Return to Video

Jaką szkodę wyrządzają nieprawdziwe informacje

  • 0:01 - 0:04
    Chcę opowiedzieć historię dziewczyny,
  • 0:05 - 0:07
    ale nie mogę wyjawić jej imienia.
  • 0:07 - 0:09
    Nazwijmy ją po prostu Hadiza.
  • 0:10 - 0:11
    Hadiza ma 20 lat.
  • 0:12 - 0:13
    Jest nieśmiała,
  • 0:13 - 0:16
    ale ma piękny uśmiech
    rozświetlający jej twarz.
  • 0:17 - 0:19
    Jednak żyje w ciągłym bólu
  • 0:21 - 0:24
    i prawdopodobnie będzie uzależniona
    od lekarstw przez resztę życia.
  • 0:25 - 0:27
    Chcecie wiedzieć dlaczego?
  • 0:28 - 0:31
    Hadiza jest dziewczyną z Chibok.
  • 0:31 - 0:34
    14 kwietnia 2014 roku została porwana
  • 0:34 - 0:36
    przez terrorystów z Boko Haram.
  • 0:36 - 0:39
    Udało jej się uciec,
  • 0:39 - 0:42
    wyskakując z ciężarówki
    wiozącej dziewczyny.
  • 0:42 - 0:46
    Kiedy upadła na ziemię, złamała obie nogi,
  • 0:46 - 0:49
    i czołgała się na brzuchu,
    żeby ukryć się w krzakach.
  • 0:49 - 0:53
    Powiedziała mi, że bała się,
    że Boko Haram po nią wrócą.
  • 0:54 - 0:58
    Była jedną z 57 dziewczyn, które uciekły,
    wyskakując z ciężarówek tamtego dnia.
  • 0:58 - 1:01
    Ta historia, całkiem słusznie,
    wywołała poruszenie
  • 1:01 - 1:02
    na całym świecie.
  • 1:02 - 1:06
    Takie osoby jak Michelle Obama,
    Malala, a także i inni,
  • 1:06 - 1:08
    przyłączyli się do protestu.
  • 1:08 - 1:11
    W tym samym czasie,
    a mieszkałam wtedy w Londynie,
  • 1:11 - 1:13
    zostałam wysłana z Londynu do Abudży,
  • 1:13 - 1:16
    żeby zdać relację
    ze Światowego Forum Ekonomicznego
  • 1:16 - 1:18
    organizowanego przez Nigerię
    po raz pierwszy.
  • 1:19 - 1:23
    Kiedy tam przyjechałam,
    mówiło się tylko o jednym.
  • 1:24 - 1:26
    Postawiliśmy rząd pod presją.
  • 1:26 - 1:28
    Zadaliśmy trudne pytania o to, co zrobili,
  • 1:28 - 1:30
    żeby uwolnić te dziewczyny.
  • 1:30 - 1:32
    Co zrozumiałe,
  • 1:32 - 1:35
    nie podobały im się nasze pytania
  • 1:35 - 1:39
    i zasypano nas "alternatywnymi faktami".
  • 1:39 - 1:41
    (Śmiech)
  • 1:41 - 1:45
    Wpływowi Nigeryjczycy mówili nam wtedy,
  • 1:45 - 1:47
    że jesteśmy naiwni,
  • 1:47 - 1:50
    że nie rozumiemy
    sytuacji politycznej w Nigerii.
  • 1:51 - 1:53
    Powiedzieli nam również,
  • 1:53 - 1:56
    że historia dziewczyn z Chibok
  • 1:56 - 1:57
    jest zmyślona.
  • 1:58 - 2:01
    Niestety część osób w to uwierzyło.
  • 2:01 - 2:03
    W Nigerii nadal są ludzie,
  • 2:03 - 2:06
    którzy wierzą, że dziewczyny z Chibok
    nie zostały porwane.
  • 2:07 - 2:09
    Pomimo że rozmawiałam z takimi ludźmi,
  • 2:10 - 2:12
    zdruzgotanymi rodzicami,
  • 2:12 - 2:16
    którzy opowiadali, że w dniu porwania
    ich córek przez Boko Haram
  • 2:16 - 2:21
    pobiegli do lasu Sambisa
    za ciężarówkami wiozącymi ich dzieci.
  • 2:21 - 2:25
    Byli uzbrojeni w maczety,
    ale zostali zmuszeni do odwrotu,
  • 2:25 - 2:26
    bo Boko Haram mieli broń palną.
  • 2:27 - 2:31
    Przez dwa lata, co oczywiste,
    priorytety mediów się zmieniły,
  • 2:31 - 2:33
    i przez dwa lata
  • 2:33 - 2:36
    niewiele słyszeliśmy
    o dziewczynach z Chibok.
  • 2:36 - 2:38
    Wszyscy uznali, że nie żyją.
  • 2:38 - 2:40
    Jednak w kwietniu zeszłego roku
  • 2:40 - 2:42
    udało mi się uzyskać to nagranie.
  • 2:43 - 2:45
    To kadr z tego nagrania,
  • 2:45 - 2:48
    który Boko Haram sfilmowali
    jako dowód życia zakładniczek,
  • 2:49 - 2:51
    a dostałam ten film od swojego źródła.
  • 2:52 - 2:54
    Zanim je opublikowałam,
  • 2:54 - 2:57
    musiałam udać się
