Return to Video

Ιστορίες: Η κληρονομιά της ταυτότητας μας - Αουέλε Μακέμπα

  • 0:00 - 0:13
    (Μουσική)
  • 0:13 - 0:19
    Είμαι η Αουέλε.
    Κόρη της Άλις, εγγονή της Ρουθ
  • 0:19 - 0:24
    δισέγγονη της Μπιγκ Μάμα Άλις
    και της Μαντίρ Κορίν
  • 0:24 - 0:30
    τρισέγγονη της Άννα και της Ζίτιι Μπένιεν.
  • 0:30 - 0:32
    Ελπίζω να βρω
  • 0:32 - 0:37
    τον καλύτερο εαυτό μου
    βοηθώντας τους άλλους.
  • 0:37 - 0:41
    Ο μπαμπάς μου;
    Συνήθιζε να μου λέει ιστορίες.
  • 0:41 - 0:43
    Ο μπαμπάς μου έλεγε
  • 0:43 - 0:46
    «Θέλω να ξέρεις ποια είσαι
    και από πού κατάγεσαι.
  • 0:46 - 0:51
    Αυτό θα σε καθοδηγεί καθώς
    ανακαλύπτεις ποια πρέπει να είσαι.
  • 0:51 - 0:53
    Τώρα άκου αυτή την ιστορία,
    μ' ακούς κοριτσάκι μου;
  • 0:53 - 0:55
    Δεν είναι σε βιβλίο.
  • 0:55 - 0:57
    Οι δάσκαλοί σου δεν θα την πουν,
  • 0:57 - 1:00
    αλλά πρέπει να καταλάβεις ποια είσαι».
  • 1:00 - 1:02
    Αυτό έγινε η βασική αρχή
  • 1:02 - 1:05
    στις ιστορίες που ήθελα να πω.
  • 1:05 - 1:09
    Ιστορίες σχετικά
    με την κληρονομιά της ταυτότητάς μας.
  • 1:09 - 1:13
    Όλη την ώρα άκουγα
    ότι τα παιδιά είναι το μέλλον,
  • 1:13 - 1:15
    όμως τι ακριβώς σημαίνει
    αυτό το στερεότυπο
  • 1:15 - 1:17
    και πώς τα προετοιμάζουμε;
  • 1:17 - 1:20
    Έτσι έψαξα αφηγήσεις σχετικά με νέους
  • 1:20 - 1:21
    και την κληρονομιά που κουβαλούν
  • 1:21 - 1:23
    σαν φορείς της αλλαγής.
  • 1:23 - 1:26
    Τη δύναμη που έχετε αυτή τη στιγμή.
  • 1:26 - 1:30
    Σήμερα, 2 Μαρτίου, 1955
  • 1:30 - 1:33
    η ιστορία που θέλω να μοιραστώ μαζί σας
  • 1:33 - 1:36
    προέρχεται από τις 2 Μαρτίου 1955.
  • 1:36 - 1:39
    Μιλάει για ένα θαρραλέο 16χρονο κορίτσι,
  • 1:39 - 1:42
    την Κλοντέτ Κόλβιν.
  • 1:42 - 1:43
    Αυτό ολοκληρώνεται σήμερα επειδή
  • 1:43 - 1:46
    πριν μία εβδομάδα ακριβώς,
    στο Σαν Φρανσίσκο
  • 1:46 - 1:47
    οι μαθητές μου στο γυμνάσιο,
  • 1:47 - 1:49
    παρουσίασαν ένα πρόγραμμα που είχα γράψει
  • 1:49 - 1:52
    «Φορείς της Αλλαγής»,
  • 1:52 - 1:55
    αρχίζοντας με την αναπαράσταση
    της υπόθεσης Πλέσυ κατά Φέργκιουσον
  • 1:55 - 1:57
    από το 1892 μέχρι το 1896,
  • 1:57 - 2:00
    μετά με την υπόθεση Μπράουν κατά Μπόρντ
    και μια απεργία υπό την ηγεσία φοιτητών
  • 2:00 - 2:02
    από την Μπάρμπαρα Ρόουζ Τζονς,
  • 2:02 - 2:06
    συνεχίζοντας με την Κλοντέτ Κόλβιν και το
    Μποϋκοτάζ των Λεωφορείων στο Μοντγκόμερι
  • 2:06 - 2:09
    καταλήγοντας στο 1960
    με την καθιστική διαμαρτυρία,
  • 2:09 - 2:13
    το φιλειρηνικό κίνημα
    που ηγήθηκαν οι φοιτητές.
