετίες πριν,

όταν ο Ρόι Τσάπμαν Άντριους
έγραψε αυτές τις γραμμές.

Κι εξακολουθεί να είναι αλήθεια σήμερα.

Ευχαριστώ.

(Χειροκρότημα)