    do północno-wschodniej Nigerii,
  • 2:57 - 2:59
    żeby porozmawiać z rodzicami
    i je zweryfikować.
  • 2:59 - 3:03
    Nie musiałam zbyt długo
    czekać na potwierdzenie.
  • 3:04 - 3:07
    Jedna z matek po zobaczeniu
    nagrania powiedziała,
  • 3:07 - 3:10
    że jeśli mogłaby
    włożyć rękę w ekran laptopa
  • 3:10 - 3:14
    i wyciągnąć z niego swoje dziecko,
  • 3:14 - 3:15
    to zrobiłaby to.
  • 3:16 - 3:19
    Ci z was, którzy jak ja, są rodzicami,
  • 3:19 - 3:22
    mogą sobie tylko wyobrazić cierpienie,
  • 3:22 - 3:24
    które czuła ta matka.
  • 3:26 - 3:31
    To nagranie ożywiło
    negocjacje z Boko Haram.
  • 3:32 - 3:36
    Nigeryjski senator powiedział,
    że z powodu tego nagrania
  • 3:36 - 3:38
    wzięli udział w tych rozmowach,
  • 3:38 - 3:42
    choć przedtem przypuszczali,
    że dziewczyny z Chibok nie żyją.
  • 3:43 - 3:47
    W październiku zeszłego roku
    uwolniono 23 dziewczyny.
  • 3:47 - 3:51
    Niestety nadal brakuje 200.
  • 3:52 - 3:56
    Przyznaję, że nie byłam
    obojętnym obserwatorem
  • 3:56 - 3:57
    relacjonującym historię.
  • 3:57 - 4:01
    Wściekam się, gdy myślę
    o zmarnowanych szansach
  • 4:02 - 4:03
    na uratowanie tych dziewczyn.
  • 4:03 - 4:07
    Wściekam się, gdy myślę o tym,
    co powiedzieli mi rodzice,
  • 4:07 - 4:10
    że gdyby były to córki
    ludzi wpływowych i bogatych,
  • 4:10 - 4:12
    to odszukano by je o wiele wcześniej.
  • 4:14 - 4:16
    Wściekam się,
  • 4:16 - 4:18
    gdy uznaje się tę historię za zmyśloną,
  • 4:18 - 4:20
    bo wierzę,
  • 4:20 - 4:22
    że właśnie to spowodowało opóźnienie,
  • 4:22 - 4:25
    to było częściowo powodem
    opóźnienia ich powrotu.
  • 4:27 - 4:31
    To pokazuje śmiertelne niebezpieczeństwo,
    jakie niosą ze sobą fałszywe informacje.
  • 4:31 - 4:33
    Co można z tym zrobić?
  • 4:34 - 4:36
    Jest kilku mądrych ludzi,
  • 4:36 - 4:38
    inżynierów z Google'a i Facebooka,
  • 4:38 - 4:43
    którzy chcą za pomocą technologii
    zatrzymać nieprawdziwe informacje.
  • 4:43 - 4:48
    Poza tym myślę, że każdy, wy i ja,
  • 4:48 - 4:50
    mamy na to wpływ.
  • 4:50 - 4:53
    To my udostępniamy informacje.
  • 4:53 - 4:55
    To my udostępniamy historie w sieci.
  • 4:55 - 4:57
    W tych czasach wszyscy jesteśmy wydawcami
  • 4:59 - 5:01
    i ponosimy odpowiedzialność.
  • 5:01 - 5:03
    Jako dziennikarka
  • 5:03 - 5:05
    sprawdzam, weryfikuję.
  • 5:05 - 5:09
    Ufam sobie, ale zadaję trudne pytania.
  • 5:10 - 5:12
    Dlaczego ktoś opowiada mi tę historię?
  • 5:13 - 5:16
    Co może osiągnąć,
    dzieląc się tą informacją?
  • 5:16 - 5:18
    Czy ma ukryty cel?
  • 5:19 - 5:24
    Musimy zacząć zadawać trudniejsze pytania
  • 5:24 - 5:27
    o informacje znalezione w Internecie.
  • 5:30 - 5:35
    Badania pokazują, że niektórzy z nas
    nie czytają nic poza nagłówkami,
  • 5:35 - 5:38
    zanim podzielą się wiadomościami.
  • 5:38 - 5:39
    Kto z nas tego nie zrobił?
  • 5:40 - 5:41
    Wiem, że ja tak zrobiłam.
  • 5:42 - 5:44
    Co byłoby,
  • 5:45 - 5:50
    gdybyśmy przestali ślepo wierzyć
    w prawdziwość informacji?
  • 5:50 - 5:54
    Gdybyśmy pomyśleli o konsekwencjach
  • 5:54 - 5:56
    przekazywania informacji
  • 5:56 - 6:00
    i o tym, że mogą prowadzić
    do przemocy czy nienawiści?
  • 6:01 - 6:05
    Gdybyśmy pomyśleli o prawdziwych skutkach
  • 6:05 - 6:07
    informacji, które udostępniamy?
  • 6:08 - 6:09
    Dziękuję bardzo za uwagę.
  • 6:10 - 6:13
    (Brawa)
Title:
Jaką szkodę wyrządzają nieprawdziwe informacje
Speaker:
Stephanie Busari
Description:

14 kwietnia 2014 roku organizacja terrorystyczna Boko Haram porwała ponad 200 uczennic z nigeryjskiego miasteczka Chibok. Świat dowiedział się o tej zbrodni dzięki hasłu #BringBackOurGirls ("Oddajcie nam nasze dziewczynki"), ale urzędnicy państwowi w Nigerii uznali akcję za wymysł, co wywołało zamieszanie i opóźnienie w staraniach o uwolnienie dziewczynek. W przekonującej prelekcji dziennikarka Stephanie Busari wskazuje na tragedię w Chibok, żeby wyjaśnić, jakie śmiertelne skutki niosą ze sobą nieprawdziwe informacje, i jak możemy im zapobiec.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
06:26
Sylwia Gliniewicz edited Polish subtitles for How fake news does real harm
Marta Konieczna approved Polish subtitles for How fake news does real harm
Marta Konieczna edited Polish subtitles for How fake news does real harm
Sylwia Gliniewicz commented on Polish subtitles for How fake news does real harm
Magda Komorowska accepted Polish subtitles for How fake news does real harm
Magda Komorowska edited Polish subtitles for How fake news does real harm
Sylwia Gliniewicz edited Polish subtitles for How fake news does real harm
Sylwia Gliniewicz edited Polish subtitles for How fake news does real harm
Show all
  • Cześć,

    Nie do końca rozumien wprowadzone przez ciebie zmmiany. Proszę o wyjaśnienie.

    organizowanego pierwszy raz przez Nigerię. > organizowanego przez Nigerię
    po raz pierwszy. > w pierwszej wersji nie trzeba dzielić linijek, co dla widza jest większym ułatwieniem w czytaniu napisów. Dlaczego powinniśmy to zmienić?

    Niestety, taki opis się utrzymał, > Niestety część osób w to uwierzyło.> już linijkę dalej pojawia się: „którzy wierzą, że dziewczyny z Chibok nie zostały porwane.” > Dlaczego uważasz wersję tłumacza za błędną? Zgadza się pod względem merytorycznym i semantycznym z oryginałem.
    Ci z was, którzy, jak ja, są rodzicami, > Ci z was, którzy jak ja, są rodzicami,> „jak ja” jest tutaj wtrąceniem, które należy wydzielić przecinkiem, bo gdybyśmy je usunęli, to nie zmieniłoby to sensu zdania > ci z was, którzy są rodzicami

    Niestety, nadal brakuje 200. > Niestety nadal brakuje 200. > postawiłam akcent na „niestety”, żeby wzmocnić sens wypowiedzi. Dlaczego powinno być bez przecinka?

    to byłyby znalezione o wiele wcześniej. > to odszukano by je o wiele wcześniej.> wersja zaproponowana przez tłumacza jest poprawna, więc dlaczego trzeba zmieniać te zdanie?

    fake news > to określenie ma polski odpowiednik, więc dlaczego użyć agielskiego odpowiednika?

    Pozdrawiam,
    Sylwia

Polish subtitles

Revisions Compare revisions