  • 2:13 - 2:16
    Λοιπόν, θα μοιραστώ μαζί σας την ιστορία
  • 2:16 - 2:19
    και θα ήθελα, επίσης, να μοιραστώ
    μαζί σας τη δουλειά που κάνω μ' αυτή
  • 2:19 - 2:22
    ως μελέτη περίπτωσης.
  • 2:22 - 2:28
    Πλήρωσα το εισιτήριό μου στον οδηγό
    και έπειτα έτρεξα στην πίσω πόρτα
  • 2:28 - 2:31
    με τα υπόλοιπα έγχρωμα παιδιά
    ώστε να μην φύγει ο οδηγός
  • 2:31 - 2:32
    πριν ανεβούμε στο λεωφορείο.
  • 2:32 - 2:37
    Επίσης, οι λευκοί δεν θέλουν να μας βλέπουν
    να τρέχουμε στον διάδρομο δίπλα τους.
  • 2:37 - 2:40
    Όταν πήγα στο πίσω μέρος του λεωφορείου,
    το τμήμα των εγχρώμων ήταν γεμάτο,
  • 2:40 - 2:43
    έτσι κάθισα στο μεσαίο τμήμα.
  • 2:43 - 2:44
    Κάθισα στο τελευταίο κάθισμα στ' αριστερά,
  • 2:44 - 2:46
    ακριβώς δίπλα στο παράθυρο,
  • 2:46 - 2:49
    δεν σκεφτόμουν κάτι ιδιαίτερο.
  • 2:49 - 2:52
    «Έι».
  • 2:52 - 2:55
    Ούτε ήξερα το κορίτσι δίπλα μου,
    ένα μεγαλύτερο κορίτσι.
  • 2:55 - 2:57
    Οπότε κοίταξα έξω από το παράθυρο.
  • 2:57 - 3:00
    Ο οδηγός συνέχισε και περισσότεροι
    άνθρωποι ανέβηκαν στην πορεία,
  • 3:00 - 3:01
    έγχρωμοι και λευκοί.
  • 3:01 - 3:04
    Σύντομα, δεν υπήρχαν άδειες θέσεις.
  • 3:04 - 3:07
    «Αδειάστε μου αυτές τις θέσεις»,
    φώναξε ο οδηγός.
  • 3:07 - 3:08
    Οι έγχρωμοι άρχισαν να σηκώνονται.
  • 3:08 - 3:11
    Οι λευκοί άρχισαν να παίρνουν τις θέσεις
    τους, αλλά εγώ παρέμεινα καθισμένη.
  • 3:11 - 3:15
    Το κορίτσι δίπλα μου και άλλα δυο
    απέναντι έμειναν καθισμένα.
  • 3:15 - 3:17
    Ήξερα ότι δεν ήταν η απαγορευμένη περιοχή.
  • 3:17 - 3:21
    «Σήκω πάνω!»
  • 3:21 - 3:22
    Το κορίτσι δίπλα μου σηκώθηκε αμέσως.
  • 3:22 - 3:24
    Στάθηκε στον διάδρομο
    και μετά τ' άλλα δύο κορίτσια.
  • 3:24 - 3:27
    Όμως εγώ σκέφτηκα ότι
    δεν ήταν η απαγορευμένη περιοχή.
  • 3:27 - 3:29
    Ο οδηγός σήκωσε τα μάτια,
  • 3:29 - 3:33
    και κοίταξε από τον καθρέφτη.
  • 3:33 - 3:37
    Σταμάτησε στην άκρη. Μια έγκυος,
    η κυρία Χάμιλτον, ανέβηκε στο λεωφορείο.
  • 3:37 - 3:39
    Έτρεξε στο πίσω μέρος και ανέβηκε,
  • 3:39 - 3:42
    μη γνωρίζοντας ότι ο οδηγός προσπαθούσε
    να με κάνει ν' αφήσω τη θέση μου.
  • 3:42 - 3:44
    Κάθισε δίπλα μου.
  • 3:44 - 3:47
    «Εσείς οι δύο πρέπει
    να σηκωθείτε για να συνεχίσω.»
  • 3:47 - 3:51
    «Κύριε, πλήρωσα το εισιτήριό μου.
  • 3:51 - 3:53
    Είναι δικαίωμά μου,
    ξέρετε, συνταγματικό...»
  • 3:53 - 3:57
    «Συνταγματικό; Χα, χα
    για να καλέσω την αστυνομία.»
  • 3:57 - 3:59
    Κατέβηκε και φώναξε
    σε δύο αστυνομικούς με μηχανή
  • 3:59 - 4:00
    που ήρθαν.
  • 4:00 - 4:04
    Αυτοί οι δυο αστυνομικοί
    ανέβηκαν στο λεωφορείο.
  • 4:04 - 4:06
    Κοίταξαν την κυρία Χάμιλτον.
  • 4:06 - 4:09
    «Εσείς οι δυο πρέπει να σηκωθείτε
    για να συνεχίσει ο οδηγός.»
  • 4:09 - 4:12
    «Κύριε, πλήρωσα το εισιτήριο.
    Είμαι έγκυος.
  • 4:12 - 4:15
    Αν σηκωθώ τώρα, θα αρρωστήσω, κύριε.»
  • 4:15 - 4:18
    «Κύριε, κι εγώ πλήρωσα εισιτήριο,
    ξέρετε, και είναι δικαίωμά μου,
  • 4:18 - 4:20
    συνταγματικό δικαίωμά μου.
  • 4:20 - 4:21
    Είμαι πολίτης των Ηνωμένων Πολιτειών.
  • 4:21 - 4:23
    Διαβάστε τη 13η και
    τη 14η Συνταγματική Τροποποίηση
  • 4:23 - 4:25
    που το αναφέρει.
  • 4:25 - 4:27
    Ξέρω τον νόμο. Μου τον δίδαξε
    η δασκάλα μου στο σχολείο.»
  • 4:27 - 4:30
    Βλέπετε, η δασκάλα μου,
    μας δίδαξε το Σύνταγμα,
  • 4:30 - 4:32
    τη Διακήρυξη των Δικαιωμάτων,
    τη Διακύρηξη της Ανεξαρτησίας,
  • 4:32 - 4:35
    την ομιλία του Πάτρικ Χένρι
    - μέχρι που την έμαθα απ' έξω.
  • 4:35 - 4:38
    Η δασκάλα μου προσπαθούσε
    να διεισδύσει στο μυαλό μας,
  • 4:38 - 4:40
    προσπαθώντας να καταλάβει τι σκεφτόμασταν.
  • 4:40 - 4:43
    Έλεγε «Ποιος είσαι; Ε;
  • 4:43 - 4:46
    Με ποιον κάθεσαι τώρα;
  • 4:46 - 4:48
    Με τον άνθρωπο
    που οι άλλοι νομίζουν ότι βλέπουν
  • 4:48 - 4:49
    από το παρουσιαστικό σου;
  • 4:49 - 4:51
    Ποιος είσαι από μέσα;
    Πώς σκέφτεσαι;
  • 4:51 - 4:53
    Πώς νιώθεις; Τι πιστεύεις;
  • 4:53 - 4:56
    Είσαι πρόθυμος να πολεμήσεις
    γι' αυτά που πιστεύεις
  • 4:56 - 4:58
    ακόμα κι αν κάποιος
    προσπαθήσει να σε εμποδίσει
  • 4:58 - 5:00
    επειδή είσαι διαφορετικός;
  • 5:00 - 5:04
    Αγαπάτε το όμορφο σκούρο δέρμα σας,
    παιδιά; Ε;
  • 5:04 - 5:07
    Είσαστε Αμερικανοί;
  • 5:07 - 5:09
    Τι σημαίνει να είσαι Αμερικανός; Ε;
  • 5:09 - 5:13
    Εργασία γι' απόψε, να μου γράψετε έκθεση:
    Τι σημαίνει να είσαι Αμερικανός;
  • 5:13 - 5:15
    Παιδιά, πρέπει να ξέρετε ποιοι είστε!»
  • 5:15 - 5:18
    Η δασκάλα μου μας δίδασκε
    ιστορία και τα τρέχοντα γεγονότα.
  • 5:18 - 5:21
    Έλεγε ότι έτσι μπορούμε
    να καταλάβουμε τι συμβαίνει
  • 5:21 - 5:24
    και μπορούμε να κάνουμε κάτι γι' αυτό.
  • 5:24 - 5:27
    «Κύριε, το μόνο που ξέρω είναι
    ότι μισώ τον Τζιμ Κρόου.
  • 5:27 - 5:29
    Επίσης ξέρω ότι, αν δεν έχω
    κάτι για το οποίο αξίζει να ζήσω
  • 5:29 - 5:31
    δεν έχω κάτι
    για το οποίο αξίζει να πεθάνω.
  • 5:31 - 5:32
    Οπότε αφήστε με ελεύθερη ή σκοτώστε με!
  • 5:32 - 5:35
    Άουτς! Δε με νοιάζει!
    Στείλτε με στη φυλακή.»
  • 5:35 - 5:38
    Την κατέβασαν σέρνοντας από το λεωφορείο.
  • 5:38 - 5:41
    Αμέσως μετά, η Κλοντέτ Κόλβιν
    βρέθηκε σε ένα αυτοκίνητο,
  • 5:41 - 5:43
    στο πίσω μέρος ενός περιπολικού,
  • 5:43 - 5:48
    με χειροπέδες.
  • 5:48 - 5:53
    Την επόμενη χρονιά,
    στις 11 Μαΐου του 1956,
  • 5:53 - 5:57
    η Κλοντέτ Κόλβιν ήταν η βασική μάρτυρας
    στην ομοσπονδιακή δίκη,
  • 5:57 - 5:59
    Μπράουντερ κατά Γκέιλ.
  • 5:59 - 6:02
    Αυτή, μια 18χρονη κοπέλα,
  • 6:02 - 6:08
    και δύο άλλες, γυναίκες,
    η κυρία Μπράουντερ.
  • 6:08 - 6:13
    Η υπόθεσή τους, Μπράουντερ κατά Γκέιλ,
    έφτασε στο ανώτατο δικαστήριο.
  • 6:13 - 6:17
    Ακολούθησε η υπόθεση Μπράουν κατά
    Υπουργείου Παιδείας, η 14η Τροποποίηση
  • 6:17 - 6:24
    και η δυναμική μαρτυρία της εκείνη την
    ημέρα, τα υπόλοιπα ανήκουν στην ιστορία.
  • 6:24 - 6:27
    Τώρα, γιατί δεν ξέρουμε αυτή την ιστορία;
  • 6:27 - 6:28
    Στο Μποϋκοτάζ των Λεωφορείων
    στο Μοντγκόμερι -
  • 6:28 - 6:30
    ακούμε τη Ρόζα Παρκς,
    τον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ,
  • 6:30 - 6:33
    αυτοί θα είναι πάντα καταξιωμένοι.
  • 6:33 - 6:36
    Αλλά ο ρόλος που έπαιξαν
    οι γυναίκες σε αυτό το κίνημα,
  • 6:36 - 6:40
    ο ρόλος της Κλοντέτ,
    σαν διεκδικήτρια δικαιωμάτων,
  • 6:40 - 6:44
    μας διδάσκει σημαντικά μαθήματα
    που αποτελούν πρόκληση για μας σήμερα.
  • 6:44 - 6:48
    Τι σημαίνει να συμμετέχεις;
  • 6:48 - 6:52
    Να είσαι υπεύθυνος
    πολίτης μιας δημοκρατίας;
  • 6:52 - 6:56
    Τα μαθήματα θάρρους και πίστης;
  • 6:56 - 6:59
    Έτσι βρίσκω ιστορία για το απελευθερωτικό
    κίνημα που περιλαμβάνει νέους ανθρώπους
  • 6:59 - 7:02
    ώστε να μπορούν
    να εξερευνήσουν αυτές τις μεγάλες ιδέες
  • 7:02 - 7:05
    για την ταυτότητα,
    την επιλεγμένη ταυτότητα
  • 7:05 - 7:07
    και την επιβαλλόμενη ταυτότητα.
  • 7:07 - 7:09
    Τι σημαίνει η συμμετοχή στην κοινωνία;
  • 7:09 - 7:13
    Ποιος συμμετέχει; Πώς αποζημιώνουμε;
  • 7:13 - 7:17
    Ρατσισμός και βία στην Αμερική,
  • 7:17 - 7:20
    καθώς επίσης και συμμετοχική δημοκρατία.
  • 7:20 - 7:24
    Αυτές οι ιστορίες μου επιτρέπουν
    να κάνω συζητήσεις,
  • 7:24 - 7:29
    να μιλάω για τ' ανομολόγητα,
    που πολλοί φοβούνται.
  • 7:29 - 7:34
    Κάποτε στο Γιουτζίν, στο Όρεγκον, ένας νεαρός,
    ξανθός, γαλανομάτης του γυμνασίου,
  • 7:34 - 7:36
    στο τέλος μιας παράστασης
    σ' ένα διάλογο είπε:
  • 7:36 - 7:39
    «Αλλά κυρία Αουέλε,
    ο ρατσισμός τελείωσε, σωστά;»
  • 7:39 - 7:41
    Επειδή δεν ήθελα να του δώσω
    εγώ την απάντηση, είπα:
  • 7:41 - 7:43
    «Γύρνα στον διπλανό σου.
  • 7:43 - 7:45
    Δες αν μπορείς να βρεις αποδείξεις.»
  • 7:45 - 7:47
    Τους έδωσα τέσσερα λεπτά να μιλήσουν.
  • 7:47 - 7:54
    Άρχισαν γρήγορα να λένε ιστορίες,
    αποδείξεις ρατσισμού στη γειτονιά τους.
  • 7:54 - 7:57
    Ένα κορίτσι μου έγραψε, μια μαθήτρια
    γυμνασίου στο Σαν Φρανσίσκο:
  • 7:57 - 8:02
    «Ετοιμαζόμουν να κάνω κοπάνα αλλά άκουσα
    ότι θα είχαμε συζήτηση κι έτσι ήρθα.
  • 8:02 - 8:06
    Αφού άκουσα τους μαθητές να μιλάνε
    και βλέποντας την παρουσίασή σας,
  • 8:06 - 8:08
    σκέφτηκα να οργανώσω τους φίλους μου
  • 8:08 - 8:11
    για να κάνουμε μια συζήτηση
  • 8:11 - 8:13
    και να τους πούμε ότι θέλουμε
    προχωρημένα μαθήματα
  • 8:13 - 8:17
    με αυτά κι αυτά τα προαπαιτούμενα».
  • 8:17 - 8:21
    Έτσι, σας λέω σήμερα αυτή την ιστορία
  • 8:21 - 8:24
    τιμώντας την κληρονομιά των νέων
    που βγήκαν μπροστά
  • 8:24 - 8:27
    έτσι ώστε να έχουν
    σηματοδότες
  • 8:27 - 8:31
    για να γίνουν η αλλαγή που θέλουν
    να δουν σ' αυτό τον κόσμο,
  • 8:31 - 8:33
    όπως έκανε η Κλοντέτ Κόλβιν.
  • 8:33 - 8:37
    Επειδή αμφισβήτησε την συνταγματικότητα
    των ξεχωριστών καθισμάτων
  • 8:37 - 8:40
    στο Μοντγκόμερι της Αλαμπάμα.
  • 8:40 - 8:42
    Ευχαριστώ.
  • 8:42 - 8:45
    (Χειροκρότημα)
  • 8:47 - 8:49
    Ευχαριστώ.
Title:
Ιστορίες: Η κληρονομιά της ταυτότητας μας - Αουέλε Μακέμπα
Description:

Η αφηγήτρια και εκπαιδευτικός Αουέλε Μακέμπα συνδυάζει τις τέχνες του θεάματος και την ιστορία για να πει μια δυναμική ιστορία από το αμερικάνικο κίνημα για τα πολιτικά δικαιώματα.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
09:02

Greek subtitles

Revisions Compare revